باب:فلسطين


ڪورونا وائرس مرض 2019	اسلام	قرآن	جاگرافي	تاريخ	رياضيات	سائنس	معاشرو	طرزيات	فلسفو	مذهب	بابن جي فهرست

باب:فلسطین فلسطين، سرڪاري طور تي فلسطين جي رياست، اولهه ايشيا جي ڏاکڻي سر زمين شام (Levant) علائقي ۾ هڪ ملڪ آهي جنهن کي گڏيل قومن جي 193 ميمبرن مان 146 مان تسليم ڪيو ويو آهي. اهو اسرائيل جي قبضي واري اولهه ڪناري تي مشتمل آهي، بشمول اوڀر يروشلم ۽ غزه جي پٽي، مجموعي طور تي، وسيع جاگرافيائي ۽ تاريخي فلسطيني علائقي جي اندر قبضو ڪيل فلسطيني علائقن جي نالي سان مشهور آهي. فلسطين جون اڪثر سرحدون اسرائيل سان ملن ٿيون، ۽ ان جي سرحد اوڀر ۾ اردن ۽ ڏکڻ-اولهه ۾ مصر سان ملي ٿي. ان جي ڪل ايراضي 6,020 چورس ڪلوميٽر (2,320 اسڪوائر ميل) آهي جڏهن ته ان جي آبادي پنجاه لک کان مٿي آهي. ان جو اعلان ڪيل گاديء جو هنڌ يروشلم آهي، جڏهن ته رمله ان جي انتظامي مرڪز طور ڪم ڪري ٿو. غزه شهر 2023ع ۾ خالي ڪرڻ کان اڳ ان جو سڀ کان وڏو شهر هو.

هڪ براعظمي سنگم تي واقع، فلسطين جي علائقي تي مختلف سلطنتن جي حڪومت هئي ۽ قديم دور کان جديد دور تائين مختلف ڊيموگرافڪ تبديلين جو تجربو ڪيو. ايشيا ۽ آفريڪا جي وچ ۾ پل هجڻ ڪري، اهو نيل درياهه ۽ ميسوپوٽيميا جي فوجن ۽ اتر آفريڪا، چين ۽ هندستان جي واپارين لاءِ لنگهي رهيو هو. هي علائقو پنهنجي مذهبي اهميت جي ڪري مشهور آهي. جاري اسرائيل-فلسطيني تڪرار، صهيونسٽ تحريڪ جي عروج کان وٺي، پهرين عالمي جنگ دوران برطانيه جي حمايت ڪئي. جنگ برطانيه کي عثماني سلطنت کان فلسطين تي قبضو ڪندي ڏٺو، جتي هن "قومن جي ليگ" (League of Nations) جي سرپرستي هيٺ لازمي فلسطين قائم ڪيو. ان عرصي دوران، برطانوي اختيارين طرفان وڏي پيماني تي يهودين جي اميگريشن جي اجازت ڏني وئي، مقامي فلسطيني عرب آبادي سان تڪرار ۽ تشدد ۾ اضافو ٿيو. سال 1947ع ۾، برطانيه اهو مسئلو گڏيل قومن کي حوالي ڪيو، جنهن هڪ ورهاڱي جو منصوبو پيش ڪيو، ٻه آزاد عرب ۽ يهودي رياستن ۽ يروشلم لاء هڪ آزاد ادارو، پر گهرو ويڙهه شروع ٿي وئي ۽ منصوبي تي عمل نه ڪيو ويو.

سال 1948ع جي فلسطيني جنگ ۾ ان جي اڪثر عرب آبادي جي جبري بي گھر ٿيڻ ۽ نتيجي ۾ اسرائيل جو قيام ڏٺو ويو، جنھن کي فلسطيني "نڪبا" (تباهي) سڏين ٿا. سال 1967ع ۾ ڇهن ڏينهن واري جنگ ۾ اسرائيل اولهه ڪناري ۽ غزه جي پٽي تي قبضو ڪري ورتو، جيڪي ترتيبوار اردن ۽ مصر وٽ هئا. فلسطين لبريشن آرگنائيزيشن (PLO) سال 1988ع ۾ آزاديء جو اعلان ڪيو. سال 1993ع ۾، پي ايل او اسرائيل سان اوسلو امن معاهدو تي دستخط ڪيو، فلسطيني اٿارٽي (PA) ذريعي مغربي ڪناري ۽ غزه جي پٽي ۾ محدود پي ايل او جي گورننس ٺاهي. اسرائيل غزه کان 2005ع ۾ پنهنجي هڪ طرفي تڪرار ۾ واپس ورتو، پر اهو علائقو اڃا تائين فوجي قبضي هيٺ سمجهيو ويندو آهي ۽ اسرائيل طرفان بند ڪيو ويو آهي. 2007ع ۾، سياسي گروهن جي وچ ۾ اندروني ڊويزن حماس پاران غزه جي قبضي جي نتيجي ۾، ان وقت کان وٺي، اولهندو ڪنارو جزوي طور تي فتح جي اڳواڻي ۾ فلسطيني اٿارٽي پاران سنڀاليو ويو آهي، جڏهن ته غزه جي پٽي حماس جي قبضي هيٺ رهي.

اسرائيل 1967ع کان والاريل ويسٽ بئنڪ ۽ اوڀر يروشلم ۾ وڏيون آباديون تعمير ڪري رهيون آهن، جتي هن وقت 6,70,000 کان وڌيڪ اسرائيلي آباد آهن، جيڪي عالمي قانون تحت غير قانوني آهن. هن وقت ملڪ لاءِ سڀ کان وڏو چيلينج غير موثر حڪومت، اسرائيلي قبضو، اسلام پسند گروپن، بندش، حرڪت تي پابندي، اسرائيلي آباديون ۽ فلسطيني هارين تي تشدد، گڏوگڏ مجموعي طور تي خراب سيڪيورٽي صورتحال شامل آهن.

هن وقت ملڪ کي سڀ کان وڏو چئلينج غير موثر حڪومتون، اسرائيلي قبضو، اسلامي جماعتون، بندش، حرڪت تي پابنديون، غير قانوني اسرائيلي آباديون ۽ اسرائيلي آبادگارن پاران تشدد سان گڏوگڏ مجموعي طور تي خراب سيڪيورٽي صورتحال آهي. فلسطين جي سرحدن جو سوال، يروشلم جي قانوني ۽ سفارتي حيثيت ۽ فلسطيني پناهگيرن جي واپسي جو حق به حل نه ٿي سگهيو آهي. انهن چئلينجن جي باوجود، ملڪ هڪ اڀرندڙ معيشت کي برقرار رکي ٿو ۽ وڏي پيماني تي سياحت ڏسي ٿو. عربي بولي ملڪ جي سرڪاري ٻولي آهي. جڏهن ته فلسطينين جي اڪثريت اسلام تي عمل ڪري ٿي، عيسائيت پڻ موجود آهي. فلسطين ڪيترن ئي بين الاقوامي تنظيمن جو ميمبر پڻ آهي، جن ۾ عرب ليگ ۽ اسلامي تعاون جي تنظيم شامل آهن. اهو سال 2012ع کان گڏيل قومن جي غير ميمبر مبصر رياست آهي. (مڪمل مضمون...)

چونڊيل مضمون

زمرا

ڇا توهان کي خبر آهي...؟

چونڊيل تصوير

لاڳاپيل پورٽل

خاص مواد