سنڌي ڀيلي
سنڌي ڀيلي/ ڀيلڪي هڪ هند-آريائي ٻولي آھي جيڪا پاڪستاني صوبي سنڌ ۽ بلوچستان جي ڪجهہ حصن ۾ ڳالهائي وڃي ٿي.[4] سنڌي ڀيلي جو اڪثر ڪري لاسي سان گڏ هڪ الڳ ٻولي جي بجاءِ سنڌي لھجي طور حوالو ڏنو ويندو آهي.[5]
سنڌي ڀيلي | |
---|---|
Sindhi Bhili | |
سنڌي ڀيلي عربي رسم الخط ۾ لکي ويندي آھي. | |
ٻولي جو وطن | پاڪستان |
خطو | سنڌ |
نسل | مينگهواڙ[1] |
ٻولي ڳالهائيندڙ |
60 ھزار (2000ع) |
هند۔يورپي
| |
لھجو | بدين[2] موھراڻو[2] سنڌي ڀيل[2] سنڌي مينگهواڙ[2] |
عربي، ديوناگري (صرف مذھبي استعمال لاءِ) | |
ٻولي جا ڪوڊ | |
ISO 639-3 | sbn |
گلوٽولوگ | sind1270 [3] |
خاصيتون
سنواريوسنڌي ڀيلي ۾ ڪيترائي پراڻا سنڌي لفظ آهن، جيڪي عربي، فارسي ۽ چغاتائي لفظن جي سنڌيءَ ۾ جذب ٿيڻ کان پوءِ گم ٿي ويا. سنڌي ڀيلي جو بدين وارو لھجو سنڌي کي تمام ويجهو آهي. موهراڻو ڳالهائيندڙن پنھنجي ٻوليءَ ۾ ڪيترائي ڍاٽڪيءَ جا لفظ شامل ڪيا آهن، ۽ ڪن جو چوڻ آهي تہ سنڌي ڀيلي جي موهراڻي لھجي کي شايد ڍاٽڪيءَ جي قرضن ورتل لفظن جي ڪري مختلف ٻولي سمجهيو وڃي.[6]
ڳالھائيندڙ
سنواريوسنڌي ڀيل ۽ سنڌي ميگهواڙ سنڌي ڀيلي ڳالھائيندڙ آهن ۽ هندو آهن جن جو تعداد 60000 جي لڳ ڀڳ آهي. [7] اهي سنڌ، ڏکڻ پنجاب ۽ بلوچستان ۾ رهن ٿا، جڏهن تہ هندستان جي ورهاڱي کان پوءِ هندستان ۾ گجرات ۽ دهلي ۾ سندن ڊايسپورا آهن.[8] اهي ڀيل قوم جو حصو آهن.
لھجا
سنواريوسنڌي ڀيلي جا چار لھجا آهن. سڀ کان وڌيڪ ڳالهايو ويندڙ بدين آهي، جنھن ۾ اٽڪل 10,000 ڳالهائيندڙ آهن.[9] اها بدين شھر ۽ ماتلي ۾ بہ ڳالهائي وڃي ٿي. ٻين ٻولين ۾ موهرقڻو، نيوڪليئر سنڌي ڀيل ۽ سنڌي ميگهواڙ شامل آهن. [10] ٽنڊي الهيار ۾ موھراڻي لھجو ڳالهايو وڃي ٿو.[11]
پڻ ڏسو
سنواريوحوالا
سنواريو- ↑ "PeopleGroups.org - Meghwar Bhil of Pakistan". peoplegroups.org.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Glottolog 4.5 - Sindhi Bhil". glottolog.org.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin et al., eds (2016). "سنڌي ڀيلي". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/sind1270.
- ↑ "Language Information Translation Sindhi Bhil - the world speaks Pro-Tran".
- ↑ "Pakistan". Day Translations Blog.
- ↑ "A Phonological View of Sindhi".
- ↑ "The Meghwar Bhil of Pakistan".
- ↑ Ghulam, Hussain (2020). Bhil of Pakistan. doi:. https://www.researchgate.net/publication/343611243.
- ↑ "Sindhi Bhil: Badin language". globalrecordings.net.
- ↑ "Sindhi Bhil: Sindhi Meghwar language". globalrecordings.net.
- ↑ "Pakistan Languages". FamilySearch Wiki.