وڪيپيڊيا

حياتيات جي ماهرن جي فهرست

هي وڪيپيڊيا ۾ سوانح عمري سان گڏ قابل ذڪر حياتيات جي ماهرن جي فهرست آهي. ان ۾ ماهر حيوانيات، ٻوٽن جا ماهر، حياتياتي ڪيميادان، پکين جا ماهر (آرينٿولوجسٽ)، جهيوت جا ماهر (انٽومولوجسٽ)، مولسڪ جا ماهر (ملاڪولوجسٽ)، فطرتيات جا ماهر ۽ ٻين شعبن جا ماهر شامل آهن.

ڪارل وان لينئي جي آئل پينٽنگ

مسلمان حياتيات جي ماهرن جي فهرست

سنواريو
  • الجاحظ، (781 عيسوي - 869 عيسوي)، بغداد، عراق جو ماهر حيوانيات، جنهن ”ڪتاب الحيوان“ (ڪتاب حيوان) لکيو، جيڪو حياتيات جي تاريخ ۾ اهم ترين ڪمن مان هڪ آهي.
  • ابو عبيده (728-825)، ماهر حيوانيات، 50 کان وڌيڪ جلد لکيا، جن ۾ گهوڙن جي پالنا ۽ جانورن پالڻ تي ڌيان ڏنو ويو.
  • ابو حنيفه دينوري (828 - 896)، فارس جي معروف نباتات جي ماهرن مان هڪ آهي، سندس ڪم، "ٻوٽن جو ڪتاب" هڪ تاريخي ڪتاب هو، جنهن کيس "اسلامڪ نباتات جو پيءُ" جو لقب ڏنو.
  • ابن النفيس (12هين صدي)،  ماهر علم تشريح الاعضاء، گردشي نظام ۽ رت جي گردش
  • ابوالقاسم الزهراوي (12هين صدي)، ماهر طب، طبيب، سرجري جو ماهر 
  • ابن زهر (12هين صدي)، ماهر طب، جراحي ۽ دواسازي
  • ابو العباس النباطي (13 صدي عيسوي)، اندلس جو ماهر نباتات، جنهن سائنسي طريقن کي نباتاتيات تي لاڳو ڪيو، دوائن جي ٻوٽن تي توجهه ڏنو.
  • ابن البطار (وفات: 1248ع) اندلس جي نباتات جو ماهر، نباتاتيات تي منظم ۽ سائنسي انداز ۾ لکيو. جنهن هڪ ڪتاب لکيو، جيڪو 19 صدي عيسويءَ تائين نباتات جي ماهرن لاءِ حوالو ڪم بنجي ويو. سندس ڪتاب ۾ 1400 کان وڌيڪ ٻوٽن جي نسلن جو تفصيلي ذڪر آهي.
  • الدميري، (13هين صديءَ), قاهره, مصر جو هڪ ماهر حيوانيات، الجاحظ کان متاثر ٿي، هن حيات الحيوان نالي هڪ مقالو لکيو، "حيوانن جي زندگي"، هڪ انسائيڪلوپيڊيا جنهن ۾ ڪيترن ئي جانورن جي نسلن جا تفصيل موضوع شامل هئا ۽ هڪ تخليقي ڪم ٿيو.
  • ابن العوان (12هين صدي)، ماهر نباتات، هن جي ڪتاب ”زراعت جو ڪتاب“ ۾ جانور پالڻ ۽ ماکيءَ جي پالنا بابت تفصيلي حصا شامل آهن.
  • ابن البيطار (12هين صدي)، ماهر حيوانيات، فارماڪولوجي جو هڪ ڪتاب لکيو جنهن ۾ جانورن جي سنڀال جا تفصيل شامل هئا.
  • ابو زڪريا يحيٰ ابن محمد ابن الاعوان (12 صدي عيسويءَ) سيويل، اسپين جو زرعي ماهر، زراعت جي شعبي ۾ اهم ڪردار ادا ڪندڙن مان هڪ آهي. سندس "ڪتاب الفلاح" زراعت جي ماهرن کي تقريبن 600 ٻوٽن جي نسلن جي سنڀال جي هدايت ڪئي، جن ۾ 50 کان وڌيڪ قسم جا ميوا وڻ شامل آهن.

آ

سنواريو
  • جين وڪٽوئر آڊوئن (1797-1841)، فرانسيسي زولوجسٽ: انسائيڪلوجسٽ، هرپيٽولوجسٽ، آرنيٿولوجسٽ ۽ مالاڪولوجسٽ.
  • جان جيمس آڊوبون (1786-1851)، فرانسيسي ۽ آمريڪي آرنيٿولوجسٽ ۽ نقش نگار، جنهن پکين جي 25 نون قسمن جي سڃاڻپ ڪئي.
  • اگنس رابرٽسن آربر (1879-1960)، برطانوي ٻوٽن جي مورفولوجسٽ ۽ اناتومسٽ، نباتات جي تاريخدان ۽ حياتيات جي فلسفي.
  • فرانسس آرنلڊ (پيدائش 1956)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ ۽ بايو ڪيميڪل انجنيئر، انجنيئر اينزائمز کي هدايت واري ارتقاء جي استعمال جو علمبردار.
  • روٿ آرنون (پيدائش 1933)، اسرائيلي بايو ڪيمسٽ، جيڪو ڪينسر ۽ انفلوئنزا خلاف ويڪسينيشن تي ڪم ڪري. هن هڪ کان وڌيڪ اسڪيليروسس جي دوا ڪوپاڪزون جي ترقي ۾ حصو ورتو.
  • پيٽر آرٽيدي (1705-1735)، سويڊني فطرت پرست، جنهن اچيولوجي (ichthyology) جي سائنس کي ترقي ڏنيو.
  • فيليڪس ڊي آزارا (1746-1811)، اسپيني فطرت پرست، جنهن 350 کان وڌيڪ ڏکڻ آمريڪي پکين کي بيان ڪيو.
  • ڪيرولين آسٽن (20 هين-21 صدي)، برطانوي ماليڪيولر بائيولوجسٽ، انساني ڊي اين اي ٽوپوسوميرس اينزائمز تي هن جي ڪم لاءِ مشهور آهي.
  • وارڊر ڪلائڊ آلي (1885-1955)، آمريڪي زولوجسٽ ۽ ماحوليات جي ماهر، "آلي اثر" جي سڃاڻپ ڪئي. آبادي جي کثافت ۽ انفرادي فطرت جي وچ ۾ تعلق.
  • جارج آلنڊ (پيدائش 1934)، چلي جي بايو ڪيمسٽ، پروٽين جي بايو سنٿيسس کي سمجھڻ ۾ مدد لاء مشهور آهي.
  • جارج جيمس آلمين (1812-1898)، برطانوي فطرت پرست، جنهن جمنوپلاسٽ تي اهم ڪم ڪيو.
  • سڊني آلٽمن (1939-2022)، ڪئناڊا ۾ پيدا ٿيل ماليڪيولر بائيوولوجسٽ، آر اين اي تي ڪم ڪرڻ تي ڪيمسٽري ۾ 1989 جو نوبل انعام جو فاتح.
  • مورٽيمر لوئس آنسن (1901-1968)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ ۽ پروٽين ڪيمسٽ، جنهن تجويز ڪيو ته پروٽين جي فولڊنگ کي رد ڪري سگهجي ٿو.

الف

سنواريو
  • جان جيڪب ايبل (1857-1938)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ ۽ فارماڪولوجسٽ، آمريڪا ۾ فارماڪولوجي جي پهرين شعبي جو باني.
  • رچرڊ جي ابلين (پيدائش 1940)، آمريڪي اميونولوجسٽ، پروسٽيٽ ​​ڪينسر تي تحقيق، پراسٽيٽ-مخصوص اينٽيجن (PSA) دريافت ڪيو جيڪو PSA ٽيسٽ جي ترقي جو سبب بڻيو.
  • ابو زڪريا يحيٰ ابن محمد ابن الاعوان (12 صدي عيسويءَ) سيويل، اسپين جو زرعي ماهر، زراعت جي شعبي ۾ اهم ڪردار ادا ڪندڙن مان هڪ آهي. سندس "ڪتاب الفلاح" زراعت جي ماهرن کي تقريبن 600 ٻوٽن جي نسلن جي سنڀال جي هدايت ڪئي، جن ۾ 50 کان وڌيڪ قسم جا ميوا وڻ شامل آهن.
  • ايرڪ اڪاريئس (1757-1819)، سويڊن جو ٻوٽن جو ماهر، جيڪو لائيچين جو اڀياس ڪيو.
  • گلبرٽ سمٿسن ايڊير (1896-1979)، برطانوي پروٽين ڪيمسٽ جنهن آڪسيجن بائنڊنگ هيموگلوبن جي ڪوآپريٽو بائنڊنگ جي نشاندهي ڪئي.
  • آرٿر ايڊمز (1820-1878)، انگريز طبيب ۽ فطرت پسند، جنهن ڪرسٽيشين ۽ مولسڪس جي درجه بندي ڪئي.
  • مائيڪل ايڊنسن (1727-1806)، فرانسيسي فطرت دان، جنهن سينيگال جي ٻوٽن ۽ جانورن جو اڀياس ڪيو.
  • جوليس ايڊلر (پيدائش 1930)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ ۽ جينيات جو ماهر ڪيموٽيڪس تي ڪم لاء مشهور آهي.
  • مونيڪ ايڊولف (1932-2022)، فرينچ سيل بايولوجسٽ، سيل ڪلچر جو علمبردار.
  • ايڊگر ڊگلس ايڊرين (1889-1977)، برطانوي اليڪٽرروفيزيولوجسٽ، فزيالوجي يا طب ۾ نوبل انعام (1932) نيورسن تي تحقيق لاء.
  • آدم افزيليس (1750-1837)، سويڊن جي نباتات جو ماهر، جيڪو نباتاتي نمونن کي گڏ ڪري بعد ۾ اپسالا يونيورسٽي طرفان حاصل ڪيو ويو.
  • ڪارل ايڊولف اگارڊ (1785-1859)، سويڊن جي نباتات جو ماهر، جنهن ٻوٽن جي آرڊرن ۽ ڪلاسن جي درجه بندي ڪئي.
  • جيڪب جارج اگاردھ (1813-1901)، سويڊني نباتات جو ماهر، الجي جي درجه بندي لاءِ مشهور آهي.
  • لوئس اگاسيز (1807-1873)، سوئس زوولوجسٽ، جنهن مڇي جي درجه بندي جو اڀياس ڪيو؛ قدرتي چونڊ جو مخالف.
  • نڪولاس ايگر (1568-1634)، فرانسيسي نباتات جو ماهر، ليکڪ ”دي اينيما ويجيٽيوا“.
  • نگيما ايتخوزينا (1946-2020)، قازق ماليڪيولر بائيوولوجسٽ، اعلي جاندارن جي جينوم جي جوڙجڪ ۽ فنڪشنل تنظيم ۽ ان جي اظهار جي ضابطي جي ماليڪيول ميڪانيزم.
  • وليم ايٽن (1731-1793)، اسڪاٽش نباتات جو ماهر، ڪيو ۾ نباتاتي باغ جو ڊائريڪٽر.
  • بروس البرٽس (پيدائش 1938)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ، آمريڪا جي نيشنل اڪيڊمي آف سائنسز جو اڳوڻو صدر، جيڪو ڪروموسوم جي نقل ۾ شامل پروٽين جي ڪمپليڪس جي مطالعي لاءِ سڃاتو وڃي ٿو، ۽ ڪتاب ”ماليڪيولر بايولوجي آف دي سيل“ لاءِ.
  • رابرٽ البرٽي (1921-2014)، آمريڪي جسماني بايو ڪيمسٽ، ڪيترن ئي مدد سان اينزائم ڪائينيٽڪس ۾.
  • الفريڊ وليم الڪوڪ (1859-1933)، ڪيترن ئي قسمن جو برطانوي سسٽمسٽسٽ، مڇين جي حياتيات ۽ فزيالوجي جا حصا.
  • اليس الڊرونڊي (1522-1605)، فطرت پسند جنهن کي قدرتي تاريخ جو پيءُ سمجهيو ويندو هو، ٻوٽن جو مطالعو شامل ڪیو.
  • نورا لليان الڪوڪ (1874-1972)، ٻوٽن جي بيمارين ۾ برطانوي علمبردار، جنهن فنگل بيمارين تي تحقيق ڪئي.
  • بوائڊ اليگزينڊر (1873-1910)، انگريز آرنيٿولوجسٽ جنهن گولڊ ڪوسٽ (هاڻي گھانا) ۽ بونين ٻيٽن ۾ پکين جو سروي ڪيو.
  • رچرڊ ڊي. اليگزينڊر (1929-2018)، آمريڪي ارتقائي بائيوولوجسٽ جنهن جي سائنسي تعاقب کي مربوط نظام، ماحوليات، ارتقاء، قدرتي تاريخ ۽ رويي.
  • فريڊرڪ-لوئس الامند (1736-1809)، سوئس نباتات جو ماهر، جنهن ڪيترن ئي ٻوٽن جي نسل کي بيان ڪيو.
  • جوئل اساف ايلن (1838-1921)، آمريڪي زوولوجسٽ، جنهن پکين ۽ ٿلهي جانورن جو اڀياس ڪيو، جيڪو ”ايلن جي راڄ“ جي نالي سان مشهور آهي.
  • جون ڊالزيل الميدا (1930-2007)، اسڪاٽش وائرولوجسٽ، جنهن وائرس جي خصوصيت لاءِ ٽيڪنڪ جي شروعات ڪئي، ۽ ڪورونا وائرس کي دريافت ڪيو.
  • ٽيڪواه الپر (1909-1995)، ڏکڻ آفريڪي ريڊيو بائيوولوجسٽ جنهن ڏيکاريو ته اسڪراپي جي انتشار واري ايجنٽ ۾ نيوڪليڪ ايسڊ نه هوندو آهي.
  • پروسپيرو الپيني (1553-1617)، اطالوي نباتات جو ماهر، يورپ ۾ پهريون شخص جنهن ڪافي ۽ ڪيلي جي ٻوٽن کي متعارف ڪرايو.
  • بروس ايمز (پيدائش 1928)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ، ايمز ٽيسٽ فار ميوٽيجنيسيٽي جو موجد. ڪڏهن ڪڏهن ڪارسينوجنسيت لاء امتحان طور سمجهيو ويندو آهي.
  • جان اي امور (1939-1998)، برطانوي بايو ڪيمسٽ ۽ زوولوجسٽ، اسٽيريو ڪيميڪل ٿيوري آف اوليفيڪشن جو موجد.
  • جيڪب جوهان ايڊولف ايپلوف (1857-1921)، سويڊن جو سامونڊي زوولوجسٽ، جنهن سيفالوپڊس جي علم ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو.
  • ارسطو (384 BC-322 BC)، يوناني فيلسوف، ڪڏهن ڪڏهن پهريون بايولوجسٽ سمجهيو ويندو آهي، هن جانورن جا سوين قسم بيان ڪيا آهن.
  • ايملي ارنيسن (1867-1928)، ناروي جي زولوجسٽ، جيڪو اسپنج تي ڪم ڪيو.
  • گلبرٽ اشويل (1916-2014)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ، سيل ريڪٽر جي مطالعي ۾ اڳوڻو.
  • انا اسلان (1897-1988)، رومانيا جي بايولوجسٽ، جيڪو ارٿرائٽيس ۽ عمر جي ٻين حصن جو اڀياس ڪيو.
  • وليم ايسٽبري (1898-1961)، برطانوي طبعيات دان، ماليڪيولر بايولوجسٽ ۽ ايڪسري ڪرسٽلگرافر.
  • شارليٽ اوربچ (1899-1994)، جرمن ۽ برطانوي جينياتدان، ميوٽيجنيسس جي نظم و ضبط جو بنياد ميوٽي جي مکين تي مسٽرڊ گيس جي اثر کي دريافت ڪيو.
  • رچرڊ ايڪسل (پيدائش 1946)، آمريڪي نوبل انعام کٽيندڙ فزيالوجسٽ جنهن دريافت ڪيو ته پرڏيهي ڊي اين اي کي ميزبان سيل ۾ ڪيئن داخل ڪيو وڃي.
  • جوليئس اڪسيلروڊ (1912-2004)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ، فزيالوجي يا طب ۾ 1970 جو نوبل انعام حاصل ڪندڙ سندس تحقيق لاءِ ڪيٽيڪولامين نيوروٽرانسميٽرس.
  • جوس البرٽو ڊي اوليويرا اينچيتا (1832-1897)، پرتگالي فطرت پرست، جنهن ڪيترن ئي نئين نسلن جي سڃاڻپ ڪئي ٿلهي، پکين، امفيبين ۽ ريپٽيلز.
  • جين بپتسٽ اوڊبرٽ (1759-1800)، فرانسيسي فطرت پرست. بنيادي طور تي هڪ فنڪار هو، هن قدرتي تاريخ جا ڪتاب لکيا، جن ۾ Histoire naturelle des singes, des makis [lemurs] et des galéopithèques شامل آهن.

ب

سنواريو
  • اوٽو برونفيلس (1489–1534) جرمن طبيب
  • هيرونيمس بوڪ (1498–1554) (جنهن کي هيرونيمس ٽراگس پڻ سڏيو ويندو هو).
  • ابن البطار (وفات: 1248ع) اندلس جي نباتات جو ماهر، نباتاتيات تي منظم ۽ سائنسي انداز ۾ لکيو. جنهن هڪ ڪتاب لکيو، جيڪو 19 صدي عيسويءَ تائين نباتات جي ماهرن لاءِ حوالو ڪم بنجي ويو. سندس ڪتاب ۾ 1400 کان وڌيڪ ٻوٽن جي نسلن جو تفصيلي ذڪر آهي.
  • ابن البيطار (12هين صدي)، ماهر حيوانيات، فارماڪولوجي جو هڪ ڪتاب لکيو جنهن ۾ جانورن جي سنڀال جا تفصيل شامل هئا.
  • چارلس ڪارڊيل بيبنگٽن (1808-1895)، برطانوي نباتات جو ماهر ۽ آرڪيالاجسٽ.
  • چرچل بيبنگٽن (1821-1889)، برطانوي ڪلاسيڪل اسڪالر، آرڪيالاجسٽ ۽ نباتات جو ماهر.
  • جان بچمن (1790-1874)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ؛ پهرين سائنسدانن مان هڪ آهي جنهن تي بحث ڪيو ته ڪارا ۽ اڇا ساڳيا نسل آهن.[1]
  • ڪرٽ بيڪبرگ (1894-1966)، جرمن باغباني جو ماهر،[2] ڪيڪٽس جي درجه بندي لاء مشهور آهي.
  • ڪارل ارنسٽ وون بيئر (1792-1876)، جرمن فطرت دان (اسٽونيا ۾)، حياتيات جو ماهر، جيولوجسٽ، موسميات جو ماهر، جاگرافيدان ۽ ايمبريالوجي جو باني پيءُ.
  • لبرٽي هائڊ بيلي (1858-1954)، آمريڪي نباتات جو ماهر،[3] گريگور مينڊل جي ڪم جي اهميت کي تسليم ڪرڻ وارن مان پهريون.
  • ڊونا بيئرڊ (مقالو 1980)، آمريڪي اپيڊميولوجسٽ ۽ ارتقائي آبادي جي حياتيات جي ماهر، عورتن جي صحت سان لاڳاپيل.
  • اسپينسر فلرٽن بيئرڊ (1823-1887)، آمريڪي فطرت پرست، آرنيٿولوجسٽ، [4] اچٿايولوجست ۽ هرپيتولوجست جنهن ڪيترن ئي نسلن کي گڏ ڪيو ۽ درجه بندي ڪيو.
  • اسڪاٽ بيڪر (پيدائش 1954)، آمريڪي بحري حياتيات جو ماهر، سيٽاشيئن (شارڪ مڇي) جو ماهر.
  • * جان هٽن بالفور (1808-1884)، اسڪاٽش نباتات جو ماهر، [5] ڪيترن ئي ڪتابن جو ليکڪ، جن ۾ ”باٽني جو دستور“ به شامل آهي.
  • ڪلنٽن بالو (1923-2021)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ، جيڪو ڪاربوهائيڊريٽ جي ميٽابولزم ۽ مائڪروبيل سيل جي ڀتين جي جوڙجڪ تي ڪم ڪيو.
  • هينري هيم دي بالسڪ (1899-1979)، زولوجسٽ. *
  • ڊيوڊ بالٽيمور (پيدائش 1938)، آمريڪي حياتيات جو ماهر، وائرس تي ڪم لاء مشهور آهي. نوبل انعام فزيالوجي يا طب ۾ 1975ع.
  • آئوٽرام بينگس (1863-1932)،[6] آمريڪي زولوجسٽ، جنهن ڪيترن ئي پکين جي نسلن کي گڏ ڪيو؛ 70 کان وڌيڪ ڪتابن ۽ مضمونن جو ليکڪ، جن مان 55 ٿلهي جانورن تي آهن.
  • جوزف بئنڪس (1743-1820)، انگريز قدرتي ماهر، نباتات جو ماهر،[7] جنهن 30,000 ٻوٽن جا نمونا گڏ ڪيا ۽ 1,400 ٻوٽن جا جنس دريافت ڪيا.
  • رابرٽ بارني (1876-1936)، آسٽرو-هنگري (بعد ۾ سويڊش) طبيب. فزيالوجي يا دوائن ۾ نوبل انعام (1914) ويسٽيبلر سسٽم جي مطالعي لاء.
  • هوريس بارڪر (1907-2000)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ ۽ مائڪرو بائيوولوجسٽ.
  • بين بيرس (1954-2017)، آمريڪي نيورو بائيولوجسٽ، جيڪو مرڪزي نروس سسٽم جي ممالين گليل سيلز جو اڀياس ڪيو.
  • ايوا بارٽنڪ (پيدائش 1949)، پولينڊ جي ماهر حياتيات ۽ يونيورسٽي جي پروفيسر.
  • بنيامين سمٿ بارٽن (1766-1815)، آمريڪي نباتات جو ماهر،[8] "Elements of Botany، or Outlines of natural history of Vegetables" جو ليکڪ، نباتاتيات جو پهريون آمريڪي درسي ڪتاب.
  • جان بارٽرام (1699-1777)، آمريڪي نباتات جو ماهر، [9] ڪارل لينيس پاران بيان ڪيو ويو آهي "دنيا ۾ سڀ کان وڏو قدرتي نباتات جو ماهر".
  • وليم بارٽرم (1739-1823)، آمريڪي نباتات جو ماهر،[10] آرنيٿولوجسٽ، قدرتي تاريخدان، ۽ محقق، ليکڪ ”بارٽرامز ٽريولز“ (جيئن ته هاڻي مشهور آهي)
  • انتون دي بيري (1831-1888)، جرمن سرجن، نباتات جو ماهر، مائڪرو بائيوولوجسٽ ۽ ماڪولوجسٽ، پلانٽ پيٿولوجي (فائيٽوپيٿولوجي) جو باني پيء ۽ گڏوگڏ جديد ميڪالوجي جو باني سمجهي ٿو.
  • ڊوروٿيا بيٽ (1878-1951)، ويلش پيليونٽولوجسٽ ۽ آثار قديمه جي علمبردار، جيڪو فوسلز جو اڀياس ڪيو.
  • هينري والٽر بيٽس (1825-1892)، انگريز فطرت دان، جنهن جينوم جو پهريون سائنسي حساب ڏنو. پيٽرڪ بيٽسن (1938-2017)، انگريزي حياتيات جو ماهر ۽ سائنس ليکڪ، لنڊن جي زولوجيڪل سوسائٽي جو صدر.
  • آگسٽ جوهان جارج ڪارل بيٽسچ (1762-1802)، جرمن نباتات جو ماهر، [11] ماڪولوجسٽ هو، جنهن 200 جي لڳ ڀڳ جنس جا ٻوٽا دريافت ڪيا.
  • گيسپارڊ بوهين (1560-1624)، سوئس ٻوٽن جو ماهر، [12] جنهن لينيئس جي اڳڪٿي ڪندي، ٽئڪسانامي ۾ بائينوميئل نومنڪليچر متعارف ڪرايو.
  • جارج بيڊل (1903-1989)، آمريڪي جينيات جو ماهر، جين جي ڪردار جي دريافت لاء 1958ع جو فزيالوجي يا طب ۾ نوبل انعام.
  • جوھان ميٿيو بيڪ اسٽين (1757-1822)، جرمن فطرت پرست، آرنيٿولوجسٽ، انسائيڪلوجسٽ ۽ هيپيٽولوجسٽ، جيڪو پکين جي ڳائڻ تي سندس مقالي لاءِ مشهور آهي.[13]
  • رولو بيڪ (1870-1950)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، پکين ۽ ريپٽالز کي گڏ ڪرڻ لاءِ مشهور آهي، جنهن ۾ پنتا ٻيٽ جي ڪڇون جي آخري چئن فردن مان ٽي شامل آهن.
  • جان بيڪ ويٿ (پيدائش 1935)، آمريڪي مائڪرو بائيوولوجسٽ ۽ جينياتيات، جيڪو بيڪٽيريا جينياتيات تي ڪم ڪيو.
  • چارلس وليم بيبي (1877-1962)، آمريڪي بائيولوجسٽ، پيتين تي ڪم لاء مشهور ۽ قدرتي تاريخ تي ڪيترائي ڪتاب لکيو آهي.
  • مارٽنس بيجيرنڪ (1851-1931)، ڊچ مائڪرو بائيولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، جنهن وائرس کي دريافت ڪيو ۽ بيڪٽيريا ذريعي نائٽروجن جي ٺهڻ جي تحقيق ڪئي.
  • هيلمٽ بينرٽ (1913-2007)، جرمن-آمريڪي بايو ڪيمسٽ، حياتياتي نظامن ۾ اليڪٽران پيرا مقناطيسي گونج جي استعمال جو علمبردار
  • ٿامس بيل (1792-1880)، انگريز زولوجسٽ، [14] سرجن ۽ ليکڪ، جنهن ڊارون جي ريپٽائل نمونن ۽ ڪرسٽاشيئن جي وضاحت ۽ درجه بندي ڪئي.
  • بورس پاولووچ بيلوسوف (1893-1970)، سوويت ڪيميادان ۽ بايو فزڪسسٽ، جنهن بيلوسوف-زابوتنسڪي ردعمل دريافت ڪيو.
  • اسٽيفن جي. بينڪووڪ (پيدائش 1938)، آمريڪي بايو آرگنڪ ڪيمسٽ، مشيني اينزيمولوجي ۾ ماهر
  • ايڊورڊ ٽرنر بينيٽ (1797-1836)، انگريز زولوجسٽ، [15] جيڪو افريقي مگرمڇن جي نئين نسل کي بيان ڪيو.
  • جارج بيٿم (1800-1884)، انگريز نباتات جو ماهر، [16] جيڪو پنهنجي نباتات جي درجي بندي لاءِ مشهور آهي، جيڪو جوزف ڊالٽن هوڪر، جنيرا پلانٽيرم سان گڏ لکيو ويو آهي.
  • جيڪوئس بينوئت (1896-1982)، فرانسيسي بايولوجسٽ، طبيب، نيورواينڊوڪرائنولوجي ۽ ڦوٽو بائيولوجي جي علمبردارن مان هڪ
  • رابرٽ بينٽلي (1821-1893)، انگريزي نباتات جو ماهر، [17] دوائن جي نباتات (چار جلدن) لاء مشهور آهي.
  • ولسن ٽيڪسيرا برالڊو (1917-1998)، برازيل جو طبيب ۽ فزيالوجسٽ، برڊيڪينن جو گڏيل دريافت ڪندڙ.
  • پال برگ (1926-2023)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ، جين ورهائڻ ڊي اين اي جي ورهاست تي ڪم ڪرڻ لاءِ مشهور آهي.

پ

سنواريو
  • جارج ايمل پالاڊ (1912-2008)، رومانوي-آمريڪي بائيولوجسٽ جنهن رائبوسوم دريافت ڪيا، نوبل انعام سان نوازيو ويو اليڪٽران مائڪرو اسڪوپي ۽ سيل فرڪشنيشن ۾ جدت لاءِ.
  • پال موريس پالري (1869-1942)، فرينچ-الجزائري مالاڪولوجسٽ، جنهن ڪيترن ئي مولسڪ نسلن جو نالو رکيو.
  • پيٽر سائمن پالاس (1741-1811)، پروشيئن زولوجسٽ، [18] جنهن ڪيترن ئي جانورن جي نسلن کي بيان ڪيو.
  • ايڊورڊ پامر (1829-1911)، برطانوي نباتات جو ماهر،[19] جنهن سمٿسونين اداري لاءِ آمريڪي ٻوٽا گڏ ڪيا.
  • جوزف پانسڪ (1814-1888)، سرب نباتات جو ماهر،[20] جنهن سربيا جي نباتات کي دستاويز ڪيو.
  • پاراسيلسس (ٿيوفراسٽس وون هوهينهائم (1493-1556)، سوئس طبيب ۽ الڪيمسٽ، جنهن زهر جي اثرات جي علم جي شروعات ڪئي.
  • پيا پارولن (پيدائش 1964)، اطالوي حياتيات جو ماهر ۽ طوطن جي ماحوليات جو ماهر، فوٽوگرافر، ليکڪ.
  • ڪارل پيروٽ (1867-1911)، جرمن زنانيات جو ماهر ۽ آرنيٿولوجسٽ پکين جي ورڇ ۽ لڏپلاڻ ۾ دلچسپي رکي ٿو.
  • لوئس پاسچر (1822-1895)، فرانسيسي بائيولوجسٽ، [21] مائڪرو بائيوولوجسٽ، ۽ ڪيمسٽ جنهن ويڪسينيشن جا اصول قائم ڪيا ۽ پاسچرائزيشن، کير ڪي اٻالي جراثيم کان پاڪ ڪرڻ جو طريقو، دريافت ڪيو.
  • وليم پيٽرسن (1755-1810)، برطانوي سپاهي، نباتات جو ماهر ۽ محقق، [22]جنهن آسٽريليا ۾ نباتاتي، ارضياتي ۽ حشرات جا نمونا گڏ ڪيا.
  • ڊيوڊ جي پيٽرسن (پيدائش 1950) (بيلفاسٽ) برطانوي پوءِ آئرش بايولوجسٽ، پروٽسٽنٽ، ٽئڪسانومي ۽ ارتقا جو اڀياس ڪيو، بعد ۾ حياتياتي تنوع انفارميٽڪس، زولوجيڪل سوسائٽي آف لنڊن، سلور ميڊل.
  • رابرٽ پيٽرسن (1802–1872)، آئرش فطرت پرست، ليکڪ، The natural history of insects جو ذڪر شيڪسپيئر جي ڊرامن ۾ ڪيو ويو آهي.
  • ڊينيئل پاولي (پيدائش 1946)، فرانسيسي بحري حياتيات جو ماهر، جنهن مڇين جي واڌ ۽ موت جو اندازو لڳائڻ لاءِ ٽيڪنڪ تيار ڪئي آهي.
  • آئيوان پالوف (1849-1936)، روسي فزيالوجسٽ، نفسيات پسند ۽ طبيب، جنهن ڪنڊيشن جي دريافت ڪيو ۽ هاضمي جي نظام تي ڪم ڪرڻ لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • ٽائيشيئن پئلي (1799-1885)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، اينٽولوجسٽ، فوٽوگرافر ۽ ايڪسپلورر.
  • لوئس پيئرس (1885-1959)، آمريڪي پيٿولوجسٽ، جيڪو افريقي ننڊ جي بيماري لاء علاج تيار ڪرڻ ۾ مدد ڪئي.
  • ڊونالڊ سي پيٽي (1898-1964)، آمريڪي نباتات جو ماهر،[23] مغربي وڻن جي قدرتي تاريخ جو ليکڪ.
  • ايوا جي. پيل (پيدائش 1948)، آمريڪي پلانٽ پيٿولوجسٽ، جيڪي فضائي آلودگي جي طبيعي ۽ حياتياتي اثر جو مطالعو ڪريو.
  • پال پيلسئنير (پيدائش 1945( بيلجيم جي زولوجسٽ، بنيادي طور تي هڪ مالاڪولوجسٽ، پر زولوجي جي سڀني شعبن ۾ دلچسپي رکندي آهي.
  • جين-ميري پيلٽ (1933-2015)، فرانسيسي نباتات جي ماهر، جنهن افغانستان، چلي، يورپ ۽ يمن جي دوائن جي ٻوٽن جو اڀياس ڪيو.
  • ٿامس پيننٽ (1726-1798)، ويلش قدرتي ۽ قديم آثارن جو مصنف، [24] "ڪواڊروپيڊز جي تاريخ" جو مصنف.
  • ڊيوڊ پيني (پيدائش 1939)، نيوزي لينڊ جو حياتيات جو ماهر، نظرياتي حياتيات، ماليڪيولر ارتقا، انساني ارتقا، ۽ سائنس جي تاريخ لاءِ مشهور آهي.
  • هينري پئرير ڊي لا بئٿي (1873-1958)، فرانسيسي نباتات جو ماهر، [25]جيڪو مڊگاسڪر جي نباتات جو اڀياس ڪيو.
  • جارج پيري (پيدائش 1771)، انگريز فطرت پرست، ڪانچولوجي يا شيل جي قدرتي تاريخ جو ليکڪ.
  • ساموئل وڪٽر پيري (1918-2009) برطانوي بايو ڪيمسٽ، عضلات جي بايو ڪيمسٽري ۾ علمبردار.
  • ڪرسچن هينڊرڪ پرسون (1761-1836)، جرمن مالوڪولوجسٽ، جنهن فنگس تي وڏي پئماني تي لکيو.
  • ولهيلم پيٽرس (1815-1883)، جرمن فطرت دان، جنهن موزمبيق جي ٿلهي جانورن، پکين، ريپٽائلس، امفيبين، دريائي مڇين، حشرات ۽ نباتات جي تشريح ڪئي.
  • فريڊرڪ اوڪٽاويس پڪارڊ-ڪئمبرج (1860-1905)، انگريزي اينٽولوجسٽ، مڪڙين جو ماهر.
  • اوڪٽاويس پڪارڊ-ڪئمبرج (1828-1917)، انگريزي اينٽومولوجسٽ،[26] خاص طور تي مکين ۾ دلچسپي رکندو هو، پر پکين، تتلين ۽ پتنگن تي پڻ دلچسپي رکندو هو.
  • چارلس پڪرنگ (1805-1878)، آمريڪي فطرت پسند، "ريس آف مين ۽ سندن جاگرافيائي تقسيم" جو ليکڪ.
  • هينري آگسٽس پيلسبري (1862-1957)، آمريڪي ماهر حيوانيات،[27] مالاڪولوجسٽ، انورٽيبريٽ جي ٽيڪسانومي جو ليڊر.
  • گريگوري گڊون پنڪس (1903-1967)، آمريڪي حياتيات جو ماهر ۽ گڏيل اورل حمل جي گولي جو موجد.
  • رونالڊ پلاسٽرڪ (پيدائش 1957)، ڊچ سياستدان ۽ ماليڪيولر بائيوولوجسٽ جيڪو زيبرا فش جي ترقي تي ڪم ڪيو.
  • پليني دي ايلڊر (23-79)، رومن قدرتي فلسفي، ليکڪ ”نيچرل هسٽوريا“، هڪ انسائيڪلوپيڊيا، بعد ۾ آيل ماڻهن جو هڪ نمونو.
  • ريجنالڊ ائنيس پوڪوڪ (1863-1947)، برطانوي ٽيڪسانومي جو ماهر،[28] اسپائڊرز ۽ مليپيڊس جو ماهر.
  • فيليپ پوئي (1799-1891) ڪيوبا جي زولوجسٽ جيڪو تتلين ۽ مڇين تي ڪم ڪيو.
  • گيوسئپي ساويريو پولي (1746-1825)، اطالوي فزيشيئن ۽ زولوجسٽ،[29] جنهن جي مجموعن ۾ خاص طور تي، ليپيدوپتيرا، اسنيديريا ۽ مولسڪا شامل آهن.
  • ونسٽن پونڊر (پيدائش 1941)، نيوزي لينڊ جو مالاڪولوجسٽ، جنهن ڪيترن ئي سامونڊي ۽ تازي پاڻيءَ جي جانورن، خاص ڪري مائڪرومولوسڪ کي بيان ڪيو آهي.
  • آرٿر وليم بيڊن پاول (1901-1987)، نيوزي لينڊ جو مالاڪولوجسٽ ۽ پيليٽولوجسٽ، نيوزي لينڊ جي مولوسڪ جو مطالعو ڪيو ۽ درجه بندي ڪئي.
  • ٿامس لِٽلٽن پاوِيس (1833-1896)، انگلش آرنيٿولوجسٽ،"نوٽس آن دي برڊز آف نارٿمپٽن شائر اينڊ نيبروڊ" جو ليکڪ.
  • ڪارل پريسل (1794-1852)، بوهيميا جو نباتات جو ماهر، [30] چيڪ جمهوريا جي وڻن تي اٿارٽي.
  • ايلس پروووٽ-فول (1873-1972)، فرانسيسي مالاڪولوجسٽ جنهن ڪيترن ئي نئين نسلن کي بيان ڪيو، اڪثر ڪري محفوظ ڪيل جانورن جي بنياد تي.
  • نڪولائي پرزيوالسڪي (1839-1888)، روسي محقق، [31] جيڪو ڪجھ اڳ نامعلوم جانورن جي نسلن کي بيان ڪري ٿو، جن ۾ پرزيوالسڪي گھوڙو شامل آھي.
  • جان ايوانجيلستا پرڪائني (1787-1869)، چيڪ اناتومسٽ ۽ فزيالوجسٽ، جنهن "پرڪينئي اثر" دريافت ڪيو ۽ اصطلاح پروٽوپلازم متعارف ڪرايو.
  • فريڊرڪ ٽراگوٽ پرش (1774-1820)، جرمن-آمريڪي نباتات جو ماهر،[32] جنهن ليوس ۽ ڪلارڪ ايڪسپيڊيشن تي گڏ ڪيل ٻوٽن جو اڀياس ڪيو.
  • فرينڪ ڊبليو پٽنم (1917-2006)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ، جيڪو رت جي پروٽين جي ساخت ۽ ڪم تي ڪم ڪيو.
  • پال ايميل ڊي پوئڊٽ (1810-1888)، بيلجيم جو نباتات جو ماهر،[33] خاص طور تي آرڪيڊس ۾ دلچسپي رکندو هو.

ت، ٿ

سنواريو
  • ميلڪوائر تريوب (1851-1910)، ڊچ نباتات جو ماهر،[34] جيڪو ڏکڻ-اوڀر ايشيا جي ٻوٽن تي ڪم ڪيو.
  • انڊيل تلونگ (1927-2023)، ايسٽونيا-ڪينيڊا جو اعصابي سائنسدان، انساني يادداشت تي پنهنجي ابتدائي تحقيق لاءِ مشهور آهي.
  • ٿيوڦراسٽس (372 BC - 287 BC)، حياتيات جو ماهر ۽ پيريپيٽيٽڪ اسڪول ۾ ارسطو جو جانشين، سائنس جو مشهور ڪندڙ، ”فادر آف باٽني“ سمجهيو وڃي ٿو.
  • جوهانس ٿيئل (1860-1935)، جرمن ماهر حيوانيات[35] ۽ مالاڪولوجسٽ، جنهن جي گيسٽروپوڊا جي درجه بندي ڪيترن ئي سالن تائين استعمال ۾ رهي.
  • ميسن بلانڪارڊ ٿامس (1866-1912)، آمريڪي فائيٽو پيٿولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر،[36] ٻوٽن جي هسٽولوجي جي ليبارٽري مينوئل جو مصنف.
  • مائيڪل راجرز اولڊفيلڊ ٿامس (1858-1929)، برطانوي ماهر حيوانيات،[37] جنهن جي ٿلهي جانورن تي ڪم، ڪيترن ئي نئين نسلن جي وضاحت جو سبب بڻيو.
  • ڊي آرسي وينٽ ورٿ ٿامپسن (1860-1942)، اسڪاٽش بايولوجسٽ، "آن گروٿ اينڊ فارم" جو ليکڪ.
  • وليم ٿامپسن (1805-1852)، آئرش آرنيٿولوجسٽ ۽ فطرت پسند، جنهن پکين جي ڪيترن ئي پهلوئن تي ڪيترائي نوٽس شايع ڪيا.
  • چارلس وائيل ٿامسن (1832-1882) اسڪاٽش سمندري حياتيات جو ماهر، جنهن اوندهي سمنڊن جي حياتياتي حالتن جو مطالعو ڪيو.
  • لوئي-ميري آبرٽ دو پيٽٽ-ٿوآرس (1758-1831)، فرانسيسي نباتات جي ماهر، [38] مڊگاسڪر، ماريشس ۽ ري يونين جي آرڪيڊس تي سندس ڪم لاءِ مشهور آهي.
  • ڪارل پيٽر ٿنبرگ (1743-1828)، سويڊن جو فطرت پرست، [39] جنهن ڏکڻ آفريڪا ۽ ايشيا مان ٻوٽن ۽ جانورن کي گڏ ڪيو ۽ بيان ڪيو.

ٽ، ٺ

سنواريو
  • ساموئل ٽڪيل (1811-1875)، برطانوي آرنيٿولوجسٽ، جنهن هندستان جي آرنيٿولوجي ۽ ميمالولوجي ۾ حصو ورتو.
  • نيڪو ٽينبرگن (1907-1988)، ڊچ ايٿولوجسٽ [40] جانورن جي نظميات ۽ سماجي رويي جي نمونن تي ڪم ڪرڻ لاء فزيالوجي جو نوبل انعام ورتو.
  • ولاديسلو ٽيڪزانوسڪي (1819-1890)، پولينڊ جو ماهر حيوانيات، [41] جيڪو بنيادي طور تي آرنيٿولوجي تي ڪم ڪيو پر ان سان گڏ ريپٽيائل، آرچنڊس ۽ ٻين ٽيڪسا جو بيان ڪيو.
  • ارمن تختجان (1910-2009)، آرمينيائي نباتاتيات جو ماهر،[42] جيڪو ٻوٽن جي ارتقا، نظميات ۽ بايوگرافي تي ڪم ڪيو.
  • چارلس ٽينفورڊ (1921-2009)، آمريڪي پروٽين ڪيمسٽ، هائيڊروفوبڪ اثر جي تجزيي لاء مشهور آهي.
  • ڊيانا ٽيمپل (1925-2006)، آسٽريليا جي فارماڪولوجسٽ، تنفس جي فارماڪولوجي تي ڪم لاء مشهور آهي.
  • پيٽر گستاف ٽينگملم (1754-1803)، سويڊن جو طبيب ۽ طب جو ماهر، جنهن ٻنهي طب ۽ آرنيٿولوجي تي ڪم ڪيو.
  • ڪانراڊ جيڪب ٽيمينڪ (1778-1858)، ڊچ ماهر حيوانات،[43] جنهن جو "Manuel d'ornithologie" ڪيترن سالن تائين يورپي پکين تي معياري ڪم هو.
  • اگناشيو ٽينوڪو جونيئر (1930-2016)، آمريڪي ڪيميا دان آر.اين.اي. فولڊنگ تي اڳڀرائي واري ڪم لاءِ مشهور آهي.
  • آرني ٽيسيليس (1902-1971)، سويڊن جي بايو ڪيمسٽ، پروٽين اليڪٽرو فورسز جي ترقي لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • اگسٽينو ٽوڊرو (1818-1892)، اطالوي نباتات جو ماهر،[44] جنهن سسلي جي ٻوٽن کي بيان ڪيو.
  • سسومو ٽونيگاوا (پيدائش 1939)، جاپاني بايولوجسٽ، اينٽي باڊي تنوع جي نسل لاءِ جينياتي اصول جي دريافت ڪرڻ تي فزيالوجي جو نوبل انعام حاصل ڪيو، بعد ۾ بنيادي طور تي نيورو سائنس ۾ دلچسپي ورتي.
  • جان ٽوري (1796-1873)، آمريڪي نباتات جو ماهر، [45] جيڪو آمريڪا جي نباتات کي بيان ڪيو.
  • جوزف پٽن ڊي ٽورنفورٽ (1656-1708)، فرانسيسي نباتات جو ماهر،[46] پهريون شخص جنهن ٻوٽن لاءِ نسل (Genus) جي تصور جي واضح تعريف ڪئي.
  • جان ڪرڪ ٽائونسينڊ (1809-1851)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، جان جيمس آڊوبون لاء جانورن جا نمونا گڏ ڪيا.
  • ٿامس اسٽيورٽ ٽريل (1781-1862)، اسڪاٽش ڊاڪٽر ۽ طب جو ماهر، [47] طبي قانون جو ماهر.
  • ابراهام ٽرمبلي (1710-1784)، سوئس قدرتي سائنس جو ماهر، جيڪو تازي پاڻي جي پولپس (Polyps) جو مطالعو ڪرڻ لاء پهريون طور سڃاتو وڃي ٿو.
  • هينري بيڪر ٽرسٽرام (1822-1906)، انگريز پادري ۽ آرنيٿولوجسٽ، [48] جنهن ارتقا ۽ تخليق کي ملائڻ جي ڪوشش ڪئي.
  • رابرٽ ٽريورس (پيدائش 1943)، آمريڪي ارتقائي حياتيات جو ماهر ۽ سماجي بائيوولوجسٽ، جيڪو ريسيپروڪل التروازم ۽ ابائي سرمائي جي نظرين لاء مشهور آهي.
  • ائڊورڊ لوئس ٽريوسار (1842-1927)، فرانسيسي فطرت پرست،[49] جنهن مائڪروبس، خمير ۽ مولڊ لکيو.
  • فريڊرڪ ڊبليو ٽرو (1858-1914)، آمريڪي فطرت دان،[50] جنهن شروعاتي طور تي ان ورٽيبريٽس (invertebrates) ۽ بعد ۾ سيٽاشيئن جو اڀياس ڪيو.
  • جارج واشنگٽن ٽريون جونيئر (1838-1888)، آمريڪي مالاڪولوجسٽ، [51] جنهن 5,600 کان وڌيڪ نئين مولسڪ نسلن جو نالو ڏنو.
  • برنارڊ ٽڪر (1901-1950)، انگلش آرنيٿولوجسٽ، 1927ع ۾ آڪسفورڊ برڊ سينسس (پکين جي شمار) ۾ تعاون ڪندڙ جو اڳواڻ.
  • ايڊورڊ ٽڪرمين (1817-1886) آمريڪي نباتات جو ماهر، [52] جنهن لائيچين ۽ ٻين الپائن ٻوٽن جو اڀياس ڪيو.
  • مارماڊيوڪ ٽونسٽال (1743-1790)، انگريز آرنيٿولوجسٽ، ،[53] اورنيٿالوجيڪا برٽانيڪا (Ornithologica Britannica) جو ليکڪ.
  • روٿ ٽرنر (1915-2000)، آمريڪي بحري حياتيات جو ماهر، ٻيڙيءَ جي ڪيڙن ۽ ڪاٺ ۾ بور ڪندڙ بائي والوو مولسڪ جو ماهر.
  • وليم ٽرٽن (1762-1835)، برطانوي فطرت پسند، [54] "زمين ۽ برطانوي تازي پاڻي جي ٻيٽن ۾ شيل جي مينوئل" جو مصنف.

ج

سنواريو
  • الجاحظ، (781 عيسوي - 869 عيسوي)، بغداد، عراق جو ماهر حيوانيات، جنهن ”ڪتاب الحيوان“ لکيو، جيڪو حياتيات جي تاريخ ۾ اهم ترين ڪمن مان هڪ آهي.
  • فرينڪوئس جيڪب (1920-2013)، فرانسيسي بايولوجسٽ، جنهن کي ٽرانسڪرپشن جي ضابطي جي مطالعي لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • نڪولس جوزف وون جاڪين (1727-1817)، ڊچ-آسٽريائي نباتات جو ماهر، ڪيمسٽ ۽ معدنيات جو ماهر، جيڪو ڪيريبين علائقي ۾ ٻوٽن کي گڏ ڪري.
  • هونوري جاڪينو (1815-1887)، فرانسيسي سرجن ۽ زولوجسٽ، جيڪو مولسڪا جي نسل کي بيان ڪيو.
  • ڊينيئل ايڇ جانزين (پيدائش 1939)، آمريڪن اينٽومولوجسٽ ۽ ماحوليات جو ماهر، جنهن ڪوسٽا ريڪا جي حياتياتي تنوع کي ترتيب ڏنو.
  • وليم جارڊين (1800-1874)، اسڪاٽش فطرت پرست، پنهنجي ڪتابي سيريز، "دي نيچرلسٽ" جي لائبريري لاءِ مشهور آهي.
  • فيلڪس پاويل جئروڪي (1790-1865)، پولش زولوجسٽ، وڏي زولاجيڪل گڏ ڪرڻ جو ڪوريٽر.
  • ووجسڪ جاسترزيبوسڪي (1799-1888)، پولش پولي ميٿ؛ ارگونومڪس جو علمبردار؛ 1831ع يورپي يونين جو حامي.
  • اليڪ جيفريس (پيدائش 1950)، برطانوي بايو ڪيمسٽ ۽ جينيات جو ماهر، جنهن جينياتي فنگر پرنٽنگ ايجاد ڪئي.
  • وليم جينڪس (1927-2007)، آمريڪي بائيو ڪيمسٽ، جنهن اينزيم-ڪيٽلائيزڊ ردعمل تي ڪيميائي ميڪانيزم لاڳو ڪيو، ڪيمسٽري ۽ اينزيمولوجي ۾ ڪيٽيليسس جو مصنف.
  • ٿامس سي جيرڊن (1811-1872)، برطانوي طبيب، زولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، جنهن هندستان جي پکين جي نسلن کي بيان ڪيو.
  • جان ايل جينڪس (1929-1987)، برطانوي جينياتي ماهر، سائيپولاسمڪ وراثت لاء مشهور آهي. * ولهيلم جوهانسن (1857-1927)، ڊينش فارماسسٽ، نباتات جو ماهر، پلانٽ فزيالوجسٽ ۽ جينيات جو ماهر، جنهن جين، فينو ٽائپ ۽ جينوٽائپ جا اصطلاح متعارف ڪرايا.
  • پولين جانسن (20 هين-21 صدي)، انگريزي امونولوجسٽ ۽ مائڪرو بائيولوجسٽ جو تعلق پيدائشي ۽ موافق مدافعتي ميڪانيزم سان.
  • ڊيوڊ اسٽار جاردن (1851-1931)، اچٿائيولوجست ۽ يوجينيسست، اسٽينفورڊ يونيورسٽي جو باني صدر.

چ

سنواريو
    • ڪارلوس چاگاس (1879-1934)، برازيل جو طبيب، جيڪو چاگاس بيماريءَ جو سبب ٽرپانوسوما ڪروزي جي سڃاڻپ ڪري.
  • ايڊلبرٽ وون چاميسو (Louis Charles Adélaïde de Chamissot؛ 1781–1838)، جرمن نباتات جو ماهر، جنھن جو سڀ کان اھم حصو ميڪسيڪو جي ڪيترن ئي وڻن جو بيان ھو.
  • جوليانا چن، سنگاپور جي بايولوجسٽ ۽ سائنس ڪميونيڪيٽر
  • برٽن چانس (1913-2010)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ، روڪ فلو طريقي جو موجد
  • من چوه چانگ (1908-1991)، چيني-آمريڪي ريپروڊڪٽو بايولوجسٽ، جنهن ٿلهي جانورن جي پيدائش ۾ ڄمڻ جي عمل جو اڀياس ڪيو، جنهن ڪم سان پهريون ٽيسٽ ٽيوب بيبي پيدا ٿيو.
  • فرينڪ مچلر چپمان (1864-1945)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، جنهن آرنيٿولوجي ۾ فوٽوگرافي جي استعمال کي فروغ ڏنو، خاص طور تي پنهنجي ڪتاب، "برڊ اسٽڊيز وڌ ڪيمرا" ۾.
  • ارون چارگف (1905-2002)، آسٽريائي-آمريڪي بايو ڪيمسٽ، چارگف جي ضابطن لاءِ مشهور آهي.
  • مارٿا چيس (1927-2003)، آمريڪي بائيولوجسٽ، جنهن هرشي-چيس تجربو ڪيو، جنهن ۾ ظاهر ٿيو ته جينياتي معلومات ڊي اين اي ذريعي رکيل ۽ منتقل ٿيندي آهي، نه ڪه پروٽين ذريعي.
  • ٿامس فريڊرڪ چيزمان (1846-1923)، نيوزي لينڊ جو نباتات جو ماهر ۽ قدرتيات جو ماهر، سامونڊي سلگس سميت وسيع دلچسپين سان گڏ.
  • سرگئي چيتويريڪوف (1880-1959)، روسي آبادي جي جينيات جو ماهر، جنهن ڏيکاريو ته ڪيئن ابتدائي جينياتي نظريا قدرتي آبادي تي لاڳو ٿين ٿا ۽ اهڙيء طرح ارتقائي نظريي جي جديد ترڪيب ۾ حصو ورتو.

د، ڊ

سنواريو
  • الدميري، (13هين صديءَ)، قاهره، مصر جو هڪ ماهر حيوانيات، الجاحظ کان متاثر ٿي، هن حيات الحيوان نالي هڪ مقالو لکيو، "حيوانن جي زندگي"، هڪ انسائيڪلوپيڊيا جنهن ۾ ڪيترن ئي جانورن جي نسلن جا تفصيل موضوع شامل هئا ۽ هڪ تخليقي ڪم ٿيو.
  • ابو حنيفه دينوري (828 - 896)، فارس جي معروف نباتات جي ماهرن مان هڪ آهي، سندس ڪم، "ٻوٽن جو ڪتاب" هڪ تاريخي ڪتاب هو، جنهن کيس "اسلامڪ نباتات جو پيءُ" جو لقب ڏنو.
  • پيڊينيئس ڊيوسڪرائڊس (پهرين صديءَ جي وچ ڌاري)، يوناني طبيب ۽ فارماسولوجسٽ "ڊي ميٽيريا ميڊيڪا" پنج جلدن تي مشتمل انسائيڪلوپيڊيا، ابتدائي جڙي ٻوٽين جي دوائن بابت، جو ليکڪ. ڊي ميٽيريا ميڊيڪا وڏي پيماني تي 1500 سالن کان وڌيڪ عرصي تائين پڙهيو ويو.
  • والري ڊيگٽ (مقالو: 1990)، آمريڪي بائيو انجنيئر، جيڪو پروٽينن ۽ ٻين بايو ماليڪيولز کي ماليڪيولر ڊائنامڪس ذريعي ٺاهيو.
  • اينڊرس ڊاهل (1751-1789)، سويڊش نباتات جو ماهر، جنهن جو نالو ڊاهليا ۾ ياد ڪيو ويو آهي، Observationes botanicae circa systema vegetabilium جو ليکڪ.
  • وليم هيلي ڊال (1845-1927)، آمريڪي مالاڪولوجسٽ، اندروني الاسڪا جي شروعاتي سائنسي ڳولا ڪندڙن مان هڪ. هن آمريڪا جي پئسفڪ اتر اولهه جي ڪيترن ئي مولسڪ بيان ڪيو.
  • ڪيٿ ڊالزيل (1921-1994)، برطانوي بايو ڪيمسٽ، ٻن-سبسٽريٽ اينزائم-ڪيٽلائيز ٿيل رد عمل جي ڪينيٽيڪس کي منظم ڪرڻ ۾ اڳڀرائي.
  • ڪارل پيٽر هينرڪ ڊيم (1895-1976)، ڊينش فزيالوجسٽ، جنهن وٽامن K دريافت ڪيو.
  • مارگوريٽ ڊيوس (1887-1967)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ، ويتامين اي (A) ۽ بي جي گڏيل دريافت ڪندڙ.
  • جيواناڪام سائرل ڊينيئل (1927-2011)، ڀارتي فطرت پرست، بمبئي نيچرل هسٽري سوسائٽي جو ڊائريڪٽر، ڪتاب، "بڪ آف انڊين ريپٽائلس" جو ليکڪ.
  • چارلس ڊارون (1809-1882)، برطانوي فطرت دان، "The Origin of Species" جو ليکڪ، جنهن ۾ هن قدرتي چونڊ جي نظريي کي واضح ڪيو، جيڪو جديد ارتقائي حياتيات جو شروعاتي نقطو آهي.
  • اراسمس ڊارون (1731-1802)، انگريز طبيب ۽ فطرت دان، چندر سوسائٽيءَ جو باني ميمبر، چارلس ڊارون جو ڏاڏو.
  • جين دوسي (1916-2005)، فرينچ اميونولوجسٽ، جيڪو وڏي هسٽو مطابقت واري ڪمپليڪس تي ڪم ڪيو.
  • چارلس ڊيونپورٽ (1866-1944)، آمريڪي حياتيات جو ماهر ۽ يوجينڪسٽ، ڪولڊ اسپرنگ هاربر ليبارٽري ۾ يوجينڪس رڪارڊ آفيس قائم ڪيو.
  • گرترود ڪروتي ڊيونپورٽ (1866-1946)، آمريڪي زوولوجسٽ، يوجينڪس تحريڪ ۾ ممتاز.
  • آرمنڊ ڊيوڊ (پيري ڊيوڊ) (1826-1900)، فرينچ زولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، جارڊين ڊيس پلانٽس پاران چين ذريعي سائنسي سفر ڪرڻ لاءِ ڪم ڪيو ويو.
  • برنارڊ ڊيوس (1916-1994)، آمريڪي حياتيات جو ماهر، جيڪو مائڪروبيل فزيالوجي ۽ ميٽابولزم تي ڪم ڪيو.

ر ز

سنواريو
  • جارج ردا (پيدائش 1936)، هنگري جو ڪيمسٽ، دل جي ميٽابولزم جي ماليڪيولر اميجنگ لاءِ مشهور آهي.
  • گستاف رادئي (1831-1903)، جرمن فطرت پرست ۽ محقق، جنھن جو ڪم پکين، امفيبين، ريپٽائل، ليزرڊس، سانپ ۽ حشرات تي مشتمل ھو.
  • ٿامس اسٽامفورڊ رفلس (1781-1826)، برطانوي حياتيات جو ماهر، جنهن ٿلهي جانورن، مڇين، پکين ۽ حشرات جو اڀياس ڪيو.
  • ڪونسٽنٽائن سيموئل رفينيسڪ (1783-1840)، فرانسيسي زولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، جنهن ڪيترن ئي اتر آمريڪي نسلن کي بيان ڪيو.
  • ايميل لوئس ريگونوٽ (1843-1895)، فرانسيسي انسائيڪلوجسٽ، جنهن ڪيترن ئي نسلن کي تتلين ۽ پتنگن جو نالو ڏنو.
  • وي. ايس. راما داس (1933-2010)، هندستاني نباتات جو ماهر، جيڪو فوٽو سنٿيسس جو اڀياس ڪيو.
  • سانٽياگو رامون وائي ڪيجل (1852-1934)، اسپيني هسٽولوجسٽ، جنهن کي نيورواناتومي ۽ مرڪزي نروس سسٽم تي ڪم ڪرڻ تي نوبل انعام ڏنو ويو.
  • ايڊورڊ پيئرسن رامسي (1842-1916)، آسٽريليا جي آرنيٿولوجسٽ، سڊني ۾ آسٽريليا ميوزيم ۾ آسٽريليا جي پکين جي فهرست جو مصنف.
  • آسٽن ايل رينڊ (1905-1982)، ڪينيڊين زوولوجسٽ، جنهن مڊگاسڪر ۽ نيو گني جي پکين جو اڀياس ڪيو.
  • سريش رتن (پيدائش 1955)، هندستاني بائيو گيرونٽولوجسٽ، جنهن لازمي عمر ۽ ورچوئل جيرونٽوجينز جا تصور ٺاهيا آهن.
  • جان ري (1627-1705)، انگريز فطرت پرست، جنهن جي ٻوٽن جي درجه بندي، "هسٽوريا پلانٽارم" جديد ٽيڪسونومي ڏانهن هڪ قدم هو.
  • فرانسسڪو ريڊي (1626-1697)، اطالوي طبيب، جيڪو 1668 ۾ پنهنجي تجربي لاءِ مشهور آهي، جنهن ابائيوجينيسيس (Abiogenesis)، غير جاندار کان جاندارن جي پيدا ٿين جو نظريو، جي رد ڪرڻ جي پهرين قدمن مان هڪ سمجهيو وڃي ٿو.
  • لاويل آگسٽس ريو (1814-1865)، انگريز ڪانچولوجسٽ، مولسڪ شيلز تي ڪيترن ئي اشاعتن جو ليکڪ.
  • ھنري گستاف ريخنباخ (1823-1889)، جرمن آرڪيڊولوجسٽ، آرڪيڊس تي دنيا جي معروف اٿارٽي.
  • لڊيوگ ريخنباخ (1793-1879)، جرمن ٻوٽن جو ماهر ۽ آرنيٿولوجسٽ، جنهن کي شيشي جي نمونن جي طور تي invertebrate مخلوق کي ظاهر ڪرڻ جو خيال متعارف ڪرايو.
  • چن-لو زائو (1923-2000)، چيني بائيو ڪيمسٽ، اينزيم جي غير فعال ٿيڻ واري ڪائينيٽڪس تي ڪم ۽ اولهه ۾ "چيني بايو ڪيمسٽري جو فيس" طور سڃاتو وڃي ٿو.
  • ابوالقاسم الزهراوي (12هين صدي)، ماهر طب، طبيب، سرجري جو ماهر.
  • ابن زهر (12هين صدي)، ماهر طب، جراحي ۽ دواسازي.

س، ش

سنواريو
  • جوزف سبين (1770-1837)، انگريز فطرت پرست، برطانوي پکين جي ڇنڊڇاڻ، لڏپلاڻ ۽ عادت تي اختيار.
  • جوليس وون ساڪس (1832-1897)، جرمن نباتات جو ماهر، جنهن پهريون ڀيرو هائيڊروپونڪس جو مظاهرو ڪيو.
  • فريڊرڪ سينگر (1918-2013)، برطانوي بايو ڪيمسٽ کي ٻه ڀيرا نوبل انعام ڏنو ويو، پروٽين جي ترتيب ۽ نيوڪلڪ ايسڊ جي ترتيب لاء.
  • اتيني جيوفري سينٽ-هلئري (1772-1844)، فرانسيسي فطرت پسند، جنھن اتحاد جي جوڙجڪ جو اصول قائم ڪيو.
  • اسيڊور جيوفري سينٽ-هلئري (1805-1861)، فرانسيسي زولوجسٽ، جيڪو اصطلاح ايٿولوجي (ethology) جو اصطلاح ٺاھيو، عام ساخت کان انحراف تي اٿارٽي.
  • ڪارل يوليسس وون سالس-مارشلنس (1762-1818)، سوئس فطرت پسند، نباتاتيات، انسائيڪلوپيڊيا ۽ ڪانچولوجي ۾ دلچسپي رکندو هو.
  • ايڊورڊ جيمس سالسبري (1886-1978)، برطانوي نباتات جو ماهر، "ٻوٽن جي ماحوليات ۽ عام طور تي برطانوي فلورا جي مطالعي ۾ قابل ذڪر تعاون" سان.
  • رچرڊ انٿوني سالسبري (1761-1829)، برطانوي نباتات جو ماهر، پنهنجي دور جي ڪيترن ئي نباتات جي ماهرن کان پاسو ڪيو.
  • جوناس سالڪ (1914-1995)، آمريڪي حياتيات جو ماهر، جنهن پهريون ڪامياب پوليو ويڪسين تيار ڪيو.
  • رابرٽ ساپولسڪي (پيدائش 1957)، آمريڪي نيورو سائنسدان، جيڪو جهنگلي ببون (Baboon) ۾ دٻاء جي ذريعن جو مطالعو ڪري ٿو.
  • جيورج اوسيان سارس (1837-1927)، ناروي جي سامونڊي حياتيات جو ماهر، جنهن مڇيءَ جي آڻڻ ۽ لاروا جو اڀياس ڪيو.
  • مائيڪل سارس (1809-1869)، نارويجين ٽيڪسونومسٽ، جنهن زندگيءَ جي تاريخ ۽ پيدائش واري چڪر، رويي ۽ مڇيءَ جي جاگرافيائي تڪرار کي بيان ڪيو.
  • ڪونسٽسٽن ساتونن (1863-1915)، روسي زولوجسٽ، جنهن روس ۽ وچ ايشيا جا ٿلها جانور بيان ڪيا.
  • وليم سانڊرز (1822-1900)، آمريڪي نباتات جو ماهر، آمريڪي زراعت ۾ ڪيترن ئي ميون ۽ ڀاڄين کي متعارف ڪرائڻ جو ذميوار.
  • ماري جولز قيصر ساوگني (1777-1851)، فرانسيسي زولوجسٽ، جنھن ميڊيٽرينين سمنڊ ۽ ڳاڙھو سمنڊ ۾ جانورن جي باري ۾ لکيو.
  • جين-پائري شانگو (Jean-Pierre Changeux) (پيدائش 1936)، فرانسيسي بايو ڪيمسٽ ۽ نيورو سائنسدان، ڪوآپرئٽيوٽي (cooperativity) جي ايلوسٽيرڪ (allosteric) ماڊل جو موجد.
  • چارلس شيلٽن (1860-1929)، نيوزي لينڊ جو زوولوجسٽ 130 ڪاغذن تي ڪرسٽيشين، اڪثر ڪري ايمفيپوڊس، آئسوپوڊس ۽ ڊيڪاپوڊس، سڄي دنيا مان، پر خاص ڪري نيوزي لينڊ کان.

ع

سنواريو
  • ابو عبيده (728-825)، ماهر حيوانيات، 50 کان وڌيڪ جلد لکيا، جن ۾ گهوڙن جي پالنا ۽ جانورن پالڻ تي ڌيان ڏنو ويو.
  • سليم علي (1896-1987)، هندستاني آرنٿولوجسٽ، جنهن سڄي هندستان ۾ منظم پکين جي سروي ڪئي.
  • ابن العوان (12هين صدي)، ماهر نباتات، هن جي ڪتاب ”زراعت جو ڪتاب“ ۾ جانور پالڻ ۽ ماکيءَ جي پالنا بابت تفصيلي حصا شامل آهن.

ف

سنواريو
  • ليونهارٽ فچس (1501–1566),  جرمن طبيب, ”نباتات جي ٽن جرمن ابن ڏاڏن“ مان هڪ هو.
  • ويلريئس ڪورڊس (1515-1544) 1544ع ۾ نباتاتي ۽ دواسازي جي لحاظ کان اهم جڙي ٻوٽين جي هسٽوريا پلانٽرم ۽ شايع ٿيل جڙي ٻوٽين جي دوائن جي استعمال کي ڍڪيندي، هڪ فارماڪوپائيا جو ڊسپينسيٽريم 1546ع ۾ تصنيف ڪيو.
  • لڊوگ ڪارل جيورج فائيفر (1805-1877)، جرمن طبيب، نباتات جو ماهر ۽ ڪانچولوجسٽ،[55] جنهن 20 کان وڌيڪ نون نسلن ۽ نوعن جو نالو ڏنو.
  • ڪونسٽسٽائن جان فپس (1744-1792)، انگريز محقق، پهريون جديد يورپي جنهن قطبي رڇ ۽ هاٿي دانت جي گل کي بيان ڪيو.
  • ڊيوڊ اينڊريو فينڪس (پيدائش 1966)، برطانوي بايو ڪيمسٽ، جيڪو حياتياتي طور تي فعال ايمفيفيلڪ پيپٽائڊس جي خاصيتن جو مطالعو ڪيو.
  • روڊولف امانڊو فلپي (1808-1904)، جرمن-چلي جو زولوجسٽ،[56] جيڪو ڏکڻ آمريڪي ليزرڊز جي ٽن نئين نسلن کي بيان ڪيو.

ق، ڪ

سنواريو
  • ايمانوئيل ڪارپينٽائير (پيدائش 1968)، فرانسيسي مائڪرو بائيولوجسٽ، ماهر جينيات ۽ بايو ڪيمسٽ، جنهن CRISPR سان جينوم ايڊيٽنگ کي دريافت ڪيو.

گ

سنواريو
  • ڪانراڊ گيسنر، جنهن جي 4,500 صفحن تي مشتمل جانورن جو يادگار انسائيڪلوپيڊيا، هسٽوريا اينيمليم، چار جلدن ۾ 1551ع ء 1558ع درمیان شايع ٿيو.
  • ايلمر ايل گيڊن (1923-2012)، آمريڪي بايو ڪيميڪل انجنيئر، "بايوڪيميڪل انجنيئرنگ جو پيء".
  • جوزف گارٽنر (1732-1791)، جرمن نباتات جو ماهر، "De Fructibus et Seminibus Plantarum" جو ليکڪ.
  • فرانڪوئس گيگنئپئن (1866-1952)، فرانسيسي نباتات جو ماهر، جنهن انوناسيائي Annonaceae جو اڀياس ڪيو.
  • جوزف پال گيمارڊ (1796-1858)، فرانسيسي نيوي سرجن ۽ فطرت پسند.
  • بروتي گالڊيڪاس (پيدائش 1946)، لٿوانيا-ڪينيڊا جو پرائيميٽولوجسٽ، اورنگوتان جو ماهر.
  • رابرٽ گيلو (پيدائش 1937)، آمريڪي وائرولوجسٽ ۽ ايڇ آئي وي جي گڏيل دريافت ڪندڙ.
  • فرانسس گالٽن (1822-1911)، برطانوي پوليميٿ، سوشل ڊارونزم، يوجينڪس ۽ سائنسي نسل پرستي جو حامي.
  • وليم گيمبل (1823-1849)، آمريڪي فطرت پسند، آرنيٿولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، سانتا في ۾ نمونن کي پهريون گڏ ڪرڻ وارو.
  • پراسپر گارنٽ (1794-1838)، فرانسيسي سرجن ۽ فطرت پسند، جيڪو ڏکڻ آمريڪا ۾ نمونا گڏ ڪيو. * چارلس گاڊيچوڊ-بيوپري (1789-1854)، فرانسيسي نباتات جو ماهر، 1817-1820 ۾ هڪ زمين جي گرد عالمي سفر تي.
  • مائيڪل گازانيگا (پيدائش 1939)، آمريڪي عصبي سائنسدان، بهترين طور تي دماغ جي مريضن تي تحقيق لاءِ مشهور آهي.
  • پيٽرڪ گيڊس (1854-1932)، اسڪاٽش بايولوجسٽ، سماجيات جو ماهر، جاگرافيدان ۽ اڳوڻو ٽائون پلانر.
  • هاورڊ سکاٽ گينٽيري (1903-1993)، آمريڪي نباتات جو ماهر، ايگيوز تي اٿارٽي.
  • جان گيرارڊ (1545-1612)، انگريز نباتات جو ماهر، ”هربل“ يا ”جنرل هسٽري آف پلانٽس“ جو مصنف.
  • ڪانراڊ وون گيسنر (1516-1565)، سوئس طبيب، فطرت دان، ببليوگرافر، ۽ فلسفي، جديد سائنسي ببليوگرافي جو پيءُ.
  • لوڪا گهيني (1490-1566)، اطالوي طبيب ۽ نباتات جو ماهر، پهريون رڪارڊ ٿيل هربيريم جو خالق ۽ يورپ ۾ پهريون نباتاتي باغ ٺاهڻ وارو.
  • ڪليليا گياڪوبيني (1931-2010)، اطالوي مائڪرو بايولوجسٽ، مائڪرو بايولوجي جو علمبردار، تحفظ-بحالي تي لاڳو ڪيو ويو.

ل

سنواريو
  • ليونارڊو دا ونچي (1452-1519)، اطالوي (فلورنٽائن) فنڪار، جيڪو، هڪ اناتومسٽ جي حيثيت ۾، ڪيترن ئي نمونن کي جدا ۽ بيان ڪيو. * جين بيپٽسٽ لئشينالت ڊي لا تور (1773-1826)، فرانسيسي نباتات جو ماهر ۽ آرنيٿولوجسٽ، جنهن آسٽريليا ۽ جاوا ۾ ٻوٽن ۽ پکين جا نمونا گڏ ڪيا.
  • رئنئي-پرائموئري ليسن (1794-1849)، فرانسيسي فطرت دان، جنھن جل ٿيلن ۽ ريپٽائل جي نسلن کي بيان ڪيو.
  • فرانڪوئس لي وئلانت (1753-1824)، فرانسيسي آرنيٿولوجسٽ، جنهن آفريڪا ۾ گڏ ڪيل پکين جي نسلن کي بيان ڪيو.
  • ڦوئيبس لئوئني (1869-1940)، روسي-آمريڪي بايو ڪيمسٽ، جنهن دريافت ڪيو ته ڊي اين اي نيوڪليو بيسس ۽ فاسفيٽ جو ٺهيل آهي.
  • ايڊورڊ بي لوئس (1918-2004)، آمريڪي جينياتي ماهر، ڊروسوفلا بيٿورڪس ڪمپليڪس کي دريافت ڪرڻ تي نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • چوه هائو لي (1913-1987)، چيني-آمريڪي بايو ڪيمسٽ، جنهن انساني پيٽيوٽري گروٿ هارمون کي دريافت ڪيو ۽ ان کي گڏ ڪيو.
  • مارٽن ليچٽينسٽن (1780-1867)، جرمن زوولوجسٽ، جنهن جل ٿيلن ۽ رهڙيندڙ جانورن جي نئين نسلن کي بيان ڪيو.
  • جسٽس وون ليبيگ (1803-1873)، جرمن ڪيميادان، جنهن زرعي ۽ حياتياتي ڪيميا ۾ حصو ورتو، نامياتي ڪيميا جي باني مان هڪ آهي.
  • جان لائيٽ فٽ (1735-1788)، انگريز ڪانچولوجسٽ ۽ نباتات جو ماهر، "فلورا اسڪوٽيڪا" جو ليکڪ جيڪو اسڪاٽش ٻوٽن ۽ فنگس سان تعلق رکي ٿو.
  • جان لنڊلي (1799-1865)، انگريز نباتات جو ماهر، جنهن جي ڪمن ۾ سندس شاگردن لاءِ نباتاتي درسي ڪتاب شامل هئا.
  • هينرخ فريڊرڪ لنڪ (1767-1850)، جرمن نباتات جو ماهر، جنهن ڪيترن ئي مختلف مضمونن جو اڀياس ڪيو، جن ۾ فزڪس ڪيمسٽري، ارضيات، معدنيات، نباتات ۽ زولاجي شامل آهن.
  • ڪارل لينيئي (1707-1778)، سويڊش نباتات جو ماهر، بايونوميل نالي واري نظام جو پيءُ.

م

سنواريو
  • ايليام ايليچ ميڪنيڪوف (1845-1916)، روسي مائڪرو بايولوجسٽ، مدافعتي نظام ۽ فاگو سائٽوسس تي ڪم لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • جوھان ولهيلم ميگين (1764-1845)، جرمن اينٽومولوجسٽ، ڊيپيٽرا تي شروعاتي ڪم لاء مشهور آهي.
  • گريگور مينڊل (1822-1884)، آسٽريائي راهب، جنهن کي مٽر جي ٻوٽن ۾ خاصيتن جي وراثت جي مطالعي لاءِ اڪثر ڪري ”جينيات جو پيءُ“ سڏيو وڃي ٿو.
  • ايڊوارڊ مينٽريس (1802-1861)، فرينچ اينٽومولوجسٽ، ليپيدوپٽيرا ۽ ڪوليوپيٽرا تي هڪ اٿارٽي.
  • Maud Leonora Menten (1879-1960)، ڪينيڊا جي بايو ڪيمسٽ ۽ هسٽولوجسٽ، اينزيم ايڪشن جي ڪينيٽيڪس تي ڪم لاء مشهور آهي. * آرڪيبالڊ مينزيز (1754-1852)، اسڪاٽش فطرت پرست، جنهن انگلينڊ ۾ اروڪريا اروڪانا ("بندر-پزل ٽري") متعارف ڪرايو.
  • ڪلنٽن هارٽ ميريئم (1855-1942)، آمريڪي زولوجسٽ ۽ آرنيٿولوجسٽ، "Mammals of the Adirondacks" جو ليکڪ
  • جان سي ميريئم (1869-1945)، آمريڪي پيليٽولوجسٽ، "لا بريا ٽار پِٽس" ۾ پنهنجي فقرن جي فوسلز جي درجي بندي لاءِ مشهور آهي.
  • ڊان ميرٽن (1939-2011)، نيوزي لينڊ جي تحفظ پسند، جنهن ڪاري رابن کي ختم ٿيڻ کان بچايو، ۽ ڪاڪاپو جي ليڪ نسل جي نظام کي پڻ دريافت ڪيو.
  • فرانز ميين (1804-1840)، پروسي طبيب ۽ نباتات جو ماهر، فيتوٽومي جو ليکڪ، ٻوٽن جي اناتومي جو پهريون وڏو مطالعو.
  • Rodolphe Meyer de Schauensee (1901–1984)، سوئس-آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، ڏکڻ آمريڪي پکين جي مطالعي لاءِ ياد ڪيو.
  • Otto Fritz Meyerhof (1884-1951)، جرمن-آمريڪي طبيب ۽ حياتياتي ماهر، عضلات تي تحقيق لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • ليونر مائيڪلس (1875-1949)، جرمن بايو ڪيمسٽ، اينزائم ڪينيٽيڪس ۽ ڪوئنونز تي ڪم لاءِ مشهور آهي.
  • آندرا مائڪڪس (1746-1802)، فرانسيسي نباتات جو ماهر ۽ محقق، اتر آمريڪي فلورا جي مطالعي لاء ياد ڪيو ويو.
  • Aleksandr Fyodorovich Middendorf (1815-1894)، روسي زوولوجسٽ.

ن

سنواريو
  • ڪارل ناگيلي (1817-1891)، سوئس نباتات جو ماهر، جيڪو سيل ڊويزن ۽ پولينيشن جو اڀياس ڪيو.
  • جوهان فريڊرڪ نئومان (1780-1857)، جرمن سائنسي آرنيٿولوجي جو باني، جرمن پکين جي قدرتي تاريخ جو مصنف.
  • ابن النفيس (12هين صدي)، ماهر علم تشريح الاعضاء، گردشي نظام ۽ رت جي گردش
  • جان نيڊهم (1713-1781)، انگريز پادري ۽ فطرت پرست، جنهن دعويٰ ڪئي هئي ته هو پاڻمرادو نسل جو مشاهدو ڪري چڪو آهي.
  • جوزف نيڌم (1900-1995)، برطانوي بايو ڪيمسٽ، چيني سائنس جو مؤرخ، جيڪو ايمبريولوجي ۽ مورفوگينيسس جو اڀياس ڪيو.
  • ڪرسچن گوٽفرائيڊ ڊينيئل نيز وون ايسن بيڪ (1776-1858)، جرمن نباتات جو ماهر ۽ زولوجسٽ، جنهن ڪيترن ئي ٻوٽن جي نسلن کي بيان ڪيو.
  • ماساتوشي ني (1931-2023)، جاپاني-آمريڪي ارتقائي حياتيات جو ماهر ۽ ماليڪيولر آبادي جينيات.
  • ويندي نيلسن (موضوع 1980)، نيوزي لينڊ جي سمندري فئڪولوجسٽ، جيڪو سمنڊ جي شين جو مطالعو ڪري ٿي.
  • رينڊولف ايم نيس (پيدائش 1948)، آمريڪي ارتقائي حياتيات جو ماهر ۽ نفسيات جو ماهر، جيڪو عمر جي وڏن جو اڀياس ڪئي آهي.
  • چارلس ايف. نيوڪومب (1851-1924)، برطانوي نباتات جو ماهر، جنهن اتر آمريڪا جي نباتات جو اڀياس ڪيو.
  • فرينڪ نيوهوڪ (1918-1999)، نيوزي لينڊ پلانٽ پيٿولوجسٽ، جيڪو فنگل پيٿوجنز جو مطالعو ڪيو.
  • الفريڊ نيوٽن (1829-1907)، انگريز آرنيٿولوجسٽ، چار جلدن جي ڊڪشنري آف برڊس جو ليکڪ.
  • مارگريٽ مورس نائس (1883-1974)، آمريڪي آرنيٿولوجسٽ، ليکڪ، "اسٽڊيز ان دي لائف هسٽري آف دي گانگ اسپرو".
  • هينري آلين نڪولسن (1844-1899)، برطانوي زولوجسٽ، جنهن فوسل انورٽيبرٽس جو اڀياس ڪيو.
  • هرمن نيمئير (1918-1991)، چلي جي بايو ڪيمسٽ ۽ ٻارن جي بيمارين جو ماهر، ممالين جي ميٽابولزم تي ڪم لاءِ مشهور آهي.
  • مارشل وارين نيرنبرگ (1927-2010)، آمريڪي بايو ڪيمسٽ ۽ جينياتيات، جنهن جينياتي ڪوڊ کي سمجهڻ ۾ پهريون قدم کنيو.
  • ايلمر نوبل (1909-2001)، آمريڪي پيراسائٽو لوجسٽ، جيڪو هڪ پيٿوجينڪ مائڪسواسپورين بيان ڪيو آهي.
  • الفريڊ ميرل نارمن (1831-1918)، انگريز پادري ۽ فطرت پرست، جيڪو غير فقري جي جانورن جو اڀياس ڪيو.

و

سنواريو
  • سيباسٽين وائلانٽ (1669-1722)، فرانسيسي نباتات جو ماهر، جيڪو شاهي باغ ۾ ٻوٽن جو اڀياس ڪيو.
  • اشلي ويلنسينيس (1794-1865)، فرانسيسي زولوجسٽ، جيڪو انسانن ۾ پرجيجي ڪيڙن جو اڀياس ڪيو.
  • پابلو ويلنزيويلا (پيدائش 1941)، چلي جي بايو ڪيمسٽ، هيپاٽائيٽس وائرس جي جينياتي اڀياس لاء مشهور آهي.
  • ڊونالڊ وان سلائڪ (1883-1971)، ڊچ-آمريڪي بايو ڪيمسٽ، بافتن ۾ گيس ۽ اليڪٽرولائيٽ جي سطحن جي ماپ لاءِ مشهور آهي.
  • فرانسسڪو ويريلا (1946-2001)، چلي جي حياتيات جو ماهر، آٽوپوائيسس جي تصور کي متعارف ڪرائڻ لاء مشهور آهي.
  • نڪولائي واويلوف (1887-1943)، سوويت نباتات جو ماهر ۽ جينيات، جنهن ليسينڪوزم جي خلاف "بورجوا سيوڊو سائنس" (جينياتي) جو دفاع ڪيو. * ڪريگ وينٽر (پيدائش 1946)، آمريڪي بايو ٽيڪنالاجيسٽ، انساني جينوم کي ترتيب ڏيڻ ۽ هڪ مصنوعي ڪروموزوم سان سيل کي منتقل ڪرڻ لاء مشهور آهي.
  • ايڊيسن ايمري ويرل (1839-1926)، آمريڪي زوولوجسٽ، جيڪو سامونڊي جاندارن جو اڀياس ڪيو.
  • لوئس پيئر ويئلٽ (1748-1831)، فرانسيسي آرنيٿولوجسٽ، جنهن پلميج ۾ تبديلين جو اڀياس ڪيو، ۽ زنده پکين جو اڀياس ڪيو.
  • نڪولس ايلوارڊ ويگورس (1785-1840)، آئرش زولوجسٽ، جنهن پکين جي درجه بندي کي مشهور ڪيو ڪوئنري سسٽم جي بنياد تي.
  • Rudolf Virchow (1821-1902)، جرمن بايولوجسٽ ۽ پيٿولوجسٽ، سيل جي نظريي جو باني، "جديد پيٽولوجي جو پيء" طور سڃاتو وڃي ٿو. * هوگو ڊي ويريز (1848-1935)، ڊچ نباتات جو ماهر، جين جي تصور جي تجويز لاء مشهور آهي.
  • سرگئي ونوگراڊسڪي (1856-1953)، روسي مائڪرو بائيوولوجسٽ، ماحوليات جو ماهر ۽ مٽي سائنسدان، جنهن زندگيءَ جي چڪر واري تصور جي شروعات ڪئي ۽ نائٽريفائينگ بيڪٽيريا جو مطالعو ڪيو.
  • هينري ويدربي (1873-1943)، برطانوي آرنيٿولوجسٽ، جنهن پکين جي انگن اکرن کي متعارف ڪرايو.
  • وليم ويدرنگ (1741-1799)، انگريز نباتات جو ماهر، جنهن ڊجيٽلس جو استعمال متعارف ڪرايو، فاڪس گلووز ۾ فعال اصول، هڪ علاج جي طور تي.
  • ڪارل ووز (1928-2012)، آمريڪي مائڪرو بائيوولوجسٽ، جنهن 16S ribosomal RNA جي فائيلوجينيٽڪ ٽيڪسونومي استعمال ڪئي ته جيئن آرڪيا کي زندگي جي نئين ڊومين طور بيان ڪيو وڃي.
  • فريڊرڪ ووهلر (1800-1882)، جرمن ڪيميا دان پنهنجي امونيم سائانيٽ مان يوريا جي ٺهڻ لاءِ مشهور آهي.
  • وونگ سيو ٽي (پيدائش 1969)، ملائيشيا جي زوولوجسٽ، ملائيشيا جي سج بيئر جي مطالعي ۽ ان جي تحفظ لاءِ ڪوششن لاءِ مشهور آهي.

ه

سنواريو
  • رابرٽ هڪ (1623-1678)، پولي میٿ، سال 1665ع ۾، هڪ ابتدائي خوردبين استعمال ڪندي، ڪارڪ ۾ ۽ ٿوري عرصي بعد زنده ٻوٽي جي ٽشو ۾ جيو گھرڙو (Cell) دريافت ڪيو ۽ جيو گھرڙو، هڪ اصطلاح هن ٺاهي.
  • جولين سورل هڪسلي (1887-1975)، انگريزي زولوجسٽ ۽ جديد ارتقائي ترڪيب ۾ حصو وٺندڙ؛ يونيسڪو جو پهريون ڊائريڪٽر جنرل.
  • ٿامس هينري هڪسلي (1825-1895)، انگريزي زولوجسٽ، جيڪو غير فقري جي وچ ۾ لاڳاپن کي واضح ڪيو.
  • ليبي هيمن (1888-1969)، آمريڪن انورٽيبرٽ زوولوجسٽ، ليکڪ اي ليبارٽري مينوئل فار ايليمينٽري زولاجي.

ي

سنواريو
  • وليم ياريل (1784–1856)، انگريزي زولوجسٽ، The History of British Fishes and A History of British Birds جو ليکڪ.
  • ابو زڪريا يحيٰ ابن محمد ابن الاعوان (12 صدي عيسويءَ) سيويل، اسپين جو زرعي ماهر، زراعت جي شعبي ۾ اهم ڪردار ادا ڪندڙن مان هڪ آهي. سندس "ڪتاب الفلاح" زراعت جي ماهرن کي تقريبن 600 ٻوٽن جي نسلن جي سنڀال جي هدايت ڪئي، جن ۾ 50 کان وڌيڪ قسم جا ميوا وڻ شامل آهن.
  • اڊا يوناٿ (پيدائش 1939)، اسرائيلي ڪرسٽلگرافر کي رائبوسوم جي جوڙجڪ تي ڪم ڪرڻ لاء نوبل انعام سان نوازيو ويو.
  • جي زيڊ ينگ (1907-1997)، برطانوي نيورو فزيولوجسٽ، جنهن اعصاب ۾ سگنل ٽرانسميشن تي ڪم جي دوران اسڪواڊ وشال محور دريافت ڪيو.

حوالا

سنواريو
  1. ↑ Abbreviation in zoology: Bachman
  2. ↑ Abbreviation in zoology: Bachman
  3. ↑ Abbreviation in botany: L.H.Bailey
  4. ↑ Abbreviation in zoology: Baird
  5. ↑ Abbreviation in botany: Balf.
  6. ↑ Abbreviation in zoology: Bangs
  7. ↑ Abbreviation in botany: Banks
  8. ↑ Abbreviation in botany: Barton
  9. ↑ Abbreviation in botany: Bartram
  10. ↑ Abbreviation in botany: W.Bartram
  11. ↑ Abbreviation in botany: Batsch
  12. ↑ Abbreviation in botany: C.Bauhin (the C. comes from Casparus, his name in Latin)
  13. ↑ Abbreviation in botany: Bechst.
  14. ↑ Abbreviation in zoology: Bell
  15. ↑ Abbreviation in zoology: Bennett
  16. ↑ Abbreviation in botany: Benth.
  17. ↑ Abbreviation in botany: Bentley
  18. ↑ Abbreviation in zoology: Pallas
  19. ↑ Abbreviation in botany: Palmer
  20. ↑ Abbreviation in botany: Pančić
  21. ↑ Abbreviation in botany: Pasteur
  22. ↑ Abbreviation in botany: Paterson
  23. ↑ Abbreviation in botany: Peattie
  24. ↑ Abbreviation in zoology: Pennant
  25. ↑ Abbreviation in botany: H.Perrier
  26. ↑ Abbreviation in zoology: Pickard-Cambridge
  27. ↑ Abbreviation in zoology: Pilsbry
  28. ↑ Abbreviation in zoology: Pocock
  29. ↑ Abbreviation in zoology: Poli
  30. ↑ Abbreviation in botany: C.Presl
  31. ↑ Abbreviation in zoology: Przevalsky
  32. ↑ Abbreviation in botany: Pursh
  33. ↑ Abbreviation in botany: De Puydt
  34. ↑ Abbreviation in botany: Treub
  35. ↑ Abbreviation in zoology: Thiele
  36. ↑ Kent, G C (1979). "Important Little-Known Contributors to Plant Pathology: Mason Blanchard Thomas". Annual Review of Phytopathology (Annual Reviews) 17 (1): 21–28. doi:10.1146/annurev.py.17.090179.000321. ISSN 0066-4286.  سانچو:S2cid
  37. ↑ Abbreviation in zoology: Thomas
  38. ↑ Abbreviation in botany: Thouars
  39. ↑ Abbreviation in zoology: Thunberg, abbreviation in botany: Thunb.
  40. ↑ Abbreviation in zoology: Tinbergen
  41. ↑ Abbreviation in zoology: Taczanowski
  42. ↑ Abbreviation in botany: Takht.
  43. ↑ Abbreviation in zoology: Temminck
  44. ↑ Abbreviation in botany: Tod.
  45. ↑ Abbreviation in botany: Torr.
  46. ↑ Abbreviation in botany: Tourn.
  47. ↑ Abbreviation in zoology: Traill
  48. ↑ Abbreviation in zoology: Tristram
  49. ↑ Abbreviation in zoology: Trouessart
  50. ↑ Abbreviation in zoology: True
  51. ↑ Abbreviation in zoology: Tryon
  52. ↑ Abbreviation in botany: Tuck.
  53. ↑ Abbreviation in zoology: Tunstall
  54. ↑ Abbreviation in zoology: Turton
  55. ↑ Abbreviation in botany: Pfeiff.
  56. ↑ Abbreviation in zoology: Philippi
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=حياتيات_جي_ماهرن_جي_فهرست&oldid=293314" تان ورتل