اربع
اربع هفتي جو ٽيون ڏينهن آهي. اربع اڱاري ۽ خميس جي وچ ۾ ايندو آهي. اردوءَ ۾ ان کي بڌ (بدھ)چوندا آھن.
لفظ اربع
سنواريواربع اصل عربي ٻولي جي لفظ ”اربع“ يا ”اربعه“ جنهن جي معنيٰ چار آهي. سنڌي ٻوليءَ جي ڦيري مطابق پڇاڙيءَ ۾ ’الف‘ وڌائي مؤنث صورت ۾ ”-اربعا-“ (=چوٿون يا چوٿين) کي هفتي جو چوٿون ڏينهن ڪيو ويو. ڇو جو نجوم مطابق هفتي جا ڏينهن -آچر- (-آرتوار-) کان شروع ٿيندا، ان ڪري آچر هفتي جو پهريون ڏينهن، سومر ٻيون ڏينهن، اڱارو ٽيون ڏينهن ۽ ٻڌر چوٿون ڏينهن هو.
ٻڌر مان اربع ٿيڻ
سنواريوعربن کان پهريان هن ڏينهن کي ٻڌر چوندا هئا. جيڪو پڻ سنسڪرت لفظ ٻڌ مان ورتو ويو آهي جنهن جي معني عطارد گرھ آهي. اردو ۾ به هي ڏينهن ساڳي نسبت سان بدھ سڏيو ويندو آهي. ۽ هندي ۾ ساڳي طريقي سان بدھ وار چيو وڃي ٿو. [1]
. سنڌي هندو -ان- کي ’-ٻڌر-‘ چوندا آهن
’ٻڌر‘ تان ٻڌر مل نالو پڻ هندن ۾ آهي.
گرھ عطارد آهي.ٻڌر سنڪسرت ٻُڌ = گرهه. Mercury عطارد + وار = ڏينهن. ٻڌ = سياڻو، داناءُ.[2]
هن حوالي سنڌي ٻولي هيٺيون چوڻيون مشهور آهن:
سنواريواَربَع خَطا
ث. چار گناه (شرع موجب ٽي گناه معاف ڪيا ويندا آهن). ڳري خطا. نه معاف ٿيڻ جهڙو ڏوهه.
اَربَع خطا ٿِيَڻُ
چوٿون ڀيرو گناه ٿيڻ. ناقابل معافي ڏوه ٿيڻ.
انگريزي Wednesday
سنواريوانگريزي ۾ هن ڏينهن کي Wednesday سيڪسنس ديوتا جنهن جا نالا وُڊن/ وُڊان/ اوڊن / وُٽن / ووٽان مخلتف لهجن ۾ آهن..
گيلري
سنواريو-
ٻڌ (عطارد) گرھ
-
ٻڌ ديوتا
-
ٻڌ ديو جي مورتي
-
وُڊن / اوڊن ديوتا
-
سيڪسنس جو ديوتا وُڊن
حوالا
سنواريو- ↑ اربعا : (Sindhianaسنڌيانا)
- ↑ سنڌي نالا؛ ڊاڪٽر عبدالڪريم سنديلو؛مھراڻ رسالو؛ جلد 36؛ 1987؛ سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو