ڪوٽڙي ڪبير
ڪوٽڙي ڪبير(انگريزي: Kotri Kabeer) پاڪستان جي صوبي سنڌ جي ضلعي نوشهرو فيروز جي تعلقي مھراب پور جي ھڪ يونين ڪاؤنسل جو نالو آھي جيڪا نيشنل ھاء وي 5 (N5) تي واقع آهي. ڪوٽڙي ڪبير جو قديم ڳوٺ پڪي شاهي رستي تي، هالاڻي ۽ هنڱورجا جي وچ تي تعلقي ڪنڊياري ۾ واقع آهي. غالبا سنڌ ۾ اسلام جي آمد يعني 2- صدي هجري (8 عيسوي) کان وٺي هيءُ ماڳ تعليم ۽ تدريس جو مرڪز بنيو. هتي جا عالم گهراڻا، خاص طرح صديقي، قاضي، انصاري، مخدوم (جن مان ڪي هتا لڏي ٻئي پاسي ويا) صدين کان وٺي هتي آباد ٿيل آهن ، ۽ انهن آڳاٽي وقت کان وٺي علمي درسگاهون قائم ڪري علم جو چراغ روشن ڪيو. مخدوم عبدالڪريم يا قاضي نظام الدين، جيڪي ڪوٽڙي ۾ مدفون آهن، انهن جو سلسلو هت باقي نه رهيو آهي، پر هتان جو صديقي گهراڻو، جنهن جي هڪ نيڪ ۽ نامور عالم ۽ بلند پايي جي صوفي درويسش ”شيخ ڪبير“، جنهن جي نالي پويان هيءُ شهر ”ڪوٽڙي ڪبير“ سڏجي ٿو، تنهن صدين کان وٺي اسلامي تعليم ۽ تبليغ جو سلسلو جاري رکيو آھي.[1] زباني طور مليل روايتن ۽ ڪن قلمي ڪتابن ۾ درج ٿيل عبارتن جي آڌار تي هن گهراڻي جو (قدري اڻپورو) شجرو مرتب ڪيو ويو اهي، جنهن مان معلوم ٿيندو ته بزرگ درويش ۽ عالم ”شيخ ڪبير“ سندس وڏي ڏاڏي مخدوم شيخ اسحاق جي اٺين پيڙهي مان هو. شيخ اسحاق ڏهين صدي هجري ۾ گذاريو، پر سندس ولادت غالباً 9- صدي هجري ۾ ٿي. کانئس مٿي وارو شجرو سلامت نه رهيو آهي، پر هي بزرگ حضرت ابوبڪر صديق رضه جي اولاد مان آهن ۽ سندن وڏا آڳاٽي وقت کان هت مقيم ٿيا. مخدوم اسحاق جو پٽ مخدوم هارون ٿيو، جنهن سنه 971 هجري ۾ وفات ڪئي.[1]. ھن شھر ۾ اولياءَ شيخ الھيار جو مقبرو بہ مشھور آھي . ”ڪوٽڙي ڪبير“ وارو ماڳ انهيءَ رخ تي واقع آهي، جنهن رخ سان محمد بن قاسم ”ساوڙي“ (تعلقو نوابشاهه) کان پوءِ اروڙ طرف ڪوچ ڪيو ۽ واٽ تي ڪن ماڳن تي عرب قبيلن جا ڪي فرد آباد ڪيا. ڪوٽڙي ڪبير جو ”سوا لک مقام“ پڻ هن ماڳ جي قدامت تي شاهد آهي. ازانسواءِ هتي ڪن مقبرن ۽ مسجدن جي ”سِرن واري سٿ“ سان تعمير به انهيءَ اڏاوت جو نمونو آهي، جيڪا ڇهين صدي هجري يا ان کان اڳ رائج هئي[1].
| ڪوٽڙي محمد ڪبير | |
|---|---|
 مخدوم محمود جي مزار | |
  ڪوٽڙي محمد ڪبير  ڪوٽڙي محمد ڪبير | |
| جاگرافي بيهڪ: 27°20′35″N 68°28′59″E / 27.343°N 68.483°E | |
| ملڪ | پاڪستان |
| صوبو | سنڌ |
| ضلعو | نوشهرو فيروز |
| تعلقو | مهراب پور |
گئلري
سنواريو-
مخدوم ھارون بن اسحاق جي مزار -
مخدوم محمود جي مزار -
مخدوم محمد ڪبير جي مزار -
مخدوم محمد ڪبير جي مزار -
مخدوم سخي الھيار جي مزار
