ڪراچي جي انتظامي تقسيم
| ڪراچي جا ٽائون | |
| آبادی (1998 جي مردم شماري) (2023 جي مردم شماري)[1] |
93,39,023
2,03,82,881 |
| ایراضي | 3,528 چورس ڪلوميٽر |
| ميئر | مرتضيٰ وهاب |
| ڊپٽي ميئر | سلمان مراد |
| ضلعي ڪوآرڊينيشن آفيسر | فضل الرحمان |
| ٽائون | 26 |
| يونين ڪائونسلون | 246 |
| ويب سائٽ | https://www.kmc.gos.pk/en |
ڪراچي، پاڪستان 2001ع کان 2011ع تائين 18 خودمختيار علائقن جو وفاق هو، جنهن کي ”ٽائونز“ چيو ويندو هو، جيڪو 2001ع کان 2011ع تائين ڪراچي جو سٽي ڊسٽرڪٽ هو. هن هاڻوڪي نظام تحت، ڪراچي ۾ مڪاني حڪومتن جو نظام هو، جنهن ۾ ميئر کي فيصلا ڪرڻ جو اختيار حاصل هو. شهر جي منصوبه بندي ۽ مقامي خدمتن جي انتظام جي حوالي سان. اهو نظام سال 2011ع ۾ ختم ڪيو ويو ۽ ڪراچي کي 5 سٽي ڊسٽرڪٽ ميونسپل ڪارپوريشنن ۾ ورهايو ويو، جدھن کان 6ھین 2013ع ۾ ٺهي، هر ميونسپل ڪارپوريشن جو هاڻي پنهنجو چيئرمين ۽ ڊپٽي چيئرمين آهي. ڪراچي ڊولپمينٽ اٿارٽي، جيڪا ڪراچي ۾ سٽي پلاننگ ۽ انتظاميه جي خدمتن کي ڪنٽرول ڪري ٿي، ان کي هاڻي مقامي سطح تي ڪنٽرول نه ڪيو ويو آهي، پر ان جي بدران سڌي طرح صوبي جي انتظام هيٺ آهي.
تاريخ
سنواريوڪراچي انتظاميه جي تاريخ سال 1846ع کان شروع ٿئي ٿي، جڏهن ڪوليرا جي وبا شهر جي 9,000 شهرين جي زندگيون وجهي ڇڏيو هو. هن موذي مرض کي منهن ڏيڻ لاءِ ڪوششون هڪ ڪنزروينس بورڊ طرفان هموار ڪيون ويون. 1852ع ۾ ڪنزروينس بورڊ کي ميونسپل ڪميشن بڻايو ويو ۽ 1853ع ۾ ان کي ميونسپل ڪميٽي ۾ تبديل ڪيو ويو. 1878ع ۾ شهر کي مقامي سطح تي ٽيڪس گڏ ڪرڻ جو اختيار ڏنو ويو.
سٽي آف ڪراچي ميونسپل ايڪٽ 1933ع ۾ نافذ ڪيو ويو ۽ ميونسپل ڪميٽي 57 رڪني ميونسپل ڪارپوريشن بڻجي وئي جنهن ۾ اڳوڻي ميئر ۽ ڊپٽي ميئر جي جاءِ تي هڪ صدر ۽ هڪ نائب صدر هوندو. پهريون صدر جمشيد نسروانجي هو، جيڪو اڳ ۾ ويهن سالن تائين ميئر رهيو.
| ڪراچي جي آبادي | |
| 1961 جي آدمشماري | 1,912,598 |
| 1972 جي آدمشماري | 3,498,634 |
| 1981 جي آدمشماري | 5,208,132 |
| 1998 جي آدمشماري | 9,339,023 |
| 2006 جو اندازو | 13,969,284 |
| 2017 جو اندازو | 17,969,284 |
| 2023 جي آدمشماري | 20,382,881 |
| ذريعو | World Gazetteer[مئل ڳنڍڻو] |
سال 1947ع ۾ آزاديءَ کان پوءِ، ڪراچي نئين آزاد رياست پاڪستان جو گاديءَ جو هنڌ بڻيو ۽ ڪراچي انٽرنيشنل ايئرپورٽ تي ميئر حڪيم احسن گورنر جنرل محمد علي جناح جو استقبال ڪيو. 1948 ۾ نئين وفاقي گاديءَ واري علائقي ۾ شهر جون حدون مقرر ڪيون ويون، جيڪي 2,103 چورس ڪلوميٽرن تي پکڙيل هيون پر ان ۾ ڪراچي کان الڳ ڪيترائي ننڍا قصبا ۽ ڳوٺ به شامل هئا. سال 1961ع کان 1970ع جي عرصي دوران اڳوڻي وفاقي گاديءَ واري علائقي کي لسبيلا جي پاڙيسري رياست سان ضم ڪري اولهه پاڪستان جو ڪراچي-بيلا ڊويزن ٺاهيو ويو. 1970ع واري ڏهاڪي ۾ هي ضم ختم ٿي ويو ۽ ڪراچي 3,528 چورس ڪلوميٽر تي پکڙيل هڪ ڊويزن بڻجي ويو.
سال 1976ع ۾ ڪراچي ميونسپل ڪارپوريشن کي اپ گريڊ ڪري ميٽروپوليٽن ڪارپوريشن ۾ تبديل ڪيو ويو، ان کانپوءِ زونل ميونسپل ڪميٽيون 1987ع کان 1994ع تائين ڪم ڪنديون رهيون. 1996ع ۾ حڪومت جو نظام ٻيهر تبديل ٿيو، جڏهن ڪراچي ڊويزن کي پنجن ضلعن ۾ ورهايو ويو، هر هڪ جي پنهنجي ميونسپل ڪارپوريشن هئي.
سال 1999ع ۾ صدر پرويز مشرف ملڪ جي سموري انتظامي ڍانچي جي ترميم جو عزم ڪيو. سال 2000ع ۾ حڪومت جي پوري ٽئين درجي (انتظامي ڊويزنن) کي چوٿين درجي (ضلعن) جي حق ۾ ختم ڪيو ويو. ڪراچي ۾، ڪراچي جي ڊويزن ۽ پنجن ضلعن کي ضم ڪري هڪ نئون سٽي-ضلعو ٺاهيو ويو، جنهن کي آگسٽ 2001ع ۾ 178 مقامي يونين ڪائونسلن تي مشتمل 18 خودمختيار ٽائون ۾ ورهايو ويو.
سال 2011ع ۾ ٽائون سسٽم کي ختم ڪيو ويو ته ڪراچي ڊولپمينٽ اٿارٽي کي مقامي سطح تي نه پر صوبائي سطح تي هلايو وڃي ٿو.[2]
ڪراچي جا ضلعا
سنواريوڪراچي جا ٽائون
سنواريو25 ٽائون مان هر هڪ چونڊيل ٽائون ڪائونسل ۽ هڪ چونڊيل ٽائون ناظم (ميئر) جي اڳواڻي ۾ ڪيترن ئي آفيسرن جي مدد سان، طرفان سنڀاليو ويو آھي.
- بلديا ٽائون
- گڊاپ ٽائون
- گلبرگ ٽائون
- گلشن ٽائون
- ڪورنگي ٽائون
- لانڍي ٽائون
- لياقت آباد ٽائون
- لياري ٽائون
- ملڪ ٽائون
- نيو ڪراچي ٽائون
- نارٿ ناظم آباد ٽائون
- اورنگي ٽائون
- صدر ٽائون
- شاهه فيصل ٽائون
- موریرو ميربحر ٽائون
- ناظم آباد ٽائون
- ابراهيم حيدري ٽائون
- مومن آباد ٽائون
- ماري پور ٽائون
- سهراب ڳوٺ ٽائون
- صفورا ٽائون
- ماڊل ڪالوني ٽائون
- جناح ٽائون
- چنيسر ٽائون
- منگھوپير ٽائون
ڪراچي جي يونين ڪائونسلون
سنواريوضلعو (ڏکڻ) ڪراچي
سنواريو| يو سي نمبر | ٽائون ميونسپل ڪارپوريشن ۾ يونين ڪميٽي جو نالو |
|---|---|
| صدر ٽائون
یو سی-01 |
ڀيم پورہ - گھانچي پاڙو |
| صدر ٽائون
یو سی-02 |
حسن لشڪري ڳوٺ |
| صدر ٽائون
یو سی-03 |
گارڊن |
| صدر ٽائون
یو سی-04 |
ملت نگر |
| صدر ٽائون
یو سی-05 |
رنڇوڙ لين – گذدر آباد |
| صدر ٽائون
یو سی-06 |
نانڪواڙہ |
| صدر ٽائون
یو سی-07 |
اولڊ ٽائون کھارادر |
| صدر ٽائون
یو سی-08 |
سٽي ريلوي ڪالوني |
| صدر ٽائون
یو سی-09 |
صدر - برنس روڊ |
| صدر ٽائون
یو سی-10 |
هجرت ڪالوني |
| صدر ٽائون
یو سی-11 |
فريئر ٽائون |
| صدر ٽائون
یو سی-12 |
بوٽ بیسن |
| صدر ٽائون
یو سی-13 |
ڪلفٽن - ڪيهڪشان |
| لياري ٽائون
یو سي-01 |
آگرا تاج ڪالوني |
| لياري ٽائون
یو سي-02 |
بهار ڪالوني |
| لياري ٽائون
یو سي-03 |
گلستان ڪالوني |
| لياري ٽائون
یو سي-04 |
سنگو لين |
| لياري ٽائون
یو سي-05 |
نوا لين |
| لياري ٽائون
یو سي-06 |
ڪلاڪوٽ۔ريڪسر لين |
| لياري ٽائون
یو سي-07 |
غلام محمد لين- رنگيواڙہ |
| لياري ٽائون
یو سي-08 |
ڪلري۔شاهه بيگ لين |
| لياري ٽائون
یو سي-09 |
دريا آباد۔هنگورہ آباد |
| لياري ٽائون
یو سي-10 |
کڊا ميمڻ سوسائٽي |
| لياري ٽائون
یو سي-11 |
نیا آباد |
| لياري ٽائون
یو سي-12 |
بغدادي |
| لياري ٽائون
یو سي-13 |
جناح آباد۔غلام شاهه لين |
ضلعو (اوڀر) گلشن
سنواريو| ٽائون جو نالو | يو سي نمبر | يونين ڪميٽي جو نالو |
|---|---|---|
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-01 | الآصف اسڪوائر |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-02 | نيو ڪوئيٽا ٽائون |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-03 | سُکيا ڳوٺ |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-04 | ايوب ڳوٺ |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-05 | خادم حسين سولنگي ڳوٺ |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-06 | احسن آباد |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-07 | يوسف ڳوٺ |
| سهراب ڳوٺ ٽائون | يو سي نمبر-08 | نيو سبزي منڊي |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-01 | عباس ٽائون |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-02 | گلزار هجري |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-03 | سچل ڳوٺ |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-04 | الاظهر گارڈن |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-05 | جوهر ڪمپليڪس |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-06 | پهلوان ڳوٺ |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-07 | گلستان جوهر |
| صفورا ٽائون | يو سي نمبر-08 | سفاري پارڪ |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-01 | عيسي نگري |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-02 | حسن اسڪوائر |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-03 | جمالي ڪالوني |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-04 | ضياءُ الحق ڪالوني |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-05 | نیو ڍوراجي |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-06 | ميٽروول۔Ill |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-07 | شانتي نگر |
| گلشن اقبال ٽائون | يو سي نمبر-08 | نيشنل اسٽيڊيم |
| جناح ٽائون | يو سي نمبر-01 | Pakistan Quarter |
| جناح ٽائون | يو سي نمبر-02 | Soldier Bazar |
| Union Committee No.3 | Patal Para | |
| Union Committee No.4 | Jamshed Quarter | |
| Union Committee No.5 | Martian Quarter | |
| Union Committee No.6 | Fatima Jinnah | |
| Union Committee No.7 | Bahadurabad | |
| Union Committee No.8 | Dehli Mercantile Society | |
| Union Committee No.9 | Tunisia Line | |
| Union Committee No.10 | Jacobline | |
| Union Committee No.11 | Behind Jacobline | |
| Town Municipal Corporation, Chanesar | Union Committee No.1 | PECHS-I |
| Union Committee No.2 | PECHS-II | |
| Union Committee No.3 | Mehmoodabad | |
| Union Committee No.4 | Manzoor Colony-I | |
| Union Committee No.5 | Manzoor Colony-II | |
| Union Committee No.6 | Akhtar Colony | |
| Union Committee No.7 | Azam Basti | |
| Union Committee No.8 | Chanesar Goth | |
District (Central) Nazimabad:
| Council Falling in District | Number of Union Committee | Name of Union committee in town Municipal Corporations |
|---|---|---|
| Town Municipal Corporation, New Karachi | Union Committee No.1 | Shahnawaz Bhutto Colony |
| Union Committee No.2 | Gulshan-e-Saeed | |
| Union Committee No.3 | Khawaia Ajmeer Nagri | |
| Union Committee No.4 | Mustafa Colony | |
| Union Committee No.5 | Kala School | |
| Union Committee No.6 | Khamiso Goth | |
| Union Committee No.7 | Madina Colony | |
| Union Committee No.8 | Faisal | |
| Union Committee No.9 | Abuzar Ghaffari | |
| Union Committee No.10 | Godhran | |
| Union Committee No.11 | Hakeem Ahsan | |
| Union Committee No.12 | Ka!liana | |
| Union Committee No.13 | Muhammazi Shah | |
| Town Municipal Corporation,
Liaquatabad |
Union Committee No.1 | Moosa Colony |
| Union Committee No.2 | Sharifabad | |
| Union Committee No.3 | Bundhani Colony | |
| Union Committee No.4 | lbn-e-Seena | |
| Union Committee No.5 | Commercial Area | |
| Union Committee No.6 | Dakhana | |
| Union Committee No.7 | C-Area | |
| Town Municipal Corporation,
North Nazimabad |
Union Committee No.1 | Sir Syed |
| Union Committee No.2 | Farooq-e-Azam | |
| Union Committee No.3 | Siddiq-e-Akbar | |
| Union Committee No.4 | Buffer Zone | |
| Union Committee No.5 | Taimooria | |
| Union Committee No.6 | Sakhi Hassan | |
| Union Committee No.7 | Hyderi | |
| Union Committee No.8 | Al-Falha | |
| Union Committee No.9 | Pahar Gunj | |
| Union Committee No.10 | Mustafaabad | |
| Town Municipal Corporation, Gulberg | Union Committee No.1 | Shafiq Colony |
| Union Committee No.2 | Samanabad | |
| Union Committee No.3 | Water Puump | |
| Union Committee No.4 | Naseerabad | |
| Union Committee No.5 | Yaseenabad | |
| Union Committee No.6 | Azizabad | |
| Union Committee No.7 | Karimabad | |
| Union Committee No.8 | Gulberg | |
| Town Municipal Corporation, Nazimabad | Union Committee No.1 | Paposh Nagar |
| Union Committee No.2 | Abbasi Shaheed | |
| Union Committee No.3 | Hadi Market | |
| Union Committee No.4 | Nazimabad | |
| Union Committee No.5 | Razvia Society | |
| Union Committee No.6 | Firdous Colony | |
| Union Committee No.7 | Gulbahar | |
District Malir:
| Council Falling in District | Number of Union Committee | Name of Union committee in town Municipal Corporations |
|---|---|---|
| Town Municipal Corporation, Malir | Union Committee No.1 | Ghareebabad |
| Union Committee No.2 | Ghazi Dawood Brohi | |
| Union Committee No.3 | Jaffar-e-Tayyar | |
| Union Committee No.4 | Khuldabad | |
| Union Committee No.5 | Quaidabad | |
| Union Committee No.6 | Dawood Chowrangi | |
| Union Committee No.7 | Future Colony | |
| Union Committee No.8 | Sharafi Goth | |
| Union Committee No.9 | Bakhtawar | |
| Union Committee No.10 | Bhittaiabad | |
| Town Municipal Corpolation, Gedep | Union Committee No.1 | Gadap |
| Union Committee No.2 | Ghaahar | |
| Union Committee No.3 | Pipri | |
| Union Committee No.4 | Gulshan-e-Hadeed | |
| Union Committee No.5 | Steel Town | |
| Union Committee No.6 | Saleh Muhammad | |
| Union Committee No.7 | Murad Memon | |
| Union Committee No.8 | Darsano Channo | |
| Union Committee No.9 | Shah Mureed | |
| Town Municipal Corporation, Ibrahim Hyderi | Union Committee No.1 | Chowkandi |
| Union Committee No.2 | Shah Latif | |
| Union Committee No.3 | Cattle Colony | |
| Union Committee No.4 | Majeed Colony | |
| Union Committee No.5 | Muzafarabad | |
| Union Committee No.6 | Muslimabad | |
| Union Committee No.7 | Sher Pao Colony | |
| Union Committee No.8 | Ibrahim Hyderi | |
| Union Committee No.9 | Chashma | |
| Union Committee No.10 | Rehri | |
| Union Committee No.11 | Ali Akbar Shah | |
District (West) Orangi:
District Korangi:
District Keamari:
پڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريو- Karachi Website آرڪائيو ڪيا ويا 2002-03-25 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
حوالا
سنواريو- ↑ https://www.pbs.gov.pk/sites/default/files/population/2023/Sindh.pdf
- ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs named:0 - ↑ "Karachi Metropolitan Corporation". وقت 2023-09-03 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.
- ↑ آرڪائيو ڪاپي, وقت 2024-07-11 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2024-07-25 Unknown parameter
|عنوان=ignored (مدد)