پاڪ–چين اقتصادي راهداري
پاڪ چين اقتصادي راهداري[lower-alpha 1] (CPEC) چيني ٻولي: 中国-巴基斯坦经济走廊 هڪ تمام وڏي واپاري رٿا آهي، جنهن جو مقصد ڏکڻ اولھ پاڪستان کان چين جي اتر اولھ جي خودمختيار علائقي سنڪيانگ تائين گوادر بندرگاھ، ريلوي اور موٽر وي جي ذريعي تيل ۽ گيس کي گهٽ کان گهٽ وقت ۾ پهچائڻ آهي. [1] اقتصادي راهداري پاڪ چين لاڳاپن ۾ مرڪزي اهميت حاصل آهي، گوادر کان ڪاشغر تائين لڳ ڀڳ 3،000 ڪلوميٽر ڊگھي آهي. هيءَ رٿا پوري ٿيڻ ۾ ڪيترائي ورهيه لڳندا ۽ هن رٿا تي ڪُل 46 بلين ڊالرن جي لاڳت جو ڪاٿو لڳايو ويو آهي. [2][3] راہداری چین کی 21ویں صدی میں شاہ راہ ریشم میں توسیع ہے۔[4][5]
| پاڪ چين اقتصادي راهداري 中国-巴基斯坦经济走廊 | |
|---|---|
| 100px|border 100px پاک چین اقتصادی راہداری | |
 | |
| نظام معلومات | |
| ڊگهائي: | 1,900 ميل (3,000 km) |
| ڪوئي ناهي | |
 بڑے پیمانے پر اقتصادی منصوبوں سے چین کی پاکستان کے ذریعہ باہر تک رسائی۔ |
سي پيڪ جو مطلب آهي پاڪ-چين واپاري واٽ يا چين پاڪستان اقتصادي راهداري يا چائينا پاڪستان ايڪانمڪ ڪاريڊور (China-Pakistan Economic Corridor, C-PEC). [7]
ترقي ۽ رٿابنديءَ جي وفاقي وزير احسن اقبال ٻڌايو آهي ته بلوچستان ۽ فاٽا ۾ پاڪ چين اقتصادي راهداري جي رستي تي اڳتي هلي ٽي نيون مادر علميون (يونيورسٽيون) کوليون وينديون. [8]
سي-پيڪ علمي معشيت ڏانهن اڳڀرائي
سنواريوچين پاڪستان اقتصادي راهداريءَ ۾ گهڻيون ئي صلاحيتون موجود آهن. اڄ جي دور ۾ رڳو قدرتي وسيلا نه پر انساني محنت ۽ انساني وسيلا پڻ سماجي ۽ اقتصادي ترقيءَ جا اهم ذريعا سمجهيا وڃن ٿا. سي پيڪ جا چار اهم جزا يا نقطا آهن.
1. ٽيڪنيڪي تربيتي مرڪز جيڪي پنهنجي صنعتي علائقي کي سٺا ٽيڪنيڪي هنرمند ڏئي سگهن.
2. اهڙا ٽيڪنيڪي مرڪز ٺاهڻ جيڪي انهن شعبن ۾ کوجنا ڪن، جيڪي گهربل صنعتي گهرجن کي سمجهي سگهن.
3. ڪمپنيون شروع ڪرڻ وارن جي مدد لاءِ ٽيڪنالاجي پارڪس هجن، جتي ڪارخانيڪاريءَ (صنعتي) شعبي سان لاڳاپيل نيون شيون تياري جا مرحلا پار ڪري سگهن.
4. اهڙيون صنعتون هجن، جيڪي خاص شعبن ۾ سٺي ٽيڪنيڪي پيداوار ڏئي ملڪ جي ايڪسپورٽ کي تيزي سان وڌائي ملڪ جي ترقي کي هٿي وٺائي سگهن. [9]
تاريخ
سنواريومنصوبو
سنواريو20 اپريل 2015ع تي پاڪستان ۾ چيني صدر جي دوري جي وقت، مختلف کاتن ۾ لڳ لاڳاپن يا سرچاءَ جي 51 ياداسٽن تي چين ۽ پاڪستان جي وچ ۾ رٿائن تي صحيون ٿيون. [10] راہداری کے بڑے منصوبے جو دوطرفہ تعاون سے ہیں:
| منصوبو | تفصیل |
|---|---|
| گوادر بندرگاہ | مکمل، 2015ء سے لے کر اگلے 40 سال تک کے لئے چین کے حوالہ کر دی گئی۔[11] |
| اضاقہ و بہتری کراچی–پشاور مرکزی ریلوے لائن | امکانات کا مطالعہ جاری ہے۔[12] |
| خنجراب ریلوے | امکانات کا مطالعہ جاری ہے۔[10] |
| [[کراچی تا لاہور موٹر وے (KLM)]] | منظوری دے دی گئی، 2015ء میں کام شروع ہو جائے گا۔[10] |
| حویلیاں سے خنجراب تک ریلوے لائن | منظوری دے دی گئی[13] |
| ہزارہ موٹر وے | زیر تکمیل[10] |
| ایران پاکستان گیس پائپ لائن | زیر تکمیل، ایران اپنے ملک کے اندر کا حصہ مکمل کر چکا ہے۔[10] |
| گوادر-رتوڈیرو موٹر وے | زیر تکمیل، اندازا". 820-کلو میٹر طویل، 15 دسمبر تک تکمیل متوقع ہے۔ [10] |
| اقتصادی راہداری حفاظتی فوج | مکمل، افرادی قوت کی حفاظت کے لئے فوج کے مسلح ڈویژن تعینات، لاگت $250 ملین[14] |
| حویلیاں ڈرائی پورٹ | کنٹینر پورٹ کے لئے امکانات کا مطالعہ جاری |
| اورنج لائن (لاہور میٹرو) | منظوری دے دی گئی[10] |
| اضافہ و بہتری گوادر بین الاقوامی ہوائی اڈہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| پاک چين مشترکہ کپاس حیاتی تکنیکی تجربہ گاہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| گوادر-نواب شاہ ایل این جی ٹرمینل اور پائپ لائن پروجیکٹ | منظوری دے دی گئی[10] |
| 70 MW ہائیڈرو-بجلی سکی کناری ہائیڈرو پاور منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| بن قاسم بندرگاہ 2x660ایم ڈبلیو کوئلے سے بجلی پیدا کرنے کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| 720ایم ڈبلیو خروٹ ہائیڈرو پاور پراجیکٹ | منظوری دے دی گئی[10] |
| Zonergy 9x100 ایم ڈبلیو پنجاب میں شمسی بجلی کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| جام پور ہوا سے بجلی پیدا کرنے کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| تھر بلاک 2 میں 3.8Mt/a کان کنی منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| تھر بلاک 2 میں 2x330MW کوئلے سے بجلی پیدا کرنے کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| نجی ہائیڈرو پاور منصوبوں کی ترقی | منظوری دے دی[10] |
| دادو ہوا سے بجلی پیدا کرنے کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| حبکو کوئلے سے بجلی پیدا کرنے کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
| سرحد پار سے فائبر آپٹک ڈیٹا مواصلاتی نظام کا منصوبہ | منظوری دے دی گئی[10] |
سڙڪون منصوبا
سنواريو
چين ۾ ون بيلٽ اينڊ ون روڊ فورم شروع ٿيو، جنهن ۾ 29 ملڪن جا سربراهه شريڪ ٿيا.[15]
نقشو روٽ
سنواريووڌيڪ ڏسو
سنواريو
تشریحون
سنواريو- ↑ "Economic corridor: Chinese official sets record straight". The Express Tribune.
- ↑ Shah, Saeed (20 April 2015). "China’s Xi Jinping Launches Investment Deal in Pakistan". Wall Street Journal. http://www.wsj.com/articles/chinas-xi-jinping-set-to-launch-investment-deal-in-pakistan-1429533767. Retrieved 23 April 2015.
- ↑ "China’s landmark investments in Pakistan". Express Tribune. 21 April 2015. http://tribune.com.pk/story/873627/chinas-landmark-investments-in-pakistan/. Retrieved 21 April 2015.
- ↑ Aneja, Atul (18 April 2015). "Xi comes calling to Pakistan, bearing gifts worth $45 billion". The Hindu. http://www.thehindu.com/news/international/xi-jinping-visit-to-pakistan-preview/article7114980.ece. Retrieved 23 April 2015.
- ↑ "China’s Xi in Pakistan to cement huge infrastructure projects, submarine sales BY TOM HUSSAIN Read more here: http://www.mcclatchydc.com/2015/04/19/263699/chinas-xi-in-pakistan-to-cement.html#storylink=cpy". mcclatchydc. 22 April 2015. http://www.mcclatchydc.com/2015/04/19/263699/chinas-xi-in-pakistan-to-cement.html. Retrieved 22 April 2015.
- ↑ :::::: Dailywaka Karachi :::::::::, وقت 2017-06-29 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2017-05-15
- ↑ کوئز: سی-پیک سے متعلق آپ کی معلومات کتنی ہے؟ - Pakistan - Dawn News
- ↑ سی پیک کے تحت 3 نئی جامعات کا قیام - Pakistan - Dawn News
- ↑ Dr Atta Ur Rahman column, 20-Feb-2017 ڈاکٹر عطاء الرحمٰن, سی پیک راہداری :علم پر مبنی معیشت کی جانب پیش رفت - Daily Jang
- ↑ 10.00 10.01 10.02 10.03 10.04 10.05 10.06 10.07 10.08 10.09 10.10 10.11 10.12 10.13 10.14 10.15 10.16 10.17 10.18 10.19 10.20 "Details of agreements signed during Xi's visit to Pakistan". Dawn. 21 April 2015. http://www.dawn.com/news/1177129/details-of-agreements-signed-during-xis-visit-to-pakistan. Retrieved 21 April 2015.
- ↑ "China gets 40-year rights at Pakistani port". thejakartapost.com.
- ↑ "Pakistan has to keep pace with China on economic corridor: Iqbal". Dawn. 18 April 2015. http://www.dawn.com/news/1176695/pakistan-has-to-keep-pace-with-china-on-economic-corridor-iqbal. Retrieved 22 April 2015.
- ↑ National Highway Authority (PDF), وقت 2015-04-02 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2016-06-17
- ↑ "Army creates one China specific Division". pakobserver.net.
- ↑ Daily Sukaar Karachi, وقت 2017-07-17 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2017-05-15
حوالا
سنواريوExternal links
سنواريو
حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو