• رياضي جو لفظ رياضت مان بڻيو آهي جنهنجو مطلب ، سکڻ يا مشق ڪرڻ ، پڙهڻ ٿيندو آهي ، جڏهن ته انگريزي ٻولي ۾ به mathematics جو لفظ يوناني ٻولي جي mathema مان ماخوذ ڪيل آهي جنهنجو مطلب سکڻ يا پڙهڻ آهي۔
  هيٺ مواد جي سنڌيءَ ۾ ترجمو ڪري هي جملو هٽايو

رياضي جو علم اصل ۾، عددن جي استعمال جي ذريعي مقدارن جي خاصيتن ۽ ان جي وچ ۾ تعلقن جي تحقيق ۽ مطالعي کي چيو وڃي ٿو، ان کان علاوه ان ۾ ڍانچن ، شڪلين ۽ تبدلات سان لاڳاپيل بحث بہ ڪيو وڃي ٿو۔ ھن علم جي باري ۾ گمان غالب آھي تہ ھن جي ابتدا يا ارتقاء دراصل ڳڻڻ، شمار ڪرڻ ، پئمائش ڪرڻ ۽ شين جي شڪلين ۽ حرڪتن جو مطالعو ڪرڻ جھڙن بنيادي عملن جي تجريد (abstraction) ا۽ منطقي استدلال (logical reasoning) جي ذريعي۔

رياضيدان ، انھن تصورن ۽ فڪرن جي جيڪي مٿي ڏنل آھن، ڇنڊ ڇاڻ ڪندا آھن ۽ انھن سان لاڳاپيل بحث ڪندا آھن۔ انجو مقصد نون گمان ڪيل خيالن (conjectures) جي لاءِ صيغو (formulae) اخذ ڪرڻ ھوندو آھي، ۽ پوءِ احتياط سان چونڊيل مسلما (axioms) ۽ تعريفن ۽ قاعدن جي مدد سان رياضي جي اخذ ڪيل صيغن کي درست ثابت ڪرڻ آھي۔

بنيادي قسم جي رياضي جي معلومات جو استعمال قديم زماني کان ئي مشتھر آھي ۽ قديم مصر ، بين النهرين ۽ قديم هندستان جي تھذيبن ۾ ان جا آثار ملن ٿا (ڏسو رياضي جي تاريخ) ۔ اڄ دنيا ڀر ۾ علم رياضي علم ، ھندسیات (engineering) ، طب ۽ معاشيات سميت تمام علمي شعبن ۾ استعمال ڪيو پيو وڃي ۽ انھن اھم شعبن ۾ استعمال ٿيڻ واري رياضي کي عموماََ نفاذي رياضي (applied mathematics) چيو وڃي ٿو تہ انھن شعبن تي رياضي جو نفاذ ڪري ۽ رياضي جي مدد وٺي ڪري نہ صرف نون رياضياتي پھلوئن جي دريافت کا راستہ کھل جاتا ہے بلکہ بعض اوقات ریاضی اور دیگر شعبہ جات کے ادغام یا ملاپ سے ایک بالکل نیا شعبہ علم وجود میں آجانے کی مثالیں بھی موجود ہیں۔


پڻ ڏسو سنواريو

خارڳي ڳنڍڻا سنواريو