باب:ريڙهيون پائيندڙ جانور

پورٽل جي سار سنڀال جي حالت: (نومبر، 2024)

هن پورٽل جا ذيلي صفحا هڪ ايڊيٽر طرفان چيڪ ڪيا ويا آهن، ۽ ڏٺا ويا آهن ته ضرورت کان وڌيڪ نه آهن.

مھرباني ڪري تدوين ڪرڻ وقت احتياط ڪريو، خاص طور تي جيڪڏھن خودڪار ايڊيٽنگ سافٽ ويئر استعمال ڪريو.


ڪورونا وائرس مرض 2019	اسلام	قرآن	جاگرافي	تاريخ	رياضيات	سائنس	معاشرو	طرزيات	فلسفو	مذهب	بابن جي فهرست

ريڙهيون پائيندڙ جانور (Reptiles)، جيئن عام طور تي بيان ڪيو ويو آهي، ٽيٽراپوڊس جو هڪ گروپ آهن جن ۾ ايڪٽوٿرمڪ (ٿڌي رت وارو) ميٽابولزم ۽ امنيٽڪ ڊولپمينٽ آهي. جاندار ريپٽائلز چار آرڊر تي مشتمل آهن: ٽيسٽوڊائنز (ڪچھئا)، ڪرڪوڊيليا (مگرمچ ۽ اليگيتر)، اسڪواماتا (رڙڪيون ۽ نانگ) ۽ رينچوسفياليا (ٽيوٽارا). مئي 2023ع تائين، اٽڪل 12,000 جاندار نوعن جا ريڙهيون پائيندڙ جانور ڊيٽابيس ۾ درج ٿيل آهن. روايتي ريپٽائل آرڊر جو مطالعو، رواجي طور تي جديد ايمفيبين جي مطالعي سان ميلاپ ۾، هرپئٽولوجي سڏيو ويندو آهي.

ريڙهيون پائيندڙ ڪيترن ئي متضاد ٽيڪسونومڪ وصفن جي تابع ڪيا ويا آهن. لينئي جي درجابندي ۾، ريپٽيليا (Reptilia) ڪلاس هيٺ گڏ ٿين ٿا، جيڪي عام استعمال سان ملن ٿا. جديد ڪلئڊسٽڪ درجابندي ان گروهه کي پيرافائليٽڪ سمجهيو ويندو آهي، ڇاڪاڻ ته پيليونٽولوجياتي ۽ جينياتي ثبوتن اهو طئي ڪيو آهي ته پکي (ڪلاس ايويز)، ڊائناسوريا جي ميمبرن جي حيثيت ۾، ٻين ريپٽائلن جي ڀيٽ ۾ مگرمچرڊن سان وڌيڪ ويجها تعلق رکن ٿا ۽ اهڙيءَ طرح ارتقائي نقطه نظر کان ريڙهيون پائيندڙ جي وچ ۾ جڙيل آهن. تنهن ڪري ڪيترائي ڪليڊسٽڪ سسٽم ريپٽيليا کي هڪ ڪليڊ (مونوفيليٽڪ گروپ) جي طور تي ٻيهر بيان ڪن ٿا جن ۾ پکي شامل آهن، جيتوڻيڪ هن ڪليڊ جي صحيح وصف ليکڪن جي وچ ۾ مختلف آهي. ٻيا ڪليڊ، ساروپسڊا کي ترجيح ڏين ٿا، جيڪو عام طور تي سڀني امنيٽس ڏانهن اشارو ڪري ٿو جيڪو مماليا جي ڀيٽ ۾ جديد ريڙهيون پائيندڙ سان وڌيڪ ويجهي سان لاڳاپيل آهي.

سڀ کان پھريان ڄاتل پروٽو ريڙهيون پائيندڙ ڪاربونيفرس دور مان پيدا ٿيا، جيڪي ترقي يافته ريٽيليومورف ٽيٽراپوڊز مان نڪرندا آھن جيڪي خشڪ زمين تي زندگيءَ لاءِ تيزيءَ سان ٺھندا ويا. سڀ کان پھريون سڃاتل "سچو ريپٽائل" (Eureptile) ھيلوونومس، ھڪڙو ننڍڙو ۽ سطحي طور تي چرٻي جھڙو جانور هيو، جيڪو بشڪيرين جي دور ۾، 318 ملين سال اڳ آخري ڪاربنيفرس دور ۾، نووا اسڪوٽيا، ڪئنيڊا ۾ رھندو ھو.

جينياتي ۽ فوسل ڊيٽا دليل ڏئي ٿو ته ريپٽائلز جا ٻه وڏا نسل، آرڪوسورومورفا (مکروڊيلين، پکي ۽ ڪن) ۽ ليپيدوسورومورفا (رڙڪيون ۽ ڪني)، پارميئن دور ۾ مختلف ٿي ويا. ريڙهيون پائيندڙ کان علاوه، ڪيترائي مختلف قسم جا گروهه آهن جيڪي هاڻي ناپيد آهن، ڪجهه حالتن ۾ وڏي پيماني تي ختم ٿيڻ جي واقعن جي ڪري. خاص طور تي، ڪريٽئشيئس-پيليوجين جي ختم ٿيڻ واري واقعي ڪيترن ئي قسمن جي ڪروڊائليفارمز ۽ اسڪواميٽ (مثال طور، موسوسار) سان گڏ ٽئروسار، پليسيوسار ۽ پکين کان سواء، سڀني ڊائناسارن کي ختم ڪري ڇڏيو. جديد غير پکي، ريڙهيون پائيندڙ سڀني کنڊن، سواء انٽارڪٽيڪا، ۾ آباد آهن. (پورو مضمون...)

ريڙهيون پائيندڙ جا قسم

چونڊيل مضمون

}}

|2= سانچو:Box-header colour سانچو:Transclude excerpts as random slideshow

}}

سانچو:Box-header colour سانچو:Transclude excerpts as random slideshow

سانچو:Box-header colour Do you have a question about Reptiles that you can't find the answer to?

Consider asking it at the Wikipedia reference desk.

سانچو:Box-header colour سانچو:Plain navboxes

سانچو:Box-header colour سانچو:Related portals

سانچو:Box-header colour سانچو:Wikimedia for portals

سانچو:Portal navbar no header2 Purge server cache سرور ڪيشي جي صفائي