ترتيب (حياتيات)
نظر ھيٺ مضمون the taxonomic rank تي آهي. the sequence of species in a taxonomic list جي لاءِ taxonomic sequence ڏسو. ٻين استعمالن لاءِ other uses Order ڏسو.ترتيب يا آرڊر (Order) حياتيات ۾ جاندارن جي اھڙي گروھه کي چيو ويندو آهي جيڪو ساڳئي خاصيتون رکندڙ خاندانن جي ميڙ کي ظاھر ڪندا ھجن.
ترتيب يا آرڊر (لاطيني ٻولي: ordo) لئنيئس جي درجه بندي (Linnaean taxonomy) جي اٺن وڏين درجي بندي واري درجي بندين مان هڪ آهي. اهو خاندان ۽ درجي (Class) جي وچ ۾ ورهايل آهي. حياتياتي درجه بندي ۾، آرڊر هڪ ٽيڪسانومي جو درجو آهي جيڪو جاندارن جي درجه بندي ۾ استعمال ڪيو ويو آهي ۽ نامزد ٿيل ڪوڊن (Codes) جي ذريعي تسليم ڪيو ويو آهي. آرڊر سان سڌو مٿي ۽ خاندان سان سڌو هيٺ، هڪ فوري طور تي اعليٰ درجو، سپر آرڊر، ڪڏهن ڪڏهن شامل ڪيو ويندو آهي. هڪ آرڊر پڻ لاڳاپيل خاندانن جي گروپ جي طور تي بيان ڪري سگهجي ٿو.
هر جاندار جو آرڊر سان ڪهڙو تعلق آهي ۽ ڇا نه آهي، اهو هڪ ٽيڪسانومي جي ماهر طرفان طئي ڪيو وڃي ٿو، جيئن ته ڇا هڪ خاص ترتيب (Order) کي تسليم ڪيو وڃي يا نه. گهڻو ڪري ڪو به صحيح معاهدو نه آهي، مختلف ٽيڪسانومي جا ماهر، مختلف پوزيشن کڻندا آهن. هتي ڪي به سخت قاعدا نه آهن ته جيئن هڪ ٽيڪسانومي جي ماهر جي حڪم بيان ڪرڻ يا تسليم ڪرڻ ۾ پيروي ڪرڻ جي ضرورت آهي. ڪجھ درجه بنديون (Taxa) تقريبن عالمي طور تي قبول ڪيا ويا آھن، جڏھن ته ٻيا، تمام گھٽ سڃاتل آھن.[1]
آرڊر جو نالو عام طور تي وڏي لکائي (Capital Letters) سان لکيو ويندو آهي.[2] جاندارن جي ڪجهه گروهن لاءِ، انهن جا آرڊر مناسب اسڪيمن جي پيروي ڪري سگهن ٿا. ٻوٽن، فنگس ۽ الجي جا آرڊر، ايلس (-ales) [3] جو لاحقو استعمال ڪن ٿا (مثال طور Dictyotales). پکين ۽ مڇين جا آرڊر لاطيني لفظ ايفورميس (-iformes) لاحقي طور استعمال ڪن ٿا، [4] جنهن جي معنيٰ آهي ’شڪل جو هجڻ‘ (مثال طور پاسريفارمس)، پر ٿلهي جانورن ۽ ان ورٽيبريٽس جا آرڊر ايترو هڪجهڙا نه هوندا آهن (مثال طور، آرٽيوڊڪٽائلا، اڪٽينياريا، پرائميٽ وغيره).
حوالا
سنواريو- ↑ Tobin, Allan J.; Dusheck, Jennie (2005). Asking About Life. Boston: Cengage Learning. pp. 403–408. ISBN 978-0-030-27044-4. https://books.google.com/books?id=cjgdW4SjoJcC.
- ↑ Translation Bureau. "Capitalization: Biological Terms". Writing Tips, TERMIUM Plus®. Public Services & Procurement Canada. حاصل ڪيل 2020-06-19.
- ↑ McNeill et al. 2012 Article 17.1
- ↑ Leo S. Berg (1940). Classification of fishes, both recent and fossil. Ann Arbor Michigan: J. N. Edwards. https://ia601404.us.archive.org/25/items/in.ernet.dli.2015.19051/2015.19051.Classification-Of-Fishes-Both-Recent-And-Fossil_text.pdf.