ڪرائميا
ڪرائميا يا ڪرائميائي اپٻيٽ (انگريزي: Crimea ) اوڀر يورپ ۾ ڪاري سمنڊ جي اترئين ڪناري تي واقع ھڪ اپٻيٽ آھي. ان جي اتر اوڀر واري حصي ۾ ازوف سمنڊ ۽ باقي سمورو اپٻيٽ ڪاري سمنڊ سان گهيريل آهي. ڪرائميا جي اتر ۾ يوڪرين جو اوبلاسٽ يا صوبو خيرسون واقع آهي، اوڀر ۾ روس جي وفاق م شامل ڪراسنودار واري سرزمين واقع آهي جيڪا ڪرچ واري پاڻي جي لنگھ ذريعي ڪرائميا کان الڳ ھوندي 2018ع کان پل ذريعي ان سان ڳنڍيل آهي. ڪرائميا جي اولھ ۽ ڏکڻ ۾ ڪارو سمنڊ آھي جنھن جي ٻئي پار اولھ طرف رومانيه ۽ ڏکڻ طرف ترڪي واقع آهي. 1783ع ۾ ڪرائميا کي روسي ايمپائر روس۽ ترڪي واري خلافت جي جنگن (1768 کان 1774 تائين) جي نتيجي بعد پنھنجي حڪومت ۾ شامل ڪري ڇڏيو هو. 1917ع واري انقلاب کان پوء ان کي ڪرائميائي آٽونامس سوويت سوشلسٽ ريپبلڪ جو درجو ڏئي سوويت يونين ۾ شامل ڪيو ويو. ٻين جنگ عظيم دوران ان جو درجو گھٽائي ڪرائميائي اوبلاسٽ ۾ تبديل ڪيو ويو ۽ اتان جي تاتار نسل جي آبادي کي مڪمل طور تي وچ ايشيا منتقل ڪيو ويو. 1954ع ۾ ڪرائميائي کي يوڪريني سويت سوشلسٽ ريپبلڪ ۾ شامل ڪيو ويو[5]
1991ع ۾ سويت يونين جي خاتمي وقت يوڪرين پڻ خودمختياري حاصل ڪئي تہ ڪرائميائي اپٻيٽ کي ڪرائميائي آٽونامس ريپبلڪ جو درجو ڏنو ويو ۽ ان جي شھر سيواستوپول کي يوڪرين ۾ خاص درجو ڏنو ويو. 1997 ۾ اڳوڻي سوويت ڪاري سمنڊ واري بحري ٻيڙن جي ورھاست معاھدي تحت ٿي لل۽ معاھدي جي شرطن مطابق روس کي اتي بحري اڏي قائم رکڻ جي اجازت ملي ھئي، اھڙي طرح روسي ٻيڙي ۽ يوڪريني ٻيڙي جا صدر مقام سيواستوپول ۾ رکيا ويا. ڪرائميا جي موجوده حيثيت تڪراري آهي. يوڪرين ان جو دعويدار آھي ۽ گڏيل قومن يوڪريني دعوا کي تسليم ڪيو آهي[6] پر ان تي راڄ روس جو آھي. فيبروري 2014 ۾ ڪرائميا روسي فوج ۽ ان جي حامين جي فوجي مداخلت بعد روس سان الحاق ڪري ھڪ تڪراري ريفرنڊم ذريعي روسي وفاق ۾ شامل ٿي ويو[7].[8][9].
ڪرائميائي اپٻيٽ | |
|---|---|
 ڪرائميائي اپٻيٽ جي مصنوعي سيارچي مان مئي 2015 ۾ ورتل تصوير | |
.svg) | |
| جاگرافي | |
| جڳھ | اوڀر يورپ |
| مقانيت | 45°18′N 34°24′E / 45.3°N 34.4°E |
| ڳولڳ پاڻي | |
| وڏي ۾ وڏو شھر | سيواستوپول |
| ايراضي | 27٬000 km2 (10٬000 sq mi) |
| مٿاھون علائقو | 1,545 m (5,069 ft) |
| مٿاھين چوٽي | رومن-ڪوش |
| انتظاميا | |
| سياسي حيثيت | روس جي اختيار ھيٺ (جنھن ۾ يوڪرين جي اختيار واري ھينچيسڪ رائيان وارو حصو شامل ناھي) |
| _خالي_ | |
| خطو | Kherson Oblast (northern part of Arabat Spit, Henichesk Raion) |
| Uncontrolled regions | Autonomous Republic of Crimea Sevastopol |
Russia (de facto) | |
| Federal district | Southern Federal District |
| Federal subjects | Republic of Crimea Sevastopol |
حوالا
سنواريو- ↑ Russian Federal State Statistics Service (XLS) (ٻولي ۾ Russian) https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/of43wDjn/PrPopul2021_Site.xls. حاصل ڪيل 31 January 2021. Missing or empty
|title=(مدد)[مئل ڳنڍڻو] - ↑ "Archived copy". وقت 20 April 2015 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 January 2016. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Катастрофический фактор [[:سانچو:Pipe]] Все блоги [[:سانچو:Pipe]] Блоги [[:سانچو:Pipe]] Каспаров.Ru". Kasparov.ru. حاصل ڪيل 3 July 2018. URL–wikilink conflict (مدد)
- ↑ "Archived copy". وقت 27 April 2015 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 April 2015. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ Why Did Russia Give Away Crimea Sixty Years Ago?, Mark Kramer, The Wilson Center, 19 March 2014
- ↑ UN (2014). Resolution adopted by the General Assembly on 27 March 2014. United Nations Press. http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/68/262.
- ↑ "Meeting of the Valdai International Discussion Club". Kremlin.ru. وقت 15 April 2015 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.
I will be frank; we used our Armed Forces to block Ukrainian units stationed in Crimea
- ↑ (ru ۾). Interfax-Ukraine. 14 March 2014. http://interfax.com.ua/news/political/196031.html.
"Judgement of the Constitutional Court of Ukraine on all-Crimean referendum". Embassy of Ukraine in the United States of America. - ↑ Tokarev, Alexey (2014). (ru ۾)MGIMO Review of International Relations 5 (44): 32–41. http://www.vestnik.mgimo.ru/sites/default/files/pdf/004_istoriya_tokarevaa.pdf. Retrieved 11 August 2017. "Спустя 22 года и 364 дня после первого в СССР референдума в автономной республике Украины Крым состоялся последний референдум. Проводился он вопреки украинскому законодательству, не предусматривающему понятия региональный референдум и предписывающему решать территориальные вопросы только на всеукраинском референдуме".