ڍنڍ بيڪال

ڏکڻ سائبيريا، روس ۾ تازي پاڻي جي شگاف ڍنڍ

Frozen lake Baikal near Olkhon Island

ڍنڍ بيڪال (Lake Baikal)[3][4] روس ۾ واقع هڪ رفٽ ڍنڍ آهي، جيڪا ڏکڻ سائبيريا ۾ وفاقي رياست ارکوتسڪ اوبلاسٽ جي اتر-اولهه ۽ ڏکڻ اوڀر ۾ بورياتيا جمھوریا جي وچ ۾ واقع آهي. 23,615.39 مڪعب ڪلوميٽر (5,670 مڪعب میل) پاڻيءَ سان، ڍنڍ بيڪال دنيا جي سڀ کان وڏي تازي پاڻيءَ جي ڍنڍ آهي، جيڪا مقدار جي لحاظ کان دنيا جي تازي مٿاڇري پاڻيءَ جو 22 کان 23٪ تي مشتمل آهي،[5] [6] گڏيل طور تي سڀني اتر آمريڪي وڏين ڍنڍن کان وڌيڪ آهي.[7] اها دنيا جي سڀ کان اونهي ڍنڍ آهي،[8] جنهن جي وڌ ۾ وڌ اونهائي 1,642 ميٽر (5,387 فوٽ) ۽ دنيا جي اوائلي ڍنڍ آھي،[9] جنهن جي عمر 25 کان 30 ملين سال آهي.[10][11] اها 31,722 چورس ڪلوميٽر (12,248 چورس میل) بيلجيم کان ٿورڙو وڏي آهي. اها مٿاڇري علائقي جي لحاظ کان دنيا جي ستين-سڀ کان وڏي ڍنڍ آهي.[12] اها دنيا جي صاف ترين ڍنڍن مان آهي.[13]

ڍنڍ بيڪال
[[ڍنڍ # ڍنڍن جا قسم |ڍنڍ جو قسم ]] ڪنٽيننٽل رفٽ ڍنڍ
اھم داخلي وھڪرا سلنج، برگوزين، اپر انگارا
اھم خارجي وھڪرا انگارا
ڪيچمينٽ 5,60,000 چورس ڪلوميٽر 2,16,000 چورس ميل
سامونڊي طاس روس ۽ منگوليا
وڌ کان وڌ ڊيگھ 636 ڪلوميٽر (395 ميل)
وڌ کان وڌ ويڪر 79 ڪلوميٽر (49 ميل)
ڍنڍن جي سطحي پکيڙ 31٬722 اسڪوائر ڪلوميٽر (12٬248 اسڪوائر ميل) [1]
سراسري اونھائي 744.4 ميٽر (2,442 فوٽ) [1]
وڌ کان وڌ اونھائي 1٬642 ميٽر (5٬387 فوٽ) [1]
Water volume پاڻي جو مقدار:

23٬615.39 ڪعبي ڪلوميٽر 5٬700 ڪعبي ميل

[1]
Residence time رهائش جو وقت:

330 سال

[2]
ڪناري جي ڊيگھ 1 2,100 ڪلوميٽر (1,300 ميل)
سطح جي بلندي 455.5 ميٽر (1،494 فوٽ)
ڄميل حصو جنوري کان مئي تائین
ٻيٽ 27 (اولخون)
آباديون ارکوتسڪ
1 Shore length is not a well-defined measure.

بيڪال ٻوٽن ۽ جانورن جي هزارين جوڻين جو گهر آهي، انهن مان ڪيترائي مقامي آهن. اهو پڻ بوريت قبيلن جو گهر آهي، جيڪي ٻڪريون، اُٺ، ڍور، رڍون ۽ گهوڙا پاليندا آهن.[14] ڍنڍ جي اڀرندي پاسي،[15] جتي گرمي پد سياري جي گهٽ ۾ گهٽ °19- سینتی گریڈ (°2- فارنھائیت) اونهاري جي وڌ ۾ وڌ °12 سینتی گرید (°57 فارھائیت) آهي.[16]

بيڪال ڍنڍ جي اوڀر واري علائقي کي ٽرانس بيڪليا [17] ۽ ڍنڍ جي چوڌاري ٿلهي انداز ۾ بيان ڪيل علائقو ڪڏهن ڪڏهن بيڪاليا جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو. يونيسڪو 1996ع ۾ بیڪال ڍنڍ کي عالمي ورثو پڌري ڪيو.[18]

Lake Baikal is a huge lake in Siberia, Russia. It is the biggest fresh water reservoir in the world. The lake is near Irkutsk.

Baikal is about 636 km (395 mi) long. It is 20 تائين 80 km (12 تائين 50 mi) wide. At its deepest point, it is 1٬700 m (5٬600 ft) deep. It is the deepest lake on Earth.[19][20] The lake is a UNESCO World Heritage Site. It holds about 20% of the world's unfrozen surface fresh water.[21]

The lake has unique fish. It is home to more than 1,700 species of plants and animals. Two-thirds of them can be found nowhere else.[22]

جاگرافي ۽ هائيڊروگرافي

سنواريو
 
ينیسي جو طاس، جنهن ۾ بیڪال ڍنڍ شامل آهي
 
ڍنڍ بیڪال جي علائقي جي هڪ ڊجيٽل بلندي ماڊل
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "A new bathymetric map of Lake Baikal. MORPHOMETRIC DATA. INTAS Project 99-1669.Ghent University, Ghent, Belgium; Consolidated Research Group on Marine Geosciences (CRG-MG), University of Barcelona, Spain; Limnological Institute of the Siberian Division of the Russian Academy of Sciences, Irkutsk, Russian Federation; State Science Research Navigation-Hydrographic Institute of the Ministry of Defense, St.Petersburg, Russian Federation". Ghent University, Ghent, Belgium. وقت 25 December 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 9 July 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  2. M.A. Grachev. "On the present state of the ecological system of lake Baikal". Lymnological Institute, Siberian Division of the Russian Academy of Sciences. وقت 25 December 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 9 July 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  3. "Baikal".
  4. Dervla Murphy (2007) Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals, London, John Murray, p. 173
  5. Schwarzenbach, Rene P.; Philip M. Gschwend; Dieter M. Imboden (2003). Environmental Organic Chemistry (2 ed.). Wiley Interscience. p. 1052. ISBN 9780471350538. 
  6. Tyus, Harold M. (2012). Ecology and Conservation of Fishes. CRC Press. p. 116. ISBN 978-1-4398-9759-1. 
  7. Bright, Michael, ed (2010). 1001 natural wonders : you must see before you die. preface by Koichiro Mastsuura (2009 ed.). London: Cassell Illustrated. p. 620. ISBN 9781844036745. 
  8. "Deepest Lake in the World". geology.com. حاصل ڪيل 18 August 2007. 
  9. "Lake Baikal – A Touchstone for Global Change and Rift Studies". United States Geological Survey. وقت 29 June 2012 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 January 2016. 
  10. "Lake Baikal – UNESCO World Heritage Centre". حاصل ڪيل 5 October 2012. 
  11. "Lake Baikal: Protection of a unique ecosystem". ScienceDaily. حاصل ڪيل 16 January 2018. 
  12. "The Oddities of Lake Baikal". Alaska Science Forum. وقت 3 February 2007 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 January 2007. 
  13. Jung, J., Hojnowski, C., Jenkins, H., Ortiz, A., Brinkley, C., Cadish, L., Evans, A., Kissinger, P., Ordal, L., Osipova, S., Smith, A., Vredeveld, B., Hodge, T., Kohler, S., Rodenhouse, N. and Moore, M. (2004). "Diel vertical migration of zooplankton in Lake Baikal and its relationship to body size". in Smirnov, A.I.. Ecosystems and Natural Resources of Mountain Regions. Proceedings of the first international symposium on Lake Baikal: The current state of the surface and underground hydrosphere in mountainous areas. "Nauka", Novosibirsk, Russia. pp. 131–140. http://www.wellesley.edu/Biology/Faculty/Mmoore/Content/JUNG_et_al_2004.pdf. Retrieved 9 August 2009. 
  14. S. Hudgins (2003). The Other Side of Russia: A Slice of Life in Siberia and the Russian Far East. Texas A&M University Press. http://www.tamupress.com/product/Other-Side-of-Russia,4080.aspx. Retrieved 9 August 2009. 
  15. M. Hammer; T. Karafet. "DNA & the peopling of Siberia". Smithsonian Institution. حاصل ڪيل 9 August 2009. 
  16. Fefelov, I.; Tupitsyn, I. (August 2004). "Waders of the Selenga delta, Lake Baikal, eastern Siberia". Wader Study Group Bulletin 104: 66–78. http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/iwsgb/v104/p00066-p00078.pdf. Retrieved 9 August 2009. 
  17. Erbajeva, Margarita A.; Khenzykhenova, Fedora I.; Alexeeva, Nadezhda V. (2013-01-23). "Aridization of the Transbaikalia in the context of global events during the Pleistocene and its effect on the evolution of small mammals" (en ۾). Quaternary International. Quaternary interconnections in Eurasia: focus on Eastern Europe SEQS Conference, Rostov-on-Don, Russia, 21–26 June 2010 284: 45–52. doi:10.1016/j.quaint.2011.12.024. ISSN 1040-6182. Bibcode2013QuInt.284...45E. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618211007166. 
  18. "Lake Baikal – World Heritage Site". World Heritage. حاصل ڪيل 13 January 2007. 
  19. "About Lake Baikal=--- details from the Encyclopedia". irkutsk.org. حاصل ڪيل 5 August 2010. 
  20. "Lake Baikal - UNESCO World Heritage Centre". whc.unesco.org. حاصل ڪيل 5 August 2010. 
  21. "Lake Baikal: the great blue eye of Siberia". CNN. Archived from the original on 11 October 2006. https://web.archive.org/web/20061011114225/http://www.cnn.com/SPECIALS/2000/russia/story/train/lake.baikal/. Retrieved 21 October 2006. 
  22. "Russia". Britannica Student Encyclopedia. Encyclopædia Britannica Online. وقت 8 August 2007 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 July 2007.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)