ڌرتيءَ تي سمنڊن جي فهرست

هي عالمي سمنڊ جي سمنڊن جي هڪ فهرست آهي، جنهن ۾ سامونڊي سمنڊ، پاڻي جا علائقا، مختلف نارون، بائيٽس، بيز ۽ اسٽريٽ شامل آهن.[1] ڪيترين ئي صورتن ۾ اهو رواج آهي ته پاڻيءَ جي علائقي کي سمنڊ يا خليج وغيره جو نالو ڏنو وڃي، تنهن ڪري اهي سڀ قسمون هتي ڏجن ٿيون.

بين الاقوامي هائيڊروگرافڪ آرگنائيزيشن پاران بيان ڪيل حد تائين سمنڊ

اصطلاحون

سنواريو
 

• وڏا سمنڊ (Ocean): دنيا جي وڏي سمنڊ ۾ پاڻيءَ جا چار کان ست وڏا نالي وارا جسم، جن سڀني جي نالي ۾ ”سمنڊ“ آهي. تفصيل لاءِ سمنڊ جون سرحدون ڏسو.

سمنڊ جون ڪيتريون ئي وصفون آهن:

• سمنڊ جو هڪ ڀاڱو، زميني شڪلين، واهه (مثال طور، سرگاسو سمنڊ)، يا مخصوص ويڪرائي ڦاڪ يا ڊگھائي حدون ھن ۾ شامل آھي پر محدود نه آھي سامونڊي سمنڊن تائين، ۽ ھي تعريف آھي ھن لسٽ ۾ شامل ڪرڻ لاءِ استعمال ٿيل آھي.

• هڪ سامونڊي سمنڊ هڪ سمنڊ جو هڪ ڀاڱو آهي، جزوي طور تي جزائر، آرڪيپيلاگوس، يا جزائر نما سان ڳنڍيل آهي، سطح تي کليل سمنڊ جي ڀرسان يا وسيع طور تي کليل آهي، ۽ يا سمنڊ جي فرش تي زیر آب قطارن سان جڙيل آهي.

• عالمي سمنڊ: مثال طور، سمنڊ جو قانون ٻڌائي ٿو ته سمورو عالمي سمنڊ ”سمنڊ“ آهي، ۽ اهو ”سمنڊ“ لاءِ به عام استعمال آهي.

• پاڻيءَ جو ڪو به وڏو جسم جنهن ۾ ”سمنڊ“ نالي سان ڍنڍون شامل آهن.

• آبنائي: پاڻيءَ جو هڪ تنگ علائقو جيڪو پاڻيءَ جي ٻن وسيع علائقن کي ڳنڍي ٿو، جنهن کي ڪڏهن ڪڏهن گذرگاھہ به چيو ويندو آهي.

• چينل: عام طور تي هڪ اسٽريٽ کان وڌيڪ وسيع •

• گذرگاھہ: پاڻيءَ کي ٻيٽن جي وچ ۾ ڳنڍي ٿو، جنهن کي ڪڏهن ڪڏهن آبنائي به سڏيو ويندو آهي.

•ڪينال: انسانن جي ٺاهيل واهن. سوئز ڪينال، پاناما ڪينال.

•فجارد (Fjard): ٻيٽ جي گروپن جي وچ ۾ هڪ وڏو کليل پاڻي.

سمنڊ جي بلجز لاءِ اهڙا ڪيترائي اصطلاح استعمال ڪيا ويا آهن جيڪي زمين جي انڊينٽيشنز جي نتيجي ۾، جيڪي تعريف ۾ اوورليپ ٿين ٿا، ۽ جيڪي مسلسل مختلف نه آهن:

• خليج: عام اصطلاح؛ جيتوڻيڪ نالي ۾ "Bay" سان گڏ سڀ کان وڌيڪ خاصيتون ننڍا آهن، ڪجهه تمام وڏا آهن.

• خليج: هڪ تمام وڏو خليج، اڪثر ڪري سمنڊ يا سمنڊ جو هڪ مٿاهين سطح وارو ڀاڱو.

• فجورڈ (Fjord): ھڪ ڊگھي خليج جنهن جي ڪنارن سان ويھي، عام طور تي گليشيئر ٺھيل آھي.

• بائیٹ (Bight): ھڪڙو خليج جيڪو عام طور تي سائونڈ کان گھٽ ھوندو آھي.

• سائونڈ: هڪ وڏو، ويڪرو خليج جيڪو عام طور تي بائيٽ يا اسٽريٽ کان وڌيڪ اونهو هوندو آهي.

• کوو (Cove): هڪ ننڍڙو، عام طور تي پناهه وارو خليج جيڪو نسبتاً تنگ دروازي سان.

• انلیٹ (Inlet): هڪ تنگ ۽ ڊگھو خليج جيڪو زميني اپٻيٽ وانگر، پر سمنڊ جي ڀرسان آهي.

• پولينيا: انهن اصطلاحن جو گهٽ ۾ گهٽ استعمال، برف سان گھريل پاڻيءَ جو هڪ ٽڪرو.

• درياهه ء ندي: پاڻيءَ جي هڪ تنگ پٽي جيڪا زمين جي مٿان اونچائي کان هيٺئين پاسي وهي ٿي.

• ٹرائیبیوٹری (Tributary): هڪ ننڍڙو درياهه جيڪو هڪ وڏي ۾ وهندو آهي

• کاڑی: درياهه جو ٽڪرو جيڪو سمنڊ يا سمنڊ ۾ ڇوڙ ڪري.

ڪيتريون ئي خاصيتون سمجھي سگھجن ٿيون انھن مان ھڪڙي کان وڌيڪ، ۽ اھي سڀ اصطلاح استعمال ٿيل آھن جڳهن جي نالن ۾ متضاد طور تي؛ خاص طور تي بيز، گلف ۽ بائيٽس، جيڪي تمام وڏا يا تمام ننڍا ٿي سگھن ٿا. ھن لسٽ ۾ پاڻي جا وڏا علائقا شامل آھن، ڪنھن بہ صورت ۾ نالو استعمال نہ ڪيو وڃي.

علائقي جي لحاظ کان وڏا سمنڊ

سنواريو

سڀ کان وڏا زميني سمنڊ آهن:

01. فلپائن سمنڊ - 5.695 ملين چورس ڪلوميٽر

02. مرجان سمنڊ - 4.791 ملين چورس ڪلوميٽر

03. آمريڪي ڀونوچ سمنڊ - 4.200 ملين چورس ڪلوميٽر

04. عربي سمنڊ - 3.862 ملين چورس ڪلوميٽر

05. سرگاسو سمنڊ - 3.5 ملين چورس ڪلوميٽر

06. ڏکڻ چين سمنڊ - 3.5 ملين چورس ڪلوميٽر

07. ويڊل سمنڊ - 2.8 ملين چورس ڪلوميٽر

08. ڪيريبين سمنڊ - 2.754 ملين چورس ڪلوميٽر

09. رومي سمنڊ - 2.510 ملين چورس ڪلوميٽر

10. گني جو نار - 2.35 ملين چورس ڪلوميٽر

11. تسمان سمنڊ - 2.3 ملين چورس ڪلوميٽر

12. خليج بنگال - 2.172 ملين چورس ڪلوميٽر

13. بئرنگ سمنڊ - 2 ملين چورس ڪلوميٽر

14. اوکوتسڪ سمنڊ - 1.583 ملين چورس ڪلوميٽر

15. ميڪسيڪو جي نار - 1.550 ملين چورس ڪلوميٽر

16. الاسڪا جي نار - 1.533 ملين چورس ڪلوميٽر

17. بيرنٽس سمنڊ - 1.4 ملين چورس ڪلوميٽر

18. نارويجين سمنڊ - 1.383 ملين چورس ڪلوميٽر

19. اوڀر چين سمنڊ - 1.249 ملين چورس ڪلوميٽر

20. هڊسن بي - 1.23 ملين چورس ڪلوميٽر

21. گرين لينڊ سمنڊ - 1.205 ملين چورس ڪلوميٽر

22. سوموف سمنڊ - 1.15 ملين چورس ڪلوميٽر

23. مار ڊي گراؤ - 1.14 ملين چورس ڪلوميٽر

24. رائزر۔لارسن سمنڊ - 1.138 ملين چورس ڪلوميٽر

25. جاپان جو سمنڊ - 1.05 ملين چورس ڪلوميٽر

26. ارجنٽائن سمنڊ - 1 ملين چورس ڪلوميٽر

27. اوڀر سائبيرين سمنڊ - 987,000 چورس ڪلوميٽر

28. لازاریف سمنڊ - 9,29,000 چورس ڪلوميٽر

29. ڪارو سمنڊ - 9,26,000 چورس ڪلوميٽر

30. اسڪوٽيا سمنڊ - 9,00,000 چورس ڪلوميٽر

31. ليبراڊور سمنڊ - 8,41,000 چورس ڪلوميٽر

32. انڊمان سمنڊ - 7,97,700 چورس ڪلوميٽر

33. لڪادیپ سمنڊ - 7,86,000 چورس ڪلوميٽر

34. ارمنگر سمنڊ - 7,80,000 چورس ڪلوميٽر

35. سليمان سمنڊ - 7,20,000 چورس ڪلوميٽر

36. موزمبيق چينل - 7,00,000 چورس ڪلوميٽر

37. ڪوسموناٽس سمنڊ - 6,99,000 چورس ڪلوميٽر

38. بندا سمنڊ - 6,95,000 چورس ڪلوميٽر

39. بافن بي - 6,89,000 چورس ڪلوميٽر

40. لیپٽيو سمنڊ - 6,62,000 چورس ڪلوميٽر

41. ارافورا سمنڊ - 6,50,000 چورس ڪلوميٽر

42. راس سمنڊ - 6,37,000 چورس ڪلوميٽر

43. چڪچي سمنڊ - 6,20,000 چورس ڪلوميٽر

44. تيمور سمنڊ - 6,10,000 چورس ڪلوميٽر

45. اتر سمنڊ - 5,75,000 چورس ڪلوميٽر

46. بیلنگ شاسن سمنڊ - 4,87,000 چورس ڪلوميٽر

47. بيوفورٽ سمنڊ - 4,76,000 چورس ڪلوميٽر

48. ڳاڙهو سمنڊ - 4,38,000 چورس ڪلوميٽر

49. اسود سمنڊ - 4,36,000 چورس ڪلوميٽر

50. عدن جي نار - 4,10,000 چورس ڪلوميٽر

51. زرد سمنڊ - 3,80,000 چورس ڪلوميٽر

52. بالٽڪ سمنڊ - 3,77,000چورس ڪلوميٽر

53. ڪيسپئن سمنڊ - 3,71,000 چورس ڪلوميٽر

54. لبيا سمنڊ - 3,50,000 چورس ڪلوميٽر

55. ماوسن سمنڊ - 3,33,000 چورس ڪلوميٽر

56. لیونتائن سمنڊ - 3,20,000 چورس ڪلوميٽر

57. جاوا سمنڊ - 3,20,000 چورس ڪلوميٽر

58. ٿائيلينڊ جي نار - 3,20,000 چورس ڪلوميٽر

59. سيلٽڪ سمنڊ - 3,00,000 چورس ڪلوميٽر

60. ڪارپينٽريا جي نار - 3,00,000 چورس ڪلوميٽر

61. سیلیبیس سمنڊ - 2,80,000 چورس ڪلوميٽر

62. ٽائرھینین سمنڊ - 2,75,000 چورس ڪلوميٽر

63. سولو سمنڊ - 2,60,000 چورس ڪلوميٽر

64. تعاون سمنڊ - 2,58,000 چورس ڪلوميٽر

65. فارس جي نار - 2,51,000 چورس ڪلوميٽر

66. فلوریس سمنڊ - 2,40,000 چورس ڪلوميٽر

67. سينٽ لارنس جي نار - 2,26,000 چورس ڪلوميٽر

68. بسڪي جي نار - 2,23,000 چورس ڪلوميٽر

69. ايجيئن سمنڊ - 2,14,000 چورس ڪلوميٽر

70. انادیر جي نار - 2,00,000 چورس ڪلوميٽر

71. ملاڪا سمنڊ - 2,00,000 چورس ڪلوميٽر

72. عمان جي نار - 1,81,000 چورس ڪلوميٽر

73. آئیونین سمنڊ - 1,69,000 چورس ڪلوميٽر

74. ڪيليفورنيا جي نار - 1,60,000 چورس ڪلوميٽر

75. بيلیارڪ سمنڊ - 1,50,000 چورس ڪلوميٽر

76. ایڊرياٽڪ سمنڊ - 1,38,000 چورس ڪلوميٽر

سامونڊي ڪناري وارا سمنڊ

سنواريو

سمنڊن (Seas) کي وڈی سمنڊن (Oceans) ۽ زمين جي وچ ۾، يا وڈی سمنڊن جي وچ ۾ سمجھي سگھجي ٿو، جنھن صورت ۾ انھن کي ٻنھي جي حدن وارو حصو سمجھي سگھجي ٿو. معاملي تي ڪو به حتمي اختيار نه آهي.[2]

آرڪٽڪ سمنڊ

سنواريو

(180° کان ڪلاڪ جي طرف)

  • چوڪي سمنڊ.
  • اوڀر سائبرين سمنڊ.
  • لیپتیو Laptev سمنڊ.
  • ڪارو سمنڊ. Barents سمنڊ (ڪارا سمنڊ سان ڪارا اسٽريٽ ذريعي ڳنڍيل آهي).
    • پيچورا سمنڊ.
    • اڇو سمنڊ.
  • ڪوئين وڪٽوريا سمنڊ.
  • وينڊل سمنڊ.
  • گرين لينڊ سمنڊ.
  • لنڪن سمنڊ (IHO پاران تسليم ٿيل پر IMO نه).
  • بافن بي.
  • اتر اولهه جو گذرگاھہ (Passage)
    • پرنس گستاف ايڊولف سمنڊ.
    • امنڈسین Amundsen خليج.
  • هڊسن بي.
  • فاکس بيسن.
  • بوومین بي.
  • ويجر بي.
  • روئز ویلکم سائونڈ
  • فاکس چينل.
  • گوڈز مرسی خليج.
  • هڊسن اسٽريٽ.
      • انگاوا خليج.
    • اصلي خليج.
    • ايوانز اسٽريٽ.
    • فشرمین سمنڊ.
    • جيمس بي.
  • بيفورٽ سمنڊ.

===ائٽلانٽڪ سمنڊ: هيٺ ڏنل ٽن ذيلي حصن ۾ درج ڪيل حد کان وڌيڪ سمنڊن کان علاوه، آرڪٽڪ سمنڊ پاڻ کي ڪڏهن ڪڏهن بحر اوقيانوس جو هڪ حاشيه سمنڊ پڻ سمجهيو ويندو آهي. آفريڪا ۽ يوريشيا:


=== Arctic Ocean (clockwise from 180°)

===Atlantic Ocean In addition to the marginal seas listed in the three subsections below, the Arctic Ocean itself is sometimes also considered a marginal sea of the Atlantic.[3][4]

====Africa and Eurasia

 
The Norwegian Sea
 
The Aegean, Adriatic, Ionian, and Tyrrhenian are all marginal seas within the Mediterranean Sea.

====Americas (coast-wise from north to south)

====Northern islands

 
The Irish Sea

(from east to west)

===Indian Ocean

 
The Arabian Sea as a marginal sea of the Indian Ocean.

===Pacific Ocean

 
Coral Sea

==== Americas

==== Australia and Eurasia

===Southern Ocean

سمنڊ جي وهڪري جي وضاحت

سنواريو

شامل نه آهن

سنواريو

پاڻي جي علائقن کي "سمنڊ" سڏيو ويندو آهي، پر جيڪي عالمي سمنڊ جا ڀاڱا نه آهن، اهي هن فهرست ۾ شامل نه آهن.

خارج ٿيل آھن:

ڍنڍون، تلاءُ وغيره:

• لوڻ ڍنڍون جن جو نالو ”سمنڊ“ سان آهي: ارل سمنڊ، مردار سمنڊ، سالٽن سمنڊ.

• نالي ۾ "سمنڊ" سان گڏ مٺي پاڻي جي ڍنڍون: گليلي جو سمنڊ

• ڍنڍن ۾ پاڻيءَ جا ذريعا سڃاڻي ويندا آهن (بيز، اسٽريٽ وغيره)

• سمنڊ جا ڳوڙها

• افسانوی يا دیومالائی سمنڊ

پڻ ڏسو

سنواريو

• اندرين سمنڊ

• ميڊيٽرينين سمنڊ

• سامونڊي سائنس

•شمسي نظام ۾ وڏين ڍنڍن ۽ سمنڊن جي فهرست

خارجي لنڪس

سنواريو
  1. OCEANS & SEAS OF THE WORLD
  2. Wang, James C. F. (1992). Handbook on Ocean Politics & Law. Greenwood Publishing Group. p. 14. ISBN 978-0-313-26434-4. https://books.google.com/books?id=GrEOofrVra4C. 
  3. James C. F. Wang (1992). Handbook on ocean politics & law. Greenwood Publishing Group. pp. 14–. ISBN 9780313264344. https://books.google.com/books?id=GrEOofrVra4C&pg=PA14. Retrieved 9 December 2010. 
  4. Longhurst, Alan R. (2007). Ecological Geography of the Sea. Academic Press. p. 104. ISBN 978-0-12-455521-1. https://books.google.com/books?id=QdJZezzrCfQC&pg=PA104. 
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 Often treated as a part of the Mediterranean Sea.
  6. "Limits of Oceans and Seas, 3rd (currently in-force) edition" (PDF). International Hydrographic Organization. وقت 8 October 2011 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 28 December 2020. 
  7. Антарктида, rubricon.com/ (map)
  8. "Антарктида". gturs.com. وقت 2015-09-10 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2015-06-06.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد) (map)


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو