ويڊل سمنڊ
ويڊل سمنڊ (Weddell Sea) ڏاکڻي سمنڊ جو هڪ حصو آهي ۽ ويڊل گائر (Weddell Gyre) تي مشتمل آهي. ويڊل سمنڊ جو نالو اسڪاٽش ملاح، جيمس ويڊل جي نالي پٺيان رکيو ويو آهي. ان جي زميني حدون ڪوٽس لينڊ ۽ انٽارڪٽڪ جزيره نما جي ساحلن مان ٺھيل خليج طرفان بيان ڪيل آھن. اڀرندي نقطي ڪيپ نارويجيا پرنسس مارٿا ڪوسٽ، ڪوئين موڊ لينڊ ۾ آهي. ڪيپ نارويجيا جي اوڀر ۾ ڪنگ هاڪون VII سمنڊ آهي. سمنڊ جي ڏاکڻي حصي جو گهڻو حصو هڪ مستقل، وڏي برفاني شيلف فيلڊ، فلچنر۔رون (Filchner-Ronne) برفاني شيلف سان ڍڪيل آهي. سمنڊ ارجنٽائن انٽارڪٽيڪا جي ٻن اوورليپنگ انٽارڪٽڪ علاقائي دعوائن جي اندر شامل آهي، برطانوي انٽارڪٽڪ علائقو ۽ پڻ جزوي طور انٽارڪٽڪ چلي جي علائقي ۾ رهي ٿو. ان جي چوٽيءَ تي سمنڊ لڳ ڀڳ 2,000 ڪلوميٽر (1٬200 ميل) آهي ۽ ان جي ايراضي 28 لک چورس ڪلوميٽر (11 لک چورس ميل) آهي.[1]
| ويڊل سمنڊ Weddell Sea | |
|---|---|
 ويڊل سمنڊ جو هنڌ، ڏاکڻي سمنڊ جو حصو | |
| مقام | ڏاکڻي سمنڊ |
| پاڻي جو قسم | سمنڊ |
| سامونڊي طاس | ارجنٽائن انٽارڪيڪا، برطانوي انٽارڪٽڪ علائقو، جزوي طور انٽارڪٽڪ چلي جي علائقي ۾ |
| سطحي پکيڙ | 28,00,000 چورس ڪلوميٽر (10,81,100 چورس ميل) |
| سراسري اونھائي | 500 ميٽر (1،640 فوٽ) |
| وڌ کان وڌ اونھائي | 5،148 ميٽر (16،890 فوٽ) |
| ڄميل حصو | جزوي طور تي |
مختلف برف جون شيلفون، جن ۾ فلچنر۔رون برفاني شيلف ويڊل سمنڊ جي ڪناري تي آهن. انٽارڪٽڪ جزيره نما جي اوڀر طرف ڪجھ برف جا پناهه، جيڪي اڳ ۾ ويڊل سمنڊ جي لڳ ڀڳ 10,000 چورس ڪلوميٽر (3,900 چورس ميل) کي ڍڪيندا هئا، سال 2002ع ۾ مڪمل طور تي غائب ٿي ويا.[2]
ویدل سمند سائنسدانن طرفان ڪنهن به سمنڊ جو صاف پاڻي بیان کیو آھي. الفریڈ ویگینر انسٹیٹیوٹ جي محققن، 13 آڪٽوبر 1986ع تي 80 ميٽر (260 فوٽ) جي اونهائي تي نظر ايندڙ هڪ سيچي ڊسڪ ڳولڻ تي، اهو معلوم ڪيو ته جنهن جي صاف ٿيل پاڻي وضاحت ان سان ملندڙ جلندڙ هئي.[3]
تاريخدان ٿامس آر هينري پنهنجي 1950ع واري ڪتاب ”The White Continent“ ۾ لکي ٿو ته: ”ويڊل سمنڊ، انهن سڀني جي گواهي موجب، جيڪي پنهنجي برگ سان ڀريل پاڻيءَ مان گذريا آهن، ڌرتيءَ تي سڀ کان وڌيڪ خطرناک ۽ سنسان علائقو آهي. راس سمنڊ (Ross Sea) نسبتا پرامن، پيش گوئي وارو ۽ محفوظ آهي.[4] هو هڪ سڄو باب جاري رکي ٿو، سمنڊ جي برفاني پاڻيءَ ۾ ڏٺل سائي وار وارن مرمن جي افسانن سان لاڳاپيل، 1949ع تائين سامونڊي ڪناري ڏانهن رستي تي نيويگيٽ ڪرڻ لاءِ عملدار جي ناڪامي، ۽ خطرناک "گوشت منجمد“ جيڪي جهڙوڪ ارنسٽ شيڪلٽن جي. برداشت، برف جي ٻوٽن جي رحم تي ٻيڙيون ڇڏي ويا.
حوالا
سنواريو- ↑ "Weddell Sea". Encyclopædia Britannica.
- ↑ Retreat of glaciers since 1850 § Antarctica
- ↑ Gieskes, W. W. C.; Veth, C.; Woehrmann, A.; Graefe, M. (1987). "Secchi disc visibility world record shattered". Eos, Transactions American Geophysical Union (Eos) 68 (9): 123. doi:. Bibcode: 1987EOSTr..68..123G. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1029/EO068i009p00123-01?saml_referrer.
- ↑ Henry 1950.