علامه اقبال جو مقبرو
| ھي مضمون وڪپيڊيا ايشيائي مھيني 2024ع جي حصي طور اماڻيو ويو ھيو يا ان کي وڌايو ويو ھيو. |
علامه اقبال جو مقبرو، يا مزارِ اقبال (اردو: مزارِ اقبال)، پاڪستان جي قومي شاعر محمد اقبال جي آخري آرامگاهه آهي. مغل تعميراتي انداز ۾ ٺهيل، مقبرو لاهور، پنجاب، پاڪستان ۾ حضوري باغ جي اندر مغل دور جي مشهور بادشاهي مسجد جي ديوارن جي ڀرسان واقع آهي.[1]
| علامه اقبال جو مقبرو | |
|---|---|
| مزارِ اقبال (Urdu) | |
 پس منظر ۾ بادشاهي مسجد سان گڏ مقبرو | |
| اڳوڻا نالا | محمود |
| عام معلومات | |
| قسم | مقبرو |
| طرزِ اڏاوت | مغل |
| مڪانيت | لاهور، پنجاب، پاڪستان |
| ڊزائن ۽ تعمير | |
| آرڪيٽيڪٽ | نواب زين يار جنگ بهادر |
پس منظر
سنواريواقبال پاڪستان تحريڪ جي پويان هڪ اهم انسپائريشن هو، ۽ پاڪستان ۾ مفڪر پاڪستان (پاڪستان جو مفڪر) يا شير مشرق (مشرق جو شاعر) جي نالي سان مشهور آهي.[2] اقبال 21 اپريل 1938ع تي 60 سالن جي ڄمار ۾ لاهور ۾ وفات ڪئي، جنهن جي مزار تي روزانو هزارين زائرين اچي حاضري ڀري هن شاعر ۽ فلسفي کي خراج عقيدت پيش ڪن ٿا. چيو وڃي ٿو ته مصطفيٰ ڪمال اتاترڪ مولانا رومي جي مقبري مان گڏ ڪيل زمين هن قبر تي اڇلائڻ لاءِ موڪلي هئي.
تاريخ
سنواريواپريل 1938ع ۾ اقبال جي وفات کان پوءِ جلد ئي هڪ ڪميٽي جوڙي وئي جنهن جي صدارت چوڌري محمد حسين ڪئي.
هن يادگار جي تعمير ۾ هڪ وڏو مسئلو ڪافي پئسن جي کوٽ هئي. ڪميٽيءَ فيصلو ڪيو ته مقامي حڪومتن ۽ رياستي حڪمرانن کان ڪو به عطيو قبول نه ڪيو وڃي، تنهن ڪري اقبال جي دوستن، مداحن ۽ شاگردن جي امداد ذريعي فنڊ گڏ ڪيا ويا.[3]
فن تعمير
سنواريوفن تعمير ۾ طرزن جو مجموعو آھي؛ بهرحال، اهو خاص طور تي مغل طرز جي عڪاسي ڪري ٿو. اڏاوت مڪمل طور تي ڳاڙهي پٿر جي ٺهيل آهي، [4] جيڪا جئپور، برطانوي هندستان مان، ۽ مڪران، راجپوتانا کان ماربل تعمير ڪئي وئي هئي. 1947ع ۾ پاڪستان جي آزاديءَ کان پوءِ هندستان مان لال پٿر جي برآمد تي پابندين سبب تعميراتي ڪم متاثر ٿيو. مقبري جي اندرئين سطح تي اقبال جي شعري تصنيف ”زبورِ عجم“ (فارسي زبور) مان هڪ غزل جا ڇهه سٽون اُڪريل آهن.[5] ٻاهران، هڪ ننڍڙو باغ آهي، جيڪو ننڍن پلاٽن ۾ ورهايل آهي. هن مقبري کي حيدرآباد دکن جي ان وقت جي چيف آرڪيٽيڪٽ نواب زين يار جنگ بهادر ٺاهيو هو ۽ ان جي تعمير ۾ تيرهن سال لڳا، جن تي لڳ ڀڳ هڪ لک (100000) پاڪستاني روپين جي لاڳت آئي. دير جو وڏو سبب آزاديءَ کان پوءِ هندستان ۾ جئپور کان لال پٿر جو روڪ هو.[6]
قبر ۽ مقبرو
سنواريومستطيل مقبري جي اڀرندي ۽ ڏاکڻي طرف ترتيب وار ٻه دروازا آهن، جيڪي سنگ مرمر سان جڙيل آهن، جڏهن ته سينوٽاف پاڻ اڇي سنگ مرمر جو ٺهيل آهي. مقبرو افغانستان جي ماڻهن طرفان تحفو هو، ۽ ليپيس لازولي مان ٺهيل آهي ۽ افغانستان ۾ لکيل خطاطي ۾ قرآني آيتن سان لکيل آهي.
تحفظ
سنواريومقبرو ڪمپليڪس پنجاب جي آرڪيالاجي ڊپارٽمينٽ جي محفوظ ورثي جي يادگارن تي درج ٿيل آهي.[7]
گيلري
سنواريو-
مقبري جي اتر واري ڀت -
مقبري جي ڏکڻ اوڀر طرف -
اقبال جي مقبري جي اندر، سنگ مرمر جو سينوٽاف -
مقبري تي نگهبان، پس منظر ۾ لاهور جي قلعي سان -
اقبال جي مزار بادشاهي مسجد جي دروازي جي ڀرسان آهي -
محمد اقبال جو مقبرو
پڻ ڏسو
سنواريو- آصف خان جو مقبرو
- جهانگير جو مقبرو
- نورجهان جو مقبرو
- آرڪيٽيڪچر پورٽل
- اقباليت
- زمرو:اقبالي عالم
- مزار جي فهرست
حوالا
سنواريو- ↑ "Mazar-e-Iqbal, Lahore | Directorate General of Archaeology".
- ↑ Annemarie Schimmel, Muhammad Iqbal 1873–1938: The Ascension of the Poet, Die Welt des Islams, New Ser., Vol. 3, Issue 3/4. 1954. pp. 145–157
- ↑ A great eastern poet, philosopher, Subhash Parihar, The Tribune India, 10 July 1999
- ↑ Mohammad Waliullah Khan, Lahore and Its Important Monuments, Department of Archaeology and Museums, Government of Pakistan. 1964. p.89-91
- ↑ Annemarie Schimmel, Islam in the Indian Subcontinent (Handbuch Der Orientalistik), Brill. 1980. ISBN 978-90-04-06117-0
- ↑ Iqbal’s final resting place, Amna Nasir Jamal, 20 April 2002, Dawn
- ↑ Pakistan Environmental Protection Agency. "Guidelines for Critical & Sensitive Areas" (PDF). Government of Pakistan. صفحا. 12, 47, 48. وقت 14 October 2013 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 June 2013. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد)