وڪيپيڊيا

روهنگيا جي نسل ڪشي

روهنگيا جي نسل ڪشي، ميانمار جي فوج پاران روهنگيا مسلمانن تي جاري ظلمن ۽ قتلن جو هڪ سلسلو آهي. نسل ڪشي اڄ تائين ٻن مرحلن تي مشتمل آهي:[2][3] پهريون هڪ فوجي ڪريڪ ڊائون هو، جيڪو آڪٽوبر 2016ع کان جنوري 2017ع تائين ٿيو ۽ ٻيو آگسٽ 2017ع کان ٿي رهيو آهي.[4] بحران ڏهه لک کان وڌيڪ روهنگيا کي ڀڄڻ تي مجبور ڪيو. گهڻو ڪري بنگلاديش ڏانهن ڀڄي ويا، نتيجي ۾ دنيا جي سڀ کان وڏي پناهگيرن جي ڪئمپ ٺاهي وئي،[5][6][7][8] جڏهن ته ٻيا هندستان، ٿائيلينڊ، ملائيشيا ۽ ڏکڻ ايشيا ۽ ڏکڻ اوڀر ايشيا جي ٻين حصن ڏانهن ڀڄي ويا. ٻيا ڪيترائي ملڪ انهن واقعن کي نسلي صفايو سمجهن ٿا.[9][10][11]

روهنگيا جي نسل ڪشي
سلسلو روهنگيا تڪرار جو حصو

رکائن رياست ۾ هڪ تباهه ٿيل ڳوٺ، سيپٽمبر 2017ع
جڳهه رکائن رياست، ميانمار
تاريخ 9 آڪٽوبر، 2016ع - جنوري 2017ع 25 آگسٽ، 2017ع - موجوده
حدف روهنگيا مسلمان
قسم حملو
 نسلي صفایو، مذهبي صفایو، عصمت دري، اجتماعي قتل
فوتگيون 2018ع تائين 25,000 کان وڌيڪ مارجي ويا آھن[1]
متاثرين * ڪيترن ئي ڳوٺن جو تباهي
  • ڏهن هزارن سان زيادتي ڪئي
  • 7,00,000 کان وڌيڪ پناهگير ٻاهرين ملڪ ڀڄي ويا
حملو ڪندڙ برمي فوج، قومپرست ڌريون، 969 تحريڪ
مقصد روهنگيا مخالف جذبات، ٻڌ ڌرم قومپرستي، اسلاموفوبيا

ميانمار ۾ روهنگيا مسلمانن تي ظلم گهٽ ۾ گهٽ 1970ع کان شروع ٿيو. ان وقت کان وٺي، روهنگيا ماڻهن تي حڪومت ۽ ٻڌ ڌرم جي قومپرستن پاران مسلسل ظلم ڪيو پيو وڃي. 2016 جي آخر ۾، ميانمار جي هٿياربند فوجن ۽ پوليس راخين رياست ۾ ماڻهن جي خلاف هڪ وڏو ڪريڪ ڊائون شروع ڪيو جيڪو ملڪ جي اتر اولهه واري علائقي ۾ واقع آهي. برمي فوج تي گڏيل قومن جي مختلف ادارن، بين الاقوامي فوجداري عدالت جي عملدارن، انساني حقن جي گروهن، صحافين ۽ حڪومتن پاران نسلي صفائي ۽ نسل ڪشي جو الزام لڳايو ويو.[12][13][14]

گڏيل قومن کي وڏي پيماني تي انساني حقن جي ڀڃڪڙين جا ثبوت مليا، جن ۾ ماورائے عدالت قتل شامل آهن؛ خلاصو عملدرآمد؛ اجتماعي جنسي ڏاڍائي؛ روهنگيا ڳوٺن، ڪاروبار ۽ اسڪولن کي باهه ڏيڻ ۽ ٻارن کي مارڻ آھي. N[15][16][17] گهٽ ۾ گهٽ 6,700 روهنگيا، 25 آگسٽ ۽ 24 سيپٽمبر 2017ع جي وچ ۾ حملن جي پهرين مهيني ۾ ماريا ويا.[18] برمي حڪومت انهن نتيجن کي رد ڪندي چيو ته اهو "مبالغو" آهن.[19][20]

انگن اکرن کي استعمال ڪندي جيڪي سروي تي مبني هئا جيڪي مجموعي طور تي 3,321 روهنگيا پناهگيرن جي گهرن سان ڪيا ويا هئا ڪاڪس بازار، بنگلاديش ۾، هڪ مطالعو جيڪو جنوري 2018ع ۾ ڪيو ويو اهو اندازو لڳايو ويو ته فوجي ۽ مقامي رکائن جي آبادي گهٽ ۾ گهٽ 25,000 روهنگيا ماڻهن کي قتل ڪيو. 18,000 روهنگيا عورتن ۽ ڇوڪرين تي اجتماعي ريپ ۽ جنسي تشدد جا ٻيا روپ اختیار کیا ویا. هنن اندازو لڳايو ته 1,16,000 روهنگيا مارجي ويا ۽ 36,000 کي باهه ۾ اڇلايو ويو.[21][22][23]

فوجي آپريشن ماڻهن جي وڏي تعداد کي بي گهر ڪيو،پناهگيرن جي بحران کي ڇڪايو. روهنگيا پناهگيرن جي سڀ کان وڏي لهر 2017ع ۾ ميانمار مان ڀڄي وئي، نتيجي ۾ ويٽنام جنگ کان وٺي ايشيا ۾ سڀ کان وڏو انساني لڏپلاڻ آهي.[24] گڏيل قومن جي رپورٽن مطابق، سيپٽمبر 2018ع تائين 7,00,000 کان وڌيڪ ماڻهو رکائن رياست مان ڀڄي ويا يا ٻاهر ڪڍيا ويا، ۽ پاڙيسري بنگلاديش ۾ پناهگيرن جي حيثيت ۾ پناهه ورتي. ڊسمبر 2017ع ۾، ٻه رائٽر صحافي جيڪي ان الدين قتل عام جي ڪوريج ڪري رهيا هئا، انهن کي گرفتار ڪيو ويو ۽ قيد ڪيو ويو. . پرڏيهي سيڪريٽري ميئنت ٿو صحافين کي ٻڌايو ته ميانمار نومبر 2018ع ۾ بنگلاديش جي ڪيمپن مان 2,000 روهنگيا پناهگيرن کي قبول ڪرڻ لاءِ تيار هو.[25] بعد ۾، نومبر 2017ع ۾، بنگلاديش ۽ ميانمار جي حڪومتن ٻن مهينن اندر روهنگيا پناهگيرن جي رکائن رياست ۾ واپسي جي سهولت لاءِ هڪ معاهدو ڪيو، جنهن کي بين الاقوامي برادري کان مخلوط جواب مليا.[26] انساني حقن لاءِ گڏيل قومن جي هاءِ ڪمشنر، مشيل بيشیلي، آگسٽ 2022ع جي شروعات ۾ بنگلاديش ۽ ميانمار جي سرحد جي ويجهو روهنگيا ڪئمپن جو دورو ڪيو. رپورٽن ۾ شامل آهي ته بنگلاديش جي وزيراعظم شيخ حسينه پناهگيرن کي ميانمار واپس وڃڻ لاءِ چيو. بهرحال، گڏيل قومن کي خطاب ڪيو ته وطن واپسي رضاڪارانه ۽ باوقار انداز ۾ ٿيڻ جي ضرورت آهي، ۽ جڏهن سرحد تي حالتون ۽ ميانمار ۾ پڻ عمل لاء محفوظ آهن.[27]

آگسٽ 2022، گڏيل قومن جي خاص نمائندي بنگلاديش جي اڳواڻن سان هڪ ٻي ڳالهه ٻولهه ڪئي، ميزبان ملڪ جي حيثيت سان وڏي دٻاءُ کي تسليم ڪندي. ساڳئي وقت، گڏيل قومن روهنگيا کي انهن جي مستقبل جي باري ۾ سڌو سنئون بحث ۽ فيصلا ڪرڻ جي عمل ۾ شامل ڪرڻ ۽ marginalization کي گهٽ ۾ گهٽ حد تائين گھٽائڻ جي اهميت تي زور ڏنو.[28]

2016 ۾ روهنگيا ماڻهن تي فوجي ڪاروائي جي مذمت ڪئي وئي اقوام متحده (جنهن ۾ ممڪن آهي ته "انسانيت جي خلاف ڏوهن" جو حوالو ڏنو ويو آهي)، انساني حقن جي تنظيم ايمنسٽي انٽرنيشنل، يو ايس ڊپارٽمينٽ آف اسٽيٽ، پاڙيسري بنگلاديش جي حڪومت، ۽ ملائيشيا جي حڪومت. برمي اڳواڻ ۽ رياستي صلاحڪار (ڊي فيڪٽو هيڊ آف گورنمينٽ) ۽ نوبل امن انعام انعام يافته آنگ سان سوچي تي تنقيد ڪئي وئي هن جي غير فعالي ۽ ان مسئلي تي خاموشي ۽ فوجي بدسلوڪي کي روڪڻ لاءِ ٿورو ڪم ڪيو.[29][30][31] ميانمار به هن جي اڳواڻي ۾ صحافين جي پراسيڪيوشن لاءِ تنقيد جو نشانو بڻايو.[32][33]

آگسٽ 2017 جي ظلم جو آغاز اراکان روهنگيا سالويشن آرمي جي ميانمار جي سرحدي پوسٽن تي حملن جي جواب ۾ ڪيو ويو.[34] ان کي اقوام متحده جي مختلف ايجنسين، آءِ سي سي اهلڪارن، انساني حقن جي گروهن ۽ حڪومتن پاران نسل ڪشي قرار ڏنو.[35][36][37] اقوام متحده ان ظلم کي ”نسلي صفائي جو درسي ڪتاب مثال“ قرار ڏنو. سيپٽمبر 2017 جي آخر ۾، مستقل عوام جي ٽربيونل جي ست رڪني پينل برمي فوج ۽ اختيارين کي روهنگيا ۽ ڪچين اقليتي گروهن جي خلاف نسل ڪشي جي ڏوهه جو ڏوهي قرار ڏنو.[38][39] سوچي کي ٻيهر ان مسئلي تي خاموشي اختيار ڪرڻ ۽ فوجي ڪاررواين جي حمايت ڪرڻ تي تنقيد جو نشانو بڻايو ويو.[40] آگسٽ 2018 ۾، انساني حقن لاءِ گڏيل قومن جي هاءِ ڪمشنر جي آفيس اعلان ڪيو ته برمي فوجي جنرلن تي نسل ڪشي جو trail ڪئي وڃي.[41][42][43]

23 جنوري 2020 تي انصاف جي عالمي عدالت ميانمار کي حڪم ڏنو ته هو پنهنجي روهنگيا اقليت خلاف نسل ڪشي جي تشدد کي روڪڻ ۽ ماضي جي حملن جا ثبوت محفوظ ڪري.

<ref>

{{Cite news |last=Bowcott |first=Owen |date=23 January 2020 |title=UN's top court orders Myanmar to protect Rohingya from genocide |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/world/2020/jan/23/international-court-to-rule-on-rohingya-genocide-safeguards |url-status=live |access-date=23 January 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200123050812/https://www.theguardian.com/world/2020/jan/23/international-court-to-rule-on-rohingya-genocide-safeguards |archive-date=23 January

<ref>

حوالا

سنواريو
  1. ↑ "Myanmar's military accused of genocide in damning UN report | Myanmar | The Guardian". TheGuardian.com. وقت 10 July 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  2. ↑ "World Court Rules Against Myanmar on Rohingya". Human Rights Watch. وقت 7 March 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  3. ↑ "Myanmar's Rohingya Crisis Enters a Dangerous New Phase". Crisis Group. وقت 19 April 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  4. ↑ Hunt, Katie. "Rohingya crisis: How we got here". CNN. وقت 13 November 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. ↑ "Myanmar's Rohingya Crisis Enters a Dangerous New Phase". Crisis Group. وقت 19 April 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. ↑ Sengupta, Somini and Henry Fountain: "The Biggest Refugee Camp Braces for Rain: 'This Is Going to Be a Catastrophe'; More than half a million Rohingya refugees face looming disaster from floods and landslides...," آرڪائيو ڪيا ويا 24 February 2021 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. 14 March 2018, The New York Times, retrieved 26 May 2020
  7. ↑ The 2010 – 2020 UN News Decade in Review, part three آرڪائيو ڪيا ويا 21 December 2020 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين., 27 December 2019, UN News, United Nations, retrieved 26 May 2020
  8. ↑ "Coronavirus: Two Rohingya test positive in refugee camp. Two Rohingya refugees have tested positive for coronavirus in the world's largest refugee camp in Bangladesh, officials say." آرڪائيو ڪيا ويا 2 April 2021 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. 14 May 2020, BBC News, retrieved 26 May 2020
  9. ↑ Wilkinson, David; Griffiths, James. "UK says Rohingya crisis 'looks like ethnic cleansing'". CNN. وقت 3 February 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  10. ↑ Jakes, Lara (30 June 2021). "Genocide Designation for Myanmar Tests Biden's Human Rights Policy" (en-US ۾). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/06/30/us/politics/biden-genocide-rohingya-myanmar.html. 
  11. ↑ "Marking the Fourth Anniversary of the Ethnic Cleansing in Rakhine State". United States Department of State. وقت 3 February 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. ↑ "AP finds mass graves, latest evidence of Rohingya genocide in Myanmar". CBS News. 1 February 2018. https://www.cbsnews.com/news/myanmar-mass-graves-latest-rohingya-slaughter-genocide-ap/. 
  13. ↑ "U.N. genocide advisor: Myanmar waged 'scorched-earth campaign' against the Rohingya". Los Angeles Times. 13 March 2018. http://www.latimes.com/world/la-fg-myanmar-rohingyas-20180313-story.html. 
  14. ↑ Wilkinson, Bard (12 March 2018). "UN official convinced of Myanmar Rohingya Genocide". CNN. https://www.cnn.com/2018/03/12/asia/myanmar-rohingya-un-violence-genocide-intl/index.html. 
  15. ↑ "Rohingya Refugee Crisis". United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. وقت 11 April 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  16. ↑ "Report of OHCHR mission to Bangladesh - Interviews with Rohingyas fleeing from Myanmar since 9 October 2016" (PDF). OHCHR. وقت 14 April 2018 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 10 April 2018.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  17. ↑ "'No other conclusion,' ethnic cleansing of Rohingyas in Myanmar continues – senior UN rights official". UN News. وقت 11 April 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  18. ↑ "What Forces Are Fueling Myanmar's Rohingya Crisis?". Council on Foreign Relations. حاصل ڪيل 2024-04-15. 
  19. ↑ "Government dismisses claims of abuse against Rohingya". Al Jazeera. 6 August 2017. http://www.aljazeera.com/news/2017/08/government-dismisses-claims-abuse-rohingya-170806095548889.html. 
  20. ↑ Lone, Wa (6 August 2017). "Myanmar rejects allegations of human rights abuses against Rohingya". Reuters. https://www.reuters.com/article/us-myanmar-rohingya-idUSKBN1AM0DU. 
  21. ↑ Habib, Mohshin; Jubb, Christine; Ahmad, Salahuddin; Rahman, Masudur; Pallard, Henri (18 July 2018). Forced migration of Rohingya: the untold experience. Ontario International Development Agency, Canada. ISBN 9780986681516. https://catalogue.nla.gov.au/Record/7857480. Retrieved 26 July 2019. 
  22. ↑ "Former UN chief says Bangladesh cannot continue hosting Rohingya". Al Jazeera. وقت 26 July 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 26 July 2019.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  23. ↑ "Dutch House of Representatives adopts motion for probe on Rohingya genocide". The Daily Star. وقت 17 July 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 26 July 2019.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  24. ↑ Pitman, Todd. "Myanmar attacks, sea voyage rob young father of everything". Associated Press. وقت 17 October 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 October 2019.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  25. ↑ "Myanmar prepares for the repatriation of 2,000 Rohingya". The Thaiger. وقت 1 November 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 1 November 2018.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  26. ↑ "Myanmar Rohingya crisis: Deal to allow return of refugees". BBC. وقت 25 November 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 26 November 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  27. ↑ "Bangladesh tells UN that Rohingya refugees must return to Myanmar". Al Jazeera. وقت 26 September 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 22 August 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  28. ↑ "Note to Correspondents: UN Secretary-General's Special Envoy Heyzer calls for increased support for Rohingya refugees and host communities during Bangladesh mission". United Nations. وقت 25 August 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 26 August 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  29. ↑ Taub, Amanda; Fisher, Max (31 October 2017). "Did the World Get Aung San Suu Kyi Wrong?". The New York Times. https://www.nytimes.com/2017/10/31/world/asia/aung-san-suu-kyi-myanmar.html. 
  30. ↑ Beech, Hannah. "What Happened to Myanmar's Human-Rights Icon?". The New Yorker. وقت 14 November 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 November 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  31. ↑ "Dispatches – On Demand – All 4". Channel 4. وقت 15 May 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 May 2018.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  32. ↑ Cole, Brendan. "Myanmar Sentences Journalists Who Covered Rohingya Massacre to Seven Years in Jail". Newsweek. وقت 21 July 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2022-07-21.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  33. ↑ Aung San Suu Kyi on the Rohingya crisis and jailed Reuters journalists, Guardian News, وقت 21 July 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 July 2022  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  34. ↑ "Myanmar's Rohingya Crisis Enters a Dangerous New Phase". Crisis Group. وقت 19 April 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 3 February 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  35. ↑ "AP finds mass graves, latest evidence of Rohingya genocide in Myanmar". CBS News. https://www.cbsnews.com/news/myanmar-mass-graves-latest-rohingya-slaughter-genocide-ap/. 
  36. ↑ "U.N. genocide advisor: Myanmar waged 'scorched-earth campaign' against the Rohingya". Los Angeles Times. https://www.latimes.com/world/la-fg-myanmar-rohingyas-20180313-story.html. 
  37. ↑ Wilkinson, Bard. "UN official convinced of Myanmar Rohingya 'genocide'". CNN. https://www.cnn.com/2018/03/12/asia/myanmar-rohingya-un-violence-genocide-intl/index.html. 
  38. ↑ "Permanent Peoples Tribunal finds Myanmar guilty of genocide". New Straits Times. Bernama. 22 September 2017. https://www.nst.com.my/news/nation/2017/09/282864/permanent-peoples-tribunal-finds-myanmar-guilty-genocide. 
  39. ↑ "Myanmar found guilty of genocide". The Daily Star. 23 September 2017. http://www.thedailystar.net/frontpage/mayanmar-rohingya-refugee-crisis-myanmar-found-guilty-genocide-1466263. 
  40. ↑ Ramzy, Austin (2017-09-08). "270,000 Rohingya Have Fled Myanmar, U.N. Says" (en-US ۾). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2017/09/08/world/asia/myanmar-rohingya-refugees-270000.html. 
  41. ↑ Nebehay, Stephanie (2018-08-27). "U.N. calls for Myanmar generals to be tried for genocide, blames Facebook for incitement" (en ۾). Reuters. https://www.reuters.com/article/us-myanmar-rohingya-un-idUSKCN1LC0KN. 
  42. ↑ "Myanmar Rohingya: UN says military leaders must face genocide charges" (en-GB ۾). BBC News. 2018-08-27. https://www.bbc.com/news/world-asia-45318982. 
  43. ↑ "Investigators call for genocide prosecutions over slaughter of Rohingyas". CBS News. وقت 29 August 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2023-03-29.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=روهنگيا_جي_نسل_ڪشي&oldid=286433" تان ورتل