راولپنڊي
راولپنڊي (Rawalpindi) جنھن کي عام طور تي پنڊي سڏيو ويندو آهي، پاڪستان جي گادي واري ھنڌ اسلام آباد سان لڳولڳ صوبي پنجاب ۾ واقع ھڪ شھر آھي. ٻنھي شھرن جي گڏوگڏ ھجڻ ڪري ٻنھي کي جاڙا شھر سڏيندا آهن.
| راولپنڊي راولپِنڈی پنڊي | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ميٽروپولس | |||||
| |||||
| |||||
  راولپنڊي  راولپنڊي | |||||
| جاگرافي بيهڪ: 33°36′N 73°02′E / 33.600°N 73.033°E | |||||
| ملڪ |  پاڪستان | ||||
| صوبو |  پنجاب | ||||
| ڊويزن | راولپنڊي ڊويزن | ||||
| شھر جا ٽائون | 8 | ||||
| يونين ڪائونسلون | 38 | ||||
| حڪومت | |||||
| • قسم | ميونسپل ڪارپوريشن | ||||
| • ميئر | آغا عبدالباسط | ||||
| • ڊپٽي ميئر | ابراھيم | ||||
| پکيڙ | |||||
| • ڪل | 259 ڪ.م2 (100 ميل2) | ||||
| بلندي | 508 ميل (1,667 ft) | ||||
| آبادي (2017) | |||||
| • ڪل | 2,098,231[1] | ||||
راولپنڊي پوٺوهار جي پليٽ تي آهي ۽ ارڙهين صديءَ تائين ننڍي اهميت جو هڪ ننڍڙو شهر رهيو. پوٺوهار علائقو پنهنجي قديم ورثي جي ڪري مشهور هو، مثال طور پاڙيسري شهر ٽيڪسيلا ۾، جيڪو يونيسڪو جي عالمي ورثي واري سائيٽ آهي. سال 1765ع ۾، حڪمران گکھڙن کي شڪست ڏني وئي ۽ شهر سکن جي حڪومت هيٺ آيو، راولپنڊي هڪ ننڍي علائقائي شهر مان لاهور ۾ قائم سک سلطنت جو هڪ اهم شهر بڻجي ويو. شهر سال 1849ع ۾ برطانوي راڄ پاران فتح ڪيو ويو، ۽ 19ھین صدي جي آخر ۾ برطانوي هندستاني فوج جي اتر ڪمان جو سڀ کان وڏو گیريزن شهر بڻجي ويو، ڇاڪاڻ ته ان جي موسم برطانوي اختيارين لاء مناسب هئي. برطانيه جي فوج سال 1921ع ۾ شهر کي هڪ ننڍي شهر مان وڌائي پنجاب جي ٽئين وڏي شهر تائين پهچايو. سال 1947ع ۾ برطانوي هندستان جي ورهاڱي کان پوءِ هي شهر پاڪستان آرمي جو هيڊ ڪوارٽر بڻجي ويو.
سال 1951ع ۾ راولپنڊي سازش ٿي جنهن ۾ کاٻي ڌری جي فوجي آفيسرن پاڪستان جي پهرين چونڊيل وزيراعظم لياقت علي خان کي معزول ڪرڻ جي سازش ڪئي. راولپنڊي بعد ۾ لياقت علي خان جي قتل جي جاءِ بڻجي ويو. 27 ڊسمبر، 2007ع تي راولپنڊي اڳوڻي وزيراعظم بينظير ڀٽو جي قتل واري جاءِ هئي. سال 1961ع ۾ پاڪستان جي نئين مقصد سان ٺهيل قومي گاديءَ واري شهر اسلام آباد جي تعمير، عالمی مالیاتی فنڈ (IMF) ۽ مقامي بئنڪن پاران مهيا ڪيل شهر ۾ وڌيڪ سيڙپڪاري جو سبب بڻيو، ان سان گڏ اسلام آباد جي مڪمل ٿيڻ کان اڳ ملڪ جي گاديءَ واري هنڌ جي حيثيت ۾ هڪ مختصر مدت لاء ڪم ڪیو.
جديد راولپنڊي سماجي ۽ اقتصادي طور تي اسلام آباد ۽ وڏي ميٽروپوليٽن علائقي سان جڙيل آهي. شهر پڻ ڪيترن ئي مضافاتي هائوسنگ ترقيات جو گهر آهي جيڪي اسلام آباد ۾ مزدورن لاءِ بيڊ روم۔ڪميونٽيز طور ڪم ڪن ٿا. جيئن ته پاڪستان آرمي جو جنرل ھيڊ ڪوارٽر (GHQ) ۽ پاڪستان ائیر فورس، بيس نور خان جو گھر آهي ۽ M-1 ۽ M-2 موٽر ويز سان ڳنڍيل آهي، راولپنڊي اتر پاڪستان لاءِ هڪ اهم رسد ۽ ٽرانسپورٽ جو مرڪز آهي. هي شهر تاريخي حويلين ۽ مندرن جو پڻ گهر آهي، ۽ روهتاس قلعي، شمالی علائقن، آزاد ڪشمير، ٽيڪسلا ۽ گلگت بلتستان جي سياحن لاءِ هڪ مرڪز طور ڪم ڪري ٿو.
حوالا
سنواريو- ↑ "PROVISIONAL SUMMARY RESULTS OF 6TH POPULATION AND HOUSING CENSUS-2017". pbs.gov.pk. حاصل ڪيل 24 November 2017.