برازيليا
برازيليا (Brasilia) (پرتگالي تلفظ: [bɾaziʎɐ]) برازيل جي وفاقي راڄڌاني آهي. هي شهر ملڪ جي مرڪزي-اولهه واري علائقي ۾ برازيل جي بلندين ۾ واقع آهي. اهو 21 اپريل 1960 تي صدر جوسلينو ڪوبٽسچڪ طرفان، نئين قومي راڄڌاني طور ڪم ڪرڻ لاء قائم ڪيو ويو. اندازو آهي ته، برازيليا، ساؤ پولو ۽ ريو ڊي جينيرو کان پوءِ برازيل جو ٽيون سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر آھی. وڏن لاطيني آمريڪي شهرن ۾، ان ۾ سڀ کان وڌيڪ جي ڊي پي في ماڻهو آهي.
| برازيليا Brasília | |
|---|---|
| گاديء وارو شھر | |
 | |
| عرفيت: Capital Federal, BSB, Capital da Esperança | |
| نعرو: "Venturis ventis" (Latin) "To the coming winds" | |
 وفاقی ضلع میں براسیلیا مقام | |
| ملک | سانچو:Country data برازیل |
| علاقہ | وسطی مغربی |
| ریاست | .svg){kind=small} وفاقی ضلع |
| قیام | اپریل 21, 1960 |
| پکيڙ | |
| • گاديء وارو شھر | 5,802 ڪ.م2 (2,240.164 ميل2) |
| بلندي | 1,172 ميل (3,845 ft) |
| آبادي (2010) | |
| • گاديء وارو شھر | 2,562,963 |
| قسم | Cultural |
| معيار | i, iv |
| عهدو | 1987 (11th session) |
| حوالا نمبر. | 445 |
| State Party | Brazil |
| Region | Latin America and the Caribbean |
برازيليا هڪ رٿابنديءَ وارو شهر هو، جيڪو سال 1956ع ۾ لوسيو ڪوسٽا، آسڪر نيميئر ۽ جواڪيم ڪارڊوزو طرفان تيار ڪيو ويو، ان منصوبي ۾ راڄڌاني کي ريو ڊي جينيرو کان وڌيڪ مرڪزي مقام ڏانهن منتقل ڪيو ويو. نظارن جو معمار رابرٽو برل مارڪس هو. شهر جي ڊيزائن ان کي انگن اکرن ۾ ۽ گڏوگڏ مخصوص سرگرمين لاءِ شعبن، جهڙوڪ هوٽل سيڪٽر، بئنڪنگ سيڪٽر ۽ ايمبسي سيڪٽر ۾ ورهائي ٿي. برازيليا کي سال 1987ع ۾، ان جي جديد فن تعمير ۽ منفرد فني شهري منصوبابندي جي ڪري، يونيسڪو جي عالمي ورثي واري ماڳ طور شامل ڪيو ويو. ان کي آڪٽوبر 2017ع ۾ يونيسڪو پاران "ڊیزائن جو شهر" جو نالو ڏنو ويو ۽ ان وقت کان وٺي تخليقي شهرن جي نيٽ ورڪ جو حصو آهي.
اهو ان جي سفيد رنگ، جديد فن تعمير لاء قابل ذڪر آهي، جيڪو آسڪر نيميئر پاران ٺهيل آهي. برازيل جي وفاقي حڪومت جون سڀ ٽي شاخون؛ انتظامیا، قانون سازي ۽ عدليه شهر ۾ واقع آهن. برازيليا پڻ 124 پرڏيهي سفارتخانن جي ميزباني ڪري ٿو. شهر جو بين الاقوامي هوائي اڏو ان کي برازيل جي ٻين سڀني وڏن شهرن ۽ ڪجهه بين الاقوامي منزلن سان ڳنڍي ٿو ۽ اهو برازيل ۾ ٽيون مصروف ترين ايئرپورٽ آهي. اهو سال 2014ع فيفا ورلڊ ڪپ جي مکيه ميزبان شهرن مان هڪ هو ۽ سال 2016ع جي سمر اولمپڪس دوران ڪجهه فٽبال ميچن جي ميزباني ڪئي؛ اهو پڻ سال 2013ع فيفا ڪنفيڊريشن ڪپ جي ميزباني ڪئي. هوائي جهاز جي شڪل ۾ رکيل، ان جو "فیوزليج" يادگار محور آهي، وڏين رستن جو هڪ جوڙو هڪ وڏي پارڪ جي ڀرسان آهي. "ڪاڪپٽ" ۾ پراڪا دو تریس پوڈریس (Praça dos Três Poderes) آهي، جنهن جي چوڌاري حڪومت جي 3 شاخن جو نالو رکيو ويو آهي. برازيليا کي هڪ منفرد قانوني حيثيت حاصل آهي، ڇاڪاڻ ته اهو برازيل جي ٻين شهرن وانگر ميونسپلٽي بجاءِ هڪ انتظامي علائقو آهي. نالو "برازيليا" اڪثر ڪري، هڪ مترادف طور تي وفاقي ضلعي جي مجموعي طور تي، استعمال ڪيو ويندو آهي، جيڪو 33 انتظامي علائقن ۾ ورهايل آهي، جن مان هڪ پلانو پیلوتو (Plano Piloto) اصل ۾ رٿيل شهر جو علائقو ۽ ان جي وفاقي حڪومتي عمارتون شامل آهن. برازيليا جي شهر واري علائقي کي ٺاهڻ لاءِ آئ بی جی ای IBGE طرفان سڄو فيڊرل ڊسٽرڪٽ سمجهيو ويندو آهي، ۽ مقامي حڪومت سڄي ضلعي کي سمجهي ٿي ۽ گويا رياست ۾ 12 پاڙيسري ميونسپلٽيز کي پنهنجو ميٽروپوليٽن علائقو سمجهي ٿي.
تاريخ
سنواريوفن تعمیر ۽ شھري منصوبا بندي
سنواريو
ٽن طاقتن جي اسڪوائر تي، برازيل جي معمار آسڪر نيميئر ۽ برازيل جي ساختماني انجنيئر جواڪيم ڪاردوزو جديد برازيل جي فن تعمير جي انداز ۾ عمارتون ٺاهيون.[1] ڪانگريس پڻ مختلف ٻين ڀرپاسي عمارتن تي قبضو ڪري ٿو، ڪجهه سرنگن سان ڳنڍيل آهن. نيشنل ڪانگريس جي عمارت ایزو (Eixo) يادگار (شهر جو مکيه رستو) جي وچ ۾ واقع آهي. سامهون هڪ وڏو لان ۽ عڪاسي ڪرڻ وارو تلاءُ آهي. عمارت جي سامهون، پراڪو دو ٹریس پودریس آهي، جتي پیلیسیو دو پلانالتو (Palácio du Planalto) ۽ سپريم فيڊرل ڪورٽ واقع آهن. برازيل جي نظارن جي معمار رابرٽو برل مارڪس ڪجهه پرنسپل عمارتن لاءِ تاريخي ماڊرنسٽ باغن کي ڊزائين ڪيو. رهائشي علائقن ۾، عمارتون تعمير ڪيون ويون آهن جيڪي فرانسيسي ماڊرنسٽ ۽ بوهاؤس ڊيزائن ۾ متاثر ڪيون ويون آهن.[2]
جيتوڻيڪ مڪمل طور تي مڪمل نه ڪيو ويو آهي، "برازيليا يوٽوپيا" زندگي جي نسبتا اعلي معيار جو شهر پيدا ڪيو آهي، جنهن ۾ شهري فطري ماحول واری علائقن ۾ رهندا آهن راندين ۽ تفريحي ڍانچي (سپر ڪوڊرا) جي چوڌاري ننڍن تجارتي علائقن، ڪتابن جي دڪانن ۽ ڪيفي؛ شهر پنهنجي کاڌ خوراڪ ۽ ٽرانسپورٽ جي ڪارڪردگي لاء مشهور آهي.[3] ايستائين جو انهن مثبت خصوصيتن تڪرار کي جنم ڏنو آهي، جنهن جو عرفن نالو "الها دا فانٽاسيا" (تصوراتي ٻيٽ) ۾ ظاهر ڪيو ويو آهي، شهر ۽ ڀرپاسي وارن علائقن جي وچ ۾ تيز تڪرار کي ظاهر ڪري ٿو، گويا برازيليا جي چوڌاري گيريس ۽ ميناس رياستن جي شهرن ۾ غربت ۽ بي ترتيبي جي نشاندهي ڪئي وئي آهي. [4] برازيليا جي وڏي پيماني جي نقادن ان کي مستقبل جي باري ۾ جديديت پسند باؤس افلاطونی تصور جي طور تي بيان ڪيو آهي.
حوالا
سنواريو- ↑ "Oscar Niemeyer". وقت 8 August 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 28 May 2022. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Roberto Burle Marx - Brazilian Modernist". وقت 28 May 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 28 May 2022. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Brasília - Britannica". وقت 21 November 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 September 2014. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Brasília - Britannica". وقت 21 November 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 September 2014. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد)