انتوائن ليوازئي
انتوائن لورينٽ ڊي ليوازئي (Antoine-Laurent de Lavoisier؛ 26 آگسٽ 1743ع – 8 مئي 1794ع)، ;[1][2][3] ,[4] پڻ فرانس جي انقلاب کان پوءِ صرف انتوائن ليوازئي، هڪ فرانسيسي رئيس ۽ ڪيميا دان هو، جيڪو ارڙهين صديءَ جي ڪيميائي انقلاب جو مرڪز هو ۽ جنهن جو ڪيميا ۽ حياتيات، ٻنهي جي تاريخ تي وڏو اثر آهي.[5]
| انتوائن لورينٽ ڊي ليوازئي Antoine-Laurent de Lavoisier | |
|---|---|
2.jpg) انتوائن لورينٽ ليوازئي جو ھن جي زال جي گڏ پورتريت. زاڪ لوئي ڊيوڊ پاران | |
| پيدائش | 26 آگسٽ 1743 پيرس، فرانس جي بادشاهت |
| وفات | 8 مئي 1794 (عمر 50 سال) پيرس، فرانس جي جمهوريا |
| وفات جو ڪارڻ | گلوٽين ذريعي موت جي سزا |
| مدفن | پيرس، فرانس |
| مادر علمي | ڪالج ڊي ڪواٽري-نيشنز، پئرس يونيورسٽي |
| شھرت جو ڪارڻ |
|
| جيون ساٿي | ميري-ائني پالزي ليوازئي (ش. 1771) |
| 'سائنسي پيشو' | |
| شعبو | ڪيميادان، حياتياتدان |
| مشھور شاگرد | اليوٿيري آئيريني ڊو پونٽ |
| سڃاڻپ نشان | |
 | |
اهو عام طور تي قبول ڪيو ويو آهي ته ڪيمسٽري ۾ ليوازئي جي عظيم ڪاميابيون گهڻو ڪري هن جي سائنس کي هڪ معيار کان مقدار ۾ تبديل ڪرڻ جي سبب آهن. ليوازئي سڀ کان وڌيڪ مشهور، هن جي دھڻ (Combustion) ۾ آڪسيجن جي ڪردار جي دريافت لاءِ آهي. هن 1778ع ۾ آڪسيجن جو نالو رکيو، ان کي هڪ عنصر طور تسليم ڪيو، هائڊروجن کي هڪ عنصر طور سڃاتو (1783ع) ۽ فلوجسٽن جي نظريي کي رد ڪيو. ليوازئي ميٽرڪ سسٽم جي تعمير ۾ مدد ڪئي، عناصر جي پهرين وسيع فهرست لکي ۽ ڪيميائي نالن جي سڌاري ۾ مدد ڪئي. هن 1787ع ۾ سليڪون جي وجود جي اڳڪٿي ڪئي[6] ۽ دريافت ڪيو ته، جيتوڻيڪ مادو پنهنجي شڪل تبديل ڪري سگهي ٿو، پڻ ان جو ماس هميشه ساڳيو رهي ٿو. هن جي زال ۽ ليبارٽري اسسٽنٽ، ماري-اين پاولز لاويزيئر، پاڻ هڪ مشهور ڪيمسٽ بڻجي وئي.
ليوازئي ڪيترن ئي اشرافيه ڪائونسلن جو هڪ طاقتور ميمبر، ۽ فرمئ جينيرالي (Ferme Générale) جو منتظم هو. فرمئ جينيرالي قديم شاهي حڪومت جي سڀ کان وڌيڪ نفرت واري جزن مان هڪ هو، ڇاڪاڻ ته اهو منافعو هن رياست جي خرچ تي ورتو، ان جي معاهدي جي شرطن جي رازداري ۽ ان جي هٿياربند ايجنٽن جي تشدد جي ڪري، سڀ کان وڌيڪ نفرت واري جزن مان هڪ هو.[7] انهن سڀني سياسي ۽ معاشي سرگرمين هن کي پنهنجي سائنسي تحقيق کي فنڊ ڏيڻ جي قابل بڻايو. فرانسيسي انقلاب جي عروج تي، هن تي ٽيڪس فراڊ ۽ خراب تمباڪو وڪڻڻ جو الزام لڳايو ويو ۽ سائنس ۾ سندس تعاون جي اعتراف ۾ هن جي زندگي بچائڻ جي اپيل جي باوجود کيس گلوٽين تي موت جي سزا ڏني ويي. هڪ سال ۽ اڌ کان پوء، هن کي فرانسيسي حڪومت طرفان معاف ڪيو ويو.
سوانح عمري
سنواريوعلم ڪيميا ۾ حصو
سنواريوقابل ذڪر ڪم
سنواريوورثو
سنواريوايوارڊ ۽ اعزاز
سنواريوچونڊيل لکڻيون
سنواريوپڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريو| وڪي قول ۾ انتوائن ليوازئي جي متعلق قول موجود آھي۔ |
| وڪيميڊيا العام ۾ انتوائن ليوازئي سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو. |
- Archives: Fonds Antoine-Laurent Lavoisier, Le Comité Lavoisier, Académie des sciences
- Panopticon Lavoisier a virtual museum of Antoine Lavoisier
- Bibliography at Panopticon Lavoisier
- Les Œuvres de Lavoisier
هن جي ڪم مٿان
- Location of Lavoisier's laboratory in Paris
- Radio 4 program on the discovery of oxygen by the BBC
- Who was the first to classify materials as "compounds"? – Fred Senese
- Cornell University's Lavoisier collection
هن جي لکتون
- Les Œuvres de Lavoisier (The Complete Works of Lavoisier) edited by Pietro Corsi (Oxford University) and Patrice Bret (CNRS) (in فرانسيسي)
- Oeuvres de Lavoisier (Works of Lavoisier) at Gallica BnF in six volumes. (in فرانسيسي)
- WorldCat author page
- Title page, woodcuts, and copperplate engravings by Madame Lavoisier from a 1789 first edition of Traité élémentaire de chimie (all images freely available for download in a variety of formats from Science History Institute Digital Collections at digital.sciencehistory.org).
حوالا
سنواريو- ↑ "Lavoisier, Antoine Laurent". Lexico UK English Dictionary. Oxford University Press. وقت 2021-04-23 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Lavoisier". Collins English Dictionary. HarperCollins. حاصل ڪيل 30 July 2019.
- ↑ سانچو:Cite Merriam-Webster
- ↑ (in فرانسيسي) Lavoisier, le parcours d'un scientifique révolutionnaire CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)
- ↑ Schwinger, Julian (1986). Einstein's Legacy. New York: Scientific American Library. p. 93. ISBN 978-0-7167-5011-6. https://archive.org/details/einsteinslegacyu00schw/page/93.
- ↑ In his table of the elements, Lavoisier listed five "salifiable earths" (i.e., ores that could be made to react with acids to produce salts (salis = salt, in Latin)): chaux (calcium oxide), magnésie (magnesia, magnesium oxide), baryte (barium sulfate), alumine (alumina, aluminium oxide), and silice (silica, silicon dioxide). About these "elements", Lavoisier speculates: "We are probably only acquainted as yet with a part of the metallic substances existing in nature, as all those which have a stronger affinity to oxygen than carbon possesses, are incapable, hitherto, of being reduced to a metallic state, and consequently, being only presented to our observation under the form of oxyds, are confounded with earths. It is extremely probable that barytes, which we have just now arranged with earths, is in this situation; for in many experiments it exhibits properties nearly approaching to those of metallic bodies. It is even possible that all the substances we call earths may be only metallic oxyds, irreducible by any hitherto known process." – from p. 218 of: Lavoisier with Robert Kerr, trans., Elements of Chemistry, ..., 4th ed. (Edinburgh, Scotland: William Creech, 1799). (The original passage appears in: Lavoisier, Traité Élémentaire de Chimie, ... (Paris, France: Cuchet, 1789), vol. 1, p. 174.)
- ↑ Schama, Simon (1989). Citizens: A Chronicle of the French Revolution. Alfred A Knopf. p. 73.