اناطوليا
اناطوليا (Anatolia؛ ترڪي: انادولو)، ايشيائي ڪوچڪ (Asia minor) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو، ترڪي جو ھڪڙو وڏو جزيرو يا علائقو آھي، جيڪو پنھنجي دور جي ترڪي جي اڪثر علائقي تي مشتمل آھي. جاگرافيائي لحاظ کان، اناطوليا جو علائقو ڏکڻ ۾ ميڊيٽرينين سمنڊ، اولهه ۾ ايجين سمنڊ، اتر۔اولهه ۾ ترڪي جي آبنائي ۽ اتر ۾ اسود سمنڊ سان لڳل آهي. اڀرندي ۽ ڏکڻ اوڀر واري حد يا ته ترڪي جي ڏکڻ اوڀر ۽ اڀرندي سرحدون آهي يا ڪارو سمنڊ کان اسڪندرون جی نار تائين هڪ لڪير آهي. جغرافيائي طور تي، مارمارا جو سمنڊ، اسود سمنڊ کي ايجين سمنڊ سان باسفورس اسٽريٽ ۽ ڊرڊانيلس اسٽريٽ ذريعي ڳنڍي ٿو ۽ اناطوليا کي ڏکڻ اوڀر يورپ جي بلقان جزيري نما ۾ ٿريس کان جدا ڪري ٿو.
اناطوليا، ايشيا ڪوچڪ جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو، جي ٻه تعریفون آهن. اهو يا ته اسڪندرون جي نار کان ڪاري سمنڊ تائين هڪ لڪير سان جڙيل آهي، يا اهو ترڪي جو سڄو ايشيائي علائقو آهي.[1][2] | |
جاگرافي | |
---|---|
جڳھ | اولھہ ايشيا |
مقانيت | 39°N 35°E / 39°N 35°E |
ايراضي | [اوزا تبديل: invalid number][3] ڏکڻ اوڀر ۽ مشرقي اناتوليا علائقي سميت |
انتظاميا | |
_خالي_ | |
وڌيڪ سڀ کان وڏو شهر | انقره (pop. 57,00,000[4]) |
اناطوليا نیولٿڪ دور ۾ زراعت جي ترقيءَ لاءِ ابتدائي مرڪز هو، ان جي شروعات اوڀر واري زرخيز چنڊ ۾ ٿي. تقريباً 9,000 سال اڳ اناطولين نيووليٿڪ هارين جي يورپ ۾ وڏي لڏپلاڻ ٿي هئي، انهن جي اولاد سان گڏ يورپ تي تسلط قائم ڪرڻ لاءِ آئيبرين جزيره نما ۽ برٽش ٻيٽن تائين شروع ٿي. آڳاٽي اناطولين قومون هند۔يورپي ٻوليءَ جي خاندان جون ھاڻي ناپيد ٿيل اناطولين ٻوليون ڳالھائينديون ھيون، جن کي يوناني ٻولي ڪلاسيڪل آڳاٽي دور سان گڏوگڏ ھيلينسٽڪ، رومن ۽ بازنطيني دورن ۾ تبديل ڪيو ويو. اناتولين جي وڏين ٻولين ۾ هٽائي، لويان ۽ لیڊيئن شامل هئا، جڏهن ته ٻيون، ناقص تصديق ٿيل مقامي ٻولين ۾ فريگيئن ۽ ميسيئن شامل آهن. هورو۔ارٽيئن ٻوليون ڏکڻ اوڀر رياست مٽاني (Mitanni) ۾ ڳالهايون وينديون هيون، جڏهن ته گالیشیئن، سیلٽڪ ٻولي، گالیشیا، مرڪزي اناطوليا ۾ ڳالهائي ويندي هئي. علائقي جي قديم ماڻهن ۾ گلاٽس، حورين، آشوري، آرمينيائي، هٽين، ڪيمرين، گڏوگڏ آئيونين، ڊوريان ۽ ايولڪ يوناني شامل هئا. اناطوليا جي ترڪيءَ جي شروعات 11هين صديءَ جي آخر ۾ سلجوق سلطنت جي حڪمرانيءَ هيٺ ٿي، جيڪا 13هين صديءَ جي آخر ۽ 20هين صديءَ جي شروعات تائين عثماني سلطنت جي تحت جاري رهي ۽ اڄ به ترڪي جي جمهوريه هيٺ جاري آهي. تنهن هوندي به، مختلف غير ترڪ ٻوليون اناطوليا ۾ اقليتن پاران ڳالهايون وڃن ٿيون، جن ۾ کردش، نيو۔آرامڪ، آرمينيائي، اتر۔ ڪاڪيشيائي ٻوليون، لاز، جارجين ۽ يوناني شامل آهن.
اصطلاح
سنواريونالا
سنواريوتاريخ
سنواريوجاگرافي
سنواريوارضيات
سنواريوآبادي
سنواريوپڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريوحوالا
سنواريو- ↑ Hopkins, Daniel J.; Staff, Merriam-Webster; 편집부 (2001). Merriam-Webster's Geographical Dictionary. p. 46. ISBN 0-87779-546-0. https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA883&dq=anatolia+geographical+dictionary. Retrieved 18 May 2001.
- ↑ Stephen Mitchell, Anatolia: Land, Men, and Gods in Asia Minor. The Celts in Anatolia and the impact of Roman rule. Clarendon Press, 24 August 1995 – 266 pages. ISBN 978-0198150299 [1]
- ↑ Sansal, Burak. "History of Anatolia".
- ↑ "Turkish Statistical Institute The Results of Address Based Population Registration System 2017". www.turkstat.gov.tr.