هماليا
نظر ھيٺ مضمون a mountain range تي آهي. other uses جي لاءِ Himalaya (disambiguation) ڏسو.ھماليه (Himalayas) ڏکڻ ۽ اوڀر ايشيا ۾ هڪ جبل وارو سلسلو آهي جيڪا تبت واري پليٽون کان انڊين ننڍو کنڊ جي ميدانن کي جدا ڪري ٿو. رينج نيپال ۽ چين جي سرحد تي سڀ کان وڌيڪ زميني چوٽي ، بشمول سڀ کان وڌيڪ ، مائونٽ ايورسٽ سميت، هماليه پچاس کان مٿي جبلَ 7،200 ميٽر (23،600 فوٽ) اوچائيءَ ۾ شامل آهن، چاليهه 8،000 ميٽر چوٽي جا ڏهه به آهن انجي ابتڙ، ايشيا کان ٻاهر تمام وڏي چوٽي (ايڪانگوا، اينڊیز جبل ۾) 6،961 ميٽر (22،838 فوٽ) قد آهي.
| ھمالیا جبل جو سلسلو The Himalayas | |
|---|---|
 هماليه جي قوس (هندو ڪش ۽ قراقرم پڻ) اٺ هزار ميٽر کان اچا جبلن کي ڏيکاريندي (ڳاڙهي ۾)؛ هند-گنگا جو ميدان؛ تبتي پليٽیو؛ سنڌو درياءَ، گنگا ۽ يارلونگ سانگپو-برهم پترا؛ ۽ حد جا ٻه لنگر (پيلو ۾). | |
| اوچي سطح | |
| چوٽي | مائونٽ ايورسٽ ( نيپال چين) |
| بلندي | 8٬848.86 m (29٬031.7 ft) |
| امتياز | [اوزا تبديل: needs a number] |
| اڪيلائي | [اوزا تبديل: needs a number] |
| مقانيت | |
| Dimensions | |
| ڊيگهه | 2٬400 km (1٬500 mi) |
| جاگرافي | |
 مائونٽ ايورسٽ ۽ ڀرپاسي جون چوٽيون جيئن اتر-اتر-اولهه کان تبت جي پليٽیو تي نظر اچن ٿيون. چار اٺ هزار ميٽر کان اچی چوٽيون ڏسي سگهجن ٿا، مڪالو (8,462 ميٽر)، ايورسٽ (8،848 ميٽر)، چو اويو (8،201 ميٽر) ۽ لهوٽسي (8،516 ميٽر).
| |
| ملڪ | [lower-alpha 1] |
| ارضيات | |
| اوروجيني | الپائن آروجني |
| پٿر جو قسم |
ميٽا مورفڪ ٻرندڙ |
هماليه، يا هماليه ايشيا ۾ هڪ جبل جو سلسلو آهي، جيڪو هندستان جي برصغير جي ميدانن کي تبت جي پليٽ کان جدا ڪري ٿو. هن رينج ۾ ڌرتيءَ جي ڪجهه بلند ترين چوٽيون آهن، جن ۾ مائونٽ ايورسٽ به شامل آهي. 100 کان وڌيڪ چوٽيون 7،200 ميٽر (23،600 فوٽ) جي اوچائي کان مٿي سمنڊ جي سطح کان مٿي هماليه ۾ واقع آهن.
هماليه پنجن ملڪن کي پار ڪري ٿو: نيپال، چين، پاڪستان، ڀوٽان ۽ انڊيا. ڪشمير جي علائقي ۾ رينج جي خودمختياري هندستان، پاڪستان ۽ چين جي وچ ۾ تڪرار آهي.[3] هماليه جي حد اتر اولهه ۾ قراقرم ۽ هندو ڪش جي حدن سان، اتر ۾ تبت جي پليٽ ۽ ڏکڻ ۾ هند-گنگا جي ميدانن سان لڳل آهي. دنيا جون ڪي وڏيون نديون، سنڌو، گنگا، ۽ سانگپو- برهم پترا، هماليه جي ڀر ۾ اڀرن ٿيون، ۽ انهن جي گڏيل نيڪاليءَ جو بيسن 60 ڪروڙ (600 ملين) ماڻهن جو گهر آهي؛ پنج ڪروڙ 30 لک (53 ملين) ماڻهو هماليه ۾ رهن ٿا.[4] هماليه ڏکڻ ايشيا ۽ تبت جي ثقافتن کي وڏي پيماني تي شڪل ڏني آهي. هماليه جون ڪيتريون چوٽيون هندو ۽ ٻڌمت ۾ مقدس آهن. گهڻن جي چوٽي؛ ڪنگچنجنگا (هندستاني پاسي کان)، گنگڪر پوينسم، ماچاپوچاري، نندا ديوي، ۽ تبت ٽرانسشماليا ۾ ڪيلاش - چڙهندڙن لاءِ حد کان ٻاهر آهن.
يوريشين پليٽ جي هيٺان هندستاني ٽيڪٽونڪ پليٽ جي ذيلي ذخيري ذريعي، هماليه جبل جو سلسلو اولهه-اتر-اولهه کان اوڀر-ڏکڻ اوڀر ۾ 2.400 ڪلوميٽر (1,500 ميل) ڊگهو قوس ۾ هلندو آهي.[5] ان جو الهندي لنگر، نانگا پربت، سنڌو نديءَ جي اترئين موڙ جي بلڪل ڏکڻ ۾ واقع آهي. ان جو اڀرندي لنگر، نمچا باروا، يارلونگ سانگپو نديءَ جي عظيم موڙ جي فوري اولهه ۾ واقع آهي. اها حد ويڪر ۾ مختلف آهي 350 ڪلوميٽر (220 ميل) اولهه ۾ 150 ڪلوميٽر (93 ميل) اوڀر ۾.[6]
نالو
سنواريورينج جو نالو سنسڪرت هماليه (هماليا 'برف جو گهر')، هيما (هيم 'ٿڌ/ٿڌي') ۽ علايا (آلائي 'رهائش/گھر') مان ورتل آهي. اهي هاڻي "هماليا جبل" طور سڃاتل آهن، عام طور تي "هماليا" کي مختصر ڪيو ويندو آهي. جبلن کي نيپالي ۽ هندي ۾ هماليا (ٻئي لکيو ويو هماليه)، ڪومائونيءَ ۾ هماليه (همال)، هماليه (ཧི་མ་ལ་ཡ་) يا 'The Land of Snow' (གངས་ཅཽནཽནགངས་. تبليغن ۾، پڻ سنهالا ۾ هن کي پڻ sinala (ass)، هنگليا جبل جي ردن ۾ (হিমালয়) روايتي چيني: 喜馬拉雅山脉؛ پنين: Xǐmǎlāyǎ Shānmài) چيني ۾. سنسڪرت جي مهاڀارت سميت پراڻين لکڻين ۾ حد جو نالو ڪڏهن ڪڏهن هيماون به ڏنو ويندو آهي. هماوت (سنسڪرت: हिमवत्) يا Himavan Himavān (سنسڪرت: हिमवान्) هڪ هندو ديوتا آهي جيڪو هماليه جي جبل جي حد جو مجسمو آهي. ٻين تصنيفات ۾ شامل آهن هماراجا (سنسڪرت: हिमराज, lit. 'برف جو بادشاهه') يا پاروتيشور (سنسڪرت: पर्वतेश्वर, lit.' جبلن جو مالڪ'). مغربي ادب ۾ ڪي اديب ان کي هماليه سڏين ٿا. اهو پڻ اڳ ۾ هماليه جي نالي سان نقل ڪيو ويو آهي، جيئن ايملي ڊڪسنسن جي شاعري ۽ هينري ڊيوڊ ٿوورو جي مضمونن ۾.
جاگرافي ۽ اهم خاصيتون
سنواريوارضيات
سنواريوهائيڊولوجي
سنواريوموسم
سنواريوماحوليات
سنواريوموسمي انصاف
سنواريومذهب
سنواريووسيلا
سنواريوپڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريو| هماليا بابت وڌيڪ ڏسو وڪيپيڊيا جي ڀينر رٿائن ۾: | |
 |
معني ڏسو وِڪِشنري تي |
 |
تصويرون ۽ وڊيو ڏسو وڪي ڪامنز تي |
 |
تربيتي مواد ڏسو وڪي ورسٽي تي |
 |
نيوز اسٽوريز وڪي نيوز تان |
 |
چَوِڻيون Quotations وڪي ڪوٽ تان |
 |
سورس ٽيڪسٽس وڪي سورس تان |
 |
درسي ڪتاب وڪي ڪتاب تان |
- The Digital Himalaya research project at Cambridge and Yale (archived)
- Geology of the Himalayan mountains آرڪائيو ڪيا ويا 16 June 2010 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
- Birth of the Himalaya
- South Asia's Troubled Waters Journalistic project at the Pulitzer Centre for Crisis Reporting (archived)
- Biological diversity in the Himalayas Encyclopedia of Earth
حوالا
سنواريو- ↑ سانچو:Cite encyclopaedia
- ↑ Zurick, David; Pocheco, Julsun, Illustrated Atlas of the Himalaya, University Press of Kentucky, صفحو. 8,11,12, ISBN 9780813173849
- ↑ Bishop, Barry. "Himalayas (mountains, Asia)". Encyclopaedia Britannica. حاصل ڪيل 30 July 2016.
- ↑ A.P. Dimri; B. Bookhagen; M. Stoffel; T. Yasunari (8 November 2019). Himalayan Weather and Climate and their Impact on the Environment. Springer Nature. p. 380. ISBN 978-3-030-29684-1. https://books.google.com/books?id=7Ea9DwAAQBAJ&pg=PA380.
- ↑ Wadia, D. N. (1931). "The syntaxis of the northwest Himalaya: its rocks, tectonics and orogeny". Record Geol. Survey of India 65 (2): 189–220.
- ↑ Apollo, M. (2017). "Chapter 9: The population of Himalayan regions – by the numbers: Past, present and future". in Efe, R.; Öztürk, M.. Contemporary Studies in Environment and Tourism. Cambridge Scholars Publishing. pp. 143–159. https://www.researchgate.net/publication/313849476.
حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو