ڪيميائي مرڪب (Chemical Compound) اها ڪيميائي مادا آهن جيڪا ڪيترن ئي هڪجهڙن ماليڪيولن (يا ماليڪيولر اينٽيٽيز) تي مشتمل هوندا آهن جنهن ۾ هڪ کان وڌيڪ ڪيميائي عنصرن جا ايٽم هوندا آهن جيڪي ڪيميائي بانڊن سان گڏ هوندا آهن. ان ڪري صرف هڪ عنصر جي ايٽم تي مشتمل هڪ ماليڪيول، مرڪب نه آهي. هڪ مرڪب هڪ ڪيميائي عمل جي ذريعي مختلف مادي ۾ تبديل ٿي سگهي ٿو، جنهن ۾ ٻين مادي سان رابطي ۾ شامل ٿي سگھي ٿو. هن عمل ۾، ايٽم جي وچ ۾ بانڊ ٽٽجي سگهجن ٿا ۽ نوان بانڊ ٺين ٿا.

خالص پاڻي (H2O) ڪيميائي مرڪب جو هڪ مثال آهي. ماليڪيول جو بال-۽-اسٽڪ ماڊل ٻن حصن هائڊروجن (اڇو) ۽ هڪ حصو آڪسيجن (ڳاڙهو) جي فضائي تعلق ڏيکاري ٿو.

مرڪب جا چار وڏا قسم آهن، جن ۾ فرق آهي ته هن جا ائٽم ڪيئن پاڻ ۾ ڳنڍيل آهن. ماليڪيولر مرڪب ڪوويلنٽ بانڊز ذريعي گڏجي رکيل آهن؛ آئني مرڪب آئني بانڊن سان گڏ هوندا آهن؛ انٽر ميٽالڪ مرڪب ڌاتي بانڊن سان گڏ هوندا آهن؛ ڪوآرڊينيشن ڪمپليڪس ڪوآرڊينيٽ ڪوويلنٽ بانڊز ذريعي گڏجي رکيل آهن. غير اسٽوڪيوميٽرڪ مرڪب هڪ تڪراري ڪيس ٺاهيندا آهن.

هڪ ڪيميائي فارمولو هڪ مرڪب جي ماليڪيول ۾، معياري ڪيميائي علامتن کي عددي سبسڪرپشن سان استعمال ڪندي، هر عنصر جي ايٽم جو تعداد بيان ڪري ٿو. ڪيتريون ئي ڪيميائي مرڪبون هڪ منفرد CAS نمبر سڃاڻپ ڪندڙ آهن جيڪي ڪيميائي ابستريڪت جي خدمتن پاران مقرر ڪيل آهن. عالمي سطح تي، 3,50,000 کان وڌيڪ ڪيميائي مرڪب (جنهن ۾ ڪيميائي مرڪبات جا مڪسچر شامل آهن) پيداوار ۽ استعمال لاءِ رجسٽرڊ ڪيا ويا آهن.[1]

تصور جي تاريخ

سنواريو

خاصيتون

سنواريو

لاڳاپا ۽ قوتون

سنواريو

ڪيميائي عمل

سنواريو

پڻ ڏسو

سنواريو
  • آميزو
  • ڪيميائي ساخت
  • مرڪبن جي فهرست

خارجي لنڪس

سنواريو
ڏسندا chemical compound کليل مواد لغت، يعني وڪيغت ۾.
  • Robert Siegfried, From elements to atoms: a history of chemical composition, American Philosophical Society, ISBN 978-0-87169-924-4 

سانچو:Branches of chemistry سانچو:Natural science

  1. Wang, Zhanyun; Walker, Glen W.; Muir, Derek C. G.; Nagatani-Yoshida, Kakuko (2020-01-22). "Toward a Global Understanding of Chemical Pollution: A First Comprehensive Analysis of National and Regional Chemical Inventories". Environmental Science & Technology 54 (5): 2575–2584. doi:10.1021/acs.est.9b06379. PMID 31968937. Bibcode2020EnST...54.2575W.