هڪ ماليڪيول یا سالمو (Molecule) ٻن يا وڌيڪ ايٽمن جو هڪ گروپ آهي جنهن کي ڪشش جي قوت، جن کي ڪيميائي بانڊ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، سان گڏ رکيل آهي. حوالن جي لحاظ کان، اصطلاح ۾ آئن، جيڪي ھن معيار کي پورو ڪن ٿا، شامل ٿي سگھي ٿو يا نه ٿي سگھي، اها مطالعي جي ميدان جي مٿي آهي.[4][5][6][7][8] ڪوانٽم فزڪس ۽ حياتياتي ڪيميا ۾، جڏهن پولي ائٽومڪ آئنز جو حوالو ڏنو ويندو آهي، آئنز کان فرق ختم ڪيو ويندو آهي ۽ ماليڪيول اڪثر استعمال ڪيو ويندو آهي.

هڪ PTCDA ماليڪيول جي Atomic force microscopy (AFM) تصوير جيڪا ڏيکاري ٿي پنج ڇهه-ڪاربن رِنگ.[1]
پينٽاسين (pentacene) ماليڪيولن جي STM اسڪيننگ جيڪا پنج ڪاربن رنگ جي سڌي زنجيرن تي مشتمل آهي.[2]
ٽرائيوڪسو-13-ازاٽرائنگيولين-9،5،1 (1,5,9-trioxo-13-azatriangulene) جي AFM تصوير ۽ ان جي ڪيميائي ساخت.[3]

هڪ ماليڪيول هومونيوڪليئر ٿي سگهي ٿو، يعني اهو هڪ ڪيميائي عنصر جي ايٽم تي مشتمل ٿي سگهي ٿو، مثال طور. آڪسيجن جي ماليڪيول ۾ ٻه ايٽم (O2) يا ڪلورين (Cl) جا ٻہ ائٽم ملي ڪلورين سالمو (Cl2) ٺاھيندا آھن يا اهو هيٽرو نيوڪليئر ٿي سگهي ٿو، هڪ ڪيميائي مرڪب جيڪو هڪ کان وڌيڪ عنصرن تي مشتمل هوندو آهي، مثال طور، پاڻي (ٻه هائيڊروجن ائٽم ۽ هڪ آڪسيجن ائٽم؛ (H2O) پاڻي جو سالمو ٺاهيندا آهن. گيسن جي ڪائنيٽيڪ ٿيوري ۾، ماليڪيول جو اصطلاح، ڪنهن به گيس واري ذرڙي لاءِ ان جي بناوت جي قطع نظر، اڪثر استعمال ڪيو ويندو آهي. هي ضرورت کي پورو ڪري ٿو ته هڪ ماليڪيول ۾ ٻه يا وڌيڪ ايٽم شامل آهن، ڇاڪاڻ ته نوبل گئسون انفرادي ايٽم تي مشتمل آهن.[9] ائٽم ۽ ڪمپليڪس جيڪا غير ڪوويلنٽ رابطي سان جڙيل آهن، جهڙوڪ هائيڊروجن بانڊ يا آئيونڪ بانڊ، عام طور تي اڪيلو ماليڪيول نه سمجهيا ويندا آهن.[10]

ماليڪيولز سان ملندڙ جلندڙ تصورن تي قديم زماني کان بحث ٿيندو رهيو آهي، پر ماليڪيولز جي نوعيت ۽ انهن جي بانڊن تي جديد تحقيق 17هين صدي عيسويءَ ۾ شروع ٿي. سائنس دان، جهڙوڪ رابرٽ بوائل، اميڊيو ايووگاڊرو، جين پيرن ۽ لينس پالنگ پاران وقت جي حوالي سان سڌاريل، ماليڪيولن جو مطالعو اڄڪلهه ماليڪيولر فزڪس يا ماليڪيولر ڪيميا طور سڃاتو وڃي ٿو.

اصطلاح

سنواريو

مريم-ويبسٽر (Merriam-Webster) ۽ آن لائين ايٽائيمولوجي ڊڪشنري جي مطابق، لفظ "موليڪيول" لاطيني "مول" يا ماس جي ننڍڙي يونٽ مان نڪتل آهي. لفظ فرينچ مولڪيول مان نڪتل آهي، جيڪا نو-لاطيني، موليڪيولا مان نڪتل آهي. اهو لاطيني "مول" جو ننڍو آهي. معنيٰ، ميڙ، رڪاوٽ. اهو لفظ، جيڪو 18هين صدي جي آخر تائين صرف لاطيني صورت ۾ استعمال ٿيندو هو، ڊيڪارٽ جي فلسفي جي ڪمن ۾ استعمال ٿيڻ بعد مشهور ٿيو.

ماليڪيولر سائنس

سنواريو

ماليڪيولر سائز

سنواريو

ماليڪيولر فارمولا

سنواريو

ماليڪيولر جاميٽري

سنواريو

ماليڪيولر اسپيڪٽرواسڪوپي

سنواريو

نظرياتي پهلو

سنواريو

پڻ ڏسو

سنواريو

خارجي لنڪس

سنواريو

سانچو:Composition سانچو:Molecules detected in outer space سانچو:Particles سانچو:Branches of chemistry

  1. Iwata, Kota; Yamazaki, Shiro; Mutombo, Pingo; Hapala, Prokop; Ondráček, Martin; Jelínek, Pavel; Sugimoto, Yoshiaki (2015). "Chemical structure imaging of a single molecule by atomic force microscopy at room temperature". Nature Communications 6: 7766. doi:10.1038/ncomms8766. PMID 26178193. Bibcode2015NatCo...6.7766I. 
  2. Dinca, L.E.; De Marchi, F.; MacLeod, J.M.; Lipton-Duffin, J.; Gatti, R.; Ma, D.; Perepichka, D.F.; Rosei, F. (2015). "Pentacene on Ni(111): Room-temperature molecular packing and temperature-activated conversion to graphene". Nanoscale 7 (7): 3263–9. doi:10.1039/C4NR07057G. PMID 25619890. Bibcode2015Nanos...7.3263D. 
  3. Hapala, Prokop; Švec, Martin; Stetsovych, Oleksandr; Van Der Heijden, Nadine J.; Ondráček, Martin; Van Der Lit, Joost; Mutombo, Pingo; Swart, Ingmar et al. (2016). "Mapping the electrostatic force field of single molecules from high-resolution scanning probe images". Nature Communications 7: 11560. doi:10.1038/ncomms11560. PMID 27230940. Bibcode2016NatCo...711560H. 
  4. سانچو:GoldBookRef
  5. Ebbin, Darrell D. (1990). General Chemistry (3rd ed.). Boston: Houghton Mifflin Co.. ISBN 978-0-395-43302-7. 
  6. Brown, T.L.; Kenneth C. Kemp; Theodore L. Brown; Harold Eugene LeMay; Bruce Edward Bursten (2003). Chemistry – the Central Science (9th ed.). New Jersey: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-066997-1. https://archive.org/details/studentlectureno00theo. 
  7. Chang, Raymond (1998). Chemistry (6th ed.). New York: McGraw Hill. ISBN 978-0-07-115221-1. https://archive.org/details/chemistry00chan_0. 
  8. Zumdahl, Steven S. (1997). Chemistry (4th ed.). Boston: Houghton Mifflin. ISBN 978-0-669-41794-4. 
  9. Chandra, Sulekh (2005). Comprehensive Inorganic Chemistry. New Age Publishers. ISBN 978-81-224-1512-4. 
  10. "Molecule". Encyclopædia Britannica. وقت 3 May 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 February 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)