نياگرا آبشار

نياگرا آبشار (Niagara Falls) گڏيل طور تي ٽن وڏن آبشارن جو نالو آهي، جيڪو اوڀر اتر آمريڪا ۾ نياگرا درياهه تي، آمريڪا ۽ ڪئناڊا جي سرحد تي آهي. ٽي آبشار هي آهن: هارس۔شو آبشار، ڪڏهن ڪڏهن ڪينيڊين آبشار، آمريڪن آبشار ۽ ننڍو برائيڊل۔وييل آبشار. آمريڪن آبشار ۽ هارس۔شو آبشار گوٽ آئلينڊ سان الڳ آهن ۽ برائيڊل۔وييل آبشار ٻين آبشارن کان لونا ٻيٽ سان الڳ آهن. نياگرا آبشار پنهنجي خوبصورتي ۽ هائيڊرو اليڪٽرڪ پاور ٻنهي لاءِ تمام گهڻو مشهور آهي. اهو 19ھین صدي کان وٺي هڪ سياحتي ڪشش، تجارتي سائيٽ ۽ هائيڊرو اليڪٽرڪ جو ذريعو رهيو آهي.

نياگرا آبشار Niagara Falls
مقام	اونٽاريو، ڪئنيڊا ء نيو يارڪ، آمريڪا جی سرحد تی.
جاگرافيائي بيھڪ	43.0799°N 79.0747°W / 43.0799; -79.0747 (Niagara Falls)
آبشار جو قسم	ڪٽاريڪٽ
ٽوٽل اوچائي	167 ft (51 m)
پاڻي ڪرڻ جا ٽوٽل ھنڌ	3
ندي	نیاگرا ندي
سراسري وھڪري جي شرح	85٬000 cu ft/s (2٬400 m3/s)

نياگرا نديءَ مان ٺهيل، جيڪا ايري ڍنڍ کي اونٽاريو ندي ۾ وهائي ٿي، ان کان اڳ ۾ سينٽ لارنس جي نار وٽان ائٽلانٽڪ سمنڊ ڏانهن وهڻ کان اڳ، گڏيل آبشار اتر آمريڪا جي ڪنهن به آبشار جي وهڪري جي بلند ترين شرح آهي، جنهن ۾ 50 ميٽر (160 فوٽ) کان وڌيڪ عمودي ڦوٽو آهي. ڏينهن جي چوٽيءَ واري سياحتي ڪلاڪن دوران، 1,68,000 ڪعبي ميٽر (59 لک ڪعبي فوٽ) کان وڌيڪ پاڻي هر منٽ آبشار جي چوٽي مٿان وڃي ٿو. هارس۔شو آبشار (Horseshoe Falls) اتر آمريڪا ۾ سڀ کان وڌيڪ طاقتور آبشار آهي، جيئن وهڪري جي شرح سان ماپي ويندي آهي. نياگرا آبشار پنهنجي خوبصورتي لاءِ مشهور آهي ۽ هائيڊرو اليڪٽرڪ پاور جو هڪ قيمتي ذريعو آهي. تفريحي، تجارتي ۽ صنعتي استعمالن ۾ توازن رکڻ 19ھین صدي کان وٺي آبشارن جي سنڀاليندڙن لاءِ هڪ چئلينج رهيو آهي. نياگرا آبشار اتر اولهه ۾ بفيلو، نيويارڪ کان 27 ڪلوميٽر (17 ميل) ۽ ٽورنٽو جي ڏکڻ اوڀر ۾ 69 ڪلوميٽر (43 ميل)، نياگرا فالز، اونٽاريو، ۽ نياگرا فالز، نيو يارڪ جي ٽوئن شهرن جي وچ ۾ آهي. نياگرا فالز، اونٽاريو، ڪئناڊا، ۽ نياگرا فالز، نيو يارڪ، آمريڪا، جا شهر ٻن بين الاقوامي پلن سان ڳنڍيل آهن.

نياگرا آبشار تڏهن ٺهيا جڏهن گليشيئرز وسڪونسن گليشئيشن (آخري برفاني دور) جي آخر ۾ پگهلجي ويا. نئين ٺھيل وڏين ڍنڍن مان پاڻي نياگرا اسڪارپمينٽ ذريعي ڍنڍ ايري کان ڍنڍ اونٽاريو ۽ ائٽلانٽڪ سمنڊ تائين رستو ٺاھيو. اسڪارپمينٽ مٿان سخت چونا پٿر ۽ هيٺان نرم شيل آهي. جيتوڻيڪ تمام مٿاهون نه آهي، نياگرا آبشار تمام وسيع آهي، ۽ شايد دنيا ۾ سڀ کان وڌيڪ مشهور آھي. هارس۔شو آبشار (Horseshoe Falls) ٽن جھرن مان سڀ کان وڏو آھي. ان جو نالو هارس۔شو آبشار آهي ڇاڪاڻ ته اهو ڏسڻ ۾ هڪ گهوڙي جي نعل جهڙو آهي. نياگرا آبشار هڪ تمام مشهور سياحتي منزل آهي ۽ ڪيترائي ماڻهو ڪئناڊا ۾ موڪلن تي ان جو دورو ڪن ٿا.

اهو نياگرا فالز، نيو يارڪ آمريڪا ۾ ۽ نيگارا فالز، ڪئناڊا ۾ اونٽاريو جي ويجهو واقع آهي. پاڻيءَ جي وهڪري جي چوٽيءَ واري موسم دوران آبشار جي ويجهو اچڻ جو مقدار ڪڏهن ڪڏهن 2,25,000 ڪيوبڪ فوٽ (6,400 ڪعبي ميٽر) في سيڪنڊ جيترو ٿي سگهي ٿو. نياگرا فالز، اونٽاريو، ڪئناڊا، ۽ نياگرا فالز، نيو يارڪ، آمريڪا، جا شهر ٻن بين الاقوامي پلن سان ڳنڍيل آهن.

نياگرا آبشار تڏهن ٺهيا جڏهن گليشيئرز وسڪونسن گليشئيشن (آخري برفاني دور) جي آخر ۾ پگهلجي ويا. نئين ٺھيل وڏين ڍنڍن مان پاڻي نياگرا اسڪارپمينٽ ذريعي ڍنڍ ايري کان ڍنڍ اونٽاريو ۽ ائٽلانٽڪ سمنڊ تائين رستو ٺاھيو. اسڪارپمينٽ مٿان سخت چونا پٿر ۽ هيٺان نرم شيل آهي. جيتوڻيڪ تمام مٿاهون نه آهي، نياگرا آبشار تمام وسيع آهي، ۽ شايد دنيا ۾ سڀ کان وڌيڪ مشهور آھي. هارس۔شو آبشار (Horseshoe Falls) ٽن جھرن مان سڀ کان وڏو آھي. ان جو نالو هارس۔شو آبشار آهي ڇاڪاڻ ته اهو ڏسڻ ۾ هڪ گهوڙي جي نعل جهڙو آهي. نياگرا آبشار هڪ تمام مشهور سياحتي منزل آهي ۽ ڪيترائي ماڻهو ڪئناڊا ۾ موڪلن تي ان جو دورو ڪن ٿا.

تفصيل

ڪئناڊا ۾ "اونٽاريو" نالي هڪ ڍنڍ 24 ڪلو ميٽرن ۾ پکڙيل آهي.جنهن مان 53 ڪلو ميٽر ڊگهي هڪ ندي نڪري،اتر آمريڪا جي "ايري" ڍنڍ ۾ ڇوڙ ڪري ٿي.آنٽريو ڍنڍ وٽ،جتان هي ندي نڪري ٿي،نياگرا نالي هڪ قديم شهر صدين کان آباد آهي،جنهن جي نالي پٺيان، هن ندي ۽ آبشار جو نالو پڻ نياگرا پئجي ويو آهي. دنيا جو هي مشهور آبشار آمريڪا جي شهر نيويارڪ کان 35 ڪلو ميٽر اتر اوله طرف آهي.هن آبشار جا ٻه حصا آهن،جيڪي نياگرا آبشار نيويارڪ ۽ نياگرا آبشار آنٽريو ڪئنيڊا سڏجن ٿا. هي آبشار 200 کان 250 فوٽ اوچو آهي، جڏهن ته ان جي ويڪر 2250 فوٽ آهي. آبشار جي تاريخ بابت چيو وڃي ٿو ته، برفاني دور ۾ هتي هڪ وڏو گليشيئر هو، نياگرا آبشار جڏھن ٺھيو جڏھن گليشيئرز وسڪونسن گليشئيشن (آخري برفاني دور) جي آخر ۾ پگھلجي ويا ۽ نئين ٺھيل وڏن ڍنڍن مان پاڻي ھڪڙو رستو ٺاھيو ۽ نياگرا اسڪارپمينٽ ذريعي ائٽلانٽڪ سمنڊ ڏانھن. جيڪو اڄ کان لڳ ڀڳ 12000 سال اڳ ڳلي، ندي جي صورت اختيار ڪري ويو هو.

هن آبشار مان هڪڙي منٽ ۾ سراسري طور 11 لک ڪيوبڪ فوٽ جي حساب سان پاڻي ڪري ٿو، ان حوالي سان هي دنيا جو وڏي ۾ وڏو آبشار ليکيو وڃي ٿو. پاڻي جي اهڙي تيز وهڪري ۽ ڪٽاء سبب هي آبشار وقفي وقفي پنهنجو رخ ۽ مقام پڻ تبديل ڪندو رهيو آهي. آبشار کان مٿي ندي جي ٻنهي ڪنارن تي، آمريڪي سرڪار ننڍا ننڍا بند ٻڌي ڊيم ٺاهيا آهن،جن مان پيدا ٿيندڙ بجلي تي ڪيترائي ننڍا وڏا ڪارخانا هلن ٿا. ان کان سواء آمريڪا ۽ ڪيناڊا جي سرحدن ۾ ورهايل هن علائقي جي آمدني جو هڪ وڏو ذريعو سياحت پڻ آهي. هتي هر سال ڏيڍ ڪروڙ سياح تفريح لاء اچن ٿا.

گيلري

Niagara Falls, c. 1921

Rainbow bridge, the American, Bridal Veil, and Horseshoe Falls as seen from the Skylon Tower in 2016

خارجي لنڪس

• سانچو:Wikivoyage inline
• Waterfalls of Ontario - Niagara Falls
• Panorama Niagara Falls Panorama found at Queen's Park, Toronto.
• Historic Niagara Digital Collections
• U.S. Army Corps of Engineers The U.S. Army Corps of Engineers completely blocked the flow of water over the American Falls in 1969.
• The History of Niagara Falls
• Niagara Falls Attractions
• "Niagara Power Goes Under Ground" Popular Mechanics, April 1952, pp. 115–117.
• Niagara Power Vista – visitors center for the Niagara Falls hydro electric plant with displays, a scaled down map of the project, and documentaries on construction, situated atop the cement wall of the plant on the Niagara Gorge.
• Niagara, 1978, Archives of Ontario YouTube Channel.

Fiction

• The Day the Falls Stood Still by Cathy Marie Buchanan
• The Whirlpool by Jane Urquhart

حوالا

سڪندر علي شاه (ڳالهہ) 11:06, 30 جُولاءِ 2016 (UTC)