مسيسپي ندي
مسيسپي درياھہ (Mississippi River) آمريڪا جي سڀ کان وڏي نيڪال جي بيسن مان پرائمري ندي ۽ ٻيو ڊگهو ۽ دُنيا جو ٽيون وڏو درياءُ آهي. اها 3,800 ڪلوميٽر ڊگهو آهي. اهو آمريڪا جي رياستن الينوائس، آرڪنساس، ٽينيسي، لوزيانا ۽ مسيسپي ۾ هڪ وڏو آبي رستو آهي. هي درياهه ميڪسيڪو جي نار ۾ ڇوڙ ڪري ٿو.
| مسيسپي ندي Mississippi River | |
|---|---|
 آئووا ۾ مسيسپي ندي | |
 مسيسپي نديءَ جو طاس | |
| اشتقاق | Misi-ziibi
(اوجبوا) مطلب, وڏي ندي |
| ٻيو نالو | "اولڈمین درياء،" "پاڻي جو پيء" [1][2][3] |
| مقام | |
| ملڪ | آمريڪا |
| ریاست | [[]]، وسڪونسن، آئيووا، الينوائي، مسوري، ڪينٽڪي، ٽينيسي، ارڪنساس، مسيسپي، لوزيانا |
| شھر | سينٽ ڪلائوڊ، مينياپولس، سينٽ پال (منيسوٽا)
لا ڪراس (وسکونسن) کواڈ سٹیز (آئیووا، الینوائی، مسوری) سينٽ لوئس، میمفس (منیسوتا) گرین وائل (تینیسی) وکسبرگ (مسوری) بیتن روج، نيو اورلينز (لوئزيانا) |
| طبعي وصفون | |
| Source | اتاسڪا ڍنڍ (روايتي) [lower-alpha 1] |
| • location | اتاسڪا اسٽيٽ پارڪ، کلیرواتر کائونتی، منیسوتا. |
| • coordinates | 47°14′23″N 95°12′27″W / 47.23972°N 95.20750°W |
| • elevation | 1،475 فوٽ (450 ميٽر) |
| ڇوڙ | ميڪسيڪو جي نار |
| - مقام | پائلٽ ٽائون، پلاڪ مائنز پارش، لوئزیانا |
| - محل وقوع | 29°09′04″N 89°15′12″W / 29.15111°N 89.25333°W |
| - بلندي | بلندي: 0 فوٽ (0 ميٽر)} |
| ڊيگھ | ڊيگھ: 2,340 ميل (3,766 ڪلوميٽر)} |
| طاس جي ماپ | 1٬151٬000 sq mi (2٬980٬000 km2) |
| Discharge | |
| • location | None (Summative representation of catchment: View source); max and min at Baton Rouge, LA[4] |
| • average | 593٬000 cu ft/s (16٬800 m3/s)[4]
طاس جي ماپ 1,151,000 چورس ميل (2,980,000 sq.km) خارج ٿيڻ. • مقام. ڪو به. (پڪڙجڻ جي مجموعي نمائندگي: ذريعو ڏسو)؛ وڌ ۾ وڌ ۽ منٽ Baton Rouge، LA. • سراسري. 593,000 ڪعبي فوٽ/ سيڪنڊ (16,800 ڪعبي ميٽر/ سيڪنڊ) • • سراسري. 768,075 cu ft/s (21,749.5 m3/s) (2009-2020 پاڻي سال). •} |
| • minimum | گھٽ ۾ گھٽ:
1,59,000 مڪعب فوٽ/سيڪنڊ4,500 مڪعب ميٽر/ سيڪنڊ} |
| • maximum | وڌ ۾ وڌ خارج ٿيڻ:
3,065,000 مڪعب فوٽ/ سيڪنڊ86,800 مڪعب ميٽر/ سيڪنڊ} |
| Discharge | |
| • location | مقام: وڪسبرگ[6] |
| • average | 768٬075 cu ft/s (21٬749.5 m3/s) (2009–2020 water years) |
| • minimum | گھٽ ۾ گھٽ خارج ٿيڻ:
144,000 مڪعب فوٽ/سيڪنڊ4,100 مڪعب ميٽر/ سيڪنڊ |
| • maximum | وڌ ۾ وڌ خارج ٿيڻ:
2,340,000 ڪيو فٽ/s 66,000 |
| Discharge | |
| • location | مقام: سينٽ لوئس[7] |
| • average | 168٬000 cu ft/s (4٬800 m3/s)
سراسري. 168,000 ڪيو فٽ/س ( 4,800 m3/s) [7] |
| • maximum | طاس جا تفصيل شامل آواز |
| طاس جا تفصيل | |
| شامل ٿيندڙ نديون | |
| - کاٻي پاسي | ڪاٻي پاسي: سينٽ ڪروڪس درياء، وڪوسنسن درياء، راڪ درياء، ايليينوس درياء، ڪاسڪاسيا درياء، اوهائيو درياء، يازو درياء، بگ ڪارو درياء. |
| - ساڄي پاسي | ساڄي پاسي: مينيسوٽا ندي، آئووا ندي، ديس موئنس ندي، مسوري ندي، سينٽ فرانسس ندي، اڇي ندي، آرڪنساس ندي، ڳاڙهي ندي. اتر مينيسوٽا ۾ اتاسڪ |
اتر مينيسوٽا ۾ اتاسڪا ڍنڍ جي پنهنجي روايتي ماخذ کان،[8] اهو عام طور تي ڏکڻ طرف 2,340 ميل (3,766 ڪلوميٽر) تائين ميسيسيپي نديءَ جي ڊيلٽا ۾ ميڪسيڪو جي نار ۾ وهي ٿو.[9] ان جي ڪيترن ئي شاخن سان، مسيسپي جي واٽرشيڊ 32 آمريڪي رياستن جي سڀني يا حصن ۽ ٻن ڪينيڊا جی صوبن ۾ راڪي ۽ اپالاچين جبلن جي وچ ۾ وهائي ٿو.[10] مکيه اسٽيم مڪمل طور تي آمريڪا جي اندر آهي. پاڻي جي نيڪال جو ڪل علائقو 11,51,000 چورس ميل (29,80,000 چورس ڪلوميٽر) آهي، جنهن مان فقط هڪ سيڪڙو ڪئناڊا ۾ آهي. مسيسپي دنيا ۾ ٿلهي جي لحاظ کان تيرهون نمبر وڏو درياهه آهي. درياءَ يا ته سرحدون لڳن ٿيون يا مينيسوٽا، وسڪونسن، آئووا، ايليينوس، مسوري، ڪينٽڪي، ٽينيسي، آرڪنساس، مسسيپي ۽ لوزيانا جي رياستن مان گذري ٿي.[11][12]
اصلي آمريڪن مسسيپي نديءَ ۽ ان جي شاخن سان گڏ هزارين سالن کان رهن ٿا. گهڻا شڪاري گڏ ڪندڙ هئا، پر ڪجهه، جهڙوڪ مائونڊ بلڊرز، وڏي زرعي ۽ شهري تمدن ٺاهيا. 16 صدي عيسويءَ ۾ يورپين جي آمد، زندگيءَ جو اصل انداز بدلائي ڇڏيو، جيئن پهرين ڳولا ڪندڙ، پوءِ آبادگار، وڌندڙ تعداد ۾ بيسن ۾ داخل ٿيا. درياهه ڪڏهن ڪڏهن هڪ رڪاوٽ جي طور تي ڪم ڪيو، نيو اسپين، نيو فرانس، ۽ شروعاتي آمريڪا لاء سرحدون ٺاهيندي، ۽ هڪ اهم ٽرانسپورٽ شريان ۽ مواصلاتي لنڪ جي طور تي. 19هين صديءَ ۾، پڌري تقدير جي نظريي جي اونچائي دوران، مسيسپي ۽ ڪيتريون ئي شاخون، خاص طور تي ان جون سڀ کان وڏيون، اوهائيو ۽ مسوري، آمريڪا جي مغربي توسيع لاءِ رستا ٺاهيا. درياهه آمريڪي ادب جو موضوع بڻجي ويو، خاص طور تي مارڪ ٽوائن جي لکڻين ۾. درياهه جي گاد جي ذخيرن جي ٿلهي پرتن مان ٺهيل، مسيسپي ايمبيمينٽ آمريڪا جي سڀ کان زرخيز علائقن مان هڪ آهي؛ ٻاڦ وارا ٻيڙيون 19 هين ۽ 20 صدي جي شروعات ۾ زرعي ۽ صنعتي سامان موڪلڻ لاءِ وڏي پيماني تي استعمال ٿينديون هيون. آمريڪي گهرو ويڙهه دوران، يونين فورسز پاران مسيسپي جي قبضي فتح جي طرف هڪ موڙ جي نشاندهي ڪئي، درياهه جي اسٽريٽجڪ اهميت جي ڪري ڪنفيڊرٽ جنگ جي ڪوشش لاءِ. ڇاڪاڻ ته شهرن جي وڏي ترقي ۽ وڏن جهازن ۽ بجرن جي ڪري جيڪي اسٽيم بوٽن کي تبديل ڪندا هئا، 20 صديءَ جي پهرين ڏهاڪن ۾ وڏي پيماني تي انجنيئرنگ ڪمن جهڙوڪ ليويز، لاڪز ۽ ڊيمن جي تعمير کي ڏٺو ويو، اڪثر ڪري ميلاپ ۾ ٺهيل آهن. هن ڪم جو هڪ وڏو توجهه هيٺين مسيسپي کي اتچافلایا نديءَ (Atchafalaya River) جي چينل ۾ منتقل ٿيڻ ۽ نيو اورلينز کي پاس ڪرڻ کان روڪڻ آهي. 20 صدي کان وٺي، مسيسپي درياء پڻ وڏي آلودگي ۽ ماحولياتي مسئلن؛ خاص طور تي زرعي وهڪري کان غذائي ۽ ڪيميائي سطحن جي بلندي، ميڪسيڪو جي مئل زون جي نار ۾ بنيادي مدد ڪندڙ، جو تجربو ڪيو آهي.
حوالا
سنواريو- ↑ James L. Shaffer and John T. Tigges. The Mississippi River: Father of Waters. Chicago, Ill.: Arcadia Pub., 2000.
- ↑ The Upper Mississippi River Basin: A Portrait of the Father of Waters As Seen by the Upper Mississippi River Comprehensive Basin Study. Chicago, Ill.: Army Corps of Engineers, North Central Division, 1972.
- ↑ Heilbron, Bertha L. "Father of Waters: Four Centuries of the Mississippi". American Heritage, vol. 2, no. 1 (Autumn 1950): 40–43.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Kammerer, J.C. "Largest Rivers in the United States". U.S. Geological Survey. وقت June 30, 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل February 22, 2011. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "The True Utmost Reaches of the Missouri". MT.gov. وقت January 18, 2012 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل February 19, 2024. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "USGS 07289000 Mississippi River at Vicksburg, MS". United States Geological Survey. وقت October 5, 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل October 6, 2021. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ 7.0 7.1 Median of the 14,610 daily streamflows recorded by the USGS for the period 1967–2006.
- ↑ United States Geological Survey Hydrological Unit Code: 08-09-01-00- Lower Mississippi-New Orleans Watershed
- ↑ "Lengths of the major rivers". United States Geological Survey. وقت March 5, 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل March 14, 2009. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Mississippi River Facts – Mississippi National River and Recreation Area (U.S. National Park Service)". www.nps.gov. وقت November 17, 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل November 16, 2018. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "United States Geography: Rivers". www.ducksters.com. وقت April 28, 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل June 30, 2017. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "The 10 States That Border the Mississippi". ThoughtCo. https://www.thoughtco.com/states-bordering-the-mississippi-river-1435742.
حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو