مائيڪل اينجلو ڊي لوڊوويڪو بوناروٽي سيموني (انگريزي: Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni؛ 6 مارچ 1475ع - 18 فيبروري 1564ع)، عام طور تي مائيڪل اينجلو جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو،[1] هڪ اطالوي مجسما ساز، مصور، معمار ۽ اعلي ريناسنس جو شاعر هو. فلورنس جي جمهوريه ۾ پيدا ٿيو، هن جو ڪم ڪلاسيڪل آڳاٽي جي ماڊلز کان متاثر هو ۽ مغربي آرٽ تي هن جو مستقل اثر پيو. مائيڪل اينجلو جي تخليقي صلاحيتون ۽ فني ميدانن جي هڪ حد ۾ مهارت هن کي پنهنجي حریف ۽ وڏي همعصر، ليونارڊو دا ونسي سان گڏ، هڪ آرڪي ٽائيپل ريناسنس انسان جي طور تي بيان ڪيو آهي.[2] بقايا خط و ڪتابت، خاڪا ۽ يادگيرين جي وڏي مقدار کي نظر ۾ رکندي، مائيڪل اينجيلو 16هين صدي جي بهترين دستاويزي فنڪارن مان هڪ آهي. هن کي همعصر سوانح نگارن پاران سندس دور جو سڀ کان ڪامياب فنڪار قرار ڏنو ويو آهي.[3][4]

مائيڪل اينجلو
Michelangelo

دانييل دا وولٽررا طرفان تصوير، ت. 1545
پيدائش مائيڪل اينجلو ڊي لوڊوويڪو بوناروٽي سيموني
6 مارچ، 1475ع
ڪيپرئس،فلورنس جي جمهوريا
وفات 18 فيبروري 1564 (عمر 88 سال)
روم، پاپائي رياستون (موجوده اٽلي)
شھرت جو ڪارڻ
  • مجسمہ سازي
  • مصوري
  • فن تعمير
  • شاعري
مشھور ڪم * پيتا (1498-1499)
  • دائود (1501-1504)
  • سيسٽين چيپل جي ڇت (1508-1512)
  • موسي (1513-1515)
  • دا لاسٽ ججمينٽ (1536-1541)
سياسي تحريڪ
مائيڪل اينجلو
سڃاڻپ نشان

مائيڪل اينجلو جلد ئي شهرت حاصل ڪئي. هن جا ٻه مشهور ڪم، پيٽا ۽ ڊيوڊ، هن 30 سالن جي ڄمار کان اڳ مجسما ٺاهيا هئا. جيتوڻيڪ هو پاڻ کي مصور نه سمجهندو هو، مائيڪل اينجلو مغربي آرٽ جي تاريخ ۾ ٻه سڀ کان وڌيڪ اثرائتي نقش نگاريون (Fresco) ٺاهيا آهن: بائبل جي باب، پيدائش کان ڪجهه منظر، روم ۾ سسٽين چپل جي ڇت تي ۽ "آخري فيصلو" (The Last Judgment) ان جي قربان گاهه (Altar) جي ڀت تي. لارينشيئن لائبريريءَ جي هن جي ڊزائين مينرسٽ فن تعمير جي شروعات ڪئي.[5] 71 سالن جي ڄمار ۾، هن انتونيو دا سنگالو دا ينگ جي جاء تي سينٽ پيٽر جي چرچ جي معمار جي حيثيت سان ڪامياب ٿيو. مائيڪل اينجلو منصوبي کي تبديل ڪيو ته جيئن مغربي حصي ۽ گنبد جي اڳوڻي ڊزائن کي ختم ڪيو ويو ۽ ڪجهه ترميمن سان، هن جي موت کان پوء مڪمل ڪيو ويو.

مائيڪل اينجلو پهريون مغربي فنڪار هو جنهن جي سوانح عمري شايع ڪئي وئي جڏهن هو جيئرو هو.[6] سندس زندگيءَ ۾ ٽي سوانح عمريون شايع ٿيون. انهن مان هڪ، جيورجيو وئساري پاران، ۾ تجويز ڪيو ته مائيڪل اينجلو جو ڪم ڪنهن به جيئرو يا مئل فنڪار کان وڌيڪ آهي ۽ "هڪ فن ۾ نه پر سڀني ٽن فنون ۾ اعلي آهي."[7]

هن جي حياتيءَ ۾، مائيڪل اينجلو اڪثر ڪري "ال ڊيوينو" (مقدس) سڏيو ويندو هو.[8] هن جي همعصرن هن جي پراسرار فن کي ساراهيو؛ هن جو فن جيڪا ڏسندڙن جي دل ۾ هيبت جو احساس پيدا ڪرڻ جي صلاحيت رکندو هو. مائيڪل اينجلو جي طرز جي ظاهري ساختيات کي نقل ڪرڻ لاءِ ايندڙ فنڪارن پاران ڪوششون، [9] مينرازم، مغربي آرٽ ۾ هڪ مختصر عرصي واري تحريڪ هاءِ ريناسنس ۽ باروق طرز تعمير جي وچ ۾، جي اڀار ۾ مدد ڪئي.

ذاتي زندگي

سنواريو

مشهور ثقافت ۾

سنواريو
  • Vita di Michelangelo (1964)
  • The Agony and the Ecstasy (1965)، ڊائريڪٽر ڪيول ريڊ ۽ اداڪار چارلٽن هيسٽن مائيڪل اينجلو جي ڪردار ۾.
  • جنات جو هڪ موسم (1990)
  • Michelangelo - Endless (2018)، اداڪار اينريڪو لو ورسو مائيڪل اينجلو جي حيثيت ۾.
  • ڏوھه (Sin) (2019)، اينڊريو ڪونچالووسڪي جي هدايت ڪئي وئي آهي.

پڻ ڏسو

سنواريو

خارجي لنڪس

سنواريو