مائيڪل اينجلو
مائيڪل اينجلو ڊي لوڊوويڪو بوناروٽي سيموني (انگريزي: Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni؛ 6 مارچ 1475ع - 18 فيبروري 1564ع)، عام طور تي مائيڪل اينجلو جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو،[1] هڪ اطالوي مجسما ساز، مصور، معمار ۽ اعلي ريناسنس جو شاعر هو. فلورنس جي جمهوريه ۾ پيدا ٿيو، هن جو ڪم ڪلاسيڪل آڳاٽي جي ماڊلز کان متاثر هو ۽ مغربي آرٽ تي هن جو مستقل اثر پيو. مائيڪل اينجلو جي تخليقي صلاحيتون ۽ فني ميدانن جي هڪ حد ۾ مهارت هن کي پنهنجي حریف ۽ وڏي همعصر، ليونارڊو دا ونسي سان گڏ، هڪ آرڪي ٽائيپل ريناسنس انسان جي طور تي بيان ڪيو آهي.[2] بقايا خط و ڪتابت، خاڪا ۽ يادگيرين جي وڏي مقدار کي نظر ۾ رکندي، مائيڪل اينجيلو 16هين صدي جي بهترين دستاويزي فنڪارن مان هڪ آهي. هن کي همعصر سوانح نگارن پاران سندس دور جو سڀ کان ڪامياب فنڪار قرار ڏنو ويو آهي.[3][4]
مائيڪل اينجلو Michelangelo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
دانييل دا وولٽررا طرفان تصوير، ت. 1545 | |||||||
پيدائش | مائيڪل اينجلو ڊي لوڊوويڪو بوناروٽي سيموني 6 مارچ، 1475ع ڪيپرئس،فلورنس جي جمهوريا | ||||||
وفات | 18 فيبروري 1564 (عمر 88 سال) روم، پاپائي رياستون (موجوده اٽلي) | ||||||
شھرت جو ڪارڻ |
| ||||||
مشھور ڪم | * پيتا (1498-1499)
| ||||||
سياسي تحريڪ |
| ||||||
|
مائيڪل اينجلو جلد ئي شهرت حاصل ڪئي. هن جا ٻه مشهور ڪم، پيٽا ۽ ڊيوڊ، هن 30 سالن جي ڄمار کان اڳ مجسما ٺاهيا هئا. جيتوڻيڪ هو پاڻ کي مصور نه سمجهندو هو، مائيڪل اينجلو مغربي آرٽ جي تاريخ ۾ ٻه سڀ کان وڌيڪ اثرائتي نقش نگاريون (Fresco) ٺاهيا آهن: بائبل جي باب، پيدائش کان ڪجهه منظر، روم ۾ سسٽين چپل جي ڇت تي ۽ "آخري فيصلو" (The Last Judgment) ان جي قربان گاهه (Altar) جي ڀت تي. لارينشيئن لائبريريءَ جي هن جي ڊزائين مينرسٽ فن تعمير جي شروعات ڪئي.[5] 71 سالن جي ڄمار ۾، هن انتونيو دا سنگالو دا ينگ جي جاء تي سينٽ پيٽر جي چرچ جي معمار جي حيثيت سان ڪامياب ٿيو. مائيڪل اينجلو منصوبي کي تبديل ڪيو ته جيئن مغربي حصي ۽ گنبد جي اڳوڻي ڊزائن کي ختم ڪيو ويو ۽ ڪجهه ترميمن سان، هن جي موت کان پوء مڪمل ڪيو ويو.
مائيڪل اينجلو پهريون مغربي فنڪار هو جنهن جي سوانح عمري شايع ڪئي وئي جڏهن هو جيئرو هو.[6] سندس زندگيءَ ۾ ٽي سوانح عمريون شايع ٿيون. انهن مان هڪ، جيورجيو وئساري پاران، ۾ تجويز ڪيو ته مائيڪل اينجلو جو ڪم ڪنهن به جيئرو يا مئل فنڪار کان وڌيڪ آهي ۽ "هڪ فن ۾ نه پر سڀني ٽن فنون ۾ اعلي آهي."[7]
هن جي حياتيءَ ۾، مائيڪل اينجلو اڪثر ڪري "ال ڊيوينو" (مقدس) سڏيو ويندو هو.[8] هن جي همعصرن هن جي پراسرار فن کي ساراهيو؛ هن جو فن جيڪا ڏسندڙن جي دل ۾ هيبت جو احساس پيدا ڪرڻ جي صلاحيت رکندو هو. مائيڪل اينجلو جي طرز جي ظاهري ساختيات کي نقل ڪرڻ لاءِ ايندڙ فنڪارن پاران ڪوششون، [9] مينرازم، مغربي آرٽ ۾ هڪ مختصر عرصي واري تحريڪ هاءِ ريناسنس ۽ باروق طرز تعمير جي وچ ۾، جي اڀار ۾ مدد ڪئي.
زندگي
سنواريوذاتي زندگي
سنواريوڪم
سنواريوورثو
سنواريومشهور ثقافت ۾
سنواريو- Vita di Michelangelo (1964)
- The Agony and the Ecstasy (1965)، ڊائريڪٽر ڪيول ريڊ ۽ اداڪار چارلٽن هيسٽن مائيڪل اينجلو جي ڪردار ۾.
- جنات جو هڪ موسم (1990)
- Michelangelo - Endless (2018)، اداڪار اينريڪو لو ورسو مائيڪل اينجلو جي حيثيت ۾.
- ڏوھه (Sin) (2019)، اينڊريو ڪونچالووسڪي جي هدايت ڪئي وئي آهي.
پڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريوحوالا
سنواريو- ↑ Wells, John (3 April 2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Pearson Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0.
- ↑ مائيڪل اينجلو تي انسائيڪلوپيڊيا برٽانيڪا
- ↑ Symonds, John (9 January 2019). The Life of Michelangelo. BookRix. ISBN 9783736804630. https://books.google.com/books?id=BQd-AwAAQBAJ&q=Life+of+Michelangelo+Symonds.
- ↑ Vasari, Giorgio (14 August 2008). The Lives of the Artists. Oxford University Press. ISBN 9780199537198. https://books.google.com/books?id=wr0UDAAAQBAJ&q=vasari+lives+of+the+artists&pg=PR15.
- ↑ Hughes, A., & Elam, C. (2003). "Michelangelo". Oxford Art Online. Retrieved 14 April 2018, from Oxford Art Online
- ↑ مائيڪل اينجلو تي انسائيڪلوپيڊيا برٽانيڪا
- ↑ Smithers, Tamara. 2016. Michelangelo in the New Millennium: Conversations about Artistic Practice, Patronage and Christianity. Boston: Brill. p. vii. ISBN 978-90-04-31362-0.
- ↑ Emison, Patricia. A (2004). Creating the "Divine Artist": from Dante to Michelangelo. Brill. ISBN 978-90-04-13709-7. https://books.google.com/books?id=1EofecqX_vsC&q=michelangelo+%22il+divino%22&pg=PA144.
- ↑ Art and Illusion, E. H. Gombrich, ISBN 978-0-691-07000-1