لينئي جي گلن جي گھڙي
لينئي جي گلن جي گھڙي (Linnaeus flower clock) هڪ باغباني وارو منصوبو هو جيڪو ڪارل لينئي (Carl Linnaeus) پاران تيار ڪيو ويو هو ته وقت جي نشاندهي ڪرڻ لاء، ڪيترن ئي ٻوٽن جو فائدو وٺن، انهن جي گلن، جيڪا ڏينهن جي خاص وقتن تي صحيح طور تي کلڻ يا بند ٿيڻ ٿا.[1] [2] لينئي جي سوانح عمري جي نوٽس موجب، هن 1748ع ۾ گلن جي گھڙي دريافت ڪئي ۽ ان کي ترقي ڏني. [3] اهو هن حقيقت تي تعمير ڪريل هئي ته اتي ٻوٽن جا قسم آهن جيڪي ڏينهن جي مقرر ڪيل وقتن تي پنهنجن گلن کي کل يا بند ڪن ٿا. هن پنهنجي سال 1751ع جي اشاعت فلاسوفيا بوٽانيڪا ۾ هن اهو تصور پيش ڪيو، ان کي هورولوجيم فلورا (گلڻ جي گهڙي) سڏيو.[4] هن جا مشاهدا ڪيئن ٻوٽا وقت سان گڏ تبديل ٿيا ڪيترن ئي اشاعتن ۾ اختصار ڪيا ويا آهن. باغباني جي، گلڻ جو المانڪ (Calendarium florae) سال 1755ع ۾ فطرت ۾ موسمي تبديلين ۽ نباتاتي باغن کي بيان ڪري ٿو. "وڻن جي ننڊ" (Somnus plantarum) ۾ هن بيان ڪيو آهي ته ڪيئن مختلف ٻوٽا رات جي وقت ننڊ لاءِ تيار ٿيڻ ٿا ۽ ورناشيو آربورم (Vernatio arborum) ۾ هو مختلف وڻن ۽ ٻوٽن ۾ ٻوٽي جي ٽٽڻ جي وقت جو حساب ٻڌائي ٿو. [5][6] هن شايد ڪڏهن به اهڙو باغ نه لڳايو هجي، پر ان خيال کي 19هين صدي جي شروعات ۾ ڪيترن ئي نباتاتي باغن (Botanical Garden) پاران ڪوشش ڪئي وئي، جنهن ۾ مليل ڪاميابي هئي. ڪيترائي ٻوٽا مضبوط سرڪاڊيئن تال (Harmony) ڏيکارين ٿا ۽ ڪجھ کي ڪافي وقت تي کولڻ جو مشاهدو ڪيو ويو آهي، پر اهڙي گھڙي جي درستگي گهٽجي ويندي آهي ڇاڪاڻ ته گلن جو وقت موسم ۽ موسمي اثرن کان متاثر ٿيندو آهي. لينئي پاران رڪارڊ ڪيل گلن جا وقت پڻ ويڪرائي ڦاڪ جي ڪري ڏينهن جي روشني ۾ اختلافن سان مشروط آهن: هن جي ماپ اپسالا ۾ گلن جي وقت تي ٻڌل آهي، جتي هن پنهنجي يونيورسٽي جي تعليم حاصل ڪئي ۽ ڏني هئي. لينئي پاران استعمال لاءِ تجويز ڪيل ٻوٽا ھيٺ ڏنل جدول ۾، رڪارڊ ٿيل اوپننگ ٽائيم موجب ترتيب ڏنل؛ ڏنل آھن. "-" ظاهر ڪري ٿو ته ڊيٽا غائب آهي.[7]
| Botanical name | Common name | Opening time | Closing time |
|---|---|---|---|
| Tragopogon pratensis | Goat's-Beard | 3 a.m. | – |
| Leontodon hispidus L. | Rough Hawkbit | by 4 a.m. | – |
| Helminthotheca echioides (L.) Holub | Bristly ox-tongue | 4–5 a.m. | – |
| Cichorium intybus L. | Chicory | 4–5 a.m. | – |
| Crepis tectorum L. | Hawk's Beard | 4–5 a.m. | – |
| Reichardia tingitana (L.) Roth | False Sow thistle | by 6 a.m. | 10 a.m. |
| Sonchus oleraceus L. | Sow thistle | 5 a.m. | 12 m. |
| Taraxacum officinale Weber | Dandelion | 5 a.m. | 8–9 a.m. |
| Crepis alpina L. | Hawk's beard | 5 a.m. | 11 a.m. |
| Tragopogon hybridus L. | Goat's beard | 5 a.m. | 11 a.m. |
| Rhagadiolus edulis Gaertner | – | 5 a.m. | 10 a.m. |
| Lapsana chondrilloides L. | – | 5 a.m. | – |
| Convolvulus tricolor L. | Bindweed, Morning Glory | 5 a.m. | – |
| Hypochaeris maculata L. | Spotted cat's ear | 6 a.m. | 4–5 p.m. |
| Hieracium umbellatum L. | Hawkweed | 6 a.m. | 5 p.m. |
| Hieracium murorum L. | Hawkweed | 6 a.m. | 2 p.m. |
| Crepis rubra L. | – | 6 a.m. | 1–2 p.m. |
| Sonchus arvensis L. | Field milk-thistle | 6 a.m. | – |
| Sonchus palustris L. | Marsh sow-thistle | by 7 a.m. | 2 p.m. |
| Leontodon autumnale L. | Hawkweed | 7 a.m. | 3 p.m. |
| Hieracium sabaudum L. | Hawkweed | 7 a.m. | 1–2 p.m. |
| Cicerbita alpina (L.) Wallr. | Blue sow-thistle | 7 a.m. | 12 p.m. |
| Lactuca sativa L. | Garden Lettuce | 7 a.m. | 10 a.m |
| Calendula pluvialis L. | – | 7 a.m. | 3–4 p.m. |
| Nymphaea alba L. | White Waterlily | 7 a.m. | 5 p.m. |
| Anthericum ramosum L. | St. Bernard's Lily | 7 a.m. | – |
| Hypochaeris achyrophorus L. | – | 7–8 a.m. | 2 p.m. |
| Hedypnois rhagadioloides (L.) Schmidt subsp. cretica (L.) Hayck |
– | 7–8 a.m. | 2 p.m. |
| Trichodiadema babrata (L.) Schwartes | – | 7–8 a.m. | 2 p.m. |
| Hieracium pilosella L. | Mouse-ear Hawkweed | 8 a.m. | – |
| Anagallis arvensis L. | Scarlet pimpernell | 8 a.m. | – |
| Petrorhagia prolifera (L.) Ball & Heywood | Proliferous Pink | 8 a.m. | 1 p.m. |
| Hypochaeris glabra L. | Smooth cat's-ear | 9 a.m. | 1 p.m. |
| Malva caroliniana L. | – | 9–10 a.m. | 1 p.m. |
| Spergularia rubra (L.) J. & C. Presl | Sand spurrey | 9–10 a.m. | 2–3 p.m. |
| Mesembryanthemum crystallinum | Ice-Plant | 9–10 a.m. | 3–4 p.m. |
| Cryophytum nodiflorum (L.) L. Bol. | Ice-Plant | 10–11 a.m | 3 p.m. |
| Calendula officinalis L. | Pot marigold | – | 3 p.m. |
| Hieracium aurantiacum | Hawkweed | – | 3–4 p.m. |
| Anthericium ramosum L. (syn. Anthericum album) | – | – | 3–4 p.m. |
| Alyssum alyssoides L. | – | – | 4 p.m. |
| Papaver nudicaule L. | Iceland poppy | – | 7 p.m. |
| Hemerocallis lilioasphodelus L. | Day-lily | – | 7–8 p.m. |
حوالا
سنواريو- ↑ "Linnaeus' Floral Clock". The Linnean Society of London. وقت February 1, 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل January 17, 2014.
- ↑ Coturnix. "Carolus Linnaeus' Floral Clocks.". sciencesblogs.com. حاصل ڪيل January 17, 2014.
- ↑ "The linnaeus garden".
- ↑ C Linnaeus. "Philosophia Botanica, section 335.". scientificlatin.org. حاصل ڪيل January 22, 2014.
- ↑ "The linnaeus garden".
- ↑ C Linnaeus (transl.: H Rose). "The elements of botany ... Being a translation of the Philosophia botanica, and other treatises of the celebrated Linnæus, to which is added an appendix, wherein are described some plants lately found in Norfolk and Suffolk (1775), section CCCXXXV, page 382ff.". London, T. Cadell Publ. حاصل ڪيل January 22, 2014.
- ↑ BG Gardiner. "Linnaeus' Floral Clock." (PDF). The Linnean Society of London. وقت December 12, 2013 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل January 17, 2014. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد)