رجب طيب اردگان
رجب طيب اردگان يا اردوگان ( ترڪي : Recep Tayyip Erdoğan ) (پيدائش: 26 فيبروري 1954 ) هڪ ترڪ سياستدان، استنبول جو اڳوڻو مئیر، جمهوريه ترڪي جو اڳوڻو وزيراعظم ۽ ٻارهين چونڊيل صدر آهي. اردوگان 28 آگسٽ 2014ع کان صدارت سنڀالي چڪو آهي ۽ جسٽس اينڊ ڊولپمينٽ پارٽي (ترڪي) (AKP) جو سربراهه آهي، جيڪا ترڪي جي پارليامينٽ ۾ اڪثريت رکي ٿي.رجب طيب اردگان کي 28 مئي، 2023ع تي ٿيندڙ صدارتي چونڊن ۾ هڪ ڀيرو ٻيهر ترڪي جو صدر چونڊيو ويو.[2]
| رجب طيب اردگان | |
|---|---|
 Erdoğan in 2022 | |
| 12th President of Turkey | |
| دفتر سنڀاليو 28 August 2014 | |
| وزير اعظم | سانچو:Plain list |
| نائب صدر | سانچو:Plain list |
| پيشرو | Abdullah Gül |
| 25th Prime Minister of Turkey | |
| عهدو سنڀاليو 14 March 2003 – 28 August 2014 | |
| صدر | سانچو:Plain list |
| پيشرو | Abdullah Gül |
| جانشين | Ahmet Davutoğlu |
| Leader of the Justice and Development Party | |
| دفتر سنڀاليو 21 May 2017 | |
| پيشرو | Binali Yıldırım |
| عهدو سنڀاليو 14 August 2001 – 27 August 2014 | |
| پيشرو | Position established |
| جانشين | Ahmet Davutoğlu |
| سانچو:GNAT MP | |
| عهدو سنڀاليو 9 March 2003 – 28 August 2014 | |
| حلقو | سانچو:Plain list |
| Mayor of Istanbul | |
| عهدو سنڀاليو 27 March 1994 – 6 November 1998 | |
| پيشرو | Nurettin Sözen |
| جانشين | Ali Müfit Gürtuna |
| Chairman of the Organization of Turkic States | |
| عهدو سنڀاليو 12 November 2021 – 11 November 2022 | |
| پيشرو | Ilham Aliyev |
| جانشين | Shavkat Mirziyoyev |
| ذاتي تفصيل | |
| پيدائش | فيبروري 1954 (عمر 70 سال) Beyoğlu, Istanbul, Turkey |
| سياسي جماعت | Justice and Development (2001–2014; 2017–present) |
| ٻيون سياسي وابستگيون |
سانچو:Plain list |
| جيون ساٿي | Emine Gülbaran (ش. 4 July 1978) |
| ٻار ٻچا | |
| رهائش | Presidential Complex, Ankara |
| مادر علمي | Marmara University[lower-alpha 1] |
| دستخط |  |
| ويب سائٽ | Government website |
اردگان استنبول جي بي اوغلو جي ڪاسمپاشا پاڙي ۾ پيدا ٿيو، جتي هن پرائمري اسڪول ۾ تعليم حاصل ڪئي. هن 1973 ۾ استنبول جي فتح ضلعي جي امام هاتپ هاءِ اسڪول مان گريجوئيشن ڪئي ۽ خانگي شعبي ۾ صلاحڪار ۽ سينئر مئنيجر طور ڪم ڪرڻ کان اڳ، مارمارا يونيورسٽي جي اکساري اڪيڊمي آف اڪنامڪ اينڊ ڪمرشل سائنسز ۾ بزنس ايڊمنسٽريشن جو اڀياس ڪيو. ان دوران، اردگان پارٽيءَ ۾ سرگرم ٿيو، جنهن جي اڳواڻي ۾ بزرگ اسلام پسند سياستدان نجم الدين اربکان، 1984ع ۾ سندس پارٽيءَ جي بيوغلو ضلعي چيئرمين ۽ 1985ع ۾ استنبول جي چيئر جي حيثيت سان ڪم شروع ڪيو. 1994ع جي استنبول جي ميئر جي چونڊن کان پوءِ، اردگان استنبول جو ميئر چونڊيو ويو، جتي هن هڪ آئين لاڳو ڪيو. سڌارن جو سلسلو جنهن شهر جي بنيادي ڍانچي ۽ معيشت کي جديد بڻايو. 1998 ۾ هن کي مذهبي نفرت کي ڀڙڪائڻ جي سزا ڏني وئي ۽ ضيا گوڪلپ جي هڪ نظم پڙهڻ کانپوءِ سياست کان منع ڪئي وئي جنهن ۾ مسجدن کي بيرڪن ۽ وفادارن کي فوج سان تشبيهه ڏني وئي هئي.
ترڪي جو سڀ کان مشهور وزير اعظم، اردگان 1999 ۾ جيل مان آزاد ٿيو ۽ بعد ۾ اڪ پارٽي قائم ڪرڻ لاء اربکان سان ٽوڙي ڪري کليل اسلام پسند سياست کي ڇڏي ڏنو. اردگان 2002 ۾ ترڪي جي عام چونڊن ۾ اڪ پارٽي جي اڳواڻي ڪئي، 2002 ۾ ترڪي جي گرانڊ نيشنل اسيمبليءَ جي چونڊن ۾ وڏي ڪاميابي سان، پارٽيءَ جي قيام کان صرف هڪ سال پوءِ. وزيراعظم عبدالله گل طرفان سياسي پابندي هٽائڻ کان پوءِ، اردگان 2003ع ۾ سيرت ۾ ضمني چونڊ کٽڻ کانپوءِ وزيراعظم ٿيو. اردگان 2007 جي ترڪي جي عام چونڊن ۽ 2011 جي ترڪي جي عام چونڊن ۾ اڪ پارٽي کي ٻه وڌيڪ چونڊون کٽيون. وزيراعظم جي حيثيت سان اردگان جي دور جي شروعاتي سالن ۾ ڪيل سڌارن ترڪي کي يورپي يونين جي رڪنيت جي ڳالهين ۾ ترڪي جي الحاق جي شروعات ڏني.
ترڪي 2001 جي ترڪي جي معاشي بحران مان بحاليءَ جو تجربو ڪيو ۽ انفراسٽرڪچر ۾ سيڙپڪاري کي ڏٺو جنهن ۾ روڊ، ايئرپورٽ ۽ تيز رفتار ٽرين نيٽ ورڪ شامل آهن. هن 2007 ۽ 2010 ۾ ٻه ڪامياب آئيني ريفرنڊم پڻ کٽيا. اردگان سياست تي فوجي اثر کي گهٽايو، هٿياربند فوج جي اي-ميمورنڊم دستاويزن جي تنقيد کي برداشت ڪيو ۽ گولن تحريڪ سان ويجهن لاڳاپن جي ڪري تڪراري رهيو جنهن سان اڪ پارٽي تي الزام هنيو ويو. بيل يوز ۽ ارگن نيڪون ٽرائل ذريعي فوجي آفيسرن جي خلاف صفائي شروع ڪرڻ جو. [3]
سال 2012ع جي آخر ۾، هن جي حڪومت ڪردستان ورڪرز پارٽي (PKK) سان ڪرد-ترڪي تڪرار کي ختم ڪرڻ لاءِ امن ڳالهين جي شروعات ڪئي، ڳالهيون جيڪي ٽن سالن بعد ختم ٿيون. 2014 ۾، اردگان ملڪ جو پهريون سڌي طرح چونڊيل صدر ٿيو. اردگان جي صدارت جمهوري پٺڀرائي ۽ حڪومت جي هڪ وڌيڪ آمرانه طرز جي طرف هڪ شفٽ جي نشاندهي ڪئي وئي آهي ۽ انساني حقن جي ڀڃڪڙي، اختلافن کي دٻائڻ ۽ تقرير جي آزادي کي دٻائڻ جي الزامن کي منهن ڏنو آهي.[4] .[5] .[6]
حوالا
سنواريو- ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedbbcerdogan - ↑
"Erdoğan". Collins English Dictionary. HarperCollins. وقت 19 October 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 19 September 2019. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Growing consumption". Metro Group. وقت 2 February 2012 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 28 July 2012. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Erdogan set for victory in presidential poll" (en ۾). Al Jazeera. 10 August 2014. https://www.aljazeera.com/news/2014/8/10/erdogan-set-for-victory-in-presidential-poll.
- ↑ Yildirim, A. Kadir; Lynch, Marc (8 December 2016). "Is there still hope for Turkish democracy?" (en-US ۾). The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2016/12/08/is-there-still-hope-for-turkish-democracy/.
- ↑ Bayer, Lili (3 April 2023). "Turkey is the headache NATO needs" (en ۾). Politico. https://www.politico.eu/article/turkey-nato-sweden-finland-is-the-headache-nato-needs/.
حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو