آذربائيجان سوويت سوشلسٽ ريپبلڪ: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار |
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار |
||
سِٽَ 73:
سوشلسٽ ريپبلڪ ۾ آذربائيجان جي اندر تيل جا نوان ذخيرا دريافت ڪيا ويا. 1929ع ۾ جارجيا کان پوءِ آذربائيجان سوشلسٽ ريپبلڪ سوويت يونين جي تيل پيدا ڪندڙ ٻين وڏي ريپبلڪ ھئي جيڪا جلد ئي 1931ع جي مارچ جي آخر تائين پھرين نمبر تي ٿي وئي. ان سال سويت يونين جو 60 سيڪڙو تيل آذربائيجان مان ھيو. رياست جي ٻئين پنج سالا منصوبي (1933–1937) جي آخر ۾ آذربائيجان سوويت يونين اندر سرمايي جي سيڙپ ۾ ٽيون نمبر وڏي ريپبلڪ بڻجي چڪو ھو.
22 جون 1941ع جرمني سوويت يونين تي حملو ڪري ان سان جنگ جي شروعات ڪئي تہ ان پھرين سال آذربائيجان 2350 لک ٽن تيل پيدا ڪيو جيڪو تيل جي صنعت جي سموري تاريخ جو ھڪ وڏو رڪارڊ ھيو<ref>{{Cite book|title=The Caspian Sea Encyclopedia|last=Zonn I., Kostianoy A., Kosarev A., glantz M.|publisher=Springer|year=2010|isbn=978-3-642-11524-0|location=|pages=68}}</ref> تيل جي صنعت وارن مزدورن رضاڪارانه طور موڪلون ختم ڪري روز 12 ڪلاڪ لاڳيتو ڪم ڪيو. جرمن فوج باڪو جي تيل جي ڪري اھميت ھجڻ ڪري ان طرف پيشقدمي ڪندي ڪوہ قاف جبلن واري علائقي ۾ پھتي، پر [[اسٽالن گراڊ واري جنگ]] ھارائڻ بعد جرمن فوج ڪوہ قاف مان پڻ پوئتي موٽڻ شروع ڪيو. 1942ع ۾ آذربائيجان سوويت يونين ۾ ٻيون نمبر وڏي چانھن پيدا ڪندڙ ريپبلڪ ٿي وئي. 1950 واري ڏھاڪي ۾ سمنڊ اندر تيل ڪڍڻ جي شروعات ٿي. 1960 واري ڏھاڪي ۾ سوويت معيشت ۾ آذربائيجان جي تيل جي صنعت جي بنيادي اھميت گھٽجندي وئي. جزوي بطور تي تيل جي پيداوار جي پيداوار کي سوويت يونين جي ٻين خطن ۾ منتقل ڪيو ويو ۽ ٻيو سبب زميني تيل جي دريافت ۾ ڪمي اچڻ ۽ سامونڊي تيل جي دريافت جو مھانگو ھجڻ ڪري ان کي غير اھم سمجھڻ ھيو. ان صورتحال ڪري تاجڪستان کان پوءِ سويت يونين جي سوشلسٽ ريپبلڪن ۾ آذربائيجان جي پيداوار ۽ پيداواري صلاحيت جي شرح سڀ کان گھٽ رھي. ان کان سواءِ آذربائيجاني ۽ آرمينيائي ماڻھن وچ ۾ نسلي ٽڪراء ۾ اضافو ٿيو جنھن سان تشدد وارا واقعا پڻ شروع ٿيا جن کي سختي سان ڪچليو ويو.
==سوشلسٽ ريپبلڪ جو زوال==
ماسڪو جي حڪومت 1969ع ۾ [[حيدر علييف]] ڪميونسٽ پارٽي آذربائيجان جو فسٽ سيڪريٽري مقرر ڪيو جنھن معيشيت ۾ اصلاحون آڻي عارضي طور تي بھتري آندي ۽ تيل جي نعم البدل صنعت کي فروغ ڏياريو جن م ڪپھ سرفھرست ھئي. 1982ع ۾ حيدر علييف ماسڪو ۾ ڪميونسٽ پارٽي جي پولٽ بيورو جو ميمبر مقرر ٿيو. ھن 1987ع ۾ ميخائيل گورباچوف جي [[پرسٽرائڪا]] واري پاليسي جي مخالفت ڪئي جنھن ڪري کيس جبري طور تي رٽائر ڪيو ويو.
[[File:Flag of Azerbaijan.svg|thumb|220px|1991
۾ سوويت يونين جي ٽٽڻ کان اڳ آذربائيجان جو جھنڊو ]]
سوويت يونين جي ٽٽڻ کان اڳ جيڪا بيچيني پيدا ٿي ان ۾ ريڊ آرمي آذربائيجان ۾ فوجي ڪاروائي سان آزادي جي مطالبن کي
دٻائڻ جي ڪوشش ڪئي جيڪا ڪاروائي 20 جنوري 1990ع تي [[ڪارو جنوري|ڪاري جنوري]] ۾ تبديل ٿي وئي جنھن ۾ 132 مظاھرو ڪندڙ ۽ باڪو جا ٻيا شھري مارجي ويا.
Azerbaijan participated in the [[1991 Soviet Union referendum|union-wide referendum]] to preserve the union [[Union of Sovereign States|in a different form]] taking a confirmed vote of 93.3% while its neighbor Armenia boycotted it. Nakhchivan Supreme Soviet also passed a decision not to take part in that referendum.<ref>{{Cite book|url=http://dgk.nmr.az/files/uploader/aztarix_preslib_07.pdf|title=The history of Azerbaijan (1941-2002) in 7 volumes|last=Azerbaijan National Academy of Sciences|publisher=Elm|year=2008|isbn=978-9952-448-48-1|editor-last=Tahir Gaffarov|volume=7|location=Baku|pages=229|language=Azerbaijani}}</ref> Results was known beforehand, as the voting was typically Soviet. The Azerbaijani Popular Front Party argued that only 15% of electorate had taken part in the referendum.<ref>{{Cite book|title=Azerbaijan: A Political History|last=Suha Bolukbasi|publisher=I.B.Tauris & Co LTD|year=2011|isbn=978-1-84885-620-2|location=|pages=164}}</ref>
Signing “the [[Union of Sovereign States|Treaty of the Union of Sovereign States]]” failed after the [[1991 Soviet coup d'état attempt|August coup]] by conservative members and accelerated declarations of independence by Soviet Socialist Republics between August and December.<ref>{{Cite book|title=Russia and the Commonwealth of Independent States: Documents, Data, and Analysis|last=Zbigniew Brzezinski, Paige Sullivan|publisher=M.E.Sharpe|year=1997|isbn=1-56324-637-6|location=|pages=13}}</ref> Azerbaijan adopted its declaration of independence on 30 August 1991,<
==حوالا==
| |||