اوشا (ديوي)
اوشا(انگريزي: Ushas ) ھندوازم ۾ پرڀات جي ديوي جو نالو آهي[1][2]. ان جو ذڪر رگويد جي بيتن ۾ وري وري ٿيل آهي. ڊيوڊ ڪنسلي لکي ٿو تہ رگويد مطابق اوشا "پرڀات يا پرھ ڦٽيءَ جي وقت روشني بڻجي پاڻ کي ظاھر ڪندي آهي ۽ ظالم انڌيري، بدي جي قوتن، کي ڌرتي تان ڌڪي ڪڍي زندگي کي اٿاري ھر شئي کي حرڪت ۾ آڻي پنھنجا پنھنجا ڪم ڪار ڪرائيندي آهي"[3]. ڊيوڊ ڪنسلي وڌيڪ لکي ٿو ته رگويد مطابق تہ اوشا ھر زندہ مخلوق لاء زندگي آھي. اھا ھر ڪم ۽ ساھ کي ھلائڻ واري چرخي آھي ۽ افراتفري ۽ مونجھاري جي دشمن آهي، ۽ ھندوازم مطابق رتا جي نالي سان معروف آفاقي ۽ اخلاقي ضابطي کي کي اڀارڻ لاء مبارڪ آھي [3][4]. اوشا رگويد جي سڀ کان وڏي مرتبي واري ديوي آھي پر پوءِ بہ کيس ٽن نر ويدڪ ديوتائن: اگني، سوم ۽ ديوتا جھڙي مرڪزي حيثيت ۽ اھميت ناھي مليل[5]. کيس ھڪ خوبصورت ۽ سينگاريل نوجوان عورت جي روپ ۾ ڏيکاريو ويو آهي جيڪا ھڪ سوني رٿ تي چڙھي آسمان جي رستي تي ھلندي آهي[1] ۽ سوريا يعني سج جي لاء رستو ھموار ڪندي آهي[3][6]. رگويد ۾ بھترين بيتن مان ڪجهه بيت کيس ارپيا ويا آهن[1][7][4]. ھندوازم مطابق راتڙي) يعني رات اوشا جي ڀيڻ آھي[1]. شيخ اياز پنھجي ڪتاب وڄون وسڻ آئيون ۾ ھڪ بيت ۾ اوشا جو ذڪر ھيٺين طرح ڪيو آهي؛
| اوشا (ديوي) | |
|---|---|
| پرڀات ۽ روشن صبح جي ديوي | |
 | |
| اشريڪ | ديوي |
| ٺِڪاڻو | سج |
| منتر | اوم اُسَاسَي نَما |
| ساٿي | سُوريا |
| ڀاء ڀيڻ | راتڙِي، چندَر ، نند |
| ٻچو | اَشوَنِي |
| سواري | سون جي رَٿ |
| متن | رگويد |
| يوناني هم معنيٰ لفظ | اَيئَوس |
| رومي هم معنيٰ لفظ | اَرَورا |
اوشا اڄ بہ ارھ، پورب ۾ پڌرا ڪيا
نالي جو مطلب سنواريو
ويدڪ لفظ اوساس اوسا لفظ مان نڪتل آهي جنھن جي معنيَ آهي پرڀات.
حوالا سنواريو
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Constance Jones; James D. Ryan (2006). Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. p. 472. ISBN 978-0-8160-7564-5. https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC&pg=PA472.
- ↑ Apte, Vaman Shivram, The Practical Sanskrit Dictionary, New Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0567-4, p. 304.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 David Kinsley (1988). Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition. University of California Press. pp. 7–8. ISBN 978-0-520-90883-3. https://archive.org/details/hindugoddessesvi0000kins.
- ↑ 4.0 4.1 W. J. Wilkins (2003). Hindu Gods and Goddesses. Courier. pp. 48–52. ISBN 978-0-486-43156-7. https://books.google.com/books?id=f0XpDQAAQBAJ&pg=PA48.
- ↑ David Kinsley (1988). Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition. University of California Press. pp. 6–7. ISBN 978-0-520-90883-3. https://archive.org/details/hindugoddessesvi0000kins.
- ↑ Kuiper, F.B.J. (1968). Ancient Indian Cosmogony. Bombay 1983. Schmidt, H.P. Brhaspati und Indra. Wiesbaden 1968.
- ↑ Peter Heehs (2002). Indian Religions: A Historical Reader of Spiritual Expression and Experience. New York University Press. pp. 44–45. ISBN 978-0-8147-3650-0. https://books.google.com/books?id=Jgsu-aIm3ncC.