آريا ڀٽ
آريا ڀٽ (Aryabhaṭa) يا آريا ڀٽا I (476ع - 550ع)[3][4][5][6] هندستاني رياضي ۽ هندستاني فلڪيات جي ڪلاسيڪل دور کان پهريون وڏو رياضي دان-فلڪيات دان هو. هن جي ڪمن ۾ "آريا ڀاٽيا" (جنهن ۾ ذڪر آهي ته 3600 ڪل يوگ، 499 عيسوي ۾، هن جي عمر 23 سال هئي) ۽ "آريا سڌانتا" شامل آهن.[7]
| آريا ڀٽ Āryabhaṭa | |
|---|---|
 IUCAA، پوني ۾ آريا ڀٽ جو مجسمو | |
| پيدائش | 476ع ڪسماپورا، پاٽلي پترا، گپتا سلطنت (اڄوڪي پٽنا، بهار، انڊيا)[1] |
| وفات | 550ع (عمر 73-74 سال)[2] |
| تعليمي پسمنظر | |
| متاثر ڪندڙ | سوريه سڌانتا |
| علمي خدمتون | |
| دور | گپتا دور |
| مُکيه دلچسپي | رياضي، فلڪيات |
| مُکيه ڪم | آريه ڀاٽيا، آريا سِدانتا |
| مُکيه خيال | چنڊ گرهڻ ۽ سج گرهڻ جي وضاحت، ڌرتيء جي ان جي محور تي گردش، چنڊ، روشني جو عڪس، سائنوسوائدل افعال. واحد متغير ڪوادريتڪ مساوات جو حل، پائي π جو صحيح قدر (4 ديسيمل هنڌن تائين)، ڌرتيءَ جو قطر، طرفي سال جي ڊيگهه جو حساب |
| متاثر ماڻهو | للا، ڀسڪارا I، برهماگپتا، وراهامهيرا |
حرڪت جي لاڳاپي جو واضح ذڪر ڪرڻ لاءِ، هو هڪ اهم ابتدائي طبيعيات دان جي حيثيت جي پڻ لائق آهي.[8]
سوانح عمري
سنواريوڪم
سنواريورياضي
سنواريوفلڪيات
سنواريوورثو
سنواريوپڻ ڏسو
سنواريوخارجي لنڪس
سنواريو| وڪيميڊيا العام ۾ آريا ڀٽ سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو. |
| وڪي قول ۾ آريا ڀٽ جي متعلق قول موجود آھي۔ |
- 1930 English translation of The Aryabhatiya in various formats at the Internet Archive.
- Achar, Narahari. "Āryabhaṭa I". ۾ Thomas Hockey; ۽ ٻيو. The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. صفحو. 63. ISBN 978-0-387-31022-0. (PDF version)
- "Aryabhata and Diophantus' son", Hindustan Times Storytelling Science column, November 2004
- Surya Siddhanta translations
حوالا
سنواريو- ↑ Bhau Daji (1865). "Brief Notes on the Age and Authenticity of the Works of Aryabhata, Varahamihira, Brahmagupta, Bhattotpala, and Bhaskaracharya". Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. pp. 392–406. https://books.google.com/books?id=fAsFAAAAMAAJ&pg=PA392.
- ↑ Singh, J. (1999). Sterling Dictionary of Physics. Sterling Publishers Private Limited. p. 12. ISBN 978-81-7359-124-2. https://books.google.com/books?id=eKnrhryjqn0C&pg=PA12. Retrieved 2023-04-15.
- ↑ O'Connor, J J; Robertson, E F. "Aryabhata the Elder". www-history.mcs.st-andrews.ac.uk. وقت 11 July 2015 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 18 July 2012. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ Britannica Educational Publishing (15 August 2010). The Britannica Guide to Numbers and Measurement. The Rosen Publishing Group. pp. 97–. ISBN 978-1-61530-218-5. https://books.google.com/books?id=cuN7rH6RzikC&pg=PA97.
- ↑ Bharati Ray (1 September 2009). Different Types of History. Pearson Education India. pp. 95–. ISBN 978-81-317-1818-6. https://books.google.com/books?id=9x5FX2RROZgC&pg=PA95.
- ↑ B. S. Yadav (28 October 2010). Ancient Indian Leaps into Mathematics. Springer. p. 88. ISBN 978-0-8176-4694-3. https://books.google.com/books?id=nwrw0Lv1vXIC&pg=PA88.
- ↑ Heidi Roupp (1997). Teaching World History: A Resource Book. M.E. Sharpe. pp. 112–. ISBN 978-1-56324-420-9. https://books.google.com/books?id=-UYag6dzk7YC&pg=PA112.
- ↑ "Aryabhatiya". Encyclopedia.com. حاصل ڪيل 2024-06-20.