ھارپ ٽيڪنالاجي

High-frequency Active Auroral Research Program Research Station
قائم ٿيو	1993
مقام	Gakona, Alaska, United States
ويب سائيٽ	https://haarp.gi.alaska.edu/

ھارپ ٽيڪنالاجي (HAARP يا The High-frequency Active Auroral Research Program) يونيورسٽي آف الاسڪا فيئر بئنڪس جو پروگرام آھي جيڪو آئنوسفيئر (ionosphere)، ڌرتيءَ جي ماحول جو بلند ترين، ائيونائز (ionized) حصي تي تحقيق ڪري ٿو، مصنوئي برسات وسائڻ، موسمي تبديليون آڻڻ، زميني ذخيرا ڳولڻ، وائرليس ٽيڪنالاجي تي ضابطو ڪرڻ لاء هڪ تحقيقي منصوبي جو نالو آهي جيڪو آمريڪي رياست الاسڪا ۾ ڪم ڪري رهيو آهي.^[1]

هارپ، هڪ سائنسي ڪوشش آهي جنهن جو مقصد آئنوسفيئر (Ionosphere) جي خاصيتن ۽ رويي جو مطالعو ڪرڻ آهي. آئنوسفيئر زمين جي سطح کان تقريبن 50 کان 400 ميل مٿي، خلا جي ڪناري تي پکڙيل آهي. غير جانبدار مٿين ماحول سان گڏ، آئنوسفيئر زمين جي هيٺين ماحول جي وچ ۾ حد ٺاهين ٿا، جتي اسين رهندا آهيون ۽ ساهه کڻندا آهيون.^[2]

هارپ (HAARP) ۾ سڀ کان وڌيڪ نمايان اوزار آئنوسفيئرڪ ريسرچ آلو (Ionospheric Research Instrument) يا (IRI) آهي، هڪ اعلي طاقت ريڊيو فريڪوئنسي ٽرانسميٽر جي سهولت آهي جيڪو هاء فريڪوئنسي (HF) بينڊ ۾ ڪم ڪري ٿو. آئنوسفيئرڪ ريسرچ آلو (IRI)، عارضي طور تي آئنوسفيئر جي محدود علائقي کي اتساهه ڏيڻ لاء استعمال ڪيو ويندو آهي. ٻيا اوزار، جهڙوڪ هڪ VHF ۽ هڪ UHF ريڊار، هڪ فلڪس گيٽ ميگنيٽوميٽر، هڪ ڊجيسنڊ (هڪ آئنوسفيرڪ آواز وارو ڊوائيس) ۽ هڪ انڊڪشن ميگنيٽوميٽر، طبيعي عملن جو مطالعو ڪرڻ لاء استعمال ڪيو ويندو آهي جيڪي پرجوش علائقي ۾ ٿين ٿيون.

شروعات ۾ هارپ (HAARP) گڏيل طور تي يو ايس ايئر فورس، يو ايس نيوي، يونيورسٽي آف الاسڪا فيئر بئنڪس ۽ ڊفينس ايڊوانسڊ ريسرچ پروجيڪٽس ايجنسي (DARPA) پاران مالي مدد ڪئي وئي.^[3] اهو بي اي اي (BAE) ايڊوانسڊ ٽيڪنالاجي پاران ٺهيل هئي. ان جو اصل مقصد آئنوسفيئر جو تجزيو ڪرڻ ۽ ريڊيو ڪميونيڪيشن ۽ نگراني لاءِ آئنوسفيئرڪ وڌائڻ واري ٽيڪنالاجي کي ترقي ڪرڻ جي صلاحيت جي تحقيق ڪرڻ هو.^[4] سال 2015ع کان وٺي اهو، الاسڪا فيئر بئنڪس يونيورسٽي هلائي رهيو آهي.^[5]

هارپ سهولت تي سال 1993 ۾ ڪم شروع ٿيو. موجوده ڪم ڪندڙ IRI 2007 ۾ مڪمل ڪيو ويو؛ ان جو بنيادي ٺيڪيدار BAE سسٽم ايڊوانسڊ ٽيڪنالاجيز هو.^[6] سال 2008ع تائين، هارپ لڳ ڀڳ 250 ملين يو ايس ڊالر ٽيڪس جي مالي مدد سان تعمير ۽ آپريٽنگ خرچن سان تيار ڪيو ويو. مئي 2014ع ۾، اهو اعلان ڪيو ويو ته هارپ پروگرام مستقل طور تي سال جي آخر ۾ بند ڪيو ويندو. ^[7] پارٽين جي وچ ۾ ڳالهين کان پوء، سهولت جي ملڪيت آگسٽ 2015ع ۾ الاسڪا فيئر بئنڪ يونيورسٽي ڏانهن منتقل ڪئي وئي.^[8]

هارپ ٽيڪنالاجي سازش جي نظريو سازن جو هڪ نشانو آهي، جيڪو دعوي ڪري ٿو ته اهو موسم جي ڦيرڦار جي قابل آهي. مبصرن ۽ سائنسدانن جو چوڻ آهي ته هن ۽ ٻين سازشي نظرين جا حامي غلط آهن،^[9] ڇاڪاڻ ته جيڪي دعوائون ڪيون ويون آهن اهي سهولت جي صلاحيت کان ٻاهر آهن، جيڪڏهن قدرتي سائنس جي دائري کان ٻاهر نه هجن.^[10]^[11]

حوالا

↑ "ہارپ (HAARP) ٹیکنالوجی اور مصنوعی موسمی تبدیلیاں". Daily Pakistan. حاصل ڪيل 2024-08-31.
↑ Moderator, The Time News. "ماحولياتي تبديليون ۽ پاڪستان". The Time News. حاصل ڪيل 2024-08-31.
↑ "HAARP Fact Sheet". HAARP. وقت 7 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
↑ "Purpose and Objectives of the HAARP Program". HAARP. وقت 1 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
↑ "About HAARP". University of Alaska Fairbanks. حاصل ڪيل 5 February 2022.
↑ "HAARP Fact Sheet". HAARP. وقت 7 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
↑ Cole, Dermot. "Air Force prepares to dismantle HAARP ahead of summer shutdown". Anchorage Daily News. وقت 17 May 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
↑ Rozell, Ned (6 September 2015). "Under new management, Alaska's HAARP facility open for business again" (en-US ۾). Alaska Dispatch News. http://www.adn.com/article/20150906/under-new-management-alaskas-haarp-facility-open-business-again.
↑ Washington, District of Columbia 1800 I. Street NW; Dc 20006. "Turkey-Syria earthquakes were natural disasters, not geoengineered". politifact.com. حاصل ڪيل 2023-02-26.
↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named PopSci
↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Naiditch

[1] "ہارپ (HAARP) ٹیکنالوجی اور مصنوعی موسمی تبدیلیاں". Daily Pakistan. حاصل ڪيل 2024-08-31.

[2] Moderator, The Time News. "ماحولياتي تبديليون ۽ پاڪستان". The Time News. حاصل ڪيل 2024-08-31.

[FAQ_Sheet2-3] "HAARP Fact Sheet". HAARP. وقت 7 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)

[Purpose2-4] "Purpose and Objectives of the HAARP Program". HAARP. وقت 1 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)

[5] "About HAARP". University of Alaska Fairbanks. حاصل ڪيل 5 February 2022.

[FAQ_Sheet3-6] "HAARP Fact Sheet". HAARP. وقت 7 October 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2009. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)

[ADNCole20142-7] Cole, Dermot. "Air Force prepares to dismantle HAARP ahead of summer shutdown". Anchorage Daily News. وقت 17 May 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)

[UAF2-8] Rozell, Ned (6 September 2015). "Under new management, Alaska's HAARP facility open for business again" (en-US ۾). Alaska Dispatch News. http://www.adn.com/article/20150906/under-new-management-alaskas-haarp-facility-open-business-again.

[9] Washington, District of Columbia 1800 I. Street NW; Dc 20006. "Turkey-Syria earthquakes were natural disasters, not geoengineered". politifact.com. حاصل ڪيل 2023-02-26.

[PopSci-10] حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named PopSci

[Naiditch-11] حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Naiditch

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]