ڪروڙ لعل عيسن

ڪرور لعل ايسان ( انگريزي : Karor Lal Esan ) پاڪستان جو هڪ رهائشي علائقو آهي جيڪو پنجاب، پاڪستان ۾ واقع آهي. انگريزي وڪيپيڊيا ڪنٽريبيوٽر هڪ تحصيل آهي. [1] هن تحصيل جو گاديءَ جو هنڌ آهي. ڪروڙ. هن ۾ 14 يونين ڪائونسلون آهن. ڪروڙ لعل ايسن جو پراڻو نالو ديپال ڳڙهه آهي ۽ ڪن روايتن موجب اهو ديپال (ديپالپور) آهي. ديپال هڪ هندو راجا هو، جنهن علائقي تي پنهنجو راڄ برقرار رکڻ لاءِ ديپال ڳڙهه نالي هڪ قلعو ٺاهيو، پر 1004ع ۾ سلطان محمود غزنوي حملو ڪري ديپال ڳڙهه کي فتح ڪيو، جيڪو محمود غزنوي سان گڏ هو. محمود غزنوي حضرت سلطان حسين کي عرض ڪيو ته هن قلعي ۾ رهو ۽ سلامتيءَ سان الله جي عبادت ڪريو. سلطان حسين اها درخواست قبول ڪئي.هن قلعي ديپال ڳڙهه ۾ هڪ مسجد جو بنياد وڌو ۽ ان جو نالو مٽائي ڪوٽ ڪروڙ رکيائين ۽ پاڻ کي دين جي تبليغ لاءِ وقف ڪري ڇڏيو. حضرت بهاءُ الدين ذڪريا ملتاني به هن قريش خاندان مان آهي، سندس ولادت جو سال 566ھ آهي ۽ سندس ولادت جو هنڌ ڪوٽ ڪروڙ آهي. قريش خاندان جي غوري ۽ خلجي حڪمرانن جي دور ۾ ڪوٽ ڪروڙ جي صوبائي حيثيت بحال ڪئي وئي، پر چنگيز حملي ۾ قلعو ويران ٿي ويو ۽ صوبائي حيثيت وڃائي ويٺو، بعد ۾ جڏهن سلطان حسين لنگاهه جو دور آيو ته هن قلعي کي پنهنجو بڻايو. ڀاءُ صوبيدار کي صوبائي حيثيت ڏئي. سندس ڀاءُ جي حاڪميت سبب کيس گرفتار ڪيو ويو ۽ هي علائقو بلوچن جي حوالي ڪيو ويو، بعد ۾ اهو ڪروڙ سهراب خان جي ملڪيت ۾ ويو.سنڌ جي اولهه ۾ فتح خان ۽ اسماعيل خان جي جاگير هئي، جڏهن ته ٺل جو علائقو بابر جي جاگير ۾ شامل هو، ان جاگير تي قبضو ڪرڻ لاءِ بابر بن سهراب ملتان ويو. ڪروڙين لعلين جي تاريخ ۾ هڪ اهم باب غازي IV آهي جنهن جو دور حڪومت 1590ع کان 1614ع تائين آهي. غازي خان حضرت لعل عيسان جي لاءِ وقف ٿي ويو هو.حضرت لعل عيسان 1545ع ۾ ڪوٽ ڪروڙ جو دورو ڪيو. حضرت لعل عيسان عليه السلام پنهنجي وقت جي وڏن بزرگن مان هڪ هو، پاڻ ڪامل ۽ محبت ڪندڙ نبي هئا.ایک روایت کے مطابق آپ نے دریائے سندھ کے کنارے کھڑے ہو کر ایک کروڑ مرتبہ سورہ مزمل کا وظیفہ کیا جس کی مناسبت سے کوٹ کروڑ کا نام لعل عیسن پڑ گیا۔ دریائے سندھ جو اس زمانے سے لے کر بیسویں صدی کے تقریباً ساتویں عشرے تک کروڑ شہر کی مغربی حدود سے ٹکرا کر گزرتا تھا جو آہستہ آہستہ اب کروڑ لعل عیسن کے مغرب کی جانب تقریباً دس کلو میٹر دور چلا گیا ہے جس کی گزر گاہ کے آثار اب بھی شہر کے مغربی کنارے پر بڑے نمایاں طور پر موجود ہیں۔ شہر کے ساتھ دریا کے خشک راستے پر پڑی ایک پرانی کشتی کروڑ شہر کی صدیوں پرانی کہانی کو زبان ِحال سے دہرا رہی ہے

اوور ڪروڙ لعل آين، انتظامي ورڇ۔۔۔

ڪروڙ لعل عیسن
انتظامي ڊويزن
ملڪ	پاڪستان
اعلي تقسيم	پنجاپ
جاگرافيائي خاصيتون
متناسقات	31°08′N 70°34′E
علائقو	3721  چورس ڪلوميٽر
بلندی	148 ميٽر
قابل ذڪر

بند ڪيو

تفصيل

ڪروڙين لعل ايسان 3,721 چورس ڪلوميٽر جي ايراضيء تي پکڙيل آهي ۽ هن جي ڪل آبادي 26,798 آهي ۽ سمنڊ جي سطح کان 148 ميٽر جي اوچائي تي واقع آهي. حضرت بهاءُ الدين ذڪريا ملتاني جي ولادت جو هنڌ ڪوٽ ڪروڙ آهي. حضرت مخدوم حسام الدين ترمذي، جن کي لعل عيسيٰ يا عيسان جي نالي سان سڃاتو ويندو هو، هتي اچي آباد ٿيا ۽ سندن وفات کان پوءِ هتي ئي دفن ٿيا. جنهن جي قبر عظمت جي ياد ڏياري ٿي. ڪوٽ ڪروڙ هن بزرگ جي منصوبابندي کان پوءِ ڪروڙ لعل ايسن جي نالي سان مشهور آهي.