ڪايا پلٽ
ميٽامارفوسيس يا ڪايا پلٽ فرانز ڪافڪا جو هڪ ناول آهي، جيڪو 1915ع ۾ شايع ٿيو. فرانز ڪافڪا ويھين صديءَ جو وڏي ۾ وڏو اديب هيو, جنھن جون لکڻيون سمجھڻ لاءِ به وڏو اَڀياسُ گُھرن ٿيون. هي ناول گريگور سامسا جي تبديليءَ ۽ سندس خاندان تي ۽ ان جي اثر جي چوڌاري گھمي ٿو.
فرانز ڪافڪا جو (The Metamorphosis) گريگور سامسا جي باري ۾ آهي، جيڪو هڪ سفر ڪندڙ سيلز مين آهي، جيڪو هڪ ڏينهن جاڳي ٿو ۽ اهو ڏسي ٿو ته هو هڪ وڏي ڪيڙي ۾ مٽجي ويو آهي. هن جا گھر ڀاتي هن کان بيزار آهن، خاص طور تي تڏهن جڏهن هو هاڻي هو ڪمائڻ جي قابل نه آهي. گريگور جو ڪٽنب، سندس والدين ۽ ڀيڻ گريٽي، سندس نئين روپ کان حيران ۽ پريشان آهن. اهي هن کي سمجھڻ ۽ گفتگو ڪرڻ جي ڪوشش ڪن ٿا.
گريگور پنهنجي ڪمري تائين بند ٿي ويندو آهي، ٻاهرئين دنيا سان رابطو ڪرڻ جي قابل ناهي. هن جا گھر ڀاتي پھريان ته هن کي کارائيندا آهن، پر پوءِ هو گھڻو ڪري کائنس بيزار ٿي ويندا آهن. گريگور جي تبديلي خاندان جي مالي صورتحال کي متاثر ڪري ٿي. سندس گھر ڀاتي هاڻي روزگار ڳولن ٿا, ڇو ته گريگور هاڻي وڌيڪ ڪمائڻ جھڙو ناهي. جيئن گريگور جي حالت اهڙي ئي برقرار رهي ٿي، تنھنڪري سندس ڪٽنب جا رويا مٽجي وڃن ٿا گريٽي سندس ننڍي ڀيڻ، جا شروعاتي طور تي گريگور جي پرواهه ڪندي هئي، سندس هن حالت سبب اها به کائنس بيزار ٿي ويندي آهي. گريگور جي جسماني ۽ ذهني صحت خراب ٿي ويندي آهي. ۽ هو پنهنجي ڳالھائڻ جي صلاحيت وڃائي ويھي ٿو ۽ وڌيڪ ڊِڄَ جھڙو ٿي وڃي ٿو.
سندس گھر ڀاتي ان نتيجي تي پھچن ٿا ته گريگور هاڻي انسان ناهي رهيو ۽ هو هن جي پرواهه ڪرڻ بند ڪرڻ جو فيصلو ڪن ٿا. گريگور آخرڪار اهو فيصلو ڪرڻ کانپوءِ مري ويو ته هو پنهنجي خاندان لاءِ بوجھ آهي. سندس ڪٽنب کي هن مان ڇوٽڪارو ملي ٿو. اهي پنھنجون زندگيون ٻيھر تعمير ڪرڻ شروع ڪن ٿا، گريٽي هڪ سُندر ۽ آزاد ناريءَ جي حيثيت سان اڀري ٿي ۽ گھر ڀاتي سندس شاديءَ بابت سوچين ٿا.
ناول جن اهم نڪتن کي ڏسي ٿو سي هي آهن.
- سڃاڻپ ۽ ٻڌي
- زندگي جي مورکتا
- خانداني دٻاءُ ۽ ذميواري
- اڪيلائي ئي اڪيلائي
- انساني حالت ۽ ان جي حساسيت
گريگور جي تبديلي ۽ سندس سڃاڻپ انسانيت جي ورهاڱي جي نمائندگي ڪري ٿي.
- ڪيڙي جھڙو جاندار زندگي جي بيوقوفيت ۽ غير يقيني صورتحال جي علامت آھي.
"ميٽامارفوسس" هڪ سوچڻ وارو ۽ نفسياتي طور تي پيچيده ناول آهي جنھن جي ذريعي ڪافڪا گريگور جي غير معمولي تبديلي ذريعي انساني حالت کي ڳولي ٿو.
ناول تي ادبي نقادن جي وچ ۾ وڏي پئماني تي بحث ڪيو ويو آهي، جن مختلف تشريحون پيش ڪيون آهن. جيئن هر اهو ماڻھو ميٽامارفوسيس جو شڪار آ جو سماج کان ڪٽيل آهي ۽ سماجي ذميوارين نڀائڻ جھڙو ناهي.
نوٽ- ميٽا مارفوسيس يا ڪايا پلٽ هڪ حياتياتي عمل آهي جنهن جي ذريعي هڪ جانور جسماني طور تي ترقي ڪري ٿو جنهن ۾ پيدائش جي تبديلي يا واڌِ شامل آهي، جنهن ۾ سيل جي واڌ ۽ فرق جي ذريعي جانور جي جسم جي جوڙجڪ ۾ هڪ چٽي ۽ نسبتا اوچتي مٽاسٽا شامل هوندي آهي.