لاءِ ٻيو استعمال, ڏسو Wheel (disambiguation) ۽ Wheels (disambiguation)۔

ڦيٿو (Wheel) گول دائري جي طرز جو آلو آهي جيڪو محور تي گھمندو آهي جيڪا ان جي وچ ۾ لڳل هوندو آهي، اهڙو ڦيٿو گھمڻ تي مادي جي هڪ جڳه کان ٻي جڳه تائين پهچڻ ۾ مدد ڪندو آهي. هي نه صرف ڳري مادي کي پهچائڻ بلڪه مشين ۾ محنت کي به تمام گھٽ ڪري ڇڏيندو آهي.

ڪاٺ جي ٽڪريءَ مان ٺهيل هڪ ابتدائي دور جو ڦيٿو

هڪ ڦيٿو (Wheel) هڪ گھمڻ وارو پرزو آهي (عام طور تي گول شڪل ۾) جنهن جو مقصد هڪ محوري بيئرنگ کي ڦيرائڻ آهي. ڦيٿو "ڦيٿي ۽ محور" (Wheel and Axle) جي اهم حصن مان هڪ آهي، جيڪا ڇهن سادي مشينن مان هڪ آهي. ڦيٿا، محور سان گڏ، ڳري شين کي آسانيءَ سان، حرڪت يا نقل و حمل کي آسان بڻائي، لوڊ جي حمايت ڪندي، يا مشينن ۾ ڪم ڪندي، منتقل ٿيڻ جي اجازت ڏين ٿا. ڦيٿن کي ٻين مقصدن لاءِ به استعمال ڪيو ويندو آهي، جهڙوڪ ٻيڙيءَ جو ڦيٿو، اسٽيئرنگ ويل، ڪنڀار جو ڦيٿو ۽ فلائي وهيل.

عام مثال ٽرانسپورٽ ايپليڪيشنن ۾ ملي سگھن ٿا. هڪ ڦيٿو محور جي استعمال سان گڏ ڦرڻ سان حرڪت کي آسان بڻائي رگڙ کي گھٽائي ٿو. ڦيٿن کي گھمڻ لاءِ، ھڪ قوت (Moment) کي ان جي محور جي چوڌاري لاڳو ڪرڻ جي ضرورت هوندي آھي، جيڪا يا ته ڪشش ثقل جي ذريعي يا ٻي بيروني قوت يا ٽارڪ (Torque) جي استعمال سان ڪئي ويندي آهي.

هڪ قديم ٽن ڦيٿن واري سائيڪل

ڦيٿو (Wheel) گول دائري جي طرز جو آلو آهي جيڪو محور تي گھمندو آهي جيڪا ان جي وچ ۾ لڳل هوندو آهي، اهڙو ڦيٿو گھمڻ تي مادي جي هڪ جڳه کان ٻي جڳه تائين پهچڻ ۾ مدد ڪندو آهي. هي نه صرف ڳري مادي کي پهچائڻ بلڪه مشين ۾ محنت کي به تمام گھٽ ڪري ڇڏيندو آهي.