چنڊول
چنڊول يا هڙيو (انگريزي: Lark، عربي: ابوالمليح، فارسي: قرقرا، هندستاني، وغيره: چڪاوک، قنبره، ۽ ڪارينہ) هڪ قسم جو پکي آهي، جيڪو گھڻو ڪري سنڌ جي اڪثر ڀاڱن ۾ ملي ٿو.
چنڊول جا سنڌ ۾ قسم
سنواريونمبر شمار | سنڌي نالو | انگريزي نالو | سائينسي نالو |
---|---|---|---|
1 | عام چـنڊول/ هُـڙيو | Eurasian Or Common Sky Lark | Alauda arvensis |
2 | ڳاڙھ - کنڀو چنڊول | ||
3 | ڪلانڊرا چنڊول | ||
4 | طوطي چنڊول |
عام چـنڊول/ هُـڙيو
سنواريو
چنڊول | |
---|---|
With caterpillar caught in beak | |
Song recorded in Wales | |
سائنسي درجا بندي | |
Unrecognized taxon (fix): | Alauda |
جنس: | Template:Taxonomy/Alauda{. arvensis |
حياتياتي نالو | |
Alauda arvensis Linnaeus, 1758 | |
Subspecies | |
see text |
چنڊول پکيءَ جي هن قسم کي ننڍو چنڊول (Small Skylark /Alauda gulgula) بہ چوندا آهن. هيءُ 17 سينٽي ميٽر ڊگهو ٿئي ٿو. هن جا نر ۽ ماد رنگ روپ ۾ هڪجهڙا ٿيندا آهن. چنڊول جو رنگ پٿريلو ناسي ٿيندو آهي. هن جي اکين مٿان هڪ اڇي ليڪ سان گڏ مٿي تي ننڍڙي چوٽي ٿيندي آهي. هن جي سڃاڻپ چهڪدار ٻولي آهي. هي زمين تان اڏرڻ وقت پنهنجي مخصوص انداز واري ٻولي ڪندو آهي. هي ٻين پکين وانگر ٻج، اَن ۽ جيت کائيندو آهي. زمين تي مضبوطآکيرو ٺاهيندو آهي. هن جي رهائش جا هنڌ، ميدان ۽ چراگاھ آهن.
گيلري
سنواريوڳاڙھ - کنڀو چنڊول
سنواريو
چنڊول | |
---|---|
سائنسي درجا بندي | |
Unrecognized taxon (fix): | Mirafra |
جنس: | Template:Taxonomy/Mirafra{. erythroptera |
حياتياتي نالو | |
Mirafra erythroptera Blyth, 1845 |
چنڊول (Indian Bush Lark/ Mirafra erythroptera) جھرڪيءَ جي شڪل سان ملندڙ جلندڙ هوندو آهي. جسامت ۾ 14 سينٽي ميٽر ڊگهو ٿيندو آهي. هن جي پُٺي ڦِڪي ناسي ٿئي ٿي، جنهن کي جهرڪيءَ جهڙا پر ٿيندا آهن،جن تي ڳاڙهسرا دڙڳ ٿين ٿا. هن جي پَرن ۽ ڇاتيءَ تي گهرا چٽ هوندا آهن. هن جو پيٽ وارو ڀاڱو اڇو ٿيندو آهي ۽ پَرن جي ٻاهرين ڪناري ڳاڙهي ٿيندي آهي. هن جون ٽنگون ڳاڙهسِريون، هيڊيون ٿينديون آهن.
گيلري
سنواريوڪلانڊرا چنڊول
سنواريوخودڪار ٽيڪسو باڪس معاونت |
---|
خودڪار ٽيڪسو باڪس جوڙڻ لاءِ مهرباني. There's no taxonomy template at "Template:Taxonomy/Calandrella", so the automated taxobox system doesn't know the taxonomy (درجا بندي) of Calandrella.
|
Calandrella | |
---|---|
Greater short-toed lark (Calandrella brachydactyla) | |
سائنسي درجا بندي | |
Unrecognized taxon (fix): | Calandrella |
قسم جنس | |
Alauda brachydactyla Leisler, 1814 | |
Species | |
see text | |
هم معنيٰ | |
|
هن جنس جا نر ۽ ماد هڪجهڙا ٿيندا آهن. چنڊول جي پُٺي گهري ناسي ٿيندي آهي، جنهن تي گهريون ليڪون ٿينديون آهن. هن جي ڳچيءَ ۽ پيٽ جو رنگ اڇو ٿئي ٿو. ڇاتيءَ جي ٻنهي پاسن کان ڪارا نشان هوندا اٿس. ان کان سواءِ اکين جي مٿان ڀرن وانگر اڇي ليڪ ٿيندي آهي.
گيلري
سنواريو
طوطي چنڊول
سنواريو
چنڊول | |
---|---|
سائنسي درجا بندي | |
Unrecognized taxon (fix): | Eremopterix |
جنس: | Template:Taxonomy/Eremopterix{. nigriceps |
حياتياتي نالو | |
Eremopterix nigriceps (Gould, 1839) | |
Subspecies | |
See text |
هي پکي بہ چنڊول جي خاندان مان آهي. هن کي ڪاري مٿي وارو چنڊول بہ چوندا آهن. هن جي جسامت 13 سينٽي ميٽرن جو ٿئي ٿو. هن جي پٺيِءَ جو رنگ ريتيءَ جھڙو ناسي، ڳچيءَ، پيٽ ۽ مٿي جو رنگ ڪارو، پيشاني، ڳل ۽ ڪنن وارو حصو اڇو ٿئي ٿو. هن جي نر ۽ مادي مختلف رنگن جا ٿين ٿا. مادي ميرانجهڙِي چوٽيءَ واري ٿئي، جيڪا رنگ ۾ جهرڪيءَ جهڙي هوندي آهي. طوطي نما چنڊول جي چهنب ننڍي ۽ ٿلهي ٿئي ٿي. هي سڪل ڍورين ۽ نئين جي ڪنڌين تي رهندو آهي.
رهائش
سنواريوچنڊول (ڳائيندڙ) يوريشائي چنڊول سريلي آواز جي ڪري مشهور آهي. هن کي انگريزيءَ ۾ Skylark چوندا آهن. هي کليل فصل وارين زمينن ۾ گهڻائيءَ ۾ ملي ٿو. سندس ٿاڪ گهڻو ڪري يورپ ۽ ايشيا ۾ آهن. هي سردين ۾ اترين پاسن کان هجرت ڪري آفريڪا ۽ ڏکڻ ايشيا ڏانهن هليا وڃن ٿا.چنڊول پنهنجا گهر ميدانن ۾ ٺاهين ٿا.
نسل جي واڌ ويجھ
سنواريوچنڊول 4 کان 3 آنا ڏين ٿا ۽ هڪ کان ٻہ ٻچا پيدا ڪن ٿا. 11 کان 16 ڏينهن آرو ڪندو آهي.
طب
سنواريواثر: گرم خشڪ، نقصان: گرم مزاجن کي، ميل: ڪاسني، وزن: ٻہ عدد.
سڃاڻپ: هي پکي رنگا رنگي سهڻو، ڪڪڙ جي چوٽيءَ وانگر چوٽيدار ڳيري جي قد جو ٿئي ٿو.
خاصيت: هن جو گوشت ڪاڙهي، شوربو ڪري پياربو تہ فالـج، لقوي، مثاني ۽ گردي جي پٿري، پاسي ۽ سيني جي سور لاءِ مفيد آهي، ٽوري کي نرم ڪري ڪڍندو. پتو ۽ رت اُن جو ملائي ليپ ڪجي تہ آلت جي تقويت ۽ لذت النسا جي لاءِ مجرب.[4]
حوالا
سنواريو- ↑ BirdLife International. "Alauda arvensis ". IUCN Red List of Threatened Species. International Union for Conservation of Nature. حاصل ڪيل 15 July 2018.
- ↑ بقرة
- ↑ بقرة
- ↑ ڪتاب فرھنگ جعفري؛ ليکڪ: حڪيم محمد جعفر؛ ايڊيشن: 2007ع، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ، ڄامشورو، سنڌ.