وڪيپيڊيا

يورينس

يورينس URANUS (سنڌي:وار وڻي گِرَهَ، ھرشل، يؤرينس) جديد زماني جو دريافت ٿيندڙ ھي پھريون گرھ آھي. ان کان پھرين قديم اسٽرونومرز رڳو مرڪري، زھرہ ، مريخ ، مشتري ۽ زحل تي ڳالھائيندا ھئا ۽ انھن تي ريسرچ ڪندا ھئا .

يورينس ⛢

Pictured as a featureless disc by Voyager 2 in 1986
دريافت
دريافت ڪيو William Herschel
دريافت ٿيڻ جي تاريخ چُڪَ:ناقابلِڪار وقت.
نالي جي وضاحت
اچار Listeni/ˈjʊərənəs/ or Listeni/j[unsupported input]eɪnəs/[1][2]
نالي جون صفتون Uranian
مدار جون وصفون [7][lower-alpha 1]
تاريخي زمانو (فلڪيات) Epoch J2000
ايفي ھيلن 20.11 AU
(3,008 Gm)
پيري ھيلن 18.33 AU
(2,742 Gm)
اڌ وڏو محور 19.2184 AU
(2,875.04 Gm)
مدار جي بي قائدگي 0.046381
سائنوڊڪ مدو 369.66 days[5]
مدار جي سراسري رفتار 6.80 km/s[5]
سراسري ۾ غلطي 142.238600 °
مدار ۾ لاٿ 0.773 ° to ecliptic
6.48° to Sun's equator
1.02° to invariable plane[6]
بلندي يا چڙھائي 74.006 °
96.998857 °
جملي قدرتي سيٽلائيٽ 27
طبعي وصفون
نيم قطر جي سراسري 25,362±7 km[8][lower-alpha 2]
استوائي نيم قطر 25,559±4 km
4.007 Earths[8][lower-alpha 2]
جاگرافيائي قطب جو نيم قطر 24,973±20 km
3.929 Earths[8][lower-alpha 2]
ھمواريت 0.0229±0.0008[lower-alpha 3]
قطر 159,354.1 km[3]
سطح جي ائوري
(Surface aurie)		 8.1156×109 km2[3][lower-alpha 2]
15.91 Earths
مقدار 6.833×1013 km3[5][lower-alpha 2]
63.086 Earths
وزن 8.6810±0.0013×1025 kg
14.536 Earths[9]
GM=5,793,939±13 km3/s2
گھاٽائي 1.27 g/cm3[5][lower-alpha 4]
سطحي ڪشش ثقل 8.69 m/s2[5][lower-alpha 2]
0.886 g
0.23[10] (estimate)
21.3 km/s[5][lower-alpha 2]
  1. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OED
  2. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named BBCOUP
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named nasafact
  4. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CSeligman
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named fact
  6. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named meanplane
  7. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named VSOP87
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007
  9. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Jacobson Campbell et al. 1992
  10. ↑ de Pater, Imke; Lissauer, Jack J. (2015). Planetary Sciences (2nd updated ed.). New York: Cambridge University Press. p. 250. ISBN 978-0521853712. https://books.google.com/books?id=stFpBgAAQBAJ&pg=PA250. 
  11. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Pearl_et_al_Uranus
  12. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Mallama_et_al
  13. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Podolak Weizman et al. 1995
  14. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Lunine 1993
  15. ↑ 15.0 15.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Mallama_and_Hilton

يورينس جي کوجنا اسان جي نظام شمسي جي حدن کي اڳيان وڌائي ڇڏيو جيڪي مشتري تائين محدود ھو .

ھي گرھ 13 مارچ 1781ء ۾ سر وليئم مارشل دريافت ڪئي . ھي ٽيلي اسڪوپ ذريعي دريافت ٿيندڙ پھريون گرھ پڻ آھي . جيتوڻيڪ ھن کي پراڻي زماني ۾ ڪڏھن به گرھ نه مڃيو ويو . ڇو ته ھي گھٽ چمڪندو آھي ۽ ھن جو چڪر پڻ آھستي آھي . ڏسڻ ۾ ھي صفا ستارن وانگي نظر ايندو آھي .

شروع ۾ ھرشل به ھن کي ستارو سمجھندو رھيو . ھرشل کان علاوه به ڪئي علم نجوم جي ماھرن ھن کي ستارو سمجھندا رھيا . سويڊش علم نجوم جي ماھر Anders John Lexell ھن جي مدار تي ريسرچ ڪيائين ۽ ان کي سياري وانگي ڏٺائين . ھن ٻڌايو ته ھرشل جو دريافت ڪيل آسماني جسم درحقيقت ھڪ گرھ آھي جيڪو ٻين گرھن وانگي سج کي مدار ۾ پڻ ڦري ٿو .

ھن جو نالو King George 3 رکيو ويو پر ھي نالو قبول عام نه ڪيو ويو . ٻين گرھن وانگي ھن جو نالو به رومن ميٿالوجي جي تحت يورينس رکيو ويو . ھن کي قبول عام ڪيو ويو . جيڪو رومن ميٿالوجي ۾ زحل جو پي ۽ مشتري جو ڏاڏو آھي . رومين جو آسماني ديوتا پڻ آھي .

يورينس اسان جي نظام شمسي جو ستون گرھ ۽ وزن ۾ چوٿون وڏو گرھ آھي . ھي سج کان ٽي بلين ڪلو ميٽر پري آھي . سج جي روشني ھن تائين پڄڻ ۾ اڍائي ڪلاڪ لڳن ٿا . گھڻو پري ھئڻ ڪري سج جي روشني زمين جي مقابلي ۾ 400% سيڪڙو گھٽ پڄي ٿو .

يورينس سج جو چڪر 84 زميني سالن ۾ مڪمل ڪندو آھي . پنھنجي مدار ۾ ھي ھڪ چڪر 17 ڪلاڪ چوڏھن منٽن ۾ پورو ڪندو آھي . ھن چڪر دوران ھن تي رات ڏينھن ناھن ٿيندا . ڇو ته ھي 90 ڊگري تي جھڪيل آھي . ڪجهه وقت لاء ھن تي رات ڏينھن وارو ڦيرو ٿئي ٿو . اسان لاء ھي اڃان راز آھي ته ائين ڇو آھي .

يورينس جسم ۾ نيپچون کان ٿورو وڏو آھي . ھن جا 27 چنڊ آھن . يورينس کي چوڌاري تيرنھن کن گول دائرا زحل وانگي پڻ آھن . جيڪي پٿر ۽ برف جا ٽڪڙا آھن . اھي رنگ اسان مشتري ، زحل ، نيپچون تي پڻ ڏٺا آھن . ھن جي چنڊن جا نالا پوپ ۽ شيڪسپيئر جي ڪردارن مان ورتل آھن .

20 آگسٽ 1977 تي موڪليل وائجر 24 جنوري 1986 ۾ يورينس جي سسٽم داخل ٿيو . وائجر 2 يورينس ڏانھن موڪليل پھرين ۽ آخري اسپيس ڪرافٽ آھي .

ھن جي درجه حرارت ڪاٽو 224 ڊگري آھي . جيڪو اسان جي نظام شمسي جو سڀ کان ٿڌو گرھ آھي . ان لاء ھن کي Ice Giat برفاني پربت چئبو آھي . ھن تي ھوا جي اسپيڊ 560 ميل في ڪلاڪ تائين ھجي ٿو .

سج کان ھن جو مفاصلو زحل کان ٻيڻ آھي .

حوالا

سنواريو


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو

"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=يورينس&oldid=248665" تان ورتل