سلجھائپ صفحن جي لاءِ معاونت نظر ھيٺ مضمون the province of Mecca تي آهي. the city جي لاءِ Mecca ڏسو. ٻين استعمالن لاءِ other uses Mecca (disambiguation) ڏسو.

مڪہ صوبو يا المڪہ ریجن (انگريزي ٻولي: Makkah Region؛ عربي ٻولي: مِنْطَقَة مَكَّة) سعودي عرب جي 13 صوبن مان هڪ آهي. هي علائقو 1,53,128 چورس ڪلوميٽر (59,123 چورس ميل) تي ٽيون نمبر وڏو صوبو آهي ۽ 2017ع تائين 85,57,766 جي آبادي سان سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو صوبو آهي، جنهن مان 40,41,189 غير ملڪي شهري هئا ۽ 45,16,577 سعودي هئا.[2] اهو تاريخي حجاز علائقي ۾ واقع آهي ۽ ڳاڙهي سمنڊ تي هڪ وڌايل ساحل آهي. ان جي گاديءَ جو هنڌ مڪي جو شهر آهي، جيڪو اسلام جو مقدس ترين شهر آهي، ۽ ان جو سڀ کان وڏو شهر جده آهي، جيڪو سعودي عرب جو مکيه بندرگاهه آهي. صوبو سعودي عرب جي آبادي جو 26.29 سيڪڙو آهي[3] ۽ اسلامي مقدس شهر مڪي جي نالي پٺيان رکيو ويو آهي. انھن جي اتر ۾ مدينہ صوبو ۽ ڏکڻ ۾ عسير صوبو آھي.

مڪہ صوبو
منطقة مكة
صوبو
Makkah Province
Clockwise from top to bottom: The Great Mosque of Mecca, The Jeddah Flagpole, Ta'if, Mecca and Jeddah seen from the ISS at night and the Bab Makkah in Jeddah
Map of Saudi Arabia with the Mecca Region highlighted in red
Map of Saudi Arabia with the Mecca Region
highlighted in red
جاگرافي بيهڪ: 21°30′N 41°0′E / 21.500°N 41.000°E / 21.500; 41.000
ملڪ  سعودي عرب
گاديء جو ھند مڪہ شھر
سب کان ودو شھر Jeddah
گورنریت
حڪومت
 • گورنر خالد بن فیصل السعود
 • نائب گورنر بندر بن سلطان بن عبدالعزیز
پکيڙ
 • ڪل 153,148 ڪ.م2 (59,131 ميل2)
آبادي (2022 census)
 • ڪل 7,769,994

تاريخي طور تي هي علائقو قريش، بنو ڪنانه ۽ ثقيف سميت ٻين قبيلن سان آباد هو. حجاز جي علائقي جو حصو، صوبي ٿوري عرصي ۾ ڪيترن ئي اسلامي دائرن جي وچ ۾ طاقت جي ڪيترن ئي تبادلن کي ڏٺو آهي. صوبو ان جي اهميت حاصل ڪري ٿو ڇاڪاڻ ته ان ۾ مڪي جو شهر، نبي ڪريم ﷺ جي ولادت جو هنڌ ۽ ٻيا ڪيترائي تاريخي اسلامي ماڳ آهن، جهڙوڪ حديبيه جو ڳوٺ، جتي چيو وڃي ٿو ته حديبيه جو معاهدو ٿيو هو. تازو ئي، صوبو عثماني سلطنت ۽ سعودي عرب جي بادشاهت ۾ تيل جي بوم کانپوءِ جديد بڻايو ويو.

سڀ کان وڌيڪ آبادي ٽن شهرن ۾ آهي: جده، مڪي ۽ طائف. جده صوبي جو سڀ کان وڏو شهر آهي ۽ سعودي عرب جو ٻيو نمبر وڏو شهر آهي جنهن جي اندازي مطابق آبادي 28,67,446 آهي 2020 تائين.[4] مڪو صوبي جو ٻيو نمبر وڏو شهر آهي ۽ 13,23,624 تي بادشاهت جو ٽيون نمبر وڏو شهر آهي. [5] طائف جي شهر کان پوءِ ٽئين نمبر تي رابغ، شفا، ترباہ ۽ جموم هن علائقي جا ٻيا آبادي وارا شهر آهن.[6] هن علائقي ۾ هر سال عمري ۽ حج جي سعادت حاصل ڪرڻ وارا مسلمان اچن ٿا ۽ حج دوران ان جي آبادي 20 لک تائين وڌي وڃي ٿي. اهو تقريباً 700 ڪلوميٽر (430 ميل) سامونڊي ڪناري تي ڳاڙهي سمنڊ تي آهي ۽ رابغ ۾ آئل ريفائنريز، بندرگاهه ۽ جده ۾ تيل برآمد ڪرڻ جون سهولتون، ڪنگ عبدالله يونيورسٽي آف سائنس اينڊ ٽيڪنالاجي ۽ ڪنگ عبدالله اڪنامڪ سٽي آهن. صوبو حرمين هاءِ اسپيڊ ريلوي لائين جو حصو پڻ رکي ٿو، جيڪا سعودي عرب جي پهرين ۽ واحد تيز رفتار ريلوي لائين آهي.[7]

صوبي کي 11 گورنریٹ ۾ ورهايو ويو آهي، جن مان 5 کي ڪيٽيگري A ۽ باقي ڪيٽيگري B ۾ ورهايو ويو آهي، جنهن ۾ مڪي صوبي جو انتظامي هيڊ ڪوارٽر ۽ گاديءَ جو هنڌ آهي. اهو هڪ امير طرفان سنڀاليو ويندو آهي، جنهن کي عربي مان گورنر طور ترجمو ڪيو ويندو آهي، جيڪو ڊپٽي گورنر جي مدد ڪندو آهي، ٻنهي کي سعودي عرب جي بادشاهه طرفان مقرر ڪيو ويندو آهي. موجوده امير خالد بن فيصل آل سعود آهي، جيڪو 2015 کان ٻئين مدت لاءِ عهدو سنڀالي چڪو آهي.[8]

  1. "Estimating Saudi Arabia's Regional GDP Using Satellite Nighttime Light Images" (PDF), www.kapsarc.org 
  2. "Population Characteristics surveys" (PDF). General Authority for Statistics (Saudi Arabia). حاصل ڪيل January 7, 2019. 
  3. "Population Characteristics surveys" (PDF). General Authority for Statistics (Saudi Arabia). حاصل ڪيل January 7, 2019. 
  4. "Population of Cities in Saudi Arabia (2022)". worldpopulationreview.com. حاصل ڪيل 2020-04-14. 
  5. "Population of Cities in Saudi Arabia (2022)". worldpopulationreview.com. حاصل ڪيل 2020-04-14. 
  6. "Population of Cities in Saudi Arabia (2022)". worldpopulationreview.com. حاصل ڪيل 2020-04-14. 
  7. 2011-10-26T13:19:00+01:00. "Spanish consortium wins Haramain High Speed Rail contract". Railway Gazette International. حاصل ڪيل 2020-08-01. 
  8. "Emirate of Makkah Province". Ministry of Interior.