غلام حسين راھي گبول
تعارف
راهي گبول پهرين ڊسمبر 1952ع تي بستي گبول، موضع شبير آباد ڀونگ شريف، تعلقي صادق آباد ۾ حاجي ساون خان گبول جي گهر ۾ جنم ورتو. هن ابتدائي تعليم ڀونگ شريف مان حاصل ڪئي. مئٽرڪ صادق آباد هاءِ اسڪول مان 1968ع ۾، 1971ع ۾ ايف. اي ۽ 1974ع ۾ گورنمينٽ خواجه فريد ڪاليج رحيم يار خان مان بيچلر آف آرٽس جي ڊگري حاصل ڪئي. هن کي شاگردي واري دور کان ئي اردو شاعريءَ سان دلچسپي رهي آهي. ان بعد هن سرائڪي نثر، افسانه نگاري ۽ ناول نگاريءَ ۾ به پنهنجو نالو پيدا ڪيو.
سرائيڪي ادبي خدمتون
ھو چند مخلص سرائيڪي اديبن مان هڪ هيو. مذهبي هم آهنگي جي ڪري هن جو تعلق انجمن طالبان اسلام سان به رهيو. تعليم پوري ڪرڻ کان پوءِ روزگار لاءِ اسلام آباد لڏي ويو، پر جلد ئي استعيفيٰ ڏئي ڪرڀونگ شريف موٽي آيو. اردو ۽ سرائيڪي ۾ مفت تعليم ڏيارڻ لاءِ گبول سرائيڪي تعليمي ادارو جي نالي سان هڪ ادارو قائم ڪيائين ۽ ساڳئي وقت سرائيڪي ادب جي خدمت لاءِ 1990ع کان 2000ع تائين ڊيرا شمس ۽ ڀونگ شريف ۾ سانول سرائيڪي ادبي سوسائٽي قائم ڪيائين. جنرل سيڪريٽري طور ڪم ڪرڻ. ان کان علاوه خواجه فريد سرائيڪي ادبي سنگت صادق آباد جو چيف آرگنائيزر ۽ سرائيڪي قومي موومينٽ جي پليٽ فارم تان سرائيڪي عوام جي حقن لاءِ آواز اٿاريندو رهيو.
تصنيف
هن سرائيڪي ادب جي مختلف صنفن ۽ خاص ڪري نثر، افسانه، ناول، طنز و مزاح، خاڪا، لسانيات ۽ ٻارن جي ادب لاءِ اوهان بي مثال خدمتون سرانجام ڏنيون آهن. ان سلسلي ۾ افسانن تي مشتمل ڪتاب.
جگر ڦاٽڻ ","
نظر وجهو
ناول ۾
هني مون تي هلڻ
، ڪنڊ "۽ تازو"
سجن دشمن ”۽“
پرديس نه ونگ“ سامهون آيو آهي.
طنز ۽ مزاح جي حوالي سان.
مٺو تير“ ۽
مذاق جي بنياد تي "کليل پر سچ"، "
اڌ ڪٽيل
مشڪل ","
”شڪرگذاري“ سميت ٻيا به ڪتاب ڇپيل آهن. هن ”پهريون“، ”ٻيو“، ”ٽيون“، ”چوٿون“ ۽ ”پنجون“ ڪلاسن لاءِ درسي ڪتاب لکيا، جن سرائيڪي ميڊيم جي ترقيءَ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. تنهنجي اڻ ڇپيل ڪتابن ۾“
- اِرکھر( طنز و مزاح)‘‘ ۽ ’’
سرائيڪي شهيد (افسانه). سرائيڪي رسالن کان علاوه روزانه جھوڪ ملتان ۽ ماهوار پگوا ڪراچي ۾ به اوهان جون لکڻيون شايع ٿينديون رهيون آهن.
عزت
سندس سرائيڪي ادبي خدمتن جي اعتراف ۾ کيس سانول ادبي سنگت ميانوالي اوارڊ، مولوي لطف علي اوارڊ، ممتاز حيدر ۽ حفت روزا ڪُڪ سميت ٻين ايوارڊن سان نوازيو ويو. هن وقت سرائڪي ادبي خدمتن سان گڏ سرائڪي صحافت جي واڌاري لاءِ صادق آباد مان ”گمان سچار“ جو ايڊيٽر به ڪم ڪري رهيو آهي.
نامور ليکڪ ۽ نقاد ڊاڪٽر اسلم عزيز دراني اوهان جي لکڻين تي تحقيق ڪندي لکي ٿو ته:
راهي گبول تمام هوشيار ۽ سخي طبيعت جو مالڪ آهي. هو پنهنجي سرائيڪي وسيب ۾ ٿيندڙ ناانصافين تي احتجاج ڪن ٿا پر خاموش آواز ۾ ڇو ته اها سندن فطرت جي خاصيت آهي. يقيناً اهي اسان کي انقلابي رستي تي هلائن ٿا پر پنهنجي طريقي سان. مان ذاتي طور تي سندس ڪوششن کي خراج تحسين پيش ڪريان ٿو ته جيئن هو روزگار، سماجي ۽ ادبي خدمتون سرانجام ڏئي رهيو آهي“.
گبول قبيلي لاءِ خدمتون
غلام حسين راهي گبول سرائيڪي ادب ۾ هڪ قابل احترام نالو هجڻ باوجود پنهنجي قبيلي جي تاريخ ۽ روشن خياليءَ سان تمام گهڻي دلچسپي رکي ٿو. ان سلسلي ۾ سندن تحقيق ۽ معلومات مستند آهي. مسلسل جدوجھد ۽ محنت سان گبول قبيلي جي قديم تاريخ روشن ٿي. ڪتاب جي حوالي سان به ساڻس صلاح مشورا ۽ خط و ڪتابت ٿيندي رهي. هو آل پاڪستان گبول بلوچ ويلفيئر ايسوسيئيشن پگوا جو باني ميمبر آهي. هن گبول جي ٻين اڳواڻن سان گڏ ٽيم ڪئي، جن ۾ سردار اجمل خان گبول، شملا خان گبول، محمد يوسف خان گبول، احمد شريف خان گبول، نذير احمد خان گبول، حق نواز خان گبول، عبدالعزيز خان گبول، علي گل عاجز گبول شامل آهن. فهرست، تنظيم کي فعال ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. بلاشڪ اهي گبول قبيلي جو وڏو اثاثو آهن.
هني مون تي هل
ڻ، ڪنڊ "۽ تازو" سجن دشمن ”۽“ پرديس نه ونگ“ سامهون آيو آهي. طنز ۽ مزاح جي حوالي سان.
مٺو تير“ ۽ مذاق جي بنياد تي "کليل پر سچ"، " اڌ ڪٽيل مشڪل ","