طبيعي مقدار (Physical Quantity) يا صرف مقدار (Quantity) هڪ مادي يا نظام جي خصوصيت آهي جنهن کي ماپ ذريعي مقدار ڪري سگهجي ٿو. هڪ طبيعي مقدار کي هڪ قدر جي طور تي ظاهر ڪري سگهجي ٿو، جيڪو عددي قدر جو الجبرائي ضرب ۽ ماپ جو هڪ يونٽ آهي. مثال طور، طبیعي مقدار، ماس یا ڪمیت، علامت m، m = n kg طور مقدار ڪري سگھجي ٿو، جتي n عددي قدر آھي ۽ kg يونٽ جي علامت (ڪلوگرام لاءِ) آھي. مقدار جيڪي ویڪٽر آهن، انهن عددي قدر ۽ يونٽ کان علاوه کي خلا ۾ سمت يا رخ بہ رکن تیو.

ایمپئر ميٽر (Ammeter)

علامتون ۽ نالا

سنواريو

اسڪیلر

سنواريو

هڪ اسڪيلر هڪ طبیعي مقدار آهي جنهن جي شدت (magnitude) آهي پر سمت (direction) ناهي. طبیعي مقدار لاءِ علامتون عام طور تي هڪ واحد لاطيني يا يوناني اکر ۽ اٽالڪ قسم ۾ ڇپيل، چونڊيا ويندا آهن.

ویڪٽر طبیعي مقدارون آهن جيڪا شدت ۽ سمت ٻنهي رکن تیون ۽ جن جا افعال ویڪٽر۔اسپيس جي محورن جي تابعداري ڪن ٿا. فزيڪل مقدار، جيڪي ویڪٽر آهن، لاءِ علامتون بولڊ قسم ۾، هيٺ يا مٿي ڏنل تير سان ھوندی آھن. مثال طور، جيڪڏهن u ڪنهن ذرڙي جي رفتار آهي، ته پوءِ ان جي رفتار لاءِ سڌيون نشانيون u آهن.

طول و عرض، يونٽ ۽ قسم

سنواريو

طول و عرض

سنواريو

فزيڪل مقدار جي طول و عرض جو تصور 1822ع ۾ جوزف فوئرئر متعارف ڪرايو. ڪنوينشن موجب، طبیعي مقدار کي بنيادي مقدار جي بنياد تي ٺهيل هڪ طول و عرض سسٽم ۾ منظم ڪيو ويو آهي، جن مان هر هڪ کي پنهنجي پنهنجي طول و عرض طور سمجهيو ويندو آهي.

اتي اڪثر ڪري، عام طور تي سائنسي مقصدن ۾ استعمال لاء، انهن جي استعمال ۾ آساني ۽ بين الاقوامي واقفيت جي ڪري، SI يونٽ جي چونڊ هوندي آهي. مثال طور، ماس یا ڪميت جي مقدار کي علامت m جي ذريعي ظاھر ڪري سگھجي ٿو ۽ يونٽ ڪلوگرام (kg)، پائونڊ (lb) يا ڊالٽن (Da) ۾ بيان ڪري سگھجي ٿو.

مقدار جي برابر هجڻ لاءِ ضروري طور تي هڪجهڙائي ڪافي نه آهي؛ مثال طور، ڪائنيميٽڪ وسڪوسٽي ۽ حرارتي تفاوت ٻنهي جي طول و عرض، چورس ڊگھائي في يونٽ وقت (m2/s) آهي. ساڳئي قسم جا مقدار انهن جي طول و عرض ۽ يونٽن کان ٻاهر اضافي مشترڪات حصيداري ڪن ٿا انهن جي مقابلي جي اجازت ڏين ٿا؛ مثال طور، نه سڀئي طول و عرض جي مقدار ساڳي قسم جا آهن.

بنيادي ۽ نڪتل مقدارون

سنواريو

پڻ ڏسو

سنواريو
  • طبيعي مقدارن جي فهرست
  • فوٽوميٽرڪ مقدارن جي فهرست
  • ریڊیوميٽرڪ مقدارن جي فهرست
  • سائنس جو فلسفو

خارجي لنڪس

سنواريو
Computer implementations