زيرو

انگريزي ٻوليءَ ۾ جيڪو زيرو (Zero) يا 0 آھي، اھو عربي لفظ صفر جي شڪل آھي. عربي لفظ صفر وري سنسڪرت ٻول ”شنيہ“ جي جديد شڪل بيھي ٿي، پر ياد رھي ته سنسڪرت وارو ٻول ”شنيہ“ ڌاتو ٻول ناھي، پر سنڌي ٻول ”سُڃ“ (Sunjn)يعني ڪجھ نہ، خالي وغيرہ مان نڪتل آھي.

ان حوالي سان، اسڪاٽلينڊ ڄائو جڳ مشھور مؤرخ مسٽر وليم ڊيلريمپل (William Dalrymple) چئي ٿو تہ انگي ٻولَ، ڪيئن سنڌ مان عربن وٽ ۽ پوءِ اُتان يورپ آيا.

اڄ سائنسي دنیا جيتري به ترقي ڪئي آهي, ان جو بنیاد ریاضي آهي۔ ریاضي جا موجد سنڌي هي۔ هڪ سنڌي ریاضیدان برهما گپتا هڪ ڪتاب لکيو هو, جنهن جو نالو هو برھما شپتا سڌانتا ٿا یعني ڪائنات جي ابتدا۔

ان ڪتاب کي الخوارزميء عربي ۾ ترجمو ڪيو ۽ انجو نالو رکيو "السند هند" جيڪو بعد ۾ لاطیني ۾ ترجمو ٿيو ۽ پوء دنیا جي باقي ٻولين ۾۔ دنیا انئي ڪتاب تان ٻڙي (0) حاصل ڪئي۔ </ref> ڪتاب: تاریخ گم گشتہ (Lost History) - ص - 38, ليکڪ: مائیڪل هیملٽن مورگن<ref> https://en.wikipedia.org/wiki/0

اتھاسڪار چون ٿا ته دنيا کي انگي حساب سنڌين ڏنو Zero دنيا کي سنڌين ڏنو. پراچين ڀارت ۾ گَڻِت (رياضي) جو جيڪو به ساھت رچيو ويو هو، اھو سنسڪرت ۾ ئي رچيو ويو هو. برھم گپت جو گڻت جو ديوِ ھو ،ان پنهنجو جڳ پِريَ پُستڪ ब्राह्मस्फुटसिद्धान्तः (ڪتاب) سنسڪرت ۾ لکيو هو، جيڪو چئن ڀاڱن (جلدن) ۾ لڳ ڀڳ اڍائي ھزار پيجن تي ٻڌل آهي.