دين محمد وفائي
مولانا دين محمد وفائي (پيدائش: 4 اپريل، 1894ع - وفات: 10 اپريل، 1950ع) سنڌ سان تعلق رکندڙ پاڪستان جا ممتاز سياستدان، عالم دين، سوانح نگار، صحافي، تذڪره نويس، اديب ۽ خلافت تحريڪ جا سرگرم ڪارڪن ھيا. پاڻ صحافت جي ذريعي انگريز سامراج کان آزادي جي لاءِ ھندستان جي مسلمانن جي ذهن سازي جو ڪردار ادا ڪيائون ۽ مسلمان تشخص کي برقرار رکڻ تي زور ڏنائون.
| دين محمد وفائي | |
|---|---|
| پيدائش | اپريل 04 1894ع ڳڙھي ياسين، سکر، ھاڻوڪو پاڪستان |
| وفات | اپريل 10 1950ع سکر، پاڪستان |
| قلمي نالو | وفائي |
| ڌنڌو | سياست دان، صحافي، اديب، تذڪره نويس، عالم دين |
| ٻولي | اردو، سنڌي |
| شهريت |  پاڪستان |
| صنف | سياسيات، صحافت، سوانح نگاري |
| ادبي تحريڪ | خلافت تحريڪ |
| مُکيه ڪم | تذڪره مشاهير سنڌ تاريخ محمد مصطفيٰ لطفِ لطيف |
زندگيءَ جو احوال
سنواريودين محمد وفائي 4 اپريل، 1894ع تي سنڌ ۾ سکر ضلعي (ھاڻوڪو شڪارپور) تعلقي ڳڙھي ياسين جي ڳوٺ نبي آباد، ھاڻوڪي پاڪستان ۾ پيدا ٿيا.[1][2] سندن جي والد جو نالو خليفو گل محمد ڀٽي ھو.[3]. فارسي ۽ عربي جي تعليم حاصل ڪرڻ کان بعد سنڌ مدرسة الاسلام ڪراچي ۾ بطور معلم لاڳاپجي ويا.[1]
صحافت
سنواريوڪراچي ۾ مستقل رھائش اختيار ڪرڻ کان بعد پاڻ صحافت جي طرف ڀرپور توجھ ڏنائون ۽ الوحيد ۽ الحزب سان لاڳاپيل رهيا. 1936ع ۾ سنڌ جي بمبئي کان عليحدگي جي وقت پاڻ الوحيد جو سنڌ آزاد نمبر شايع ڪيائون جيڪو سنڌ صوبي جي تاريخ ۽ ثقافت تي ھڪ دستاويز جي حيثيت رکي ٿو.[1]پاڻ الوحيد اخبار جو ايڊيٽر ۽ توحيد جو مدير پڻ رھيو. مھراڻ رسالي جو معاون رھيو. پاڻ 1919 کان 1946 تائين الوحيد جي معرفت قوم ۽ وطن جي خدمت ڪندو رهيو[4]
سياست
سنواريودين محمد وفائي خلافت تحريڪ سان واڳيل رهيا.[5] ھو سنڌ جي بمبئي کان عليحدگي جي تحريڪ ۽ تحريڪ پاڪستان جا بہ سرگرم ڪارڪن ھيا.پاڻ مولانا عبيدالله سنڌي جو فڪري ترجمان رھيو ۽ شاھ ولي الله جي فلسفي جي مطالعي م وقت گذاريائين[6]
تصنيفون
سنواريودين محمد وفائي 22 ڪتاب تحرير ڪيا جن ۾ ٽن جلدوں ۾ شايع ٿيندڙ تذڪره مشاهير سنڌ وڏي علمي شان رکي ٿو.[1] ان کان علاوه سندن جون ٻيون تصنيفون ھي آھن:
- تاريخ محمد مصطفيٰ
- فاروق اعظم
- صديق اڪبر
- سيرت عثمان
- حيدرِ ڪرار
- خاتونِ جنت
- قرآني صداقت
- هندو ڌرم ۽ قرباني
- اظهار الڪرامت
- لطفِ لطيف
- شاه جي رسالي جو مطالعو
- مقصد زندگي
- راحت الروح تذڪره مخدوم نوح هالائي
مھراڻ رسالي جي ايڊيٽوريل بورڊ جو رڪن ھيو ۽ ھن پنھنجو مشھور ڪتاب لطف الطيف مھراڻ پبلشنگ هائوس مان شايع ڪرايو
وفات
سنواريو10 اپريل، 1950ع تي پاڪستان جو نامور عالم دين، صحافي ۽ خلافت تحريڪ جو ڪارڪن مولانا دين محمد وفائي سکر، پاڪستان ۾ وفات ڪري ويو.[1][2][5]وفات وقت سندس عمر 60 سال ھئي..[7]
حوالا
سنواريو- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 ص 50، پاڪستان ڪرونيڪل، عقيل عباس جعفري، ورثه / فضلي سنز، ڪراچي، 2010ع
- ↑ 2.0 2.1 دين محمد وفائي، سوانح و تصانيف ويب، پاڪستان
- ↑ تاريخ سکر، رحيمداد خان مولائي شيدائي، سنڌي ادبي بورڊ،جامشورو، 2005ع، ص 289
- ↑ {ڪتاب:ويا سي وينجهار؛ ليکڪ: غلام محمد گرامي؛ پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ، ڄامشورو؛ ڇاپو ٻيون جون 1995 }
- ↑ 5.0 5.1 مين آف هسٽري، ڊان نيوز، ڪراچي، 11 اپريل 2010ع
- ↑ {ڪتاب:ويا سي وينجهار؛ ليکڪ: غلام محمد گرامي؛ پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ، ڄامشورو؛ ڇاپو ٻيون جون 1995 }
- ↑ {ڪتاب:ويا سي وينجهار؛ ليکڪ: غلام محمد گرامي؛ پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ، ڄامشورو؛ ڇاپو ٻيون جون 1995 }