جست هڪ قسم جو ڌاتو آهي، جيڪو سفيد رنگ جو هوندو آهي ۽ قلعي کان ٿورو دير سان پگھرندو آهي. هيءُ هڪ عنصر (Element) آهي، پر خالص حالت ۾ نه ملندو آهي. هي سلفائيڊ آف زنڪ جي صورت ۾ ملي ٿو، انهيءَ ڪري سلفائيڊ آف زنڪ مان جست ٺاهڻ جا ڪارخانا موجود آهن. قديم زماني مٿئين مرڪب کي ٽامي سان ملائي پتل جا ٿانوَ ٺاهبا هئا.

جست جون حالتون

تاريخ سنواريو

پهريون دفعو حـڪـيـم بارڪـل سوس سوئٽزرلينڊ جي رهاڪو 1541ع ۾ هن کي خالص حالت ۾ ظاهر ڪيو. جست جي استعمال ســان ڪـيــڊمـم شيهي ۽ پاري جو زهر ختم ٿي وڃي ٿو. سنڌ ۾ جست جي ٿانون جو استعمــال اڃــا رائج آهي، جست جي کوٽ سبب ريٽينا (اک جي بناوٽ جو هڪ حصو) جي گهرڙن ۾ ڀڃ ٽوڙ شروع ٿي ويندي آهي. ٻارن کي دست هجن ته ان لاءِ جست ڪم آڻبو آهي. جست کي عربي ۾ شبه، فارسيءَ ۾ جسر، سنسڪرت ۾ شر، بنگاليءَ ۾ دست، انگريزيءَ ۾ Zinc ۽ لاطينيءَ ۾ Zinc Metalicum چيو وڃي ٿو. هن جو مزاج گرم ۽ خشڪ آهي. سنڌ ۾ آڳاٽي وقت ۾ ٺڪر جي ٿانوَن کانسواءِ جست جا ٿانوَ به استعمال ڪيا ويندا هئا، جن ۾ گلاس، ٿالهيون، وٽيون وغيره شامل آهن.[1]

حوالا سنواريو

  1. ڪتاب: انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا، جلد ٽيون، ڇپيندڙ: سنڌي لئنگئيج اٿارٽي (ISBN: 978-969-9098-40-6) سال: 2011