ايني بيسنت: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
نئون صفحو: مشهور ٿياسافسٽ خاتون -ايني بيسنت-، -آڪٽوبر- 1847ع ڌاري لنڊن (انگلينڊ) ۾ ڄائي. سندس پيءُ جو نالو ”پيچ... |
Indus Asia (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي |
||
سِٽَ 1:
{{مبسس4}}
مشهور ٿياسافسٽ خاتون -ايني بيسنت-، -آڪٽوبر- 1847ع ڌاري لنڊن (انگلينڊ) ۾ ڄائي. سندس پيءُ جو نالو ”پيچ وُڊ“ ۽ ماءُ جو نالو ”ايميلي“ هو. 1867ع ۾ هڪ ڪرسچن -پادري- ”فرئنڪ بيسنت“ سان ويهن ورهين جي ڄمار ۾ سندس شادي ٿي، جنهن مان کيس ٻه پٽ ٿيا، پر ذهني هم آهنگي نه ٿيڻ سبب ڇهن سالن جي عرصي ۾ ٻئي هڪ ٻئي کان ڌار ٿي ويا. -پادري- ڪٽر خيال هو ۽ -ايني بيسنت- آزاد خيال هئي. -ايني بيسنت- انگلينڊ، فرانس ۽ جرمنيءَ ۾ -تعليم- حاصل ڪئي. هن مڙس کان ڌار ٿيڻ کان پوءِ ٻارن جي تربيت لاءِ مزدوري ڪري وقت گذاريو ۽ ايئن کيس مزدور طبقي جي مشڪلاتن جو احساس ٿيو. 1874ع ڌاري هن جي انگلينڊ جي نامور اڳواڻ ۽ -پارليامينٽ- جي ميمبر چارلس براڊلا سان ملاقات ٿي ۽ هوءَ سندس -اخبار- ”نيشنل رفارمر“ جي ڪيترو وقت اسسٽنٽ -ايڊيٽر- به ٿي رهي. هن ساڻس گڏجي ٽريڊ يونين سرگرمين ۾ حصو ورتو. مسٽر براڊلا ۽ -ايني بيسنت- مظلومن جا حامي هئا، -ان- ڪري اقتدار جا ڌڻي سندن قلم ۽ تقريرن کان ڪؤ کائيندا هئا. -ان- ئي زماني ۾ هنن ٻنهي گڏجي ”-برٿ- ڪنٽرول“ (ڄم روڪ) بابت هڪ ڪتابڙو لکيو، جنهن انگلينڊ جهڙي قدامت پسند ملڪ ۾ ٻڙڌول مچائي ڇڏيو. مٿن ڪيس هليو ۽ کين هڪ سال سزا ملي، پر بعد ۾ اپيل تي آزاد ٿيا. -ايني بيسنت- بنيادي طرح سوشلسٽ خيال هئي، جڏهن ته مسٽر براڊلا سوشلزم کي شخصي آزاديءَ لاءِ ڇيهي ڪار سمجهيو ٿي، -ان- ڪري سندن اختلاف ٿي پيا. -ايني بيسنت- سوشل خيال ”فيبن سوسائٽي“ ۾ 14 سال ڪم ڪيو ۽ سوشلزم جي حمايت ۾ ڪيترا رسالا ڪڍيا، هن ئي پارٽيءَ اڳتي هلي ”ليبر پارٽيءَ“ کي -جنم- ڏنو. ▼
==جنم==
مشهور ٿياسافسٽ ايني بيسنت (Annie Besant) آڪٽوبر 1847ع ڌاري لنڊن (انگلينڊ) ۾ ڄائي. سندس پيءُ جو نالو ”پيچ وُڊ“ ۽ ماءُ جو نالو ”ايميلي“ هو.
==سوانح==
▲
ايني بيسنت 2 مئي 1889ع تي مئڊم بلئوٽسڪيءَ جي ”ٿياسافيڪل سوسائٽيءَ“ جي ميمبر رهي. سوسائٽيءَ جي خواهش تي 16 نومبر 1893ع تي ٽيو ٽيڪورن (مدراس) ۽ -ان- کانپوءِ 15 مارچ 1894ع تي ممبئيءَ پهچي هندستان ۾ ٿياسافيڪل سوسائٽيءَ لاءِ ڪم شروع ڪيائين. هوءَ غير معمولي صلاحيت جي مالڪ ۽ بهترين مقرر هئي. هن ڪيترائي ڪتاب لکيا، -جواهر لعل نهرو- سندس تقريرن جو معترف هو ۽ مهاتما گانڌي سندس بي بها خدمتن جو قائل هو ۽ سڀاش چندر بوس کيس مشرق ۽ مغرب جو سنگم سمجهندو هو.
ٿياسافيڪل سوسائٽي جي صدر ڪرنل الڪاٽ جي وفات (17 فيبروري 1907ع) کان پوءِ
ايني بيسنت هفتيوار ”ڪامن ويلٿ“ سان گڏ ”مدراس اسٽينڊرڊ“ کي خريد ڪري -ان- جو نالو بدلائي روزاني -اخبار- ”نيو -انڊيا-“ -جاري- ڪئي. هن 1917ع ۾ هوم رول تحريڪ هلائي، جنهن دوران نظربندي ۾ رهي. هوءَ -انڊين نيشنل ڪانگريس- جي ميمبر پڻ رهي ۽ هندستان جي مکيه سياسي، سماجي ۽ تعليمي تحريڪن جي رهبر رهي. ▼
ايني بيسنت ٿياسافيڪل سوسائٽيءَ جي صدر هئڻ دوران سوسائٽيءَ جي پليٽ فارم -تان- ”نيشنل ايجوڪيشن موومينٽ“ شروع ڪئي، جنهن جو مقصد هندستان جي سماجي ۽ تعليمي -ترقي- هئي. -ان- تحريڪ نيشنل ايجوڪيشنل ٽرسٽ قائم ڪري تعليمي ادارا قائم ڪيا، جيئن ته سوسائٽيءَ جو هيڊ ڪوارٽر مدراس ۾ هو، -ان- ڪري هن اتي ”مدن -پالي- ڪاليج“ قائم ڪيو، جيڪو اڳتي هلي سينٽرل هندو يونيورسٽيءَ ۾ تبديل ٿيو. هن ٽرسٽ مختصر عرصي ۾ -بنارس- گرلس ڪاليج، ڪانپور هاءِ اسڪول، بانڪيپور هاءِ اسڪول، گورکپور هاءِ اسڪول، ڀاون نگر هاءِ اسڪول ۽ ٻيا 19 تعليمي ادارا قائم ڪيا. ▼
▲ايني بيسنت هفتيوار ”ڪامن ويلٿ“ سان گڏ ”مدراس اسٽينڊرڊ“ کي خريد ڪري
ايني بيسنت جو [[سنڌ]] جي تعليمي ترقيءَ ۾ نمايان ڪردار آهي. موجوده گورنمينٽ ڪاليج حيدرآباد (سنڌ نيشنل ڪاليج) جو قيام -ان- جو مثال آهي. هن ڪاليج لاءِ حيدرآباد جي دانوير شخص پرتاب راءِ سنگهه پنهنجي زمين ”ڪاري ڦڙدي“ (ڪاري موريءَ) ڀرسان ڏني ۽ سنڌ جي اهم ٿياسافسٽ عالمن ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي، ديوان هيرانند سنتو ڪرام، ديوان سندر داس منگهارام وڪيل، جهمٽ مل جگتياڻي ۽ ڏيارام گدومل جي مدد سان هي ڪاليج قائم ٿيو. جڏهن سيپٽمبر 1917ع ۾ -ايني بيسنت- حيدرآباد سنڌ ۾ آئي ته مٿين ٿياسافسٽ عالمن سان گڏجي هن موجوده ريڊيو -پاڪستان- حيدرآباد ڀرسان بيسنت لاج يا -بيسنت هال- جو بنياد رکيو. -ان- موقعي تي ديوان بولچند جي گهر ۾ مٿئين ڪاليج لاءِ رٿا جڙي ۽ -ايني بيسنت- پهرين -آڪٽوبر- 1917ع تي پنهنجي 70 هين سالگرهه تي هن ڪاليج جو پنهنجي هٿن سان بنياد رکيو ۽ -ان- جو نالو ”سنڌ نيشنل ڪاليج“ تجويز ڪيو ويو. هن ڪاليج جي استادن ۾ ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي ۽ ڪلياڻ -آڏواڻي- به شامل رهيا آهن. ▼
ايني بيسنت هندو ڌرم جو به وسيع مطالعو ڪيو ۽ ڀڳوت گيتا جو انگريزيءَ ۾ ترجمو به ڪيو هئائين. هن جون ڪيتريون يادگار تصنيفون آهن. پاڻ 20 سيپٽمبر 1933ع تي لاڏاڻو ڪيائين. سندس ميت کي هندومت جي رسمن موجب اديار (مدراس) ۾ -اگني- سنسڪار ڪيو ويو.<ref>http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A7%D9%8A%D9%86%D9%8A%20%D8%A8%D9%8A%D8%B3%D9%86%D8%AA</ref>▼
▲ايني بيسنت ٿياسافيڪل سوسائٽيءَ جي صدر هئڻ دوران سوسائٽيءَ جي پليٽ فارم -تان- ”نيشنل ايجوڪيشن موومينٽ“ شروع ڪئي، جنهن جو مقصد هندستان جي سماجي ۽ تعليمي -ترقي- هئي.
▲ايني بيسنت جو [[سنڌ]] جي تعليمي ترقيءَ ۾
==ديهانت==
▲ايني بيسنت هندو ڌرم جو به وسيع مطالعو ڪيو ۽ ڀڳوت گيتا جو انگريزيءَ ۾ ترجمو به ڪيو هئائين. هن جون ڪيتريون يادگار تصنيفون آهن. پاڻ 20 سيپٽمبر 1933ع تي لاڏاڻو ڪيائين. سندس ميت کي هندومت جي رسمن موجب اديار (مدراس) ۾
==حوالا==
{{حوالا}}
[[category:شخصيتون]]
[[category:سنڌ]]
[[category:ڀارت]]
[[زمرو:برطانيا]]
[[زمرو:مذهب]]
|