سنوار جو تَتُ ڪونھي
سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ايپ سنوار |
سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ايپ سنوار |
||
'''جبل (Mountain )''' اصل ۾ ٽاڪرو (Rocky) مواد ۽ مٽيءَ جا/ مان ٺهيل آهن. ڌرتيءَ جا صفا ٻاهريان تهه ڇهن پاٽن/ پڙڇن (Plates) جا ٺهيل آهن، جڏهن ڌرتيءَ جون ڪي به ٻه پليٽون هڪ ٻئي سان ٽڪرائجن ٿيون، ته زمين جو ڳپل حصو مٿي اُڀريو پوي، جو جبل ٺهڻ جو سبب بڻجي ٿو. هڪ اندازي موجب قديم ترين ڄاتل ٽڪرن/ ٽاڪن (Rocks) جي عمر 3900 ملين سالن جي لڳ ڀڳ سمجهي وڃي ٿي. ڀون وديا (Geology) جي عمل ۽ جابلو جوڙ ٽوڙ سبب پنج مکيه قسمن جا پهاڙ ٿين ٿا:
#
#
#
#
[[زمين]] جي اوٿ جو اهو حصو، جيڪو واري زمين کان محدود ايراضيءَ تائين مٿي اڀريل هجي، ان کي جبل (Mountain) سڏجي ٿو. هن جي ڊيگهه ۽ ويڪر لاءِ ڪا ماپ يا اندازو مقرر نه آهي. پر اوچائيءَ بابت مختلف ماپون بيان ڪيون ويون آهن، جيڪي 300 ميٽرن کان وٺي 2500 ميٽرن تائين آهن. عام طرح 300 ميٽر اوچائيءَ کان گهٽ واري اُڀار کي ٽڪري يا ٽوڙو ڪوٺيندا آهن. اهڙن اندازن جي بنياد تي دنيا جي کنڊن يا وڏن علائقن تي موجود جبلن جي ڪٿ موجب [[ايشيا]] جو 64%، [[يورپ]] جي 25%، ڏکڻ آمريڪا جي 22%، [[آسٽريليا]] جي 17%، [[آفريڪا]] جي 3% زمين تي جبل پکڙيل آهن. هڪ اندازي موجب [[دنيا]] ۾ سراسري طور 24% حصي ۾ جبل آهن.
|