جبل: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
نئون صفحو: thumbnail|جبل '''جبل (Mountain )''' اصل ۾ ٽاڪرو (Rocky) مواد ۽ مٽيءَ جا/ مان ٺهيل آهن. ڌرتيءَ جا صفا... |
سنوار جو تَتُ ڪونهي |
||
سِٽَ 3:
1. '''Fold Mountain''': هي قسم عام آهي، هماليا، آلپس وغيره هن قسم جا جبل آهن، هي جبل ڌرتيءَ جي ٻن پليٽن جي ٽڪرجڻ جي نتيجي ۾ ٺهيل آهن. هنن جا به ٻه قسم آهن: (1) ٻنهي پاسن سان لاهانديءَ واري لپيٽ (Anticline)، (2) ٻنهي پاسي مٿي چاڙهي واري لپيٽ (Syncline).
2.'''Fault Block''': هن حالت ۾ شگاف يا سير سبب [[ٽڪر]] (Rock) جو مواد گهرڪي اندر وڃي ٿو. هن جا به ٻه قسم آهن::(1) Lifted، (2) Tilted. پهرين ۾ جبل جا ٻئي پاسا اڀڪپرا هوندا آهن. ٻئي قسم جو هڪ پاسو اُڀو ۽ ٻيو پاسو جهڪي لاهه سان ٿئي ٿو.
3.'''Volcanic Mountain''': هيءُ جبل، ٻرندڙ جبلن جي لاوي (Magma ) جي ٺري وڃڻ سان ٺهن ٿا.
4.'''Dome Mountain''': هن حالت ۾ ٻرندڙ جبل واري (Magma) پاسن واري ٽڪر (Rock) تي ٺري ٺوٺ ٿيڻ بعد جبل جي چوٽي (Core) بڻجيو پوي.
5.'''Plateau Mountain''': در حقيقيت ۾ نقلي يا ڪوڙو جبل آهي، جيڪو گهڻو ڪري پراڻن Fold Mountains جي پاسن ۾ جبلن جي کاڌ سبب ڀُريل مواد جي گڏ ٿيڻ سان ٺهي ٿو.
[[زمين]] جي اوٿ جو اهو حصو، جيڪو واري زمين کان محدود ايراضيءَ تائين مٿي اڀريل هجي، ان کي جبل (Mountain) سڏجي ٿو. هن جي ڊيگهه ۽ ويڪر لاءِ ڪا ماپ يا اندازو مقرر نه آهي. پر اوچائيءَ بابت مختلف ماپون بيان ڪيون ويون آهن، جيڪي 300 ميٽرن کان وٺي 2500 ميٽرن تائين آهن. عام طرح 300 ميٽر اوچائيءَ کان گهٽ واري اُڀار کي ٽڪري يا ٽوڙو ڪوٺيندا آهن. اهڙن اندازن جي بنياد تي دنيا جي کنڊن يا وڏن علائقن تي موجود جبلن جي ڪٿ موجب [[ايشيا]] جو 64%، [[يورپ]] جي 25%، ڏکڻ آمريڪا جي 22%، [[آسٽريليا]] جي 17%، [[آفريڪا]] جي 3% زمين تي جبل پکڙيل آهن. هڪ اندازي موجب [[دنيا]] ۾ سراسري طور 24% حصي ۾ جبل آهن.
| |||
