عثماني سلطنت: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
سنوار جو تَتُ ڪونهي
سِٽَ 1:
{{منتخب مقالو}}
 
{{Infobox former country
|common_name = Sublime Ottoman State
|native_name = دولت عليهٔ عثمانيه <br />''Devlet-i Âliyye-i Osmâniyye''
|conventional_long_name = سلطنت عثمانيه<br />Ottoman Empire
|continent = Afroeurasia
|status = سلطنت
|event_start = قيام
|year_start = 1299
|date_start = 27 جولاء
|event_end = [[جمهوريه ترڪي]]<ref group=dn>The [[Treaty of Sèvres]] (10 August 1920) afforded a small existence to the Ottoman Empire. On 1 November 1922, the [[Grand National Assembly of Turkey|Grand National Assembly]] (GNAT) abolished the sultanate and declared that all the deeds of the Ottoman regime in Istanbul were null and void as of 16 March 1920, the date of the [[occupation of Constantinople]] under the terms of the Treaty of Sevres. The international recognition of the GNAT and the [[Government of the Grand National Assembly|Government of Ankara]] was achieved through the signing of the [[Treaty of Lausanne]] on 24 July 1923. The Grand National Assembly of Turkey promulgated the "[[Republic of Turkey|Republic]]" on 29 October 1923, which was the end of the Ottoman Empire in history.</ref>
|year_end = 1923
|date_end = 29 آڪٽوبر
|event1 = وقفو
|date_event1 = 1402–1414
|event2 = [[عثماني سلطنت جو پهريون آئيني دور|1. آئيئي]]
|date_event2 = 1876–1878
|event3 = [[عثماني سلطنت جو ٻيون آئيني دور|2. آئيني]]
|date_event3 = 1908–1922
|event4 = سلطنت جو خاتمو <ref group=dn>[[Mehmed VI]], the last Sultan, was expelled from Constantinople on 17 November 1922.</ref>
|date_event4 = 1 نومبر 1922
|p1 = بازنطيني سلطنت
|flag_p1 = Flag of Palaeologus Emperor.svg
|p2 = سلاجقه روم
|flag_p2 =
|p3 = سلطنت طرابزون
|flag_p3 =
|p4 = بادشاهت موريا
|flag_p4 =
|p5 = بادشاهت اپيروس
|flag_p5 =
|p6 = بادشاهت دوبروجا
|flag_p6 =
|p7 = بيليڪ ڪارامان
|flag_p7 = Karamanid Dynasty flag.svg
|p8 = مملڪت بوسنيا
|flag_p8 =
|p9 = بلغاري سلطنت دوم{{!}}بلغاري سلطنت
|flag_p9 = Coat of arms of the Second Bulgarian Empire.svg
|p10 = سربيائي سلطنت
|flag_p10 = Flag of the Serbian Empire, reconstruction.svg
|p11 = لزهي ليگ
|flag_p11 = Coa Kastrioti Family.svg
|p12 = مملڪت مجارستان{{!}}مملڪت مجارستان
|flag_p12 = Coat of Arms of Hungary Historic Design.png
|p13 = مملڪت ڪروشيا (قرون وسطي){{!}}مملڪت ڪروشيا
|flag_p13 = Coa Croatia Country History (Fojnica Armorial).svg
|border_p13 = no
|p14 = سلطنت مملوڪ (مصر){{!}}سلطنت مملوڪ (مصر)
|flag_p14 = Mameluke Flag.svg
|p15 = مالٽا جا سورما{{!}}طرابلس جا فلاحي
|flag_p15 = Flag of the Sovereign Military Order of Malta.svg
|p16 = Hafsid dynasty{{!}}Tunisia
|flag_p16 = Tunis hafsid flag.png
|p17 = Zayyanid dynasty{{!}}Algeria
|flag_p17 = Dz tlem2.gif
|s1 = حڪومت عظيم قومي ايوان{{!}}عبوري حڪومت ترڪي
|flag_s1 = Ottoman flag alternative 2.svg
|s2 = جمهوريه يونان پهريون{{!}}جمهوريه يونان پهريون
|flag_s2 = Flag of Greece (1828-1978).svg
|s3 = خديويت مصر
|flag_s3 = Flag of Muhammad Ali.svg
|s4 = بوسنيا ۽ هرزيگوينا اتحاد
|flag_s4 = Flag of Bosnia (1878-1908).svg
|s5 = امارت درعيه
|flag_s5 = Flag of the First Saudi State.svg
|s6 = عبوري حڪومت البانيا
|flag_s6 = Flag of Albanian Provisional Government 1912-1914.gif
|s7 = مملڪت رومانيه
|flag_s7 = Flag of Romania.svg
|s8 = فرمانروائي بلغاريه
|flag_s8 = Flag of Bulgaria.svg
|s9 = قبرص جي جديد تاريخ{{!}}برطانوي قبرص
|flag_s9 = Cyprus Blue Ensign-1922.svg
|s10 = فرانسيسي الجزائر
|flag_s10 = Flag of France.svg
|s11 = فرانسيسي زير حمايت تونس{{!}}فرانسيسي تونس
|flag_s11 = Flag of French Tunisia.svg
|s12 = مشيخه ڪويت
|flag_s12 = Flag of Kuwait.svg
|s13 = مقبوضه دشمن علائقو انتظامیہ{{!}}مقبوضه دشمن علائقو انتظاميه
|flag_s13 =
|s14 = اطالوي شمالي افريقا
|flag_s14 = Flag of Italy (1861-1946).svg
|s15 = مملڪت متوڪليه يمن{{!}}يمن
|flag_s15 = Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg
|s16 = مملڪت حجاز
|flag_s16 = Flag of Hejaz 1920.svg
|s17 = جنوب مغربي قفقاز عبوري قومي حڪومت
|flag_s17 = Flag of the South West Caucasian Republic.svg
|s18 = مملڪت حجاز
|flag_s18 = Flag of Hejaz 1914.svg
|s19 = مملڪت عراق (تعهدي انتظاميه)
|flag_s19 = Flag of Iraq (1924–1959).svg
|image_coat = Osmanli-nisani.svg
|image_flag = Ottoman flag.svg
|flag = Flags of the Ottoman Empire
|symbol = Coat of arms of the Ottoman Empire
|image_map = Ottoman Empire 16-17th century.jpg
|image_map_caption = عظيم ترين حد (سرخ) مع تابع رياستون (هلڪو سرخ) 1590 جي ڏهائي
|national_motto = ''Devlet-i Ebed-müddet''<br />دولت ابد مدت<br /><small>"ابدي رياست"</small>
|national_anthem = عثماني شاهي ترانو
|capital = [[سوگوت]]<br /><small>(1299–1335)</small><br />[[بورصه]]<ref>[http://www.kultur.gov.tr/EN,33810/ottoman-capital-bursa.html ''Ottoman Capital Bursa'']. Official website of Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey. Retrieved 26 June 2013.</ref><br /><small>(1335–1413)</small><br />[[ادرنه]]<ref>"It served as the capital of the Ottoman Empire from 1413 until 1453 and flourished as an administrative, commercial, and cultural centre." [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/179207/Edirne "Edirne"] ''[[انسائيڪلوپيڊيا بريطانيڪا]]''. Retrieved 27 June 2013</ref><ref group=dn>The old name of Edirne was Adrianople. After the capture of the city by Ottomans, it was renamed Edirne.</ref><br /><small>(1413–1453)</small><br />[[قسطنطنيه]]<ref group=dn>The official name of Istanbul was ''[[Kostantiniyye]]'' (قسطنطينيه) under the Ottoman Empire. The name Constantinople continue to be used by Westerners until 1930. Istanbul became its official name after the city's name was officially changed by the Turkish government on 28 March 1930.</ref><small><br />(1458–1922)</small>
|common_languages = [[عثماني ترڪ ٻولي|عثماني ترڪي]] (سرڪاري), ٻيون ڪيئي
|government_type =[[مطلق بادشاهت]]<br /><small>(1299–1876)</small><br /><small>(1878–1908)</small><br /><small>(1918–1922)</small><br />[[آئيني بادشاهت]]<br /><small>(1876–1878)</small><br /><small>(1908–1918)</small>
|title_leader = [[فهرست عثماني سلطان|سلطان]]
|leader1 = [[عثمان پهريون]] <small>(پهريون)</small>
|year_leader1 = 1299–1326
|leader2 = [[محمد وحيد الدين|محمد ڇهون]] <small>(آخر)</small>
|year_leader2 = 1918–1922
|title_deputy = وزير اعلي
|deputy1 = علا الدين پاشا <small>(پهريون)</small>
|year_deputy1 = 1320–1331
|deputy2 = احمد توفيق پاشا <small>(آخر)</small>
|year_deputy2 = 1920–1922
|legislature = جنرل اسيمبلي
|house1 = سينيٽ
|type_house1 =
|house2 = ايوان نائبين
|type_house2 =
|stat_year1 = 1683
|ref_area1 =<ref name=autogenerated1>{{cite journal|url=http://jwsr.ucr.edu/archive/vol12/number2/pdf/jwsr-v12n2-tah.pdf |title=East-West Orientation of Historical Empires |work=Journal of World-Systems Research |volume=12 |issue=2 |pages=219–229 |year=2006 |first1=Peter |last2=Hall |first2=Thomas D. |first3=Jonathan M. |last3=Adams |format=PDF |date= |accessdate=11 February 2013}}</ref>
|stat_area1 = 5200000
|stat_year2 = 1914
|stat_area2 = 1800000
|ref_area2 =<ref>Dündar, Orhan; Dündar, Erhan, 1.Dünya Savaşı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1999, ISBN 975-11-1643-0</ref>
|stat_year3 = 1856
|stat_pop3 = 35350000
|stat_year4 = 1906
|stat_pop4 = 20884000
|stat_year5 = 1912
|stat_pop5 = 24000000
|ref_pop5 =<ref name=autogenerated2>{{cite book|last=Erickson|first=Edward J.|title=Defeat in detail: the Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913|pages=59}}</ref>
|stat_year6 = 1914
|stat_pop6 = 18520000
|stat_year7 = 1919
|stat_pop7 = 14629000
|religion = [[اسلام]]
|currency = اڪي, پارا, سلطاني, قروش, ليرا
|today = {{Collapsible list|title=موجوده ملڪ|{{flag|ابخازيا}} <br /> {{flag|البانيه}} <br /> {{flag|الجزائر}} <br />{{flag|آرمينيا}} <br /> {{flag|آذربائيجان}} <br /> {{flag|بحرين}} <br /> {{flag|بوسنيا و هرزيگووينا}} <br /> {{flag|بلغاريه}} <br /> {{flag|ڪروشيا}} <br /> {{flag|قبرص}} <br /> {{flag|مصر}} <br /> {{flag|اريتريا}} <br />{{flag|جارجيا}} <br /> {{flag|يونان}} <br /> {{flag|مجارستان}} <br /> {{flag|ايران}} <br /> {{flag|عراق}} <br /> {{flag|اسرائيل}} <br /> {{flag|اردن}} <br /> {{flag|ڪوسووو}} <br /> {{flag|ڪويت}} <br /> {{flag|لبنان}} <br /> {{flag|ليبيا}} <br /> {{flag|مقدونيه}} <br /> {{flag|مالدووا}} <br /> {{flag|مونٽينيگرو}} <br /> {{flag|نگورنو ڪاراباخ}} <br /> {{flag|ترڪ جمهوريه شمالي قبرص}} <br /> {{flag|سلطنت عمان}} <br /> {{flag|فلسطين}} <br /> {{flag|قطر}} <br /> {{flag|رومانيه}} <br /> {{flag|روس}} <br /> {{flag|سعودي عرب}} <br /> {{flag|سربيا}} <br /> {{flag|سلوواڪيه}} <br /> {{flag|سلووينيا}} <br />{{flag|صوماليه}} <br /> {{flag|جنوبي اوسيشيا}} <br /> {{flag|سوڊان}} <br /> {{flag|شام}} <br /> {{flag|تونس}} <br />{{flag|ٽرينسنيسٽريا}} <br /> {{flag|ترڪي}} <br /> {{flag|گڏيل عرب امارات}} <br /> {{flag|يوڪرين}} <br /> {{flag|يمن}}
}}
|footnotes =
}}
 
{{سلطنت عثمانيه جي تاريخ}}
 
 
''سلطنت عثمانيه'' يا ''خلافت عثمانيه'' (عثماني ترڪ ٻولي: "دولت عليه عثمانيه"، [[ترڪ ٻولي]]:''Osmanlı Devleti'') سن [[1299ء]] کان [[1922ء]] تائين قائم رهڻ واري هڪ مسلم سلطنت هئي جنهن جا حڪمران [[ترڪ]] هيا۔ پنهنجي عروج جي زماني ۾ (16 هين – 17 هين صدي) هي سلطنت ٽن کنڊن تي ڦهليل هئي ۽ [[ڏکڻ اوڀر يورپ]] ، وچ اوڀر ۽ اتر آفريڪا  جو گھڻو حصو هن جي نگراني هيٺ هيو۔ هن عظيم سلطنت جون سرحدون اولهه ۾ آبنائي جبرالٽر، اوڀر ۾ قزوين سمنڊ ۽ فارس نار ۽ اتر ۾ آسٽريا جي سرحدن، [[سلوواڪيه]] ۽ ڪريميا (هاڻوڪو [[يوڪرين]]) سان ڏکڻ ۾ [[سوڊان]]، [[صوماليه]] ۽ [[يمن]] تائين ڦهليل هيون۔ مالدووا، ٽرانسلوانيا ۽ ولاچيا جي علائقن کان علاوہ هن جا 29 صوبا هيا۔
 
Line 236 ⟶ 384:
|align="center"|[[عڪس:I Osman.jpg|100px]]
| align="center" |امير غازي
| align="center" |[[عثمان پهريون|عثمان بن ارطغرل]]
| align="center" |1281 - 1324
|-
|align="center"|[[عڪس:Orhan I.jpg|100px]]
| align="center" |غازي بيگ
| align="center" |[[اورخان غازيپهريون|اورخان غازي]]
| align="center" |1324 -1362
|-
|align="center"|[[عڪس:Muradhudavendigar.jpg|100px]]
| align="center" |خداوندگار
| align="center" |[[مراد پهريون| خان خداوندگار ]]
| align="center" |1362 -1389
|-
|align="center"|[[عڪس:I Bayezit.jpg|100px]]
| align="center" |يلدرم
| align="center" |[[بايزيد يلدرم]]
| align="center" |1389 -1402
|-
|align="center"|[[عڪس:Mehmed I.jpg|100px]]
| align="center" |سلطان
| align="center" |[[محمد پهريون|محمد چلبي]]
| align="center" |1413 - 1421
|-
|align="center"|[[عڪس:Murat II.jpg|100px]]
| align="center" |سلطان
| align="center" |[[مراد ٻيون|مراد خوجه]]
| align="center" |1446 - 1451
|-
|align="center"|[[عڪس:Gentile Bellini 003.jpg|100px]]
| align="center" |فاتح
| align="center" |[[محمد فاتح]]
| align="center" |1451 - 1481
|-
|align="center"|[[عڪس:II Bayezit.jpg|100px]]
| align="center" |ولي
| align="center" |[[بايزيد ٻيون|بايزيد ولي]]
| align="center" |1481 - 1512
|-
|align="center"|[[عڪس:Selim I.jpg|100px]]
| align="center" |ياووز
| align="center" |[[سليم پهريون|سليم ياووز]]
| align="center" |1512 - 1520
|-
|align="center"|[[عڪس:Suleiman the Magnificent of the Ottoman Empire.jpg|100px]]
| align="center" |قانوني
| align="center" |[[[[سليمان قانونياعظم|سليمان قانوني]]
| align="center" |1520 - 1566
|-
|align="center"|[[عڪس: II Selim.jpg|100px]]
| align="center" |ساري
| align="center" |[[سليم ٻيون]]
| align="center" |1566 - 1574
|-
|align="center"|[[عڪس:Sultan Murad III.jpeg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مراد ٽيون]]
| align="center" |1574 - 1595
|-
|align="center"|[[عڪس:Mehmed III.jpg|100px]]
| align="center" |عادل
| align="center" |[[محمد ٽيون|محمد عادلي]]
| align="center" |1595 - 1603
|-
|align="center"|[[عڪس:I Ahmet.jpg|100px]]
| align="center" |بخت
| align="center" |[[احمد پهريون|احمد بخت]]
| align="center" |1603 - 1617
|-
|align="center"|[[عڪس:I Mustafa.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مصطفي پهريون]]
| align="center" |1617 -1618
|-
|align="center"|[[عڪس:Osman 2.jpg|100px]]
| align="center" |شهيد
| align="center" |[[عثمان ٻيون]]
| align="center" |1618 - 1622
|-
|align="center"|[[عڪس:I Mustafa.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مصطفيٰ پهريون]]
| align="center" |1622 - 1623
|-
|align="center"|[[عڪس:Murad IV.jpg|100px|مراد چہارم]]
| align="center" |صاحبقران، غازي
| align="center" |[[مراد چوٿون]]
| align="center" |1623 - 1640
|-
|align="center"|[[عڪس:Ibrahim Deli.jpg|100px]]
| align="center" |شهيد
| align="center" |[[ابراهيم پهريون]]
| align="center" |1640 - 1648
|-
|align="center"|[[عڪس:IV Mehmet.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[محمد چوٿون]]
| align="center" |1648 - 1687
|-
|align="center"|[[عڪس:II Suleyman.jpg|100px]]
| align="center" |غازي
| align="center" |[[سليمان ٻيون]]
| align="center" |1687 - 1691
|-
|align="center"|[[عڪس:Ahmed II by John Young.jpg|100px]]
| align="center" |خان غازي
| align="center" |[[احمد ٻيون]]
| align="center" |1691 - 1695
|-
|align="center"|[[عڪس:II Mustafa.jpg|100px]]
| align="center" |غازي
| align="center" |[[مصطفيٰ ٻيون]]
| align="center" |1695 - 1703
|-
|align="center"|[[عڪس:Ahmed III by John Young.jpg|100px]]
| align="center" |غازي
| align="center" |[[احمد ٽيون]]
| align="center" |1703 - 1730
|-
|align="center"|[[عڪس:Mahmud1.jpg|100px]]
| align="center" |غازي
| align="center" |[[محمود پهريون]]
| align="center" |1730 - 1754
|-
|align="center"|[[عڪس:Osman III.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[عثمان ٽيون]]
| align="center" |1754 - 1757
|-
|align="center"|[[عڪس:Mustafa3.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مصطفيٰ ٽيون]]
| align="center" |1757 - 1774
|-
|align="center"|[[عڪس:Abdulhamid I.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[عبدالحميد پهريون]]
| align="center" |1774 - 1789
|-
|align="center"|[[عڪس:Konstantin Kapidagli 002.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[سليم ٽيون]]
| align="center" |1789 - 1807
|-
|align="center"|[[عڪس:Mustafa IV.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مصطفيٰ چوٿون]]
| align="center" |1807 - 1808
|-
|align="center"|[[عڪس: MahmutII.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[محمود ٻيون]]
| align="center" |1808 - 1839
|-
|align="center"|[[عڪس:Sultan Abdülmecid - Google Art Project.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[عبد المجيد پهريون]]
| align="center" |1839 - 1861
|-
|align="center"|[[عڪس:Sultan Abdulaziz I.JPG|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[عبد العزيز پهريون]]
| align="center" |1861 - 1876
|-
|align="center"|[[عڪس:1840 1904 5murat.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[مراد پنجون]]
| align="center" |1876 - 1876
|-
|align="center"|[[عڪس:Ahamid.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[عبدالحميد ٻيون]]
| align="center" |1876 - 1909
|-
|align="center"|[[عڪس:MehmedV.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[محمد پنجون]]
| align="center" |1909 - 1918
|-
|align="center"|[[عڪس:VI Mehmet Vahidettin.jpg|100px]]
| align="center" |خليفو
| align="center" |[[محمد وحيد الدين]]
| align="center" |1918 - 1922
|}