حامد ڪرزئي

سانچو:خانہ معلومات صاحب منصب/عربی سانچو:خانہ معلومات صاحب منصب/عربی حامد ڪرزئي ( ؛ پيدائش: 24 ڊسمبر 1957) هڪ افغان سياستدان آهي جيڪو 22 ڊسمبر 2001 کان 29 سيپٽمبر 2014 تائين افغانستان جو صدر رهيو. هو قنڌھار جي پوپلزئي دراني قبيلي جو سردار پڻ آهي.

هن جو تعلق پختون قبيلي پوپلزئي سان آهي. سندس والد، عبدالاحد ڪرزئي ، ظاهر شاھ جي دور ۾ هڪ اهم سياسي شخصيت ٿي گذريو آهي. هو ٻه ڀيرا پارليامينٽ جو ميمبر ۽ هڪ ڀيرو اسپيڪر چونڊيو ويو. 1982ع ۾ افغانستان جي خراب صورتحال سبب سندس خاندان ڪوئيٽہ لڏي ويو. حامد جي پيءُ کي ٻه سال اڳ نامعلوم هٿياربندن ان وقت قتل ڪيو هو جڏهن هو ويجهي مسجد ۾ نماز ادا ڪري گهر واپس اچي رهيو هو. هن جو قتل پڻ پاڪستان ۾ اعتدال پسند اڳوڻي افغان سياستدانن جي قتلن جي سلسلي سان ڳنڍيل سمجهيو وڃي ٿو.

تعليم

حامد ڪرزئي ابتدائي تعليم ڪابل جي هڪ اسڪول ۾ مڪمل ڪئي ۽ پوءِ اعليٰ تعليم لاءِ هندستان ويو. هن اتر هندستاني رياست هماچل پرديش ۽ بعد ۾ آمريڪا ۾ تعليم حاصل ڪئي. هو پنهنجي مادري زبان پشتو کان علاوه انگريزي ۽ دري تي به عبور رکن ٿا.

سياسي زندگي

حامد ڪرزئي 1982 ۾ افغان جهاد ۾ افغانستان لبريشن فرنٽ جي ڊائريڪٽر آپريشنز جي حيثيت سان حصو ورتو. پروفيسر صبغت اللّٰه مجددي جي سربراهي ۾ عبوري حڪومت ۾ کيس ڊائريڪٽر جنرل آف فارين رليشنز جي حيثيت سان پهريون سرڪاري عهدو مليو. مجاهدن جي حڪومت دوران 1992ع کان 1994ع تائين افغانستان جو نائب پرڏيهي وزير رهيو. هن شروع ۾ امن جي بحالي ۽ افراتفري جي خاتمي لاءِ طالبان اسلامي تحريڪ جي حمايت ڪئي، پر بعد ۾ پنهنجي سخت گير موقف سبب پوئتي هٽي ويو. هن بعد ۾ طالبان جي سخت مخالفت ڪندي چيو ته انهن افغان مردن ۽ عورتن تي گوليون هلائڻ جي مشق ڪئي. جڏهن ٻه سال اڳ سندس والد کي قتل ڪيو ويو ته شڪ جي آڱر طالبان ڏانهن وڌي وئي.

آمريڪي حملو

هو پاڪستان ۾ جلاوطني جي زندگي گذاري رهيو هو جڏهن آمريڪا افغانستان ۾ پنهنجو فوجي آپريشن شروع ڪيو. هن طالبان جي خلاف مختلف گروهن کي متحد ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. ۽ انهن خدمتن جي بدلي ۾ حامد ڪرزئي کي ڪابل تي آمريڪي قبضي کان پوءِ آمريڪي ڪٽپتلي حڪومت جو سربراهه مقرر ڪيو ويو. هو ڪيترن ئي سالن تائين اهي خدمتون سرانجام ڏيندو رهيو.

2004 جون چونڊون

هن آڪٽوبر 2004 جي اليڪشن ۾ پنهنجي حریف يونس قانوني جي مقابلي ۾ ڪاميابي حاصل ڪئي ۽ افغانستان جي پهرين باضابطہ طور تي چونڊيل صدر طور حلف کنيو. حامد ڪرزئي ڪشمير دنيا جي ڪمزور ترين سربراهن مان هڪ آهي، سندس حڪومت جي رٽ سرمائي تائين محدود آهي.

پاڪستان سان لاڳاپا

حامد ڪرزئي جي حڪومت ۽ پاڪستان جا لاڳاپا هميشه ڇڪتاڻ وارا رهيا آهن. هن پاڪستان کي افغانستان جي خراب صورتحال جو ذميوار قرار ڏنو. سندس خيال ۾ پاڪستان طالبان جي پٺڀرائي ڪري رهيو آهي. پر پاڪستان هميشہ ان ڳالهه کي رد ڪندو رهيو آهي. ان غلط فهمي کي دور ڪرڻ لاءِ ڪيترائي ڀيرا اعليٰ سطحي اجلاس به ٿيا پر ڪو به فائدو نه ٿيو. پاڪستاني حڪومت جو الزام آهي ته هڪ اهڙو شخص جيڪو صرف سرمائيداري تي ڪنٽرول ڪري سگهي ٿو. ۽ هڪ ڪٺ پتلي صدر آهي، اهو پاڪستان تي الزام نه لڳائيندو ته هو پنهنجي ڪمزورين کي لڪائيندو، ٻيو ڪير؟