سنڌ جي تاريخ: جي ورجائن ۾ تفاوت

'''سنڌ جي تاريخ ''' ({{lang-en|History of Sindh}}) سنڌ جي اوائلي تاريخ بابت ڪا به يقيني ڄاڻ نه ٿي ملي ۔ مورخين يجي چوڻ مطابق [[وادي سنڌ جي تهذيب|سنڌو تهذيب]] پنج هزار ورهيه پراڻي آهي ۔ هي علائقو شروعات ۾ سمنڊ جو حصو هو ۔ جيڪو زلزلن ۽ ٻوڏن جي اچڻ ڪري سڪي ويو ۔ [[پيسفڪ سمنڊ]] ۽ وچ اوڀر کان ڪي قبيلا [[سنڌ]] ۾ اچي آباد ٿيا ، جن ۾ [[دراوڙ]] ، [[ميد]] ,، ڀيل ۽ ميگهواڙ شامل هئا ۔

سنڌ جو نالو ”[[سنڌو درياءُ|سنڌو درياءَ]]“ تان پيو، جيڪو ان جو اصل ۽ شروعاتي نالو آھي آڳاٽي تاريخ جي اڀياس مان معلوم ٿئي ٿو ته ان نالي مختلف وقتن تي مختلف صورتونروپ اختيار ڪيونورتا آھن، جيڪي اصل ۾ بنيادي لفظ "[[سنڌو]]" جونجا مختلف آوازي شڪليونروپ آھن. اتر ۾ ھيسنڌ صوبو پنجاب، اوڀر ۾ ٿر۽ اولھ ۾ بلوچستان سان ڳنڍيل آھي جڏھن ته ڏکڻ ۾ عربي سمنڊ ڪڇ جو رڻ واقع اٿس. ھيءُسنڌ صوبوصوبو، پاڪستان جي جملي ايراضيءَ مان 140،914 چورس ڪلوميٽرن تي پکڙيل آھي.سنڌ جي ابتدائي سياسي تاريخ تي اڃان تائين پردو پيل آھي. [[موهن جو دڙو|موھن جي دڙي]] جي کوٽائي ۽ اتان لڌل شين مان 2500 سال ق م جي سنڌ ۽ ان جي مھذبسُڌريل ۽ شھري زندگيءَ جو پتو پوي ٿو. [[آريا]] ھڪ تمام وڏي علائقي ۾ آباد ھئا، جيڪو اويستا واري زماني ۾ سورھن پرڳڻن اندر ھو. هو ھڪ ٻئي کي اباڻن ۽ قبائلي نالن سان سڏڻ کان سواءِ ساڻيھن جي نالن پويان پڻ ضرور سڏيندا ھوندا. انڪري اڍائي ھزار ورھيه اڳ جي سکامني بادشاھن پنھنجن ٺُلھن جي ڪتبن ۾ سورھن آريائي پرڳڻن جا ڪي ٽيھ نالا ڄاڻايا آھن. انھن ۾ ھندو (سِنڌو) ۽، ان جي گڻ، ھندويه سنڌي ڏسڻ ۾ اچن ٿا. اھو پھريون ڀيرو ھو جو ماٿريءَ جي رھواسين کي نالي ڏيڻ لاءِ سنڌي لفظ لکيت ۾ ڪم آندو ويو. ھن مان اھو نتيجو به ڪڍي سگھجي ٿو ته ان ئي دور ۾ ھن علائقي ۾ ڳالھائجندڙ ٻوليءَ کي به سنڌي سڏيو ويو ھوندو.