ورجاءُ بمطابق 12:39, 14 ڊسمبر 2019ع ترميميو KaleemBot (بحث \| ڀاڱيداريون) بوٽس 25,902 edits م خودڪار: اضافو زمرا +ڳنڌڻو+صفائي (14.9 core): + زمرو:وائرس ← اڳوڻو تفاوت		تازو-ترين ترين ورجاءُ بمطابق 03:33, 20 جُونِ 2020ع ترميميو اڻڪريو KaleemBot (بحث \| ڀاڱيداريون) بوٽس 25,902 edits م خودڪار: اضافو زمرا +ترتيب (14.9 core): + زمرو:ايپيڊميولوجي+زمرو:انفيڪشن واريون بيماريون
سِٽَ 7: 1935ع ۾ سائنسدانن، وائرس جي باري ۾ بنيادي ڄاڻ هٿ ڪري ورتي. ان ساڳي ورهيه هڪ نئين اليڪٽرانڪ خوردبيني به ايجاد ٿي. ان خوردبيني جي ڏسڻ جي صلاحيت 1،000،000،000 ملي مائڪرون هئي. ان خوردبينيءَ سان ملي مائڪرون کان به ننڍي شيءِ کي ڏسي سگهجي پيو. ان ايجاد کان پوءِ موزائيڪ وائرس توڙي ٻيا وائرس آسانيءَ سان خوردبيني ذريعي ڏسي سگهجن ٿا. انسان جڏهن آڳاٽي دور ۾ وبائي مرضن ۾ مبتلا هو ته هن کي وائرس جي باري ۾ ڪا ڄاڻ ئي نه هئي ته وائرس نالي ڪو وجود به هنن سان ويڌن ڪري ٿو انهن جو خيال هو ته اهي بيماريون زهر جي ڪري پيدا ٿين ٿيون، جيڪو هوا وسيلي هڪ جسم مان ٻي جسم تائين پهچي ٿو. اوڻيهين صدي ۾ حياتياتي ماهرن تحقيق ڪري ٻڌايو ته بئڪٽريا جي ڪري انسانن ۽ جانورن ۾ بيماريون پکڙن ٿيون . 1892ع ۾ هڪ روسي ماهر حياتيات ivanowsky ڏٺو ته هڪ ذرڙو جيڪو هڪ بيمار جاندار مان صحتمند جاندار ڏانهن منتقل ٿي رهيو هو ڏٺو. 1900ع ۾ ساڳئي بيماريون پيدا ڪندڙ مواد ڪيترن ئي جاندارن ۾ ڏٺو ويو، پر ان وقت تائين به ڪنهن کي وائرس جي باري ۾ ڄاڻ نه هئي هو پر سائنسدانن کي اندازو هو ته ڪو مواد آهي جيڪو بيمارين جو سبب آهي پر کين اها ڄاڻ ڪونه هئي ته اهو وائرس آهي. 1935 ع ۾ سائنسدانن برقي خوردبين electric microscope ايجاد ڪري تماڪ جي پن تي ريسرچ ڪري اهو معلوم ڪيو ويو ته اهو بيماري وائرس پکيڙي ٿو ائين دنيا ۾ پهريون وائرس Tobacco mosaic virus جنهن جو مختصر نالو (TMV) رکيو ويو دريافت ڪيو ويو. وائرس جيئن ته اڻ گهرڙائي مواد non cellular آهن انڪري اهي رڳو ۽ رڳو هڪ جاندار جي جيو گهرڙي ۾ ئي رهي وڌي سگهن ٿا وائرس جنهن به گهرڙي ۾ اچن ٿا ان کي بگاڙي تباه ڪندا آهن هو جنهن به گهرڙي ۾ پهچي ٿو ته اهو گهرڙو هزارين نڪل ڪاپيون جلد از جلد پيدا ڪري ٿو انڪري وائرس تيز پکڙندڙ مرض آهي. <ref>سائنس جي دنيا، وائرس ڇا آهي، ليکڪ؛ نظام الدين اوليويا</ref> === خاصيتون === سِٽَ 21: === وائرس جي ڪيميائي بناوت === وائرس بناوت ۾ ننڍا، گول يا گولف بال جيان، لٺ دار يا ٽيڊپولز ۽ گهڻ پاساوان ٿيندا آهن. انهن جو نيوڪليئڪ ايسڊ هڪ يا وڌيڪ ڊي اين اي يا آر اين اي جي ماليڪيولن جو ٺهيل هوندو آهي. سڀ کان ننڍو وائرس 4 جينز ۽ سڀ کان وڏو وائرس سوين جينز تي مشتمل ٿي سگهي ٿو. وائرس جين gene جي درجن تي مشتمل آهي جيڪي RNA &DNA جا ٺهيل آهن ننڍي ۾ ننڍو وائرس چئن جينن four genes تي مشتمل آهن جڏهن ته وڏي ۾ وڏا سوين جينز تي مشتمل آهن. وائرسي جينوم هڪ پروٽيني ته سان بند هوندو آهي ان کي capasid چئجي ٿو . ياد رهي ته ڪئپسڊ مختلف شڪلين جا ٿين ٿا اهي ڪئپسڊ پروٽين جي اڪائي capsomeres جا ٺهيل هوندا آهن. == وائرس جي ورهاست == سائنس ۾ ڪنهن شي يا جاندار جي درجي بندي ڪنهن خاص بنيادي فرق جي ڪري ڪيو ويندو آهي وائرسن کي مارفالاجي ۽ RNA جي بنياد تي ورهايو ويو آهي. سِٽَ 48: {{حوالا}} [[زمرو:وائرس\|وائرس]] [[زمرو:انفيڪشن واريون بيماريون]] [[زمرو:ايپيڊميولوجي]] [[زمرو:سائنس]]

وائرس: جي ورجائن ۾ تفاوت